Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

yangonchronicle 2011
yangonchronicle 2011

၂၈.၇.၂၀၁၁

ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား

ျမဝတီနယ္စပ္ပိတ္ထားျခင္းေၾကာင့္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးတြင္ ဘတ္ေငြ ႏွစ္ဘီလ်ံ ဆံုးရႈံး

(Thai-ASEAN News မွ 27 July 2011 ရက္စြဲပါ “Border Closure costs Bt 2 Billion in Trade” ကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)

ျမန္မာအစိုးရက ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္နယ္စပ္ကို တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာေအာင္ ပိတ္ထားခဲ့ျခင္းမွာ ျမန္မာသူပုန္မ်ား အသံုးျပဳေနသည္ဟု ယံုၾကည္ရသည့္ ဒုကၡသည္စခန္းကို ထိုင္းႏိုင္ငံက ပိတ္ေပးေအာင္ ဖိအားေပးလိုျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံ တပ္ခ္ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး ယင္းသို႔ နယ္စပ္ပိတ္ထားျခင္းေၾကာင့္ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္မႈ ပမာဏ ဘတ္ေငြ ႏွစ္ဘီလ်ံ ဆံုးရႈံးနစ္နာခဲ့ရသည္ဟု ဆိုသည္။

ယခင္ႏွစ္ဇူလိုင္ ၁၈ ရက္မွစ၍ မဲေဆာက္ျမဝတီနယ္စပ္ဝင္ေပါက္၏ ျမန္မာဘက္ျခမ္းကို ျမန္မာအစိုးရက ပိတ္ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး အဆိုပါျဖစ္စဥ္ သည္ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးကို ႀကီးမားစြာ ထိခိုက္ေစသည္။ ျမန္မာအစိုးရက ထိုသို႔ နယ္စပ္ဂိတ္ပိတ္ထားျခင္းကို ျပန္လည္ ဖြင့္လွစ္မည့္ လကၡဏာ ျပသခဲ့ျခင္း မရွိေသးေပ။

ထိုသို႔ ထိုင္း-ျမန္မာ ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတား ပိတ္လိုက္ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာကုန္သည္မ်ားက ပဲ့ခ်ိတ္းစက္ေလွမ်ား အသုံးျပဳကာ ဆက္လက္ တင္သြင္းေနၾကသည္ဟု သိရွိရသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံက ေသာင္ရင္းျမစ္(မြိဳင္ျမစ္) ၏ ထိုင္းဘက္ျခမ္းကို ကြန္ကရစ္ ေက်ာက္စီနံရံ တည္ေဆာက္ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာဘက္ျခမ္းတြင္ ေရတိုက္စားမႈျုဖစ္ရသည္ဟု ျမန္မာအစိုးရက အေၾကာင္းျပကာ မဲေဆာက္-ျမဝတီ နယ္စပ္ဝင္ေပါက္ကို တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာေအာင္ ပိတ္ထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

နယ္စပ္ဝင္ေပါက္ ပိတ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာတို႔ဖက္က ဖံုးကြယ္ထားေသာ အေၾကာင္းရင္းမွာ ကရင္လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုမ်ား စစ္ဆင္ေရး အေျခစိုက္ စခန္းအျဖစ္ အသံုးျပဳေနသည္ဟု ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားက ယံုၾကည္ေနေသာ ကရင္ဒုကၡသည္စခန္းသို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံက ပိတ္ေပးေအာင္ ဖိအား ေပးျခင္းျဖစ္သည္ဟု တပ္ခ္ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဆာမတ္လြိဳင္ဖာက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလိုက္သည္။

ထို႔အျပင္ လြန္ခဲ့ေသာ ၂ ႏွစ္က ရန္ကုန္ဗံုးေပါက္ကြဲမႈအတြက္ လက္သည္ကို ထိုင္းတုိ႔အား ရွာေဖြေစလိုသည့္ အျပင္ မဲေဆာက္ခရိုင္တြင္ ပုန္းေအာင္း ေနထိုင္ေနသည္ဟု ယံုၾကည္ရသည့္ KNU ေခါင္းေဆာင္ကိုလည္း ဖမ္းဆီးေပးရန္ ျမန္မာတို႔က ဆႏၵရွိေနသည္ဟု ဆာမတ္လြိဳင္ဖာက ယံုၾကည္လ်က္ ရွိသည္။

ထိုအေတာအတြင္း အမွတ္(၂) ေဒသစစ္တိုင္းမႉးဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဝမ္သစ္ဝမ္ေဝက သူ႔အား ျမန္မာအစိုးရဖက္မွ ဆက္သြယ္လာျခင္းမရွိပါဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဒုကၡသည္စခန္းကို ပိတ္ျခင္းသည္ အေသအခ်ာ စဥ္းစားသံုးသပ္ရမည့္ အေရးႀကီးေသာကိစၥတစ္ခုျဖစ္သည္ဟု ယင္းက မွတ္ခ်က္ ေပးသည္။

ျမန္မာသူပုန္မ်ားက ထိုင္းႏိုင္ငံ နယ္စပ္ကို စစ္ဆင္ေရး အေျခစိုက္စခန္းအျဖစ္ အသံုးျပဳေနသည္ဟူေသာ ေျပာဆိုမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယင္းက ေျပာၾကားရာတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံက ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ဆႏၵရွိေနသည့္ အတြက္ ထိုသို႔ စံုစမ္းျခင္း၊ စစ္ေဆးျခင္းသည္ သာမန္ထက္ ပို၍ ေတြ႕ရွိ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မည္မဟုတ္ဟု ဆိုသည္။

မႏွစ္က ဇူလိုင္ ၁၈ ရက္ ေနာက္ပိုင္း နယ္စပ္ပိတ္ထားျခင္းေၾကာင့္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးတြင္ ဘတ္ေငြ ႏွစ္ဘီလ်ံေက်ာ္ နစ္နာဆံုး႐ႈံးခဲ့ရသည္ဟု တပ္ခ္ျပည္နယ္ ကုန္သည္ႀကီးမ်ားအသင္းက အစီရင္ခံ တင္ျပထားသည္။

**************************************************

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွ ထူးျခားေသာ စံျပ ဇာတ္ေကာင္

(21 July 2011 ရက္စြဲပါ The Hindu မွ Rajiv Bhatia ၏ The extraordinary icon who matters ေဆာင္းပါး ကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)

(စာေရးသူသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ သံအမတ္ႀကီးေဟာင္း ျဖစ္သည္)

(ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ေလးစား ၾကည္ညိဳသူမ်ားက ရည္ရြယ္ခ်က္ကို မဆုတ္မနစ္ ႀကိဳးစားသူ စံျပ ပုဂၢိဳလ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ၾကၿပီး၊ ေ၀ဖန္သံုးသပ္သူမ်ားကမူ ေခါင္းမာၿပီး လက္ေတြ႕မက်ေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားအျဖစ္ ႐ႈျမင္ၾကသည္။)

