Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

Editorial
Document Editorial

Snapshot of the item below:
Editorial

*

*

၁၈.၂.၂၀၁၃

အေတြးအျမင္

စြန္႔ဦးတီတြင္ လိုစိတ္ႏွင့္ စြန္႔ဦးတီထြင္မ်ား

အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္

ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို ရယူႏုိင္ခဲ့သည့္ႏုိင္ငံမ်ားအခ်င္းခ်င္း ႏိႈင္းယွဥ္သံုးသပ္ၾကည့္ေသာ္ အျခားေသာေရခံေျမခံ အေျခအေနမ်ား ကြာဟမူရွိၾကေသာ္လည္း တူညီသည့္အခ်က္တစ္ခုေတာ့ရွိပါသည္။ ယင္းမွာ ႏုိင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အလို႔ငွာ အဓိကေထာင့္တုိင္မ်ားျဖစ္သည့္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး အစရွိေသာ နယ္ပယ္အသီးသီးတြင္ ေရွ႕မွ စြန္႔စြန္႔စားစား ဦးေဆာင္လမ္းျပ ေဆာင္ရြက္သြားႏုိင္သည့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားရွိခဲ့ၾကျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ အေရွ႕အာရွႏုိင္ငံမ်ား၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးခရီးလမ္းကို တစ္ေစ့တစ္ေစာင္းေလ့လာၾကည့္ပါက စြန္႔ဦးတီတြင္မ်ား၏ အေရးပါပံုကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေတြ႕ျမင္ႏုိင္သည္။ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ တုိင္ဝမ္ႏုိင္ငံမ်ား၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာပံုကို ၾကည့္လွည့္ပါ၊ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ား ႏွစ္ ၂၀၀ ပတ္ဝန္းက်င္ခန္႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ရသည့္ တိုးတက္မႈႏႈန္းကို ယင္းႏုိင္ငံမ်ား၏ ရာစုႏွစ္ တစ္ဝက္ေလာက္အတြင္းမွာပင္ အမီလိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထုိသို႔ အမီလိုက္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းမွာ စြန္႔ဦးတီထြင္မ်ား၏ ႏုိင္ငံက႑နယ္ပယ္စံုတြင္ ရြပ္ရြပ္ခၽြံခၽြံပါဝင္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ယခုအခ်ိန္အခါတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနယ္ပယ္တို႔တြင္ စြန္႔ဦးတီတြင္မ်ား အမ်ားအျပား လိုအပ္လ်က္ရွိေနသည္။ ႏုိင္ငံေရးအကန္႔အသတ္မ်ားကို အရဲကိုးေက်ာ္လႊားမည့္ စြန္႔ဦးတီတြင္မ်ား ရွိခဲ့သည့္အတြက္ေၾကာင့္လည္း ပင္မေရစီးေၾကာင္း ႏုိင္ငံေရး ပီပီျပင္ျပင္ ပံုေပၚလာေလၿပီ။ က်န္ရွိေနေသးေသာ ႏုိင္ငံေရးလြတ္လပ္ခြင့္မ်ားကို ႏုိင္ငံေရးစြန္႔ဦးတီထြင္မ်ား ျပည္သ႔ူအက်ိဳးငွာ ရယူေပးၾက ေပဦးမည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တုန္႔ေႏွးေနသည့္ စီးပြားေရးကပ္ဆိုးမွ ေက်ာ္လႊားႏုိင္ဖို႔ စီးပြားေရး စြန္႔ဦးတီထြင္မ်ား အမ်ားအျပားလိုအပ္ေပသည္။ အစိုးရမွလည္း စြန္႔ဦးတီထြင္ စီးပြားေရးသမားမ်ား ေပၚေပါက္လာဖို႔ ၎တို႔လြတ္လပ္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည့္ စီးပြားေရးပတ္ဝန္းက်င္မ်ိဳးကို ဖန္တီးေပးထားႏုိင္ရမည္။  

ဒီမုိကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေနသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ဒီမုိကေရစီက်င့္သံုးမႈပီျပင္ေသာ၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိေသာ၊ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈႏႈန္းျမင့္မားေသာ ႏုိင္ငံျဖစ္ဖို႔ နယ္ပယ္အသီးသီးတြင္ စြန္႔ဦးတီတြင္ပုဂၢိဳလ္မ်ား ေပၚေပါက္လာဖို႔ႏွင့္ လူမွန္ေနရာမွန္ျဖစ္ဖို႔ အထူးပင္ လုိအပ္လ်က္ရွိေနပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္လည္း ဦးေဆာင္စြန္႔စားလုိသည့္ စိတ္ဓာတ္မ်ား ေမြးျမဴကာ ေဆာင္ရြက္သြားၾကဖို႔ ျမန္မာျပည္သူအေပါင္းကို တိုးတြန္းႏႈိးေဆာ္အပ္ပါသည္။

****************************************************************


Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place. Logo for Google Drive

yangonchronicle2013 (1)
Document yangonchronicle2013 (1)

Snapshot of the item below:
yangonchronicle2013 (1)

၁၈.၂.၂၀၁၃

ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား

  1. ဖိလစ္ပိုင္ကမ္းေျခတြင္ နစ္ျမွဳပ္သြားေသာ ျမန္မာသေဘၤာမွ တစ္ဦးေသဆံုး၊ ၁၄ ဦးေပ်ာက္ဆံုးေန

(AFP News မွ 17 Feb 2013 ရက္စြဲပါ “one dead, 14 missing as ship sinks in Philippine”သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

  1. ရွမ္းျပည္နယ္သည္ မူးယစ္ကင္းစင္ဇုန္ မဟုတ္ေသး

(17 February 2013 ရက္စြဲပါ Bangkok Post မွ Shan still not a drug-free zone ကို ဘာသာျပန္ပါသည္)

  1. ေကအိုင္ေအႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္ဟု သံသယရွိသူမ်ားကို တပ္မေတာ္က ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ေနျခင္းအေပၚ ကုလသမဂၢ စိုးရိမ္

(AFP News မွ 17 feb 2013 ရက္စြဲပါ “Myanmar torturing Kachin rebel suspect : UN” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

***************************************************************

ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား

ဖိလစ္ပိုင္ကမ္းေျခတြင္ နစ္ျမွဳပ္သြားေသာ ျမန္မာသေဘၤာမွ တစ္ဦးေသဆံုး၊ ၁၄ ဦးေပ်ာက္ဆံုးေန

(AFP News မွ 17 Feb 2013 ရက္စြဲပါ “one dead, 14 missing as ship sinks in Philippine”သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

photo credit - AFP

ဖိလစ္ပိုင္ေျမာက္ပိုင္းကမ္းလြန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလံတင္ကုန္သေဘၤာတစ္စင္း နစ္ျမွဳပ္သြားၿပီးေနာက္ တစ္ဦးေသဆံုးကာ ၁၄ ဦး ေပ်ာက္ဆံုးေနသည္ပာု ဖိလစ္ပိုင္ ကမ္းေျခေစာင့္တပ္ဖြဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူက တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ေျပာၾကားသည္။

ဖိလစ္ပိုင္ကမ္းေျခ ဘုိလီနာအိုၿမိဳ႕အနီး၊ တနဂၤေႏြေန႔ အာ႐ုဏ္မတက္မွီ MV Arita Bauxite နစ္ျမွဳပ္သြားျခင္းေၾကာင့္ ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၁၄ ဦးကို ဆက္လက္ရွာေဖြေနေၾကာင္း လက္ဖတင္နင္ ကြန္မန္ဒါ အာမင္ဘာလီလိုက ေျပာၾကားပါသည္။

သေဘၤာအဖြဲ႕သား ၂၄ ဦးလိုက္ပါလာေသာ ျမန္မာသေဘၤာသည္ အင္ဂ်င္စက္ပ်က္ကာ နစ္ျမွဳပ္သြားျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း သေဘၤာတြင္းသို႔ ေရဝင္ရျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းကိုမူ မသိရေသးပာု အာမင္ဘာလီလိုက ဆိုပါသည္။

