Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

yangonchronicle2011 Op-Ed
yangonchronicle2011 Op-Ed

၉.၁၁.၂၀၁၁

ေဆာင္းပါးက႑

  1. ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးမႈ ဆန္းစစ္ဖို႔ ေပတံတစ္ေခ်ာင္း

************************************************************************************

ေဆာင္းပါးက႑

ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးမႈ ဆန္းစစ္ဖို႔ ေပတံတစ္ေခ်ာင္း

ေမာင္ဝံသ

(ႏုိဝင္ဘာ ၁၀ ထုတ္ Popular News အတြဲ (၃) အမွတ္ (၄၄) မွ ထုတ္ယူေဖာ္ျပပါသည္။)

ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာဆိုတာ တစ္ခုကိုတစ္ခု အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းမႈရွိေသာ္ တစ္ခုအေပၚ တစ္ခု လႊမ္းမိုးမႈ လံုးဝမရွိတဲ့ ဥပေဒျပဳမ႑ိဳင္၊ တရားေရးမ႑ိဳင္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္ဆိုတဲ့ ေဒါက္တုိင္ႀကီး ၃ ခုအေပၚ မီဒီယာဆိုတဲ့ စတုတၳမ႑ိဳင္ရဲ႕ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္မႈေအာင္မွာ တည္ရွိတဲ့ အရာတစ္ခု ျဖစ္တယ္ဆိုတာ အခုအခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံပညာရပ္ကို စိတ္ပါဝင္စားသူတိုင္း သိေနၾကၿပီးသားျဖစ္တဲ့ အေျခခံ သေဘာတရား တစ္ခု ျဖစ္တယ္ဗ်။

ဘယ္ေလာက္က်င့္သံုးေနသလဲ

ဒီမိုကေရစီဆိုတာ ပန္းတိုင္ျဖစ္တဲ့တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ က်င့္စဥ္လည္း ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီ ပန္းတိုင္ဆီသုိ႔ ဦးတည္ေလွ်ာက္လွမ္းေနတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခု ခရီးဘယ္ေလာက္ ေပါက္ေနသလဲဆိုတဲ့ အခ်က္ကို အဲဒီႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံေရးမွာ ပတ္သက္ဆက္ႏႊယ္သူေတြ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္ကို ဘယ္ေလာက္ က်င့္သံုးေနသလဲဆိုတဲ့အ ခ်က္နဲ႔ပဲ တုိင္းတာရမွာ ျဖစ္တယ္ဗ်။ တစ္နည္းေျပာရရင္ အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အာဏာမ႑ိဳင္ႀကီး ၃ ခုဟာ တို႔ အမွန္တကယ္ တည္ရွိရမယ့္ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ‘စစ္ေဆးထိန္းညႇိ’ Check and Balance ႏုိင္တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိရဲ႕လား။ ဆိုလိုတာက မ႑ိဳင္တစ္ခုက တစ္ခုအေပၚ မေလ်ာ္ၾသဇာသံုးၿပီး လႊမ္းမိုးေနသလား။ အဲဒီအေနအထားမွာမရွိဘူးဆိုရင္ အဲဒါကို စတုတၳမ႑ိဳင္ျဖစ္တဲ့ မီဒီယာေတြက ေဝဖန္ ေထာက္ျပၾကရဲ႕လား ေဝဖန္ ေထာက္ျပခြင့္ေရာ ရၾကရဲ႕လားစတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ခရီး ဘယ္ေလာက္ေပါက္သလဲဆိုတာကို တိုင္းတာၾကရမွာပဲ ျဖစ္တယ္ဗ်။

တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး

အထူးသျဖင့္ေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိျခင္း၊ မရွိျခင္းဟာ ဒီမိုကေရစီပန္းတိုင္သို႔ ဦးတည္ေလွ်ာက္လွမ္းေနတယ္ဆိုတာ တကယ္ဟုတ္၊ မဟုတ္၊ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္မ်ားကို က်င့္သံုးေနျခင္း တကယ္ရွိ၊ မရွိကို စစ္ေဆးတုိင္းတာတဲ့ အေကာင္းဆံုး မွတ္ေက်ာက္ျဖစ္တယ္ဗ်။ ေရႊစစ္ရင္ မွတ္ေက်ာက္ အတိုက္အခံႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့ စကားလိုပဲ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈရွိ၊ မရွိ ဆိုတဲ့မွတ္ေက်ာက္နဲ႔ တိုင္းၾကည့္လိုက္ရင္ ဒီမိုကေရစီ စစ္၊ မစစ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ ဘြားဘြားႀကီး ေပၚထြက္လာမွာပဲ ျဖစ္တယ္ဗ်ာ။ တရားဥပေဒရဲ႕ အထက္မွာ ဘယ္သူမွမရွိဆိုတဲ့ စကားက ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အသည္းႏွလံုးျဖစ္တယ္ဗ်။

စြက္ဖက္ေႏွာက္ယွက္မႈကင္းရဲ႕လား

ဒီမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ရွိ၊ မရွိဆိုတာကို ဘယ္လိုတုိင္းတာမလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းထြက္ေပၚလာတယ္ဗ်။ ဒါကေတာ့  တရား႐ုံး ၾကားနာ စစ္ေဆးမႈ ေတြဟာ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းက လက္ခံထားတဲ့ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီရဲ႕လား။ တရားသူႀကီးေတြဟာ သူတို႔ အလုပ္ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ႏုိင္ၾကရဲ႕လား။ တစ္နည္းေျပာရရင္ တရားေရး မ႑ိဳင္ဟာ စတုတၳမ႑ိဳင္အပါအဝင္ အျခားမ႑ိဳင္ေတြ အထူးသျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မ႑ိဳင္ရဲ႕ ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ ေႏွာင့္ယွက္လႊမ္းမိုးမႈ ကင္းလြတ္ရဲ႕လား ဆိုတာေတြနဲ႔ စစ္ေဆးတိုင္းတာလိုက္ရင္ လယ္ျပင္မွာ ဆင္းသြားသလို အေျဖက ထင္ထင္ရွားရွားႀကီး ေပၚထြက္လာမွာပဲ ျဖစ္တယ္ဗ်ာ။ ႀကံဳတုန္းစကာစပ္မိ လို႔ မၾကာေသးခင္ ရက္သတၱပတ အနည္းငယ္ အတြင္း ဖတ္႐ႈျဖစ္ခဲ့တဲ့ တရားစီရင္ေရးစနစ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ႏုိင္ငံ တကာသတင္းတခ်ိဳ႕အေၾကာင္း လက္တို႔ၿပီး ေျပာျပခ်င္ တယ္ဗ်ာ။

ဘရာဇီးက တရားသူႀကီး

သတင္းတစ္ခုက ဘရာဇီးက လာတာျဖစ္တယ္ဗ်။ သတင္းမွာ တရားသူႀကီးတစ္ဦးက ႏုိင္ငံမွာ ကမာၻ႔တတိယအႀကီးဆံုး ျဖစ္လာမယ့္ ေရကာတာႀကီး တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို ရပ္ဆိုင္းထားဖို႔ အမိန္႔ထုတ္ ျပန္လိုက္တယ္လို႔ ပါတယ္ဗ်။ အဲဒီစီမံကိန္းဟာ အစိုးရရဲ႕ စီမံကိန္း ျဖစ္တာေၾကာင့္ အစိုးရရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတဲ့ အဲဒီစီရင္ခ်က္ အတြက္ အထက္႐ုံးကို အယူခံတင္မယ္လို႔ အစိုးရက ေျပာေပမယ့္ အဲဒီ တရားသူႀကီးကို ဖိအားေပးတာမ်ိဳး၊ တရားသူႀကီး ဘယ္လိုဆံုးျဖတ္ဆံုးျဖတ္စီမံကိန္းကို ဆက္လုပ္မယ္လို႔ ေျပာတာမ်ိဳးေတြ မရွိခဲ့ဘူးဗ်။