စာဖတ္မ်ားၿပီး ဗဟုသုတ ၾကြယ္၀သူမ်ားပင္လွ်င္ ျမန္မာ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား အမည္တပ္ပါဟု ဆိုလွ်င္ ေျပာဆိုရန္ ခက္ခဲမည္ကို နားလည္ေပးႏိုင္သည္။ သူမအား ညႊန္းဆိုေသာ အမည္ မ်ိဳးစံုရွိရာ “စုၾကည္” ၊ “Ms. Aung” ၊ “ေဒၚစု” ၊ “The Lady” စသည္ျဖင့္ ရွိသည္။ ပုဂၢိဳလ္ေရး မထိခိုက္ပဲ သံုး၍ ေကာင္းမည့္ အမည္မွာ သူမ၏ အမည္အစပိုင္းပင္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေနာင္တရစရာ အခ်က္တစ္ခုမွာ ကၽြႏု္ပ္တို႔ အိႏၵိယ၏ မိမိကိုယ္သာ စိတ္၀င္စားၿပီး သူတစ္ပါးအား စိတ္မ၀င္စားေသာ သဘာ၀က သူမေျပာေနေသာ စကားမ်ားကို နားမေထာင္၊ သူမတိုင္းျပည္ အေပၚ ေျပာၾကားမႈမ်ား၏ ေရာင္ျပန္ဟပ္မႈမ်ားကို နားမေထာင္ေစရန္ တားဆီး ထားသကဲ့သို႔ ရွိျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ စင္စစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရးႀကီးၿပီး၊ မိမိတုိ႔ ပစ္ထားခဲ့မိေသာ အိမ္နီးျခင္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေရးကိစၥ အားလံုးအတြက္ သူမတြင္ အေျဖမရွိေသာ္လည္း သူမ၏ ျပည္သူလူထု အေပၚႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အေပၚတြင္ အားေကာင္းစြာ လႊမ္းမိုး ထားႏိုင္ဆဲ ျဖစ္သည္။ သူမ၏ အေတြးထဲတြင္ အိႏၵိယကို မွတ္မွတ္ ထင္ထင္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။

BBC သည္ ျမန္မာ ပရိတ္သတ္အတြက္ 2011 ခုႏွစ္ Reith ပို႔ခ် ခ်က္ျဖင့္ “Securing Freedom” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ သင္ခန္းစာပို႔ခ်ခ်က္ ၂ခု အသံလႊင့္ေပးခဲ့သည္။ ယင္းတို႔ကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ ႐ိုက္ကူးၿပီး ခိုးထုတ္သြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္စြာ ေနထိုင္ျခင္း ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ျခင္း ေခါင္းစဥ္ ၂ခုျဖင့္ ဇြန္လ ၂၈ ရက္ ႏွင့္ ဇူလိုင္လ ၅ ရက္ေန႔တို႔တြင္ လႊင့္ထုတ္ခဲ့သည္။ မွတ္သားမိသည့္အခ်က္မွာ သူမသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ စစ္အစိုးရအား ျပင္းထန္စြာ ေ၀ဖန္ခဲ့ ေသာ္လည္း လက္ရွိ အရပ္သား အစိုးရအား စိတ္ရွည္စြာ၊ ရင့္က်က္စြာႏွင့္ တုန္႔ျပန္ရန္ ႀကိဳးစားထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

လြတ္ေျမာက္ျခင္း၊ အမွန္တရားႏွင့္ အၾကမ္းမဖက္ေရး

                ပို႔ခ်ခ်က္မ်ားတြင္ သူမသည္ ေျပာလိုေသာအရာကို လိမ္မာပါးနပ္စြာ ေျပာဆို တတ္ျခင္းေၾကာင့္ သူမ၏ တတ္သိမႈ အတိမ္အနက္ႏွင့္ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ စြမ္းအားမ်ားကို ထင္ဟပ္ေစသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လြတ္ေျမာက္ျခင္း (Freedom) ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သူမအေပၚ အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္မႈႏွင့္ မလြတ္မလပ္ႏွင့္ ဆိုး၀ါးေသာဘ၀တြင္ ေနထိုင္ ေနၾကရေသာ အျခားသူမ်ားအေပၚ အဓိပၸာယ္သက္ေရာက္မႈမ်ားကို ေျပာျပခဲ့သည္။ သူမက ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းမွ ကင္းလြတ္ေရး (Freedom from fear) ၏ အေရးႀကီးပံုကို ထပ္ေျပာခဲ့ၿပီး ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းဆိုသည္မွာ ဘယ္ေသာ အခါမဆို ရွိေနမည့္အရာတစ္ခုအျဖစ္ ျငင္းခ်က္ထုတ္ခဲ့သည္။ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းကို အၿပီးတိုင္ဖယ္ရွားရန္ မလိုအပ္ေၾကာင္း သင့္တင့္သေလာက္ ရွိေနရန္သာ လိုအပ္ ေၾကာင္း သို႔ေသာ္ ႀကီးမားေသာအားေပးမႈ လိုအပ္သည္ဟု ဆိုသည္။ သူမ၏ ျဖစ္တည္မႈတြင္ အားေပးမႈမ်ားႏွင့္ စိတ္အား ထက္သန္ျခင္းက ႀကီးမားေသာ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု ျဖစ္သည္။ သူမက သူမ၏ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) အား အတိုက္အခံဟု ေခၚဆိုမႈကို ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီး၊ ဆန္႔က်င္ေသာ လႈပ္ရွားမႈဟု ေခၚဆိုမႈကို ပိုမိုႏွစ္သက္ေၾကာင္း ဆိုသည္။ Vaclav Havel ကို နမူနာယူ၍ သူမက ဆန္႔က်င္သူမ်ား၏ အေျခခံအလုပ္မွာ အမွန္တရားကို အလုပ္အေကၽြး ျပဳရန္ ျဖစ္သည္ဟု ႐ႈျမင္ခဲ့သည္။

                ဂႏၵီ၏ ၀ါဒကို စံျပဳ၍ၾကည့္မည္ ဆိုလွ်င္မူ မၾကာေသးမွီက သူမ၏အၾကမ္းမဖက္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အျမင္မွာ အနည္းငယ္ ထူးဆန္းေသာ အျမင္တစ္မ်ိဳးအျဖစ္ ျမင္ေတြ႕ရမည္ ျဖစ္သည္။ သူမကိုယ္၌ သူသည္ အၾကမ္းဖက္မႈကို ေထာက္ခံသူတစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ အေၾကာင္းျပခ်က္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈကို ေထာက္ခံသူတစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ အေၾကာင္းျပခ်က္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈ ခဏတာျဖစ္လိုက္ျခင္းသည္ ေရရွည္တြင္ ပိုမိုဆိုးရြားေသာ အေျခ အေနမ်ား ျဖစ္ေပၚေရးကို ကာကြယ္ေပးသည္ဟု ယံုၾကည္ျခင္းေၾကာင့္ဟု ေျပာခဲ့သည္။ သူမ အၾကမ္းမဖက္ေရးကို က်င့္သံုးေနျခင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးအရ လက္ေတြ႕က်ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ စဥ္းစားမႈေၾကာင့္မဟုတ္ဟု ဆိုသည္။

ဒုတိယအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းျခင္း

                သူမသည္ ယဥ္ေက်းေသာ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း ေလသံျဖင့္ ေျပာေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားကို ေ၀ဖန္ရာတြင္မူ ဂ႐ုစိုက္လွသည္ မဟုတ္ေပ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၈၈ မွ ၁၉၉၇ ထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ကို ေျပာဆိုရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးသည္ ၿငိမ္ေနျခင္း၊ ေၾကာက္ေနရျခင္းႏွင့္ ပိျပားေနေအာင္ ေခ်မႈန္းထားျခင္းဟု အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုႏိုင္ေၾကာင္း ဆိုသည္။ ထိုအေျခအေန မ်ိဳးတြင္ ျပည္သူမ်ားသည္ အမွန္တရားႏွင့္ေတာ့ မေ၀းလွေပ။ NLD အေနျဖင့္ ျပည္သူမ်ားကို ဆန္႔က်င္ဖက္ေနရာမွ ရပ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သူမက ေျပာသည္။

                လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္မ်ားစြာက သူမ၏လႈပ္ရွားမႈကို စတင္စဥ္က သူမသည္ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ႀကိဳးပမ္းျခင္းဟု ေျပာခဲ့ၿပီး ျခားနားမႈမ်ားမွာမူ ရွိေၾကာင္းဆိုသည္။ အဓိက ျခားနားမႈမွာ ပထမႀကိဳးပမ္းစဥ္က ႏိုင္ငံျခား အင္အားႀကီးၿဗိတိန္ႏိုင္ငံထံမွ ျဖစ္ၿပီး ယခုအခါတြင္မူ တိုင္းျပည္ ထဲမွ လူမ်ိဳးတူ၊ အေရာင္တူ၊ ဘာသာတူ ဆန္႔က်င္ဖက္ အင္အားစုထံမွ ျဖစ္သည္။ ေနာက္ျခားနားမႈတစ္ခုမွာ ကိုလိုနီ အစိုးရသည္ အာဏာရွင္ဟု ဆိုေသာ္ လည္း ယခု စစ္အစိုးရေလာက္ အရာရာကို တစ္ဦးတည္း ခ်ဳပ္ကိုင္ထားျခင္း မရွိျခင္း ျဖစ္သည္။

အျခားအေရးမ်ား

                ၁၉၉၇ မွ ၂၀၁၀ ထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေကာင္စီသည္လည္း ဒီပုတ္ထဲက ဒီပဲပင္ ျဖစ္သည္။ ယင္းက်င္းပေသာ ဆႏၵခံယူပြဲႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ အေျဖေကာင္း မထြက္ေသာ ၾကမၼာဆိုးမ်ား အျဖစ္ ပံုရိပ္ထင္ေစသည္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD မပါ၀င္ရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေၾကာင္းျပခ်က္ ၃ခုကို သူမက ေျပာၾကားခဲ့ရာတြင္ ပထမ အခ်က္အျဖစ္ အေျခခံဥေပဒသစ္တြင္ စစ္တပ္ကသာ အာဏာအားလံုး ျပန္ယူထားမႈအား NLD က လက္မခံလိုျခင္း၊ ဒုတိယအခ်က္အေနျဖင့္ ေထာင္ထဲရွိ ယင္း၏အဖြဲ႕၀င္မ်ားကို NLD က မပစ္ပယ္လိုျခင္း၊ တတိယအခ်က္အျဖစ္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို ဖ်က္ပစ္ျခင္းကိုလက္မခံျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္းဆိုသည္။ NLD ႏွင့္ ယင္း၏ေခါင္းေဆာင္ အတြက္ အမွန္တကယ္ ဒုကၡေတြ႕ေစခဲ့ေသာ ကိစၥမွာ မေရွာင္ႏိုင္ေသာ အမွန္တရားျဖစ္သည့္ စစ္တပ္က ျပည္သူလူထုသို႔ေပးေသာ အေျခခံဥပေဒ ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံေရး အတန္းစားထုႀကီးႏွင့္ လူထု အေျချပဳအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက အဆိုပါ လုပ္ငန္းစဥ္သစ္ကို စမ္းသပ္ ၾကည့္လိုၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

                သင္ခန္းစာ ပို႔ခ်မႈအၿပီး ေမးခြန္းႏွင့္ အေျဖမ်ားသည္ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ ထိုးထြင္းသိျမင္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။ သူမသည္ ေရြးေကာက္ပြဲ မ်ားႏွင့္ အစိုးရသစ္အေပၚ ယံုၾကည္မႈ မရွိေပ။ အမွန္တကယ္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား မရွိပဲ၊ လွပေသာ စကားလံုးမ်ားျဖင့္ ေျပာ႐ံုျဖင့္ မလံုေလာက္ဟု ဆိုသည္။ သူမက ႐ႈျမင္သည္မွာ ဒီမိုကေရစီကို အေရာင္ျပထားမႈသည္ အာဏာရွင္စနစ္ လံုးလံုးထက္ ပို၍ အႏၱရာယ္ႀကီးသည္ဟု ဆိုသည္။ ျပည္သူလူထုက ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို လိုလားျခင္းေၾကာင့္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသေယာင္ ထင္ေယာင္ထင္မွား ျဖစ္ေစျခင္းကို ရွင္းျပသည္။ အမ်ားစုက သူမႏွင့္ သေဘာ မတူၾကပါ။ သို႔ေသာ္ သူမသည္ ထိုအတိုင္း ရပ္တည္ေနသည္။ NLD သည္ ႏြံထဲတြင္ နစ္ေနၿပီး အခ်ိန္ကာလတစ္ခုတြင္ ေအးခဲသြားၿပီဟု ေ၀ဖန္မႈမ်ားႏွင့္ အစိုးရႏွင့္ ညႇိႏိႈင္းရန္ မူ၀ါဒ ေလးခု ျဖစ္ေသာ ဆက္ဆံေရး၊ အထီးက်န္ျပဳေရး၊ အေရးယူမႈမ်ား ခ်မွတ္ေရးႏွင့္ တိုက္ခိုက္ေရးအနက္ မည္သည္ကို ေရြးမည္နည္းဟု ေမးျမန္းမႈမ်ားကို သူမက တုန္႔ျပန္ေျဖၾကားရာတြင္ “အေရးပါေသာ ဆက္ဆံေရး” ကို ပို၍ သေဘာက်ေၾကာင္း ေျဖသည္။ သူမက ကမၻာႀကီးအား မိမိတို႔၏ ဒီမိုကေရစီကြန္ရက္ကို ကူညီရန္ႏွင့္ ျပည္သူမ်ား အစိုးရအေပၚ မွီခိုမႈမ်ား ေလ်ာ့ပါးၿပီး စြမ္းအားရွိလာေစရန္ အကူအညီ ေပးေစလိုေၾကာင္း ေျပာသည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေခါင္းေဆာင္ၿပီး ေစလႊတ္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတမန္သည္သာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ျပႆနာမ်ားသည္ အျမစ္တြယ္ေနၿပီး အေရးႀကီးလွသည္။ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္စည္းလံုးညီညြတ္မႈ မရွိပဲ ထိုျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္မွာ မလြယ္ကူလွေပ။