အနီးအနားမွ ျဖတ္သန္းသြားေသာ တ႐ုတ္သေဘၤာတစ္စင္းက ျမန္မာသေဘၤာသား ၁၀ ဦးကို ကယ္ဆယ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ကမ္းေျခေစာင့္တပ္ကို အေၾကာင္းၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ပာု သိရွိရသည္။

ကမ္းေျခေစာင့္တပ္ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ အာမင္ဘာလီလိုက ဆက္လက္၍ “သေဘၤာနစ္ျမွဳပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ရာသီဥတုကေတာ့ ၾကည္လင္ေနပါတယ္။ ဘာျဖစ္ခဲ့သလဲဆိုတာကိုေတာ့ သေဘၤာသားေတြကို မေမးရေသးပါဘူး။ နစ္ျမွဳပ္သြားတဲ့သေဘၤာက ဆီယုိဖိတ္မႈ ရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးေနေပမယ့္ ယိုဖိတ္မႈ မေတြ႕ရပါဘူး။ ေပ်ာက္ဆံုးသေဘၤာသားေတြကို ရွာဖို႔အတြက္ ကမ္းေျခေစာင့္တပ္က ရပာတ္ယာဥ္နဲ႔ သေဘၤာကို အဲဒီနယ္ေျမကို လႊတ္ထားပါတယ္”ပာု ရွင္းလင္းေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာသေဘၤာနစ္ျမွဳပ္သည့္ ဘိုလီနာအိုၿမိဳ႕မွ ေရမိုင္ ၂၂ မိုင္အကြာ ပင္လယ္ျပင္တြင္ နစ္ျမွဳပ္သြားျခင္းျဖစ္သည္ပာု သိရွိရသည္။ ပနားမားႏိုင္ငံတြင္ မွတ္ပံုတင္ထားေသာ My Harita Bauxite သည္ သေဘၤာအဖြဲ႕ဝင္ ၂၄ ဦးလိုက္ပါကာ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံသို႔အသြား လမ္းခရီးတြင္ ယခုကဲ့သို႔ နစ္ျမွဳပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

  ---------------------------------------------------------------------------------------------------------

ရွမ္းျပည္နယ္သည္ မူးယစ္ကင္းစင္ဇုန္ မဟုတ္ေသး

(17 February 2013 ရက္စြဲပါ Bangkok Post မွ Shan still not a drug-free zone ကို ဘာသာျပန္ပါသည္)

photo credit - Nyein Chan Naina

အသက္ (၂၈) ႏွစ္ရွိၿပီ ျဖစ္ေသာ စိုင္း သည္ ေဘာလ္ပင္ႏွစ္ေခ်ာင္း အကၤ်ီထဲတြင္ မယူပဲအျပင္သို႔မထြက္ေပ။ သို႔ေသာ္ ထိုေဘာလ္ပင္မ်ားကို ဘယ္ေသာအခါမွ စာေရးရာတြင္ မသံုးေပ။

ထိုေဘာလ္ပင္မ်ားကို ၀.၄ စင္တီမီတာရွိေသာ မက္သာဖက္တမင္းေဆးျပားမ်ား ထည့္သြင္းထားပါသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ အဆိုပါ ေဆးျပားမ်ားကို ရာဘဟုေခၚၿပီး၊ ရွမ္းျပည္နယ္မွ ေဒသခံမ်ားကမူ ရာမဟုေခၚၿပီး ျမင္းေဆးဟုလည္းေခၚၾကပါသည္။ နာမည္ေက်ာ္ေဆးျပားတြင္ ျမင္းပံုစံကို တံဆိပ္တြင္ ထည့္သြင္းထားၿပီး ထုိင္းႏိုင္ငံရွိေဆးဝါးေရာင္းေသာ ဆိုင္မ်ားတြင္ အာဟာရထိန္းရန္ေဆးျပား (diet pill) အျဖစ္ ေရာင္းပါသည္။

(ပါးစပ္ရာဇဝင္တြင္မူ အဆိုပါေဆးသံုးစြဲသူသည္ ျမင္းကဲ့သို႔ သန္စြမ္းသည္ဟု ဆိုပါသည္)