တ႐ုတ္ျပည္က တရားသူႀကီး

ေနာက္သတင္းတစ္ခုက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကလာတာျဖစ္တယ္ဗ်ာ။ နယ္ၿမိဳ႕ေလးတစ္ၿမိဳ႕မွာ ၿမိဳ႕ခံေတြက ဓာတုစက္႐ုံ တစ္႐ုံေၾကာင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ညစ္ညမ္းမႈေတြ ေပၚေပါက္လာေနတယ္ဆိုၿပီး အဲဒီစက္႐ုံကို ပိတ္ေပးဖို႔ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီကိစၥ တရား႐ုံးေရာက္သြားတဲ့အခါ တရားသူႀကီးက အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈ ရွိေနတဲ့ စက္႐ုံပိုင္ရွင္ဘက္မလိုက္ဘဲ ေဒသခံေတြရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်င္အတိုင္း စက္႐ုံပိတ္ဖို႔ စီရင္ခ်က္ ခ်မွတ္ခဲ့တယ္ဗ်ာ။

သိမ္းပိုက္လယ္ေတြ ျပန္ေပးေစ

ေနာက္သတင္းတစ္ခုက အိႏၵိယကဗ်။ အူတာပရာဒက္ရွ္ျပည္နယ္ အလာဟာဘတ္ၿမိဳ႕ တရား႐ုံးက လယ္သမားေတြဆီက သိမ္းထားတဲ့ လယ္ ေျမေတြ ျပန္ေပးဖို႔ ျပည္နယ္အစိုးရကို အမိန္႔ေပးလိုက္တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းျဖစ္တယ္ဗ်။

အဲဒီျဖစ္ရပ္ ၃ ခုစလံုးမွာ တရားေရးမ႑ိဳင္ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္ဆီက ေရာက္ရွိေကာင္း ေရာက္ရွိလာႏုိင္တဲ့ ဖိအားကို မမူဘဲ ရဲရဲရင့္ရင့္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စီရင္ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာကို ေတြ႕ၾကရမွာျဖစ္တယ္ဗ်။ တစ္နည္းေျပာရရင္ ဒီျဖစ္ရပ္ ၃ခုဟာ ဒီမိုကေရစီ တရားစီရင္ေရးစနစ္ သို႔မဟုတ္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိျခင္းရဲ႕ ေကာင္းမြန္တဲ့ ဥပမာေတြ ျဖစ္တယ္ဗ်။

မ်က္စိေဒါက္ေထာက္ၾကည့္ေနမွာ

အခုဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒေတြ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု အတည္ျပဳ ထုတ္ျပန္ေနတာ ေတြ႕ရ တယ္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စတုတၳ မ႑ိဳင္သားေတြကေတာ့ အဲဒီ ဥပေဒေတြဟာ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးကို ဦးတည္တဲ့ ဥပေဒေတြ ဟုတ္၊ မဟုတ္ မ်က္စိေဒါက္ေထာက္ ၾကည့္ေန၊ ဆန္းစစ္ေနမွာပဲဗ်။ ဥပေဒေတြ သက္ဝင္ လႈပ္ရွားလာတာနဲ႔အမွ် အဲဒီဥပေဒေတြကို တရား႐ုံးက ဆံုးျဖတ္စီရင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ၾကရေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္ဗ်။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ တရားသူႀကီးေတြဟာ သူတို႔လက္ထဲေရာက္လာတဲ့ အမႈကိစၥေတြကို ဘယ္ေလာက္လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အမွီအခို ကင္းကင္း ဆံုးျဖတ္စီရင္ႏုိင္ၾကမလဲဆိုတာကို ျပည္တြင္းကေရာ ျပည္ပကပါ အထူးအာ႐ုံစိုက္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းပါဗ်ာ။

***************************************************************************************

 

 


Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
Logo for Google Docs

0 comments:

Post a Comment