Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

Document yangonchronicle2011 Op-Ed
yangonchronicle2011 Op-Ed

၂၈.၇.၂၀၁၂

ေဆာင္းပါးက႑

ေဆာင္းပါးက႑

  1. ဒီမိုကေရစီစီးပြားေရးမွာ ခရိုနီေတြ လိုေသးလား

*****************************************

ေဆာင္းပါးက႑

ဒီမိုကေရစီစီးပြားေရးမွာ ခရိုနီေတြ လိုေသးလား

ဝင္းထြဋ္ေဇာ္

(ဇူလိုင္လ ၂၅ရက္ေန႔ထုတ္ ျပည္သူ႔ေခတ္ဂ်ာနယ္ အတြဲ (၂) အမွတ္ (၁၀၄)မွ ထုတ္ယူေဖာ္ျပခ်က္။)

မၾကာေသးမီရက္အတြင္းက ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံျဖစ္လာလို႔ ႏိုင္ငံစီးပြားေရးကို ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ ခရိုနီေတြကိုေတာ့ ခရိုနီ ေတြကိုေတာ့ ပစ္ပယ္လို႔မရေသးဘူး။ ခရိုနီေတြရွိေနရဦးမွာပဲ။ ဆိုတဲ့ေျပာသံတစ္ခု ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။

ထိုအယူအဆကေတာ့ ခရိုနီ(Crony)ေတြဟာ ႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိစီးပြားေရးမွာ ခိုင္ခိုင္မာမာ ေနရာရထားၿပီး ေငြရင္းေငြႏွီးေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းကၽြမ္းက်င္ မႈေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ ထိုသူေတြကို ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံသစ္ရဲ႕ စီးပြားေရးမွာ အေရးပါတဲ့ ေနရာကေန ဆက္လက္ပါဝင္ခြင့္ေပးရမယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။

ခရိုနီဝါဒ ထြန္းကားရာႏို္င္ငံေတြ

တကယ္ေတာ့ ခရိုနီေတြဟာ ႏိုင္ငံတစ္ႏို္င္ငံမွာ အေပါင္းအသင္းေရာင္းရင္းေကာင္းစားေရးဝါဒ (Chronyism) ထြန္းကားရာကေန ေပၚေပါက္လာ တာပဲျဖစ္တယ္။

ခရိုနီဝါဒဟာ ဒီမိုကေရစီအးနည္းတဲ့ အာဏာရွင္တစ္ပိုင္းႏိုင္ငံေတြမွာ အုပ္စိုးသူေတြဟာ ႏို္င္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးအရင္းအျမစ္ေတြကို မိမိတို႔အုပ္စု သို႔မ ဟုတ္ မိမိတို႔မိသားစုရဲ႕ အာဏာတည္ၿမဲေရးႏွင့္ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားတို႔အတြက္ အသံုးခ်ၾကပါတယ္။

အဲဒီလိုအသံုးခ်ရာမွာ အဲဒီအရင္းအျမစ္ေတြ ဒါမွမဟုတ္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကလို သူတို႔ကိုယ္စား စီမံခန္႔ခြဲမယ္။ သူတို႔ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရမယ့္ သူေတြကို ရွာေဖြၾကပါတယ္။

အဆိုပါ အာဏာရွင္အုပ္စိုးေတြဟာ  ၎တို႔ရဲ႕ အရင္ကအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကတဲ့ အရင္းရွင္ ဒီမိုကေရစီအစိုးရေတြထံမွျဖစ္ေစ၊ သို႔မဟုတ္ ပေဒသရာဇ္တစ္ ပိုင္း အစိုးရေတြထံမွျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံအဏာကို ရယူခဲ့ၾကသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

အဆိုပါ အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ အာဏာရွင္တစ္ပိုင္း အုပ္စိုးသူေတြဟာ ၎တို႔အုပ္စိုးတဲ့ေခတ္မွာ ၎တို႔အေနႏွင့္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရမႈမရွိဆံုးျဖစ္တဲ့ ခ႐ိုနီေတြကို ေမြးျမဴလာၾကပါတယ္။