ႏိုင္ငံတကာ မူ၀ါဒမ်ား

                ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ျပည္တြင္း အေျခအေနမ်ားအေပၚ အျမင္ကို ၾကည့္၍ေထာက္ခံမႈေရာ ေ၀ဖန္မႈကိုပါ ျဖစ္ေစသည္။ သူမအား ၾကည္ညိဳေလးစားသူမ်ားက သူမကို ရည္ရြယ္ခ်က္အား မဆုတ္မနစ္ ႀကိဳးစားသူ စံျပပုဂၢိဳလ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ၾကၿပီး၊ ေ၀ဖန္သံုးသပ္သူမ်ားကမူ ေခါင္းမာၿပီး လက္ေတြ႕မက်ေသာ ႏုိင္ငံေရး သမားဟု ဆိုၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံတကာ ေရးရာအျဖစ္ ႐ႈျမင္ရာတြင္မူ သူမႏွင့္ သေဘာခ်င္း တိုက္ဆိုင္ရန္ ခက္ခဲသည္။

                သူမက အိႏၵိယ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မူ၀ါဒကို ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။ သူမက အိႏၵိယသည္ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာအက်ိဳးစီးပြားကို ေရွ႕တန္း မတင္ပဲ၊ ဒီမိုကေရစီမူမ်ားကသာ ခိုင္ၿမဲစြာ စြဲၿမဲေနသင့္သည္ဟု ဆိုသည္။ အျခား ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ား (ေတာင္အာဖရိက ကဲ့သို႔ သူမ သေဘာက်ေသာ ႏိုင္ငံမ်ား) က သူမ၏လႈပ္ရွားမႈကို ေထာက္ခံကူညီမႈ မရွိေၾကာင္း ၀န္ခံ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး “ကၽြန္မတို႔ ၀မ္းေတာ့ အနည္းမိသား၊ ဒါေပမယ့္ ႐ိုးေနပါၿပီ” ဟု သူမက တည္ၿငိမ္စြာ ေျပာသည္။ သူမ၏ ၀မ္းနည္းမႈကို နားလည္ေပး၍ ရေသာ္လည္း၊ ႏိုင္ငံတကာမူ၀ါဒမ်ား မည္သို႔ လုပ္ကိုင္သည္ကို သူမ နားလည္ပါစဟု ေမးရေပမည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ သူမ၏ မွတ္ခ်က္မ်ားသည္ ပို၍ လက္ေတြ႕မက်မႈကို ျပသေနသည္။ သူမက တ႐ုတ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တည္ၿငိမ္မႈကို လိုလားသည္ဟု ေျပာသည္။ (မွန္ပါသည္)။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တည္ၿငိမ္မႈအတြက္ တ႐ုတ္က စစ္တပ္၏ဖိႏွိပ္မႈမွ တဆင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးမွ တဆင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု သူမကယံုၾကည္ေနသည္။ (မွားယြင္းပါသည္)။ ႏွစ္ႏိုင္ငံ၏ ေဆြမ်ိဳး ေပါက္ေဖာ္ ဆက္ဆံေရးသည္ မၾကာေသးမွီက မဟာဗ်ဴဟာ က်ေသာ ပါတနာအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ သူမက ဥေရာပ သမဂၢသည္ အလြန္တရာ ေထာက္ခံကူညီေၾကာင္း ႐ႈျမင္ခဲ့ရာ ယခင္ကမွန္ကန္သည္ဟု ဆိုရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုအခါ အဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံ အေတာ္ မ်ားမ်ားသည္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ လမ္းေၾကာင္းရွာၾကၿပီ ျဖစ္သည္။

                သူမအား သူမ၏စြန္႔လႊတ္မႈမ်ား (ေသအံ့ဆဲဆဲ ခင္ပြန္းအား သြားေရာက္ ႏႈတ္ဆက္ႏိုင္သည့္အခြင့္အေရးကို ျငင္းဆိုခဲ့မႈ အပါအ၀င္) သည္ ေပးဆပ္မႈ ႀကီးမားေနသေလာဟု ေမးျမန္းရာ အခ်ိဳ႕ယံုၾကည္မႈအတြက္ ေပးဆပ္သူ အမ်ားအျပား ရွိေနေသးေၾကာင္း ေျဖၾကားသည္။ သူမအေနျဖင့္ သူမ ၏ ျဖစ္တည္မႈတြင္ အသက္အႏၱရာယ္ ေပးရမႈမ်ား အတြက္ သိရွိမႈ ရွိမရွိ ေမးျမန္းရာ “ဟုတ္တယ္။ ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳး အေစာႀကီးကတည္းက ရခဲ့ရင္ ေကာင္းမွာပါ”ဟု ေျဖၾကားခဲ့သည္။

                ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ထူးျခားေသာ စံျပပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ သူမတြင္ ေအာင္ျမင္မႈမ်ား၊ ျပႆနာမ်ား၊ ေႏွာင့္ေႏွးမႈမ်ား ေရာျပြန္း လ်က္ ရွိသည္။ ပညာရွင္တစ္ဦးအေနျဖင့္ ေျပာရလွ်င္ ျပည္တြင္းတြင္ သူမသည္ အေမွာင္ အတိက်ေနေသာ ကာလရွည္ႀကီး အတြင္း၌ ေမွ်ာ္လင့္မႈ ေရာင္ျခည္အား ဆက္လက္ ထြန္းညႇိေပးထားႏိုင္သူဟု ဆိုရမည္ ျဖစ္သည္။ ျပည္ပတြင္မူ သူမသည္ လြတ္ေျမာက္ျခင္း (liberty) အတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေန သူမ်ားအတြက္ လမ္းျပ ေရွ႕ေဆာင္ ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆိုရမည္။ သို႔ေသာ္ ဒီမိုကေရစီ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေခါင္းေဆာင္ရန္ သူမအာဏာရလာ ဦးမည္ေလာ ….. ထိုကိစၥမွာ သီးျခားကိစၥသာ ျဖစ္သည္။

****************************************

ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝေရးႏွင့္ စီးပြားေရးတည္ၿငိမ္မႈကို ပထမဦးစားေပးၿပီးမွ အာဆီယံက ဒီမိုကေရစီအတြက္ တြန္းအားေပးႏိုင္မည္

(26 July 2011 ရက္စြဲပါ Jakata Globe မွ Yohanes Sulaiman ေရးသားေသာ Prosperity and Economic first, then Asean can push more democracy ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္အကုန္က ဘာလီတြင္ က်င္းပေသာ အာဆီယံေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရးဖိုရမ္တြင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္က အာဆီယံ အထူးသျဖင့္ အင္ဒိုနီးရွားအား ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းႏွင့္ အာဖရိက ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကား ေရးကူညီရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။

ဒီမိုကေရစီအား ပ်ံ႕ႏွံ႔ရန္ ႀကိဳးပမ္းျခင္းမွာ အားက်ဖြယ္ျဖစ္သည္ဆိုသည္ကို လက္ခံမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ အာဆီယံသည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ ဒီမုိကေရစီျမႇင့္တင္ျခင္း အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္းကို အေၾကာင္းအခ်က္အခ်ိဳ႕ ရွိေသာေၾကာင့္ ကူညီ ေပးရန္ ျဖစ္ႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။

