Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

International media (2)

Snapshot of the item below:
International media (2)

ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား (၂)

ျမန္မာ-တ႐ုတ္-အေမရိကန္ သံုးႏုိုင္ငံပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ႏုိင္မႈ အလားအလာမ်ား

(16 Nov 2013 ရက္စဲြပါ Rapplor မွ David I.Steinlatrg ေရးသားေသာ Myanmar-China-US: The potential for triangular cooperation ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

၂၀၁၁ မတိုင္မီအထိ တ႐ုတ္၏ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ  ထားရွိေသာ မူဝါဒမွာ သယံဇာတမ်ားကို အျမတ္ထုတ္ေရး သာ အေျခခံ ၿပီး အာ႐ံုျပဳပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ မဟာဗ်ဴဟာက်ေသာ ေနရာတြင္ ရွိေနၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ အတြက္ အထူးသျဖင့္ ယူနန္ျပည္နယ္အတြက္ ေစ်းကြက္အလားအလာေကာင္းမ်ား ရွိပါသည္။ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးအတြက္ ဇာတ္ရွိန္အျမင့္ဆံုးမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ သည္ ၎တက္လာခါစတြင္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေမလ၌ တ႐ုတ္ျပည္ သို႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ၿပီး “မဟာဗ်ဴဟာ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈဆိုင္ရာ ပတ္တနာရွစ္” (Strategic Economic Cooperative Partnership) ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