အာဏာရွင္နဲ႔ အာဏာရွင္တစ္ပိုင္းႏိုင္ငံေတြမွာ ခရိုနီျဖစ္လာၾကသူေတြဟာ သည့္အရင္ေခတ္ေဟာင္းတုန္းက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ဖူးတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ပါဝင္လာႏိုင္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ထိုသူေတြဟာ ယခင္အစိုးရ လက္ထက္က ေနရာမရသူေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အာဏာရွင္ အစိုးရေတြလက္ထက္မွာ ခရိုနီစီးပြားေရးသမားေတြ ျဖစ္လာတတ္ၾကတဲ့ေနာက္ အမ်ိဳးအစား တစ္ခုကေတာ့ အုပ္စိုးသူအ သစ္ေတြရဲ႕ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြ သို႔မဟုတ္ အုပ္စိုးသူအသစ္ေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္တဲ့ အေပါင္းအသင္းေရာင္းရင္းေတြပဲ ျဖစ္တယ္။

ထိုသူေတြဟာ အာဏာသိမ္းအစိုးရသစ္ သို႔မဟုတ္ ဒီမိုကရက္တစ္ မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ထားတဲ့ အစိုးရသစ္ေတြရဲ႕ေခတ္ေတြမွာ အခြင့္ထူးခံစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ျဖစ္လာတတ္ၾကပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ အဆိုပါခ႐ိုနီေတြဟာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကို ကၽြမ္းက်င္သူေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။

လက္သပ္ေမြးတပည့္ေတြ

ထိုသူေတြဟာ အာဏာရွင္နဲ႔ အာဏာရွင္တစ္ပိုင္းအစိုးရေတြရဲ႕ လက္သပ္ေမြးတပည့္ေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါ့အျပင္ ထိုသူေတြဟာ ယင္းအစိုးရေတြနဲ႔ စီးပြားေရးအက်ိဳးစီးပြားအရ ဆက္ႏြယ္မႈရွိၾကသူေတြလည္း ျဖစ္ၾကပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ခရိုနီေတြဟာ စီးပြားေရးေလာကမွာ ေအာက္ေျခကေနတစ္ဆင့္ခ်င္း ႀကီးပြားခ်မ္းသာလာၾကသူေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ အရွင္ေမြး ေန႔ခ်င္းႀကီးဆိုတာလို အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြရဲ႕ ေဖးမေစာင့္ေရွာက္မႈေၾကာင့္ တိုေတာင္းတဲ့အခ်ိန္အတြင္းမွာ ႀကီးပြားခ်မ္းသာလာၾကသူေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္္။

အုပ္စိုးသူေတြရဲ႕ ေဖမကူညီမႈ

ခရိုနီစီးပြားေရးသမားေလာက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ကိုင္ရာမွာ ေငြရင္းေငြႏွီးကို ခက္ခက္ခဲခဲ ရွာေဖြၾကရသူေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ၎ တို႔ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ လုပ္ငန္းေတြအတြက္ လိုအပ္ေနတဲ့ ေငြရင္းေငြႏွီးေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ဘဏ္ (ျပည္သူ႔ဘ႑ာ)မွ အတိုးနည္းနည္းနဲ႔ အလြယ္တကူ ေခ်းယူရရွိၾကပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ခရိုနီေတြဟာႀကီးမားတဲ့ ေငြရင္းအျမတ္အစြန္းကို ေသခ်ာေပါက္ရရွိမယ့္ လုပ္ငန္းေတြကို ၿပိဳင္ဘက္မရွိ (ေလလံဆြဲရျခင္းမရွိဘဲ ေလလံ ဆြဲရပါကလည္း စတိသေဘာေလာက္သာျဖစ္ျခင္း) နဲ႔ ရရွိၾကပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ခရိုနီေတြဟာ ၎တို႔ရရွိတဲ့  စီးပြားေရးလုပ္ကြက္ေတြ  လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေတြကို အျခားစီးပြားေရးသမားမ်ားထံ ျပန္လည္ေရာင္းစားျခင္းျဖင့္ အျမတ္ေငြအေျမာက္အမ်ားကို အရင္းမစိုက္ရဘဲ ရရွိတတ္ၾကပါတယ္။

ခရိုနီေတြဟာ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကိုသာမကဘဲ ျပည္ပႏို္င္ငံေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ရတဲ့ အျမတ္အစြန္းအေျမာက္အမ်ားကို က်ိန္းေသ ေပါက္ရရွိတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း လုပ္ခြင့္ရၾကတယ္။ (ဥပမာ အစိုးရဌာနေတြအတြက္ ပစၥည္းဝယ္ယူမႈလုပ္ငန္းမ်ား)