ပထမအခ်က္မွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ လက္ရွိအားနည္းေနေသာ စီးပြားေရးသည္ ယင္း၏ ရပ္တည္ေသာ ေနရာကိုပါ အားနည္းေစ သည္။ ၁၉၈၀ ႏွင့္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားဆီက ဆူနာမီကဲ့သို႔ အတိုင္းအတာတစ္ခုထိ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီသည္ ေဒဝါလီခံေနေသာ ကြန္ျမဴနစ္ တိုင္းျပည္မ်ားသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့သည္။ အဆိုပါတိုင္းျပည္မ်ားမွ အစိုးရမ်ားသည္ ယင္းတို႔၏ ျပည္သူမ်ားက သမၼတ ေရာ္နယ္ေရဂင္ လက္ထက္ အေမရိကန္၏ ခ်မ္းသာမႈမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ ဆိုးဝါးေသာ စီးပြားေရးအေျခအေနႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ခဲ့ေသာအခါ က်ဆံုးခဲ့ၾကသည္။

ေဂၚဘာေခ်ာ့သည္ ေအာင္ျမင္ေသာ အေနာက္ႏိုင္ငံ စီးပြားေရးေမာ္ဒယ္ကို စဥ္းစားၿပီး ႏိုင္ငံေရးကို ဖြင့္ေပးၿပီး စီးပြားေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ဖရန္စစ္ဖူကူယားမားက လစ္ဘရယ္ ဒီမိုကေရစီ၏ အေရးပါေသာ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚမႈကို အထိမ္းအမွတ္ အျဖစ္ နာမည္ႀကီးေသာ အက္ေဆး “The End of History” ကို ထုတ္ေဝခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ ယေန႔စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မိုးေလဝသ အေျခအေနမွာ အာဏာရွင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ယင္းတို႔၏ ျပည္သူမ်ားသည္ အေမရိကန္ ၏ စီးပြားေရးအရ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း အားနည္းမႈႏွင့္ ေႂကြးၿမီထူထပ္မႈကို စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ေျပာဆိုလာသည္။

အာဏာရွင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေငြမသံုးႏိုင္ေသာ ျပည္သူမ်ားသည္ အာဏာရွင္တစ္ဝက္ စင္ကာပူ ပံုစံကို ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။ အသံုးအျဖဳန္း ႀကီးေသာ အေမရိကန္၏ ဒီမိုကေရစီထက္ တရုတ္၏ စီးပြားေရး အာဏာရွင္စနစ္ကို ပိုမိုႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကသည္။

ယင္းတို႔က တရုတ္ႏွင့္ စင္ကာပူႏိုင္ငံမ်ားသည္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း၏ ေအာက္တြင္ အားေကာင္းေသာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ရွိရန္ တည္ေဆာက္ ႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း အေမရိကန္မွာမူ ကမၻာ့စီးပြားေရးပ်က္ကပ္ ဝဲဂယက္ထဲတြင္ ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ရႈျမင္ၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ ဝါရွင္တန္တြင္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားႏွင့္ ဒီမိုကရက္မ်ားအၾကားတြင္ အျမင္မတူသူမ်ားျဖင့္ သေဘာတူညီမႈ မရႏိုင္ရွိေနၿပီး အိုဘားမားကလည္း အရည္အခ်င္း မရွိျခင္း တို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္၏ ဂုဏ္သိကၡာက်ဆင္းခဲ့ရသည္။ စီးပြားေရးအရ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ကိုမူ ေဖာ္ျပလိုျခင္း မဟုတ္ေပ။

အကယ္၍ ဒီမိုကေရစီသည္ ဘာမွ် မေပးႏိုင္ဘဲ စီးပြားေရး ျပႆနာမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးအရ အျမင္မတူ ျငင္းခုန္မႈမ်ားကိုသာ ျဖစ္ေစသည္ဟု ဆိုလွ်င္ အဘယ္ေၾကာင့္ လူတိုင္းက ဒီမိုကေရစီကို လိုခ်င္ေနၾကသနည္း။ တရုတ္ျပည္မွ အာဏာရွင္စနစ္ သို႔မဟုတ္ စင္ကာပူ၏ တစ္ဝက္စနစ္တို႔ကို စဥ္းစား ၾကည့္လွ်င္ ယင္းတို႔သည္ မိမိတို႔ ဘာလုပ္ေနသည္ ဆိုသည္ကို သိ၍ လိုအပ္သည့္ အခ်ိန္တြင္ အခ်ိန္ကိုက္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မွန္စြာ လုပ္ကိုင္ႏိုင္စြမ္း ရွိၾကသည္။

၁၉၃၀ ခုႏွစ္မ်ားဆီက စီးပြားေရးပ်က္ကပ္ကို ျပန္ၾကည့္လွ်င္ စီးပြားေရးျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီကို ေလးစားမႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းခဲ့ရသည္။ အားေကာင္းေသာ အစိုးရမ်ားကို ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ေပၚျပဴလာျဖစ္လာျခင္းေၾကာင့္ ဂ်ာမနီႏွင့္ အီတလီတို႔တြင္ တစ္ဦး၊ တစ္ပါတီတည္း အုပ္ခ်ုပ္ေသာ စနစ္မ်ား ေပၚထြက္လာသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ားဆီက စီးပြားေရးအရ ႂကြယ္ဝလာမႈမ်ားသည္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒ အဆံုးသတ္ရန္ အခ်က္ေပး လုိက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။

အေရးအႀကီးဆုံးအခ်က္မွာ သမၼတေဟာင္း ဘီလ္ကလင္တန္ ေျပာခဲ့သည့္စကား မွန္ကန္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ စီးပြားေရးသာ အခရာက်သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ အစိုးရႏွင့္ဆိုင္ေသာ ေငြေၾကးမ်ားစနစ္တက် ျပန္ျဖစ္လာသည္ႏွင့္အမွ် ဒီမုိကေရစီ၏ လမ္းျပအလင္းေရာင္ ျပန္ျဖစ္လာၿပီး အမ်ားက အတုယူလာလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။

အျခား ဟီလာရီကလင္တန္ ေျပာခဲ့ေသာ စကားမ်ားမွာ အာဆီယံအေပၚ သက္ေရာက္မႈ လြန္စြာ ရွိမည္မထင္ေပ။ သူမက အာဆီယံသည္ ယင္း၏ အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားအေပၚ အာဏာတည္ျခင္းသိပ္မရွိဟု ဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အာဆီယံတြင္ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုအသြင္ တည္ေဆာက္ပံုႏွင့္ အျပစ္ ေပးမႈ ယႏၱရားမ်ား မရွိျခင္းေၾကာင့္ တစ္စံုတစ္ရာ ျပဳလုပ္စရာရွိလွ်င္ မဲေပးျခင္းႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၏ စိတ္အားထက္သန္မႈရွိမွသာ မူတည္လုပ္ေဆာင္ေနၾက သည္။ ဥေရာပသမဂၢတြင္မူ ယင္း၏ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအား စီးပြားေရးမူဝါဒမ်ားမွတစ္ဆင့္ ဆုေပးဒဏ္ေပးစနစ္ကို က်င့္သံုးႏိုင္စြမ္းရွိေသာ္လည္း အာဆီယံမွာ လူမႈေရး ဖိအားမ်ားေပးျခင္းႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္အျဖစ္မွ ထုတ္ပယ္မည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္းတို႔သာ ရွိသည္။