အဆိုပါ ပါတနာရွစ္မွာ ထိုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း၌ပင္ ႐ုတ္တရက္ရပ္ဆိုင္းသြားခဲ့ရပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံက ေျမာက္ပိုင္းတြင္ တ႐ုတ္တို႔ လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေသာ ေဒၚလာ (၃.၆) ဘီလီယံတန္ ျမစ္ဆံုေရေလွာင္တမံ စီမံကိန္း ကို ရပ္ဆိုင္း လိုက္ျခင္း (အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ၂၀၁၅ ထိ) ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ တိုက္ဆိုင္စြာပင္ အေမရိကန္က လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမိုးရန္ ႀကိဳးစားလာခ်ိန္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ေနပါသည္။ တ႐ုတ္က အထက္ကိစၥရပ္ႏွစ္ခု ဆက္စပ္ စဥ္းစားခဲ့ရာ အေမရိကန္သည္ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားမွ တဆင့္ တက္ၾကြစြာ အကူအညီေပးခဲ့သည္ဟု ယံုၾကည္လ်က္ရွိပါသည္။ တ႐ုတ္တို႔က အေမရိကန္၏ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အခန္းက႑သည္ ေဒသအတြင္း တ႐ုတ္၏ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ ျမင့္တက္လာျခင္းကို တန္ျပန္ထိန္းသိမ္းရန္ဒုတိယမူဝါဒ၏ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသည္ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏုိ္င္ငံ (PRC) ဖြဲ႕စည္းၿပီးေနာက္ စစ္ေအးတိုက္ပြဲကာလ၌ အာရွပစိဖိတ္ေဒသတြင္ တ႐ုတ္က ေတာ္လွန္ေရးကိုဝါဒျဖန္႔ လုပ္ေဆာင္ လာမည္ကို စိုးရိမ္၍ အေမရိကန္တို႔ ႀကိဳးစားခဲ့မႈကို ေကာင္းစြာသတိရလ်က္ ရွိေနပါေသးသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ထားရွိေသာ မူဝါဒမွာ ၎ႏွင့္နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနေသာ တုိင္းျပည္မ်ား အေပၚ ထားရွိ ေသာ မူဝါဒႏွင့္ အတူတူပင္ျဖစ္ပါသည္။ မူဝါဒကို အခ်က္ငါးခ်က္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားပါသည္။ နယ္စပ္မ်ားတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းရမည္။ တ႐ုတ္ အခ်ဳပ္အျခာနယ္အတြင္းသို႔ ဒုကၡသည္မ်ား ေျပးဝင္မလာေစရ။ တ႐ုတ္စီးပြားေရးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ မႈအတြက္ အခြင့္ အလမ္းမ်ား ရွိရမည္။ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားသည္ ကုလသမဂၢႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာဖိုရမ္မ်ားတြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ တစ္သံတည္း ထြက္ရ မည္ (မဆန္႔က်င္ရ) ၊ အေမရိကန္စစ္တပ္မ်ားႏွင့္ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈမ်ား နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ ကင္းကင္းရွင္းရွင္း ရွိရမည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ လူအမ်ားစုကအိုဗားမားအစိုးရ၏ မူဝါဒေျပာင္းလဲၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပန္လည္ခ်ဥ္းကပ္ရာတြင္ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရးကို အေျခခံသည္ဟု စဥ္းစားေနၾကပါသည္။ အေမရိကန္တို႔၏ မူဝါဒသည္ ကလင္တန္ ဘြတ္ရွ္ လက္ထက္က အစိုးရေျပာင္းေရးကို ဦးတည္ခဲ့ေသာ္လည္း ျပန္လည္သံုးသပ္၍ အစိုးရကို ေခတ္မွီေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးေရး သို႔ ေျပာင္းသြားခဲ့ ပါသည္။ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရးကို အေျခခံသည္ဟု ဆိုရေအာင္သက္ေသျပရန္မွာမူ မျပႏုိင္ေသးေပ။ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ျပန္လည္ဆက္ဆံေရးမွာ အထီးက်န္ျပဳေရးႏွင့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ မူဝါဒမ်ား မေအာင္ျမင္ျခင္း ေၾကာင့္ လည္း ျဖစ္ႏုိင္ၿပီး ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားထံမွ လာေသာ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားအရ အေမရိကန္က ၎၏ ကိုယ္ပိုင္အက်ိဳး စီးပြားေၾကာင့္ ျပန္လည္ဆက္ဆံျခင္းဟု ဆုိၾကပါသည္။ အေရွ႕အာရွတြင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးမူဝါဒ ေအာင္ျမင္မႈျဖစ္ ႏုိင္ေခ်မ်ားႏွင့္ အာဆီယံႏွင့္ အေရးပါေသာ အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံေရးရွိရန္ႏွင့္ အာဆီယံတြင္ အခန္းက႑ တစ္ခုရရွိရန္ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ အလုပ္လုပ္ရန္ လိုအပ္ျခင္းေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က အာဆီယံသို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဝင္ေရာက္ျခင္းကို ျပင္းထန္စြာ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၿပီး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအာဆီယံတြင္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အဖြဲ႔ႀကီးကို ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုေက်ာ္ေက်ာ္ လစ္လ်ဴ႐ႈထားခဲ့ပါသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအတြက္မူ အေရွ႕ေတာင္အာရွသို႔၎၏ မူဝါဒတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရးပါေသာ အခန္းက႑မွ ရွိေနပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ေရနံႏွင့္ ဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းသည္ ၾကပ္ေနေသာ မလကၠာေရလက္ၾကားကို ေရွာင္ရန္ အေထာက္အကူျပဳပါသည္။ အကယ္၍သာ အေမရိကန္ သို႔မဟုတ္ အျခားအင္အားႀကီး ႏုိင္ငံတစ္ခုက ထိုေရလက္ၾကား ကို ပိတ္လုိက္ပါက တ႐ုတ္၏စြမ္းအင္ရရွိေရးတြင္ ႀကီးမားေသာ အတားအဆီးျဖစ္ပါမည္။ ျမန္မာဆိပ္ကမ္းမ်ားကို အသံုးျပဳျခင္း ေၾကာင့္ အိႏိၵယသမုဒၵရာတြင္ တ႐ုတ္သေဘာၤလုပ္ငန္းအတြက္ အေထာက္အကူျပဳၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွ သတၱဳသယံဇာတမ်ား ႏွင့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ အလားအလာမ်ားသည္ တ႐ုတ္၏ အမ်ိဳးသားမူဝါဒ ေဒသအတြင္း မူဝါဒ အတြက္ အေရးပါလွပါသည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာေစ်းကြက္ႀကီးသည္ ယူနန္၏ ပို႔ကုန္မူဝါဒအတြက္ မရွိမျဖစ္လို အပ္ေသာ ေစ်းကြက္ျဖစ္ပါသည္။