ၿပိဳင္ဘက္မရွိလုပ္ေဆာင္ႏိုင္

ခရိုနီေတြဟာ မိမိတို႔ႏို္င္ငံအတြင္းမွာ မျဖစ္မေန သံုးစြဲရမယ့္ ပစၥည္းေတြကို သို႔မဟုတ္ မိမိတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးအတြက္ အလြန္အေရးပါတဲ့ ပစၥည္း မ်ိဳးေတြကို ျပည္ပႏိုင္ငံေတြမွာ ၿပိဳင္ဘက္မရွိ တင္သြင္းခြင့္ ရၾကပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ မိမိတို႔ႏိုင္ငံအတြက္ အလြန္အေရးပါတဲ့ ပစၥည္းမ်ိဳးေတြကို ျပည္ပႏိုင္ငံေတြမွာ ၿပိဳင္ဘက္မရွိ တင္သြင္းခြင့္ ရၾကပါတယ္။

ထိုနည္းလမ္းေတြနဲ႔ ခရိုနီေတြဟာ စီးပြားေရးသမားေတြအတြက္ တိုေတာင္းလွတဲ့ အခ်ိန္ကာလအတြင္းမွာ ဘီလ်ံနာသူေ႒းႀကီးေတြ ျဖစ္လာၾက ပါတယ္။

စီးပြားေရးေလာကရဲ႕ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈဥပေဒသ (Law of Competition)ဟာ ခရိုနီေတြအတြက္ အက်ံဳးမဝင္ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ခရိုနီ စီးပြားေရးသမားေတြ ဟာ အျမတ္ခြန္ဆိုင္ရာ (နားလည္မႈ) အခြင့္အေရးေတြကိုပင္ ရရွိၾကတယ္။

တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံဟာ ေခတ္သစ္တစ္ခုကိုေရာက္ခ်ိန္မွာ ယင္းႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးကို အမ်ိဳးသားအသြင္လကၡဏာနဲ႔ ျပန္လည္တည္ ေဆာက္မယ္ဆိုရင္ ထိုႏိုင္ငံမွာေနထိုင္ၾကတဲ့ ျပည္သူအားလံုးနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြအားလံုး ညီညြတ္ေသြးစည္းကာ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြလို႔ ဆိုရာမွာ တိုင္းရင္းသားအရင္းရွင္ေတြ၊ တိုင္းရင္းသားဓနရွင္ေပါက္စေတြ ကုန္သည္ပြဲစားေတြနဲ႔ ေခါင္းရြက္ဗ်တ္ထိုး ေစ်းသည္ေတြ အပါအဝင္ အားလံုးကို ဆိုလိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္္။ ထိုအထဲမွာ ယခင္ေခတ္ေဟာင္းတုန္းက စင္ေပၚမွာရွိခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြလည္း ပါဝင္ လိုတဲ့ဆႏၵရွိရင္ ပါဝင္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒီမိုကေရစီစီးပြားေရးစနစ္မွာ-

၁။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိျခင္း

၂။ တာဝန္ယူမႈႏ်င့္တာဝန္ခံမႈရွိျခင္း

၃။ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တမႈရွိျခင္း

၄။ လြတ္လပ္စြာယွဥ္ၿပိဳင္မႈရွိျခင္း

၅။ စီးပြားေရးက်င့္ဝတ္မ်ားကို ေစာင့္ထိန္းမႈရွိျခင္း

၆။ ဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာမႈရွိျခင္း

၇။ အမ်ားျပည္သူအက်ိဳးကို ေရွး႐ႈရျခင္းဆိုတဲ့ လကၡဏာရပ္ေတြ ရွိရပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ ခရိုနီေတြဟာ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမဆို ဒီမိုကေရစီစီးပြားေရးစနစ္မွာ အခြင့္ထူးခံ စီးပြားေရးသမားေတြျဖစ္နဲ႔ပဲ ပါဝင္ခ်င္လို႔ မရေတာ့ပါဘူး။ ထို သူေတြအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံသစ္တစ္ရပ္ရဲ႕ စီးပြားေရးမွာ ဆက္လက္ပါဝင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ အထက္ပါစည္းကမ္းေတြကို လိုက္နာရမွာျဖစ္တဲ့အျပင္ ၎တို႔ ရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို အစစ္ေဆးခံျခင္းျဖင့္ သိကၡာထပ္ဖို႔ေတာ့ လိုမွာျဖစ္ပါတယ္။

*****************************************


Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place.
Logo for Google Drive

0 comments:

Post a Comment