Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

yangonchronicle2011 Op-Ed
Document yangonchronicle2011 Op-Ed

Snapshot of the item below:
yangonchronicle2011 Op-Ed

၃၀.၁၀.၂၀၁၂

ေဆာင္းပါးက႑

  1. ဒီမိုကရက္အိုင္ဒီယာႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကရက္တိုက္ေဇးရွင္း

*****************************************

ေဆာင္းပါးက႑

ဒီမိုကရက္အိုင္ဒီယာႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကရက္တိုက္ေဇးရွင္း

ေအာင္ေဇာ္မန္း

ကမာၻ႕ႏိုင္ငံမ်ား၌ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးကို သံုးသပ္ရာတြင္ “ဒီမိုကေရစီသည္ ပန္းတိုင္ မဟုတ္၊ နည္းနာမွ်သာ ျဖစ္သည္” ဆိုေသာ ေထာက္ကြက္တစ္ခုရွိသည္။ ၎သည္ယခုမွ ထြက္ေပၚ လာေသာအသစ္အဆန္းမဟုတ္သလို၊ ဒီမို=လူထု(အမ်ားစု)၊ ကေရစီ= အုပ္ခ်ဳပ္ေရး (ဒီမိုကေရစီ =လူထုအမ်ားစု) အုပ္ခ်ဳပ္ေရး) ဆိုသည္ေလာက္သာ ကန္႔သတ္ဖြင့္ဆို ယူဆခ်က္မ်ားသည္လည္း ေခါမေခတ္က ဒီမိုကေရစီဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ား ျဖစ္သည္။ လက္ရွိဒီမိုကေရစီ၏ အဓိပၸါယ္ကို ၁၈ရာစုအဆံုးႏွင့္ ၁၉ရာစု အစပိုင္းေလာက္မွ စကာမ်က္ႏွာစာ သံုးရပ္မွ ခ်ဥ္းကပ္၍ ေခတ္သစ္ ႏိုင္ငံေရး တစ္ရပ္အျဖစ္ ဖြင့္ဆိုလာၾကသည္မွာ- “အရင္းအျမစ္” (Source) ၊ ရည္မွန္းခ်က္(သို႔မဟုတ္)၊ ပန္းတိုင္(Purpose)ႏွင့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း (Procedure) တို႔ ျဖစ္သည္။

ဒီမိုကေရစီ၏လားရာ အရင္းအျမစ္မွာ လူထုျဖစ္ၿပီး၊ လားရာရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္မွာ လူထု(လူအမ်ားစု)၏ အက်ိဳးစီးပြား ျဖစ္သည္။ ဤ မ်က္ႏွာစာ (၂)ရပ္ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ရန္မွာမူ ေကာင္းမြန္ေသာ ႏိုင္ငံေရးေစတနာ (Political Will) ထက္သန္စြာျဖင့္ ျပဳလုပ္သည့္ “ဒီမိုကရက္တစ္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း”ႏွင့္ သြားရမည္ဟု ဆိုလိုရင္းျဖစ္သည္။

ဤမ်က္ႏွာစာ (၃)ရပ္ထဲတြင္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမွာ ယေန႔အထိ အားနည္းေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္ခဲ့ပါသည္။ ဤအားနည္းခ်က္ (အရင္းအျမစ္ ႏွင့္ ရည္မွန္းခ်က္) အမွန္တကယ္အလုပ္ျဖစ္ေစရန္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း မ်ားကို စည္းမ်ဥ္း၊စည္းကမ္းႏွင့္ မူေဘာင္သြင္းျခင္း (Institutionalization)ျဖင့္ အား ျဖည့္ရမည္ဟု ၂၀ရာစုေခတ္ဦး ပညာရွင္ “ဂ်ိဳးဇက္ရြန္းပီတာ”က ဆိုပါသည္။

“ဂိ်ဳးဇက္ရြန္းပီတာ”၏ ဤျဖည့္စြက္ခ်က္ကိုပင္ ေနာက္ထပ္ပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ေရာဘတ္ဒဲ(လ)က “ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ” (Contrestation)ႏွင့္ ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္မႈ (Participation)ဟူ၍ မ်က္ႏွာစာ ၂ရပ္ခဲြၿပီး သရုပ္ခဲြ စိစစ္ျပခဲ့ပါသည္။ တဖန္ေႏွာင္းေခတ္ပညာရွင္ အဆက္ဆက္ကအဆိုပါ မ်က္ႏွာစာ (၂) ရပ္ ေပၚတြင္ “စံ” သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား (bench markes)တင္၍ ဒီမိုကရက္တစ္ ေရခ်ိန္ကို သတ္မွတ္တိုင္းတာခဲ့ၾကသည္။

ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္ မ်ားကလည္း ဒီမိုကရက္တစ္ႏုိင္ငံေရးစနစ္တရပ္ရွင္သန္ႏိုင္ရန္

(၁) မဲဆႏၵရွင္ လူထု၏ ဒီမိုကေရစီ အသိပညာ ေရခ်ိန္

(၂)အျပန္အလွန္ ထိန္းညွိစစ္ ေဆးႏိုင္ေသာ အဖဲြ႕အစည္း မ်ားႏွင့္

(၃) ရွင္သန္ဖြံ႕ၿဖိဳးေနေသာ အရပ္ဖက္ လူ႔အဖဲြ႕အစည္း မ်ားဆိုသည့္ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ (၃) ခုရွိရမည္ဟု ဆိုပါသည္။

ယခုအခါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌လည္းဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို စံတင္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေနၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၌လည္း “ျမန္မာ့ ဒီမိုကရက္ တုိက္ေဇးရွင္းသည္ေကာ မည္သို႔ရွိမည္နည္း”ဟု ေမးခြန္းထုတ္ ေလ့လာေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ု

လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနမႈကိုသံုးသပ္ရာ၌ အက်င့္ပ်က္ျခ စားမႈမ်ား၊ အရွင္ေမြး သူေကာင္းျပဳမႈမ်ား၊ ေပၚလ စီအေရးနိမ့္မႈမ်ား၊ အားနည္းေနေသးသည့္ ျပည္သူ႕ေရးရာ စီမံခန္႔ခဲြ မႈမ်ားစသည့္ “ေအဂ်င္စီျပႆနာမ်ား” (Agencyproblem) မ်ား၊ ရခိုင္ျဖစ္ပြားေနေသာ ဘဂၤါလီ ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးအေရးကဲ့သို႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အေရးကိစၥမ်ား တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ျပႆနာမ်ား ႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏ ေန႔စဥ္စားဝတ္ေနေရး မေျပလည္ မႈမ်ားေၾကာင့္ ဆႏၵျပထုတ္ေဖာ္ေနမႈမ်ား စသည့္ျပည္တြင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ျပႆနာမ်ား စိန္ေခၚမႈမ်ား ရွိေနသည္။

ထို႔အျပင္ လာေတာ့မည့္ ၂၀၁၃ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အာဆီယံဆီးဂိမ္း က်င္းပရေတာ့မည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ၂၀၁၄ခုႏွစ္၌လည္း အာဆီယံ ဥကၠ႒ တာဝန္ ကို ယူၾကရမည္ ျဖစ္သည္။ လက္ရွိအစိုးရႏွင့္ ျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ ၎ကိစၥမ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာ ျဖတ္ေက်ာ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွသာ အာဆီယံ ေဒသတြင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ စတင္အသက္ဝင္ ေနသည္ဟု ပိုမိုယံုၾကည္ၾကမည္ ျဖစ္သည္။ ၎ကိစၥ၊ ျပႆနာမ်ား ေျဖရွင္းသြားႏိုင္မႈသည္လည္း ေဒသ တြင္း ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ၏ ယံုၾကည္မႈ ရရွိေရးအတြက္ စိန္ေခၚမႈတရပ္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္ ၂၀၁၅ခုႏွစ္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ AFTAအာဆီယံ လြတ္လပ္ေသာ၊ ကုန္သြယ္မႈ အစီအစဥ္တြင္ ပါဝင္ရေတာ့ မည္ျဖစ္ရာ ၎အတြက္လိုအပ္ေသာစီးပြားေရးဆိုင္ရာ ျပင္ဆင္မႈမ်ားကို ႀကိဳတင္ေဆာင္ရြက္ ထားၾကရ မည္ျဖစ္ သည္။ ၎အတြက္ အဘယ္မွ်ေလာက္ ျပင္ဆင္ၾကၿပီးၿပီလဲဟုေမးျမန္းစရာရွိပါေတာ့သည္။ ၎အတြက္ ဘယ္သူေတြမွာ တာဝန္ရွိၿပီး၊ ဘယ္သူေတြ တာဝန္ ယူကာ ေျဖရွင္းမလဲ ဆိုသည္မွာလည္း စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္ သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း ဒီမိုကေရစီကို စံခ်ိန္စံႏႈန္းမ်ားျဖင့္ တိုင္းတာသတ္မွတ္ႏိုင္ၾကေသာ္လည္း ဒီမိုကရက္တိုက္ေဇးရွင္းကိုမူ ႏႈန္းစံမ်ားႏွင့္စတင္၍ မရေပ။ ပကတိအရွိမွအစျပဳၾကရမည္သာ ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ Non-Democratic အေျခအေနမွ Democratic အေနအထားသို႔ ကူးေျပာင္းေနၾက ရေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဤျဖစ္စဥ္မ်ားကိုေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ တြန္းတင္ဖို႔ဆိုပါကလည္း၊ သက္ဆိုင္ရာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၏ ပကတိ အေျခအေနမွန္ကို ထင္ဟပ္ႏိုင္သေသာမဟာဗ်ဴဟာတစ္ရပ္ေရးဆဲြထားရွိႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အလုပ္မျဖစ္သည့္ အမ်ားႀကိဳက္ ေပၚျပဴလာ အိုင္ဒီယာမ်ားကိုလႈံေဆာ္ေန၊ ဆြေနရံုမွ်ျဖင့္ မၿပီးေတာ့ေပ။ “ဘာလုပ္ၾကမလဲ”ဆိုေသာ ေမးခြန္းကို တိတိက်က် ေျဖထုတ္ၾကရမည္ ျဖစ္ေပသည္။