စိုင္း (အမည္လႊဲထားသူ) သည္ ရွမ္းျပည္နယ္မွ မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္သူတစ္ဦး ျဖစ္ပါသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္ႏွစ္က ေ႐ႊႀတိဂံနယ္ေျမသည္ ကမၻာေပၚတြင္အႀကီးဆံုး ဘိန္းႏွင့္အဆင့္ျမင့္ ဟီ႐ိုးအင္းေရာင္းဝယ္ရာဌာန ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ယေန႔အခ်ိန္တြင္မူ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ မက္သာဖက္တမင္း ေဆးျပား အဓိက ထုတ္လုပ္သူျဖစ္လာပါသည္။

ယခုရက္မ်ားတြင္ စိုင္း သည္၎၏ ေဖာက္သည္မ်ားကို ပိုမိုစီစစ္ေ႐ြးခ်ယ္လ်က္ရွိပါသည္။

“လူတိုင္းကို မေရာင္းရဲဘူး။ နယ္ေျမခံရဲေတြကို ကၽြန္ေတာ္သိေပမယ့္ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွိမ္နင္းေရး တပ္ဖြဲ႕ကရဲေတြကို ကၽြန္ေတာ္မသိဘူး။ ” ဟု ၎ကေျပာပါသည္။

ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားသည္ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က မူးယစ္ေဆးဝါးဖမ္းဆီးရမိမႈတြင္ စံခ်ိန္တင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ ရာဇဝတ္မႈ႐ံုး (UNODC) ၏ အဆိုအရသိရွိရပါသည္။

ထိုသို႔ ဖမ္းဆီးရရွိမႈျမင့္မားရျခင္းသည္ ရဲမ်ားပို၍ အလုပ္လုပ္ျခင္းေၾကာင့္ေလာ သို႔မဟုတ္ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္မႈ ျမင့္တက္လာျခင္းေၾကာင့္ေလာ ဆိုသည္ကို သဲသဲကဲြကဲြ မသိရွိႏိုင္ပါ။ သို႔ေသာ္ ဖမ္းဆီးရမိမႈ အမ်ားအျပားသည္ ရန္ကုန္တြင္ ျဖစ္ေနရာ ေကာင္းမြန္ေသာ သတင္းတစ္ခုမဟုတ္သည္က ေသခ်ာပါသည္။

“ဆိုုလိုတာက ရဲေတြရဲ႕စစ္ေဆးေရးစခန္းေတြ ေကာင္းေကာင္းအလုပ္မလုပ္လို႔ မူးယစ္ေဆးဝါးေတြ ရန္ကုန္အထိေရာက္လာတယ္လိူ႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။” ဟု ထြန္းေနစိုး ကေျပာပါသည္။

ရန္ကုန္သို႔ေရာက္လာသည့္ တရားမဝင္ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ားမွာ နာမည္ဆိုးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားေသာ တရားဥပေဒမရွိသည့္ ရွမ္းျပည္နယ္မွ လာပါသည္။

ဘိန္းထုတ္လုပ္မႈသည္ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ အစိုးရ၏ တိုက္ဖ်က္ေရးအစီအစဥ္မ်ားေၾကာင့္ အျမင့္ဆံုး တန္ခ်ိန္ (၁.၃) သန္းမွ က်ဆင္းလာခဲ့ပါသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ထြက္ရွိမႈမွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကထက္ ၁၇% ျမင့္တက္ခဲ့ၿပီး တန္ခ်ိန္ (၆၉၀) ပိုလာပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒုတိယအႀကီးဆံုး စိုက္ပ်ိဳးသူ ျဖစ္ေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး၊ ဟီ႐ိုအင္း တန္ (၇၀) နီးပါး ထုတ္လုပ္ႏိုင္ဆဲျဖစ္ပါသည္။

ရွမ္းျပည္နယ္မွ မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္မႈသည္ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မ်ားအေစာပိုင္းကတည္းကစ၍ မက္သာဖက္တမင္း ထုတ္လုပ္မႈသို႔ ေျပာင္းသြားခဲ့ရာ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈထက္ ပုိမိုလြယ္ကူၿပီး ျမန္ဆန္လာပါသည္။