သို႔ေသာ္အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားက ပထဝီမဟာဗ်ဴဟာ(Geostrategic) အရ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားေၾကာင့္ လူမႈေရးအရ ဖိအားမ်ားမွာ ထိေရာက္မႈ မရွိလွေပ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရးအရ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ မသမာမႈမ်ားေၾကာင့္ အာဆီယံသည္ ရွက္ရြံ႕မႈမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားသည္ စီးပြားေရးအရ ဩဇာလႊမ္းမိုးမႈ အနည္းငယ္သာရွိ၍ အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ခဲ့ေပ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ မူရင္း ဥကၠ႒ႀကီး တရုတ္ကို စိတ္အခန္႔မသင့္ေအာင္ ျပဳမိပါက ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ထိခိုက္ႏိုင္ေပသည္။

ယခုအေျခအေနတြင္ အာဆီယံသည္ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္မွ ပဋိပကၡကို ဦးစားေပး အာရံုျပဳေနရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥမ်ားကို ေျပာဆိုရန္ ကန္႔ကြက္ရန္ လံုးဝမစဥ္းစားထားေပ။ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ဆိုင္ေသာ အေရးဟု သတ္မွတ္ကာ ထားသည့္သေဘာ ရွိသည္။ ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္ကိစၥသည္ အာဆီယံ၏ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ အက်ိဳးစီးပြားကို ၿခိမ္းေျခာက္လာႏိုင္သည္။ အာဆီယံသည္ ယခုကိစၥတြင္ ေရြးခ်ယ္စရာ အကန္႔အသတ္ ရွိေနသည္။

ထို႔အျပင္ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံအမ်ားစု၏ လူ႔အခြင့္အေရးမွတ္တမ္းမ်ားကလည္း ေကာင္းလွသည္မဟုတ္ေပ။ မၾကာေသးမီက ျဖစ္ပြားေသာ မေလးရွားႏိုင္ငံမွ Berish 2.0 လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေရးအရ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားသည္ လြတ္လပ္စြာ ေဟာေျပာခြင့္ႏွင့္ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား အတြက္ အာမခံထားေသာ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံတစ္ခုအတြက္ ပံုရိပ္ကို အားနည္းေစခဲ့သည္။ အင္ဒုိနီးရွားႏိုင္ငံတြင္ ဘာသာေရးလူမ်ိဳးစုမ်ားအေပၚ အၾကမ္း ဖက္ျခင္း၊ အခ်ိဳ႕အစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ဥပေဒကို မေလးစားဘဲ အခ်ိဳ႕ဘာသာေရး လူမ်ိဳးစုမ်ားကို လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားေသာ မူဝါဒမ်ား ခ်မွတ္ျခင္းႏွင့္ မၾကာေသးမီက Papua တြင္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္သည့္ သတင္းေပးပို႔ခ်က္မ်ားသည္ အမ်ားအား မ်က္ေမွာင္ၾကဳတ္ေစေသာ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ား ျဖစ္သည္။ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားသည္ယင္းအတြက္ အျပစ္ေပးျခင္းလည္း မခံရေပ။ အတိုခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားသည္ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥမ်ား တြင္ သူ႔အရပ္ႏွင့္ သူ႔ဇာတ္ျဖစ္ေနသျဖင့့္ အျခားသူမ်ားကို လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥ သင္ခန္းစာပို႔ခ်ရန္ မျဖစ္ႏိုင္သည့္ အဆင့္တြင္ ရွိေနသည္။

အထက္ပါအခ်က္မ်ားကို ၾကည့္၍ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ အင္ဒိုနီးရွားသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ဒီမိုကေရစီ ျမႇင့္တင္ေရးလုပ္ငန္းတြင္ ကူညီရန္ ႏိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ ရွိမည္မဟုတ္ေပ။ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံတြင္ သမၼတ Susilo Bambang Yudhoyono ၏ ပါတီ ပါဝင္ပတ္သက္ေနေသာ အမ်ား လက္မခံႏိုင္ေသာ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာမ်ား ရွိေနႏွင့္ၿပီး ျဖစ္သည္။ နာဇရူဒင္၏ စြပ္စြဲခ်က္မ်ား တစ္ခုၿပီးတစ္ခုကလည္း အစိုးရကို အာရံုစိုက္လာေစၿပီး ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒႏွင့္ စတင္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ျဖစ္ေစၿပီး အစိုးရ၏ ျပည္သူလူထုအံုႂကြမႈကို ၿငိမ္သက္ေအာင္ ႀကိဳးစားရာတြင္ ပထမဆံုး ဆုံး႐ႈံးမႈ ျဖစ္ သည္။

ယေန႔အင္ဒိုနီးရွားတြင္ ျပည္သူမ်ားသည္ အစိုးရႏွင့္ ဥေပဒျပဳအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကသည္။ လုပ္ေဆာင္ရန္ အရည္အခ်င္းမရွိမႈ၊ အလုပ္မျဖစ္မႈမ်ားကို စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ေျပာဆိုေနၾကသည္။ ယင္းတို႔သည္ အတိတ္က ဆူဟာတိုလက္ထက္ တည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈမ်ားကို ျပန္လည္ တမ္းတခဲ့ၿပီး လက္ရွိ အစိုးရအား လစ္ဘရယ္ ဒီမိုကေရစီကို မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း အတြက္ အျပစ္တင္ခဲ့ၾကသည္။ လူနည္းစုကလည္း ဆူဟာတိုလက္ထက္က ဖိႏွိပ္မႈမ်ိဳး ျပန္လာမည္ကို နီးကပ္ေနသည္ဟု စိုးရိမ္မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဟီလာရီကလင္တန္က စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစဥ္ စိတ္ဓာတ္ကို အားေပးျခင္းမွာ မွန္ကန္ပါသည္။ ဒီမိုကေရစီ ပိုမိုျဖစ္ေပၚေရးကို တြန္းအား ေပးျခင္းသည္ လိုအပ္ေသာ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္သကဲ့သို႔ စီးပြားေရးအရ လိုလား ေတာင့္တခ်က္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေရးကလည္း လိုအပ္ ေပသည္။ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝလာမႈသည္ ဒီမိုကေရစီ ျပန္႔ပြားေရး အတြက္ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္အေနျဖင့္ ပထမဆံုးလုပ္ရမည့္ အလုပ္မွာ ယင္း၏ စီးပြားေရး ေနသားတက်ျဖစ္ေရးကို နာက်င္ေသာ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္၍ လုပ္ေဆာင္ရမည္ျဖစ္ေပသည္။

*********************************************

အာရွလံုၿခံဳမႈအတြက္ အိႏၵိယကို လိုအပ္ေၾကာင္း ဩစေၾတးလ် ဝန္ႀကီးေျပာၾကား

(AFP သတင္းမွ 28 July 2011 ရက္စြဲပါ “Asia Security needs India: Australia Minister” ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