မေကာင္းသည့္အခ်က္တစ္ခုမွာ တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ႏွစ္သန္းခန္႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ သည္ဟုဆိုၿပီး ၎တို႔ ၏ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စီးပြားေရးအရ လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားသည္ ျမန္မာအမ်ားစုကို စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ျဖစ္ေစၿပီး တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ဓါတ္မ်ားကို တိုးပြားလာေစပါသည္။ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္က နယ္စပ္ ကိစၥျပန္လည္မေျဖရွင္း မည္အထိ သမိုင္းအဆက္ဆက္တ႐ုတ္အစိုးရမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္း ကို တ႐ုတ္ နယ္ေျမ အျဖစ္သာ လက္ခံ ထားခဲ့ၾကသည္။ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ၁၈၉၅ ထိ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ Beijing သို႔ ဆယ္ႏွစ္တစ္ခါ ပ႑ာေတာ္ဆက္ အဖြဲ႕တစ္ခု ေစလႊတ္ခဲ့ရၿပီး တ႐ုတ္လူမ်ိဳးတစ္ဦးက ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၎၏ အၿမဲတမ္းအစြယ္အပြားေလးတစ္ခုအျဖစ္ ညႊန္းဆို ခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လက္ရွိအားျဖင့္ အေမရိကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးႀကီးထြားလာၿပီး တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး ေအးစက္စက္ ျဖစ္ေနမႈကို တ႐ုတ္အေနျဖင့္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္စရာအျဖစ္ ႐ႈျမင္ေပလိမ့္မည္။

အထက္ပါ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာမ်ားအနက္ အေရးႀကီးဆံုးတစ္ခုမွာ နယ္စပ္မ်ားရွိ တုိင္းရင္းသား အေရးကိစၥ မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ရွည္လ်ားေသာ ကမ္း႐ိုးတန္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမဟုတ္ေသာ၊ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမဟုတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေနထိုင္ၾကၿပီး အံု႔ၾကြမႈမ်ား၊ မေက်နပ္မႈမ်ား ေရာဂါကဲ့သို႔ စြဲကပ္လ်က္ရွိပါသည္။ အေမရိကန္ အစိုးရ အေနျဖင့္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား တိုးခဲ်႕ေနခ်ိန္၌ တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ မေက်နပ္မႈမ်ားကို အေရးႀကီ းေသာကိစၥအျဖစ္ အာ႐ံုျပဳ လ်က္၊ အေမရိကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး ေရွ႕ဆက္တိုးရန္အတြက္ ၎ကိစၥမွာ တိုးတက္မႈရွိရန္ က်န္ေနေသးေၾကာင္း ႐ႈျမင္ ပါသည္။ အေမရိကန္သည္ ထိုအျငင္းပြားမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းေပးႏုိင္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ျခင္း ကို ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ ေရး ရသည့္ကာလကပင္ရွိခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရပါမည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာလူမ်ိဳး မ်ားက လည္း တ႐ုတ္အပါအဝင္ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကပါ သူပုန္မ်ားႏွင့္ အစိုးရဆန္႔က်င္ သူမ်ားကို အနည္းဆံုး တစ္ႀကိမ္ေတာ့ ေထာက္ခံကူညီခဲ့ၾကဖူးသည္ကို မွတ္မိေနၾကပါမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တို႔သည္ တိုင္းရင္းသားအေရးကိစၥမ်ားတြင္ မည္သည့္ ႏုိင္ငံျခားတိုင္းျပည္ပါဝင္မႈကိုမွ် ယံုၾကည္မႈမရွိေတာ့ပဲ၊ ထိုကိစၥ သည္ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တ႐ုတ္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးကို ပို၍ ဆိုးဝါေစပါသည္။