ရွမ္းျပည္နယ္သည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ မူးယစ္ေဆးဝါးအဓိကထုတ္လုပ္သည့္ ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္လာသည္ဟု UNODC ၏ အဆိုအရ သိရွိရပါသည္။

မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္ေရးသည္ ေဒသခံသူပုန္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားသည္ မူးယစ္ေဆးဝါးက႑အတြက္ သက္ေရာက္မႈမ်ားရွိရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိပံုမရေပ။

ဦးသိန္းစိန္၏ အစိုးရသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အာဏာရရွိစဥ္မွစ၍ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ အဓိကသူပုန္အုပ္စုမ်ား ျဖစ္ေသာ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္-ေျမာက္ (SSA-North) ၊ ရွမ္းျပည္နယ္တပ္မေတာ္-ေတာင္ (SSA-South) ၊ ‘ဝ’ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတပ္ (UWSA) ႏွင့္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္မဟာမိတ္တပ္ (NDAA) တို႔ႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ပါသည္။ ၎တို႔သည္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ေရးမွ ေငြျဖင့္ေထာက္ပံ့ခဲ့ၾကပါသည္။

သို႔ေသာ္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲ႐ံုမွ်ျဖင့္ မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္ေရာင္းဝယ္မႈမွ မက္လံုးကို ဖယ္ရွားႏိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္ဟု ပညာရွင္မ်ားက ေျပာပါသည္။

“တိုင္းရင္းသား တင္းမာမႈေတြနဲ႔ ဆင္းရဲမဲြေတြမႈက ရွိေနတုန္းပါပဲ။ ဒီ ကိစၥႏွစ္ခုကို မေျပာင္းလဲႏိုင္သ၍ မူးယစ္ေဆးဝါးလုပ္ငန္းကို တိုက္ဖ်က္ဖို႔ မစဥ္းစားပါနဲ႔” ဟု ထြန္းေနစိုးက ေျပာပါသည္။

ယခင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရေဟာင္းသည္ မူးယစ္ေဆးဝါးတိုက္ဖ်က္ေရးကို ၂၀၁၄ တြင္ အၿပီးျပဳလုပ္ရန္ ရည္မွန္းခ်က္ထားၿပီး၊ တိုင္းျပည္ကို မူးယစ္ေဆးဝါးကင္းစင္ဇုန္ျဖစ္ရန္ ျပဳလုပ္လိုခဲ့ၾကပါသည္။

သို႔ေသာ္ ရွမ္းျပည္နယ္မွ အေျခအေနမွန္ကို သေဘာေပါက္သည့္အေလ်ာက္ အစိုးရသည္ ၂၀၁၄ မွ ၂၀၁၉ သို႔တိတ္တဆိတ္ေျပာင္းေ႐ႊ႕ခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမူးယစ္ေဆးဝါးဆန္႔က်င္ေရးအဖြဲ႕ ဥကၠ႒ ဦးေစာေႏြ ကေျပာပါသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္က အစိုးရသည္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးေရးတြင္ အာ႐ံုျပဳ၍ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးရာသီတြင္ ဘိန္းခင္း (၂၉၂၉၀) ဟက္တာခန္႔ကို ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္ဟု ရဲက ရွင္းျပပါသည္။

သို႔ေသာ္ ရွမ္းျပည္နယ္မွ စီးပြားေရးအေျခအေနမွန္မ်ားအရ လူေနမႈဘဝတိုးတက္ေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ ေ႐ြးခ်ယ္စရာနည္းလမ္း နည္းပါးလွပါသည္။ ဘိန္းခင္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီး႐ံုမွ်ျဖင့္ မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္မႈကို ေျမလွန္ပစ္ႏိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။

“ရွမ္းျပည္နယ္လိုေနရာမ်ိဳးမွာ ပထဝီအေနအထားအရ ဘာမွလုပ္လို႔မရပါဘူး။ ဝင္ေငြအတြက္ တရားမဝင္လုပ္ငန္းေတြသာ လုပ္ရပါတယ္” ဟု ထြန္းေနစိုးက ေျပာပါသည္။ ေဒသခံမ်ားကလည္း တစ္သေဘာတည္း ျဖစ္ပါသည္။