ဩစေၾတးလ်ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးက အိႏိၵယႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အာရွတိုက္တြင္ ႀကီးမားေသာ က႑မွ ပါဝင္ရန္ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ တိုက္တြန္း ေျပာၾကား လိုက္ၿပီး တရုတ္ႏိုင္ငံအေပၚ လြန္စြာ သတိထားလ်က္ရွိသည့္ ေဒသတြင္ အိႏိၵယႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့အႀကီးဆံုး ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံႏွင့္ အေကာင္း ဘက္ေတာ္သား အင္အားစု တစ္ခုျဖစ္သည္ဟု ေခၚေဝၚ ေျပာဆိုလိုက္သည္။

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က သူမ၏ အိႏၵိယခရီးစဥ္တြင္ အာရွ၏ အနာဂတ္ကို မွန္ကန္ေကာင္းမြန္ေအာင္ ပံုသြင္း ႏိုင္မည့္ အလားအလာဟု အလားတူသေဘာမ်ိဳး သက္ေရာက္ေနသည့္ စကားကို ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး တစ္ပတ္ခန္႔အၾကာတြင္ ဩစေၾတးလ် ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီး စတီဖင္စမစ္က ဝါရွင္တန္တြင္ အထက္ပါအတိုင္း ေမတၱာရပ္ခံ ေတာင္းဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

အာရွ ပစိဖိတ္ေဒသ၏ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဩစေၾတးလ်၏ အျမင္ကို စမစ္က ထပ္မံေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ဩစေၾတးလ်သည္ ႀကီးထြားလာေသာ တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကို ႀကိဳးစားေနသည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ယင္း၏ မိန္႔ခြန္းတြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ အလားအလာႏွင့္ ဆိုက္ဘာစစ္ပြဲ ကဲ့သို႔ စိန္ေခၚမႈအသစ္မ်ားကို အေတာ္မ်ားမ်ား ေဇာင္းေပးေျပာဆိုခဲ့သည္။

အိႏၵိယႏိုင္ငံက ေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ ေပၚထြက္လာေနတဲ့ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံအျဖစ္ ပါဝင္ႏိုင္တယ္။ ပါဝင္သင့္တယ္ ဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္ ဟု Brookling Institition think tanl တြင္ စမစ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အိႏိၵယႏိုင္ငံရဲ႕ အေရးပါမႈကို ေလွ်ာ့ၿပီးတြက္လို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ အိႏၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ဒီမိုကေရစီ အရည္အေသြးေတြက ကမၻာမွာ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံ တစ္ခု ျဖစ္လာေအာင္ ကူညီေပးေနပါတယ္ ဟုလည္း စမစ္က ဆိုသည္။

အိႏၵိယႏိုင္ငံဟာ ျပည္တြင္းဖြံ႕ၿဖိဳးေရး သိသိသာသာ အရွိန္ရမႈနဲ႔အတူ ေဒသတြင္းနဲ႔ ကမၻာ့နယ္ပယ္မွာ အျပဳသေဘာေဆာင္တတ္ၾကတဲ့ က႑က ပါဝင္မႈ တြဲဖက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရႈျမင္ထားပါတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေဒသဟာ အေနာက္ဖက္ကို ေမွ်ာ္ၾကည့္သလို အေရွ႕ဖက္ ကိုလည္း လွမ္းၾကည့္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္၊ ဆစ္ဒနီနဲ႔ ရွန္ဟိုင္းထက္ ပါ့သ္နဲ႔ ခ်န္ႏိုင္းက ပိုၿပီးနီးစပ္ပါတယ္ ဟု စမစ္က ဆက္လက္ေျပာသည္။

ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုး၏ မဟာမိတ္ဂ်ပန္ႏိုင္ငံႏွင့္အတူ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဩစေၾတးလ်ႏိုင္ငံတို႔သည္ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈမ်ား အပါအဝင္ အိႏိၵယ ႏိုင္ငံႏွင့္ ကာကြယ္ေရးပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈကို တိုးျမႇင့္ အားျဖည့္လ်က္ ရွိသည္။

တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ယင္း၏ စစ္တပ္ကို အေဆာတလ်င္ ေခတ္မီေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္အျပင္ ၿပီးခဲ့ေသာ လမ်ားအတြင္း ေဘဂ်င္းက ရန္စ က်ဴးေက်ာ္သည္ဟု ဗီယက္နမ္ႏွင့္ ဖိလစ္ပိုင္တို႔က စြပ္စြဲထားၾကသည့္ ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္ျပင္၌လည္း တင္းမာမႈမ်ား ႀကီးထြားလ်က္ ရွိသည္။

တရုတ္ႏွင့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ အဆိုပါ အျငင္းပြားမႈမ်ိဳးကို ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒမ်ားအရ ေျဖရွင္းျခင္းသည္ အလြန္အေရးႀကီးသည္ဟု လည္း စမစ္က ယင္းအား ေမးျမန္းမႈကို ျပန္လည္ေျဖၾကားသည္။

“တရုတ္ႏိုင္ငံဟာ စီးပြားေရးႀကီးထြားရံုသာမကပဲ စစ္တပ္ အရြယ္အစားနဲ႔ စြမ္းရည္ပါ ႀကီးထြားလာတာေၾကာင့္ ဘယ္လိုသမိုင္းေရးအျမင္ သံုးသပ္စိတ္ျဖာမႈမွာမဆို တရုတ္ႏိုင္ငံကို အေသအခ်ာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားၾကရပါတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုး တရုတ္ႏိုင္ငံကို ေတာင္းဆိုေနၾကတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ရည္မွန္းခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိေရးပဲျဖစ္ပါတယ္” ဟု စမစ္က ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ေနာက္တြင္ စမစ္သည္ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး လီယြန္ပန္နက္တာႏွင့္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပခဲ့ရာ ယခုလအတြင္း ပင္တဂြန္တြင္ ရာထူးလႊဲေျပာင္းယူခဲ့သည့္ လီယြန္ပန္နက္တာ၏ ပထမဆံုး ႏိုင္ငံျခားဧည့္သည္ေတာ္ တစ္ဦး ျဖစ္လာသည္ဟု သိရွိရသည္။ ယင္းတို႔ႏွစ္ဦးသည္ အာဖဂန္နစၥတန္စစ္ပြဲ အပါအဝင္ ကိစၥရပ္မ်ားစြာကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္ဟု ပင္တဂြန္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေဂ်ာ့လစ္တယ္က သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

အာဖဂန္နစၥတန္ရွိ ဩစေၾတးလ်တပ္ဖြဲ႕ ၁၅၀၀ ခန္႔အနက္ အမ်ားစုမွာ အူဂူစဂန္ျပည္နယ္တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆင္ေနၾကၿပီး အာဖဂန္နစၥတန္ ရွိ ႏိုင္ငံတကာ လံုၿခံဳေရးအကူတပ္ဖြဲ႕ ISAF ကို ဦးေဆာင္ေနသည့္ ေနတိုး မဟာမိတ္မ်ားၿပီးလွ်င္ အင္အားအမ်ားဆံုး တပ္ဖြဲ႕ျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။