မၾကာေသးမီက ကူမင္းၿမိဳ႕တြင္ စာေရးသူသည္ တ႐ုတ္အစိုးရတာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ရာ တ႐ုတ္အမ်ားစုက ႏွစ္ႏုိင္ငံထိစပ္ေနေသာ ေဒသမ်ားမွ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ျမန္မာမ်ားႏွင့္အတူ အေမရိကန္-တ႐ုတ္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးအတြက္ ဆႏၵရွိပံုကို အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း သိရွိခဲ့ရပါသည္။ အခ်ိဳ႕က ယံုၾကည္လ်က္ရွိသည္မွာ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားအေနျဖင့္ ၎တို႔အေပၚ အုပ္စုဖြဲ႕ဖိအားေပးသည္ဟုမျမင္ပဲ သံုးဦးသံုးဖလွယ္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈႏွင့္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ႀကိဳဆိုသင့္သည္ဟု ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို႔ေသာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ထိေရာက္မႈရွိရန္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္မွ စတင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ Track Two အစည္းအေဝးမ်ားတြင္ ရွာေဖြျခင္းျဖင့္ သံုးႏုိင္ငံစလံုး၏ အက်ိဳးစီးပြားကို စဥ္းစားေပးႏုိင္မည့္ ပေရာဂ်တ္အမ်ိဳးမ်ိဳးထြက္ေပၚလာႏိုင္ပါသည္။

သံုးႏုိင္ငံ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမွ ရႏုိင္ေသာ ရလဒ္မ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာေျမာက္ပိုင္း-ယူနန္ေဒသ က်န္းမာေရး ပေရာ့ဂ်တ္မ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရး၊ လူကုန္ကူးမႈ တန္ျပန္ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္မႈႏွင့္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေရး၊ မူးယစ္ေဆးဝါးတိုက္ဖ်က္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးႏွင့္ ေလ့က်င့္ေရး၊ အဆိုပါ ေဒသတြင္ ျဖစ္ႏုိင္ေသာ ငလ်င္အ တြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈမ်ား၊ ကယ္ဆယ္ေရးမ်ား ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစံုႏွင့္ အမ်ိဳးသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈကို ေဆြးေႏြးၿပီး  ဘာသာႏွစ္မ်ိဳးပညာေရးႏွင့္ အျခားကိစၥမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ႏုိင္ပါသည္။ ထိုသို႔ေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ တိုင္းရင္းသား အပစ္ရပ္ေရး မ်ားႏွင့္ အေျခခံဥပေဒကိစၥမ်ားကို အာ႐ံုျပဳေဆြးေႏြးမည္ မဟုတ္ပဲ၊ သံုးႏိုင္ငံယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရးကိစၥမ်ားျဖင့္သာ ႐ိုး႐ိုးေလးစတင္သင့္ပါသည္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္လုပ္ကိုင္ေနေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္သည္ သံုးႏုိင္ငံစလံုး၏ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ သက္ဆုိင္ေနပါသည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားသည္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ ဘဝမ်ားတုိးတက္ရန္ အာမခံ ခ်က္မ်ား ေပးသကဲ့ သို႔ တုိင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုလည္း ေဖာ္ေဆာင္ေပးပါသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္းတြင္ ၁၉၈၈ ကဲ့သို႕ေသာ လူထုအံုၾကြမႈမ်ိဳး ဖိအားေလွ်ာ့က်သြားၿပီး ၎မွတဆင့္ တ႐ုတ္အက်ိဳးစီးပြားအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ မရွိႏုိင္ေတာ့ေပ။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေရးအရ အမ်ားပါဝင္ခြင့္ ႏွင့္ ရပိုင္ခြင့္မ်ားႏွင့္အညီျဖစ္ၿပီး အာဆီယံကိုလည္း အားေကာင္းေစပါသည္။ တ႐ုတ္-အေမရိကန္ ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတို႔မွ လူအမ်ားစုမွ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ တ႐ုတ္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးမွာ အၾကြင္းသုညကစားပြဲ (Zero-sum Game) သာျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ႐ႈျမင္ေနၾကျခင္းမွာ မွားယြင္းေၾကာင္း ျပသႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႀကီးမား၍ အေရးပါေသာ အစျပဳလုပ္ေဆာင္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ရ မည္ဆိုသည္မွာလည္း မလိုအပ္လွေပ။ ျမန္မာ့ အေတြ႕အႀကံဳမွ သင္ခန္းစာယူ၍ အျခားေနရာမ်ားရွိ တ႐ုတ္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရး တိုးတက္ေအာင္လည္း လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဤနည္းလမ္းထိ္ေရာက္မႈရွိရန္ ျမန္မာက ဦးေဆာင္သူက႑မွ ပါဝင္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။