“ရွမ္းျပည္နယ္မွာ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း နည္းပါးတယ္။ ရွိတဲ့အလုပ္ကလည္း လခေကာင္းေကာင္း မေပးႏိုင္ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး အေရာင္းအဝယ္လုပ္ရပါတယ္။ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္သူေရာ ေရာင္းဝယ္သူပါ အက်ိဳးအျမတ္ေကာင္းေကာင္းရပါတယ္” ဟု ၎က ေျပာပါသည္။

စိုင္း သည္ မက္သာဖက္တမင္းေဆးျပားမ်ားကို တစ္ျပားလွ်င္က်ပ္ ၄၀၀၀ မွ ၂၀၀၀၀ (၁၇၅-၇၀၀ ဘတ္) အတြင္းေရာင္းခ်ရာ တစ္ရက္လွ်င္လုပ္ခ (၆၀) ဘတ္သာရွိေသာ တိုင္းျပည္တြင္ အျမတ္ေကာင္းစြာရသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။

“ဒီမွာ မူးယစ္ေဆးဝါးစြဲေနတဲ့ လူငယ္ေတြေရာ၊ အလုပ္သမားေတြေရာ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဘိန္းခင္း အေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း လက္နက္ကိုင္ သူပုန္ေတြခ်ဳပ္ကုိင္ထားတဲ့ နယ္ေျမေတြမွာရွိပါတယ္” ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူ ရွမ္းျပည္နယ္မွ ႐ြာခံတစ္ဦးကေျပာပါသည္။

သို႔ေသာ္ အကယ္၍ အစိုးရသည္ က်န္ရွိေသာ လက္နက္ကိုင္အုပ္စုမ်ားကို အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ခဲ့မည္ဆိုလွ်င္ေတာင္ မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္မႈကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္လိမ့္မည္ဆိုသည္မွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ရွိပါသည္။

“သူပုန္ေတြဟာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ျဖစ္သြားလို႔ ျမန္မာစစ္တပ္ေအာက္ေရာက္သြားခဲ့ရင္၊ ရဲေတြအတြက္ သူတို႔ကိုထိဖို႔ ပိုခက္သြားလိမ့္မယ္” ဟု UNODC မွ ထြန္းေနစိုးက ေျပာပါသည္။

“ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဟာ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွိမ္နင္းေရးအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္မယ္ဆိုတာကို အေကာင္းျမင္ၾကည့္လို႔ မရပါဘူး” ဟု ၎ကေျပာပါသည္။

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ေကအိုင္ေအႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္ဟု သံသယရွိသူမ်ားကို တပ္မေတာ္က ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ေနျခင္းအေပၚ ကုလသမဂၢ စိုးရိမ္

(AFP News မွ 17 feb 2013 ရက္စြဲပါ “Myanmar torturing Kachin rebel suspect : UN” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

photo credit - AFP

ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ဖ်ားတြင္ ကခ်င္သူပုန္ဟု စြပ္စြဲခံရသူမ်ားကို ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ဥပေဒမဲ့ဖမ္းဆီး ႏွိပ္စက္ေနမႈမ်ားအေပၚ စိုးရိမ္မိေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္က မေန႔က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလိုက္ၿပီး တိုက္ပဲြမ်ားကို အဆံုးသတ္ေအာင္ ဆက္လက္ႀကိဳးပမ္းၾကရန္ တိုက္တြန္း ေတာင္းဆိုခဲ့ပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ႏိုင္ငံေရးေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈမ်ားကို ထိခိုက္ေစေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ တိုက္ပဲြမ်ားရပ္ဆိုင္းသြားေစရန္ ရည္႐ြယ္ေသာ မၾကာေသးမွီက ေ႐ႊလီၿမိဳ႕ေဆြးေႏြးပြဲကို ကုလ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္အိုဂ်ာ ကင္တာနာက ႀကိဳဆိုလိုက္ပါသည္။