ႏိုင္ငံတကာ၌ ဤသို႔ေသာ ျပႆနာမ်ား ေပၚလာလွ်င္မူ (သီအိုရီအလိုအရ) ဒီမိုကရက္တစ္ တာဝန္ခံမႈျဖင့္ ေျဖရွင္းၾကရသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ဒီမို ကရက္တစ္ တာဝန္ခံမႈျဖင့္ ေျဖရွင္းၾကရာတြင္လည္း “လမ္းေၾကာင္းရွည္ တာဝန္ခံမႈ (သို႔) အလ်ားလိုက္တာဝန္ခံမႈမ်ားျဖစ္သည့္ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆဲြၿပီး ဖဲြ႕စည္းပံု စည္းမ်ဥ္းဥပေဒအရ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ား က်င္းပျခင္း၊ လႊတ္ေတာ္မ်ားဖဲြ႕စည္းျခင္းႏွင့္ အာဏာ သံုးရပ္ ခဲြျခားက်င့္သံုးျခင္းစသည့္ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းမ်ားျဖင့္ မလံုေလာက္ေတာ့ေပ။ လမ္းေၾကာင္းတိုတာဝန္ခံမႈ (သို႔မဟုတ္) ေဒါင္လိုက္တာဝန္ခံမႈျဖင့္ အားျဖည့္ေပးရမည္ ျဖစ္သည္။ လမ္းေၾကာင္းတို တာဝန္ခံမႈ (သို႔မဟုတ္) ေဒါင္လိုက္တာဝန္ခံမႈ ဆိုသည့္သေဘာမွာ လူထုကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ကူညီအားျဖည့္ ေပးႏိုင္မည့္ အင္အားစုမ်ား (ပညာရွင္မ်ား၊ မီဒီယာမ်ား၊ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား) ကို ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္တြင္ ပါဝင္လႈပ္ရွားႏိုင္ရန္ တာဝန္ခံမႈကိုခြင့္ ခ်ဲ႕ယူၾကရသည့္၊ ခြင္ ခ်ဲ႕ခြင့္ေပးရသည့္ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္သည္။

၂၀၁၅၌ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကရက္တိုက္ ေဇးရွင္းမည္သို႔ျဖစ္မလဲ ဆိုသည့္အေမးကို ေျဖရွင္းရန္မွာမူ ၂၀၁၅၌ ရွိေနမည့္ မဲဆႏၵလူထု၏ ဒီမိုကေရစီ အသိပညာေရခ်ိန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား၏ အေနအထား၊ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္မွ ဖဲြ႕စည္းထားေသာ ေရးရာေကာ္မတီ၊ ေကာ္မရွင္မ်ား၊ အသက္ဝင္မႈ ႏွင့္ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ စြမ္းႏွင့္ အရပ္ဖက္ လူ႕အဖဲြ႕အစည္းမ်ားပိုမိုဖြ႕ံၿဖိဳးလာမႈ အေျခအေနႏွင့္ တာဝန္ယူလာႏိုင္မႈ အေျခအေနတို႔ အေပၚတြင္လည္း တည္မွီေန သည္ဟု ထင္ျမင္မိပါသည္။

REFး ျမန္မာႏိုင္ငံေရးဓေလ့ႏွင့္ တတိယလႈိင္းအေတြ႕ - ဆရာေက်ာ္ဝင္း

***************************************

     


Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place. Logo for Google Drive

0 comments:

Post a Comment