 



Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place. Logo for Google Drive

International Media (1)

Snapshot of the item below:
International Media (1)

ႏိုင္ငံတကာသတင္းမ်ား

(Bangkok Post သတင္းစာမွ 15 Nov 2013 ရက္စြဲပါ Don’t ignore Myanmar politics,

Suu Kyi ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)

(14 Nov 2013 ရက္စြဲပါ The Christian Science Monitor မွ Joseph J.Schatz ေရးသားေသာ Bill Clinton urges reconciliation in surprise trip to Myanmar ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)


ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးကုိ လ်စ္လ်ဴမရႈၾကရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၾကား

(Bangkok Post သတင္းစာမွ 15 Nov 2013 ရက္စြဲပါ Don’t ignore Myanmar politics, Suu Kyi ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ လာမည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အေရးႀကီးသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတစ္ရပ္ က်င္းပရန္ရွိရာ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးစိန္ေခၚမႈမ်ားကုိ လ်စ္လ်ဴမရႈသင့္ေၾကာင္း အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဥေရာပသမဂၢ(အီးယူ) စီးပြားေရးဖုိရမ္တြင္ ေျပာၾကားလုိက္သည္။

ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲေရးသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံစီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈအတြက္ လြန္စြာအေရးႀကီး သည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေျပာသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လက္ေအာက္ ေရာက္ရွိ ခဲ့ရာမွ ယခုအခါ တံခါးဖြင့္စနစ္ စတင္က်င့္သုံးေနၿပီျဖစ္ရာ ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ ေဒသတြင္း အေရးပါ ေသာ ေစ်းကြက္တစ္ခု ျဖစ္လာသည္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ၊ စီးပြားေရးေတြနဲ႔ တျခားလုပ္ေဆာင္မႈေတြ လုပ္ဖုိ႔ အားေပးအားေျမွာက္ျပဳၿပီး တစ္ဖက္မွာ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ လုိအပ္တယ္ဆုိတဲ့အခ်က္ကုိ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားၾကတာဟာ တကယ္ေတာ့ လက္ေတြ႕မက်ပါဘူး” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားသည္။

အကယ္၍ သူမ၏ပါတီသာ အႏုိင္ရရွိကာ အာဏာရလာမည္ဆုိပါက စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ လိမ့္မည္ ဟူေသာ သုံးသပ္ေျပာဆုိမႈမ်ားကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အီးယူ ႏုိင္ငံျခားေရးမူဝါဒအႀကီးအကဲ ကက္သရင္းအက္ရွ္တန္က ႀကီးမွဴးက်င္းပ ေပးသည့္ ဖုိရမ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအသြင္ကူးေျပာင္းေရးကုိ ေထာက္ပံ့မႈေပးရန္ တုိက္တြန္းေျပာဆုိျခင္းျဖစ္သည္။

“စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈဆုိတာ တုိင္းျပည္တစ္ခုလုံးရဲ႕ လူမႈေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးဖြံ႕ၿဖိဳး တုိးတက္မႈမွာ သေႏၶ တည္တယ္လုိ႔ ကၽြန္မထင္ပါတယ္” ဟု သူမကေျပာၾကားသည္။

စစ္အစိုးရလက္ထက္က ေရးဆြဲခဲ့ေသာ လက္ရွိျမန္မာ့ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ လာမည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏုိင္ရရွိပါက သမၼတျဖစ္ခြင့္ရရွိမည္ မဟုတ္ေပ။ အေၾကာင္းမွာ တျခားႏုိင္ငံ သား အျဖစ္ခံယူထားေသာ သားသမီး၊ ခင္ပြန္း သုိ႔မဟုတ္ ဇနီးရွိသူမ်ားအား သမၼတျဖစ္ခြင့္မွ ပိတ္ပင္ထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

အေျခခံဥပေဒအရ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၏ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ စစ္သားမ်ားအတြက္ ျဖစ္သည္ဟု သူမက ဆုိသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ားအတြက္ အေရးပါေသာကိစၥတစ္ခုျဖစ္သည့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ယခုလုိဆုိသည္။

“ကၽြန္မတုိ႔အားလုံး ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကုိ ရခ်င္ၾကပါတယ္၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဖက္ဒရယ္ကမွ ကၽြန္မတုိ႔ ျပည္သူေတြအားလုံး စိတ္ေက်နပ္မႈနဲ႔ ယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈေတြ ျဖစ္ေပၚေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးမွာမုိလုိ႔ပါပဲ”

ဒီမုိကေရစီ ခ်န္ပီယံတစ္ဦးလည္းျဖစ္သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျပည္တြင္း၌ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဘာသာေရး ႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးဂုိဏ္းဂနဖြဲ႕ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားအေပၚ ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့သည့္အတြက္ ေဝဖန္မႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ခဲ့ ရသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုတုိ႔၏ လက္နက္ကုိင္ ပုန္ကန္ေတာ္လွန္မႈမ်ားႏွင့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ရင္ဆုိင္ခဲ့ ရသည္။ ယခုအခါ လက္နက္ကုိင္အုပ္စုအမ်ားစုႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထုိး ႏုိင္ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း တစ္ျပည္လုံး အတုိင္းအတာျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ရန္က်န္ရွိေနေသးသည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္က အာဏာရရွိခဲ့ေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ျဖစ္လာေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္း၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအား လႊတ္ေပးျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ၏

ခ်ီးမြမ္းေျပာဆုိမႈမ်ား ရရွိခဲ့သလုိ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားကလည္း ျမန္မာျပည္အေပၚထားရွိခဲ့သည့္ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈမ်ားအား ဖယ္ရွားေပးခဲ့သည္။

အီးယူကမူ လာမည့္ ၂၀၁၅ တြင္ျပဳလုပ္မည့္ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာရန္ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ ေရးအဖြဲ႕ တစ္ရပ္ေစလႊတ္မည္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး မစ္ရွင္ တစ္ရပ္ထားရွိရန္ စိတ္ဝင္စားပါက ေစလႊတ္မည္ျဖစ္သည္ဟု မစၥကက္သရင္းအက္ရွ္တန္ကဆုိသည္။


 ဘီလ္ကလင္တန္က ျမန္မာ့ခရီးစဥ္တြင္ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးတုိက္တြန္း