အာဖဂန္ စစ္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကမၻာတစ္လႊား လူထုက စိတ္ပ်က္ ၿငီးေငြ႕ေနေသာ္လည္း ဩစေၾတးလ်က လက္ရွိတပ္ဖြဲ႕ အေနအထားအတိုင္း ဆက္၍ ထားရန္ စီစဥ္လ်က္ ရွိသည္။ သမၼတအိုဘားမားသည္ အေမရိကန္တပ္ဖြဲ႕မ်ား ကို သံုးဆတိုးခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၄ ႏွစ္ကုန္တြင္ ၿပီးစီးမည့္ တပ္ရုတ္သိမ္းမႈ အစီအစဥ္ကို စတင္ေနၿပီျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းဟာ ဒီအေနအထားကို ေရာက္လာေအာင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အခ်ိန္ယူခဲ့ၾကရပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အခု NATO နဲ႔ ISAF ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ၊ အာဖဂန္တပ္ေတြနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အထူးတပ္ဖြဲ႕ေတြရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးေတြ အလုပ္ျဖစ္ေနပါတယ္ ဟု စမစ္က ဆိုသည္။

သို႔ေသာ္လည္း အာဖဂန္စစ္ပြဲ ေဝဖန္ဆန္းစစ္သူမ်ားက အရပ္သား ေသေက်ထိခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ ယခုလအတြင္း ထိပ္တန္းႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ဦး လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခံရေသာ အာဖဂန္နစၥတန္ေတာင္ပိုင္းတြင္ လံုၿခံဳေရးစိတ္မခ်ရျခင္းကို ေထာက္ျပထားၾကသည္။

********************************************

ေတာင္ကုိရီးယားႏွင့္ အိႏၵိယ 'ႏ်ဴ' နည္းပညာ အေရာင္းအဝယ္စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိ

(BBC သတင္းကုိ ဘာသာ ျပန္ဆုိသည္)

အိႏၵိယႏွင့္ေတာင္ကုိရီးယားႏွစ္ႏုိင္ငံ ႏ်ဴကလီးယားေရာင္းဝယ္မႈသေဘာတူညီခ်က္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိလုိက္ၿပီျဖစ္ရာ အိႏၵိယ စြမ္းအင္ေဈးကြက္တြင္း သုိ႔ ဝင္ေရာက္လုိသည့္ ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံ၏ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားအေကာင္အထည္ ေပၚလာေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။

ႏွစ္ႏုိင္ငံသေဘာတူညီခ်က္အရ ေတာင္ကိုရီးယားအေနျဖင့္ အရပ္ဘက္သုံးႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္နည္းပညာမ်ားကုိ အိႏၵိယႏုိင္ငံသုိ႔ တင္ပုိ႔ ေရာင္းခ် ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔သေဘာတူညီခ်က္ရရွိမႈသည္ အိႏၵိယႏုိင္ငံတြင္း စြမ္းအင္ လုိအပ္ခ်က္ျပည့္မီေရးအတြက္ အစြမ္းကုန္လုံးပန္းေနရသည့္ အခ်ိန္တြင္ရရွိခဲ့ျခင္းလည္းျဖစ္ၿပီး ယင္းသေဘာ တူညီခ်က္ေၾကာင့္ ေတာင္ကုိရီးယားသည္ အိႏၵိယႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိေသာ နဝမေျမာက္ ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာသည္။

"အိႏၵိယႏုိင္ငံ အရပ္ဘက္ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္အခန္းက႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံအေနျဖင့္ မိတ္ဖက္ တစ္ဦး အျဖစ္ပါဝင္လာႏုိင္ရန္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ႀကိဳးပမ္းသြားမည္ျဖစ္သည္" ဟု အိႏၵိယ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Sanjay Singh ကေျပာၾကားသည္။

Win-Win အေနအထားေလာ

အိႏၵိယႏုိင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ေဈးကြက္မွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၅၀ ဘီလီယံ (စတာလင္ေပါင္ ၉၇ ဘီလီယံ) တန္ဖိုးခန္႔ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ အိႏၵိယ ေအာက္လႊတ္ေတာ္က ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ ေဈးကြက္တံခါးဖြင့္ေပးႏုိင္မည့္ ရင္းႏွီးျမွုပ္ႏွံမႈ ဆုိင္ရာ ဥပေဒတစ္ရပ္ကုိအတည္ျပဳေပးခဲ့သည္။

အိႏၵိယႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ႏ်ဴကလီးယားလွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္အေပၚ မီွခုိမႈပုိမုိႀကီးထြားလာသည့္အတြက္ေၾကာင့္ အျခား ႏုိင္ငံမွ ကုမၸဏီႀကီးမ်ား ႏုိင္ငံတြင္းသုိ႔ ဝင္ေရာက္ၿပီး ႏ်ဴကလီးယားဓာတ္ေပါင္းဖုိမ်ား တည္ေဆာက္ခြင့္ျပဳသည့္ ဥပေဒကုိ ေအာက္လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳေပးခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ အိႏၵိယသည္ လာမည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖုိ ၃၀ ခန္႔တည္ေဆာက္ရန္စီစဥ္ထားၿပီး ၂၀၅၀ မွစ၍ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ေလးပုံတစ္ပုံခန္႔ ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္မွ ရရွိႏုိင္ရန္ေမွ်ာ္မွန္းထားသည္။

ယခုလုိ အိႏၵိယႏုိင္ငံတြင္ ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ ေဈးကြက္ႀကီးမားလာခ်ိန္တြင္ ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံ၏ ႏ်ဴ စြမ္းအင္အခန္းက႑မွာလည္း လတ္တေလာႏွစ္မ်ားအတြင္း အဆမတန္ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္လာသည္ကုိေတြ႕ရသည္။ ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံ၏ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား သုံးပုံတစ္ပုံခန္႔မွာ ႏ်ဴကလီးယားလွ်ပ္စစ္ဓာတ္ေပါင္းဖုိမ်ားက ထုတ္လုပ္ေပးေနျခင္း ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံက ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ေဈးကြက္ ပုိမုိႀကီးမားလာမည့္ နည္းလမ္း ရွာေဖြလ်က္ရွိၿပီး ေတာင္ကုိရီးယားက ၎၏ ႏ်ဴနည္းပညာမ်ားအား တင္ပုိ႔ေရာင္းခ်ရန္ႀကိဳးပမ္းေနခ်ိန္တြင္ ယခုလုိ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာတူညီ ခ်က္ စာခ်ဳပ္က အျပန္အလွန္အက်ိဳးစီးပြား ရရွိေစမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေလ့လာသုံးသပ္သူမ်ားက ဆုိသည္။

"ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံမွာ အိႏၵိယႏုိင္ငံကုိ အကူအညီေပးႏုိင္မယ့္ စြမ္းအင္နည္းပညာဆုိင္ရာ အေျခခံ အေဆာက္အအုံေကာင္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္၊ ေျပာရရင္ ဒါဟာ ႏွစ္ႏုိင္ငံစလုံးအတြက္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေပးအယူတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္္" ဟု IHS Global Insight မွ Rajiv Biswa က သုံးသပ္ ေျပာၾကားသည္။

*****************************************


Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
Logo for Google Docs