သို႔ေသာ္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ေကအိုင္ေအအၾကား ၁၇ ႏွစ္ၾကာအပစ္အခတ္ရပ္စဲမႈ က်ိဳးေပါက္သြားခဲ့သည့္ ၂၀၁၁ ဇြန္လ ေနာက္ပိုင္းျပင္းထန္ေသာ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံျပည္သူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ရသည္အထိ သက္ေရာက္မႈ ႀကီးမားခဲ့ျခင္းကို ကင္တာနာ က ေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။

ျမစ္ႀကီးနားအက်ဥ္းေထာင္သို႔သြားေရာက္ၿပီးေနာက္တြင္ ကင္တာနာက “ကခ်င္အမ်ိဳးသားမ်ားကို ေကအိုင္ေအႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္ မတရားဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္စစ္ေဆးေနေသာ လုပ္ရပ္မ်ား အေပၚ စိုးရိမ္ပူပန္ေၾကာင္း” ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္နံတစ္လ်ား ခရီးဆန္႔ခဲ့ေသာ ကုလ ကိုယ္စားလွယ္က “ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ အစိုးရတပ္ အင္အားႀကီးမားစြာ တပ္စြဲထားျခင္းသည္ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ပြားေန ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။” ဟု ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာအစိုးရက တစ္ဖက္သတ္အပစ္ရပ္ေၾကာင္း ယခင္လက ေၾကညာထားေသာျငားလည္း တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္နိမိတ္မ်ဥ္းႏွင့္ ကပ္လ်က္ ေကအိုင္ေအဌာနခ်ဳပ္နယ္ေျမကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္အတြက္ အေရးပါေသာ ေတာင္ကုန္းမ်ားကို တိုက္ခိုက္သိမ္းယူျခင္းႏွင့္အတူ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည္။

ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အတြက္ တိုက္ပဲြဝင္ရင္း ႏိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးကို ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးရန္ ေတာင္းဆိုေနေသာ ကခ်င္သူပုန္အဖြဲ႕က ယခုလအေစာပိုင္း ေ႐ႊလီၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို အကန္႔အသတ္ရွိေနေသာ ေျခလွမ္းတစ္ခုဟုသာ ႐ႈျမင္ၾကပါသည္။

အျခား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားပါဝင္ၾကမည့္ ေဆြးေႏြးပြဲကိုမူ မ်ားမၾကာမီ ရက္ပုိင္းအတြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း၌ က်င္းပရန္စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ကာလရွည္ၾကာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ျပည္ဖံုးကားခ်ကာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပံုစံအသစ္ကို မိတ္ဆက္ေပးခဲ့ေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရသည္ ကခ်င္အုပ္စုမွ လဲြလွ်င္ အျခားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ႀကီးမ်ားႏွင့္ အပစ္ရပ္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားရရွိထားၿပီး ျဖစ္သည္။

အစိုးရႏွင့္ ကခ်င္အုပ္စုအၾကား အႀကိမ္ႀကိမ္ေဆြးေႏြးမႈမ်ားမွာမူ တိုက္ပြဲမ်ားကို အဆံုးသတ္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေပ။

ကုလ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ ကင္တာနာက ဆက္လက္၍ “လက္ရွိ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းသြားေအာင္ မေျဖရွင္းပါက ေဒသခံစြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးသူမ်ား၏ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသည္ အၿမဲတမ္း ဒုကၡသည္စခန္းျဖစ္လာလိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူပုန္ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမမ်ားသို႔ ကုလသမဂၢ စာနာမႈ အကူအညီေပးႏိုင္ရန္ အစိုးရက မၾကာေသးမွီက ခြင့္ျပဳလိုက္ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေရာက္ရွိေရး ကိစၥမွာ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုျဖစ္ေနေသးေၾကာင္း” မွတ္ခ်က္ေပး ေျပာဆိုသြားသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ေသာ ကင္တာနာက “ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသည္ ယခင္ကထက္ တိုးတက္မႈ ရွိေသာ္လည္း လိုအပ္ခ်က္မ်ားရွိေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ အက်ဥ္းစခန္းႏွင့္ တူေနေၾကာင္း၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ခဲြျခားဆက္ဆံေသာ ဥပေဒမ်ားကို ေျပာင္းလဲရန္လိုေၾကာင္း” ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

***************************************************************


Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place. Logo for Google Drive