(14 Nov 2013 ရက္စြဲပါ The Christian Science Monitor မွ Joseph J.Schatz ေရးသားေသာ Bill Clinton urges reconciliation in surprise trip to Myanmar ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း Bill Clinton သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ အံ့အားသင့္ဖြယ္ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွ ေဝးရာသို႔ သြားေနေသာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလႏွစ္ႏွစ္အတြင္း တုိင္းျပည္ကို ေရွ႕ဆက္မတက္ရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ တုိင္းရင္းသားႏွင့္ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ခြဲျခားမႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းၾကရန္ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ၾကာသာပေတးေန႔က တိုက္တြန္းခဲ့ပါသည္။

“ခင္ဗ်ားတို႔ႏုိင္ငံ တံခါးဖြင့္ကတည္းက တစ္ကမာၻလံုးက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ခ်ဥ္းကပ္လာၾကပါတယ္” ဟု Mr.Clinton က ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားပါဝင္ေသာ အုပ္စုအား ရန္ကုန္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ “တစ္ကမာၻလံုး က ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းေကာင္းတစ္ခု ထြက္ေပၚလာတိုင္း ခ်ီးမြမး္ၾကပါတယ္။ ဘာသာေရးအရ အၾကမ္းဖက္မႈ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးဖတ္ရရင္ေတာ့ အေတာ္စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၎က ေျပာပါသည္။

ကလင္တန္အတြက္ ယခုခရီးစဥ္သည္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္ၿပီး၊ ၎သည္ အေမရိကန္သမၼတအျဖစ္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ မ်ားက ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ စီးပြားေရးအရ အေရးယူမႈမ်ား တိုးျမွင့္ခ်မွတ္ရန္ ဦးေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။ ၎၏ ဇနီးျဖစ္သူ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ ၏ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ျခင္းသည္ စစ္အစိုးရအၿပီး အမည္ခံအရပ္သား အစိုးရႏွင့္ အေမရိကန္ၾကား ေႏြးေထြးေသာ ဆက္ဆံေရးအျပဳအမူကို အခ်က္ေပး သည့္သဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။

ကလင္တန္ သြားေရာက္လည္ပတ္ျခင္းမွာ ၎၏ ေဖာင္ေဒးရွင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အကူအညီေပးေရး ျဖစ္ပါသည္။ ကလင္တန္ေဖာင္ေဒးရွင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အကူအညီေပးေရး ျဖစ္ပါသည္။ ကလင္တန္ ေဖာင္ေဒးရွင္းသည္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္ HIV/AIDS ၊ ငွက္ဖ်ားႏွင့္ တီဘီေဆးမ်ား၊ ေဆးယဥ္ပါးသည့္ ကိစၥရပ္မ်ား၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မ်ားႏွင့္ ကေလး က်န္းမာေရးႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး တိုးတက္မႈမ်ားအတြက္ အကူအညီေပးမည္ဟု ၎က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဗဟိုအစိုးရ၏ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈကို ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆန္႔က်င္ခဲ့ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ ရရန္ႀကိဳးပမ္းေနမႈႏွင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ စတင္ခဲ့ေသာ မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားမွာ ျပဒါးတစ္လမ္း၊ သံတစ္လမ္း ျဖစ္ပါသည္။

ကလင္တန္သည္ ၾကာသာပေတးေန႔က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမား ဦးသိန္းစိန္ ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ဦးေ႐ႊမန္း တို႔ျဖင့္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေတြ႕ဆံုအၿပီး အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ ရန္ကုန္တြင္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ ပါသည္။

ကလင္တန္က လူထုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းေခါင္းေဆာင္မ်ားသို႔ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာတြင္ ဘရာဇီးမွာ မိုးရာသီ သစ္ေတာမ်ား (Rain Forest) အေၾကာင္း၊ ေျမာက္ပိုင္းအိုင္ယာလန္၊ လူ႕မ်ိဳး႐ိုးဗိဇမ်ား၊ ရဝမ္ဒါလူမ်ိဳးတံုး သတ္ျဖတ္မႈႏွင့္ ရာစာအာရာဖတ္ႏွင့္ စကားေျပာခဲ့ျခင္းမ်ားအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးသြားပါသည္။ ၎သည္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္၊ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား ေၾကာင့္ ခြဲျခားခံရေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ကာလၾကာရွည္ အေျခအတင္ေျပာဆိုမႈမ်ား ျဖစ္ႏုိင္ ေၾကာင္း အာ႐ံုျပဳ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

“အာဏာရွင္ျပန္မလုပ္ေတာ့ပါဘူးလို႔ ေျပာေန႐ံုနဲ႔ မၿပီးပါဘူး။ အုပ္စုေတြအားလံုး ပါဝင္ခြင့္ရဖို႔ စနစ္တက် စုစည္း ရပါ မယ္။ မဟုတ္ရင္ က်န္ခဲ့ႏုိင္တာေတြရွိပါတယ္။ သေဘာတူႏုိင္မယ့္အခ်က္ေတြကို ရွာေဖြဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္္” ဟု ၎က ေျပာပါသည္။

ကလင္တန္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္း မြတ္ဆလင္အမ်ားစုပါဝင္ေသာ လူမ်ားေသဆံုးခဲ့ရေသာ ဗုဒၵဘာသာ- မြတ္ဆလင္ အၾကမ္းဖက္မႈကိစၥရပ္ကို ေျပာၾကားရာတြင္ ၎၏ စကားလံုး အသံုးအႏႈန္းမ်ားမွာ သိသိသာသာ သတိထား သည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ ဤကိစၥမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ထိရွလြယ္ေသာ သဘာဝရွိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ အေနာက္ႏုိင္ငံ အစိုးရမ်ားသည္ ျမန္မာအစိုးရသစ္အား ႀကိဳဆိုၿပီး၊ ၎တို႔၏ ကုမၼဏီမ်ားအား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္ အားေပးေနခ်ိန္တြင္ အဆိုပါ ကိစၥသည္ စိတ္ပ်က္ဖြယ္အေနအထားတြင္ ရွိပါသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ တင္းမာမႈမ်ားျမင့္တက္ေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ေနေသာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္အသိုင္းအဝိုင္းမွာ သိသိသာသာ သံသယမ်ားထားရွိခံရၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈ ခံေနရပါသည္။

သို႔တုိင္ ၎၏ မိန္႔ခြန္းကို အျမင္မတူေသာ အသိုင္းအဝုိင္းမွ လူမ်ားအားလံုးက  လက္ခုတ္ၾသဘာေပးခဲ့ၾကပါ သည္။

“သူက စကားလံုးေတြ ေ႐ြးေျပာေပမယ့္လည္း သူေပးခ်င္တဲ့ မက္ေဆ့ခ်္ကို ရေအာင္ေပးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္” ဟု အမ်ိဳးသားဖြ႕ံၿဖိဳး တိုးတက္ေရး ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ အဖြဲ႕ဝင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေထာက္ခံသူ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္ က ေျပာပါသည္။

“သူက ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးကိုပဲ ေျပာပါတယ္။ လက္တုန္႔ျပန္ဖို႔၊ တရားစီရင္ဖို႔ကိစၥေတြ မေျပာပါဘူး။” ဟု ကုလသမဂၢအရာထမ္းေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္မွ ႐ိုဟင္ဂ်ာကိစၥ ေဝဖန္သူ ေဒၚယဥ္ယဥ္ႏြယ္ က ေျပာၾကားခဲ့ ပါသည္။ ေဒၚယဥ္ယဥ္ႏြယ္က ၎အေနျဖင့္ သိထားသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ေဟာင္းမ်ားကပင္ လက္စားေခ်ေရး၊ တရားစီရင္ေရးကိစၥမ်ားကို ေတာင္းဆိုေနမႈ မေတြ႕ရဟုဆိုပါသည္။


 


Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place. Logo for Google Drive