Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

International media (2)

Snapshot of the item below:
International media (2)

ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား (၂)

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္လာႏုိင္မလား

(5 February 2014 ရက္စြဲပါ BBC News မွ Jonah Fisher ေရးသားေသာ “Will Aung San Suu Kyi ever become president of Burma” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လ်င္ျမန္စြာ ေျပာင္းလဲေနမႈမ်ားရွိေနရာ မလြဲမေသြျပင္ရမည့္ ေနာက္ထပ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ကိုလည္း ေတြ႕ျမင္လိုလာၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကေတာ့ မလုပ္ရေသးေပ။

အေပၚယံေတာ့ ၾကည့္ေကာင္းေနပါသည္။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ ဥပေဒသစ္မ်ား ျပဳခဲ့ၿပီး မီဒီယာအေနအထားႏွင့္ စီးပြားေရးအလားအလာမ်ားကို အသြင္ေျပာင္း ေပးခဲ့ပါသည္။

သို႔ေသာ္ နက္နက္နဲနဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကိုမူ သိပ္မေတြ႕ရေသးေပ။ စစ္တပ္မွ ကိုင္ထားေသာ အာဏာကုိ ႀကီးႀကီးမားမား တို႔ထိျခင္းမရွိေသးေပ။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အာဏာကိုင္ထားေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားက အရပ္သား မ်ားထံမွ အမိန္႔ကို နာခံမည့္ လကၡဏာမိ်ဳးကိုကား လံုးဝမေတြ႕ရေသးေပ။

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္သူမ်ား ညႊန္းဆိုေနသည့္ ေတြ႕ႀကံဳေနရသည့္ အခက္ အခဲမ်ားမွာ စစ္တပ္ေရးဆြဲေသာ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအေပၚ လႊတ္ေတာ္၏ သံုးသပ္မႈ ျဖစ္ပါသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က ၁၀၈ ဦးပါဝင္ေသာ အေျခခံဥပေဒ သံုးသပ္ေရးေကာ္မတီသည္ ၎၏ အစီရင္ခံစာကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါသည္။  ေကာ္မတီသို႔ ကိစၥရပ္အေတာ္မ်ားမ်ားအတြက္ တင္ျပမႈ ၃၀၀၀၀ နီးပါးလက္ခံရရွိခဲ့ပါသည္။

သမၼတေနရာအတြက္ အတားအဆီးမ်ား

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္မူ စိတ္ပ်က္စရာပင္ ျဖစ္ပါသည္။ လာမည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အဖို႔ အေရးအႀကီးဆံုးကိစၥမွာ သမၼတေနရာအတြက္ ၎အား တားဆီးထားသည့္ ပုဒ္မ  ကို ေျပာင္းလဲႏုိင္ေရး ျဖစ္ပါသည္။

၎မွာ ႏုိဘယ္ဆုရွင္အတြက္ သီးသန္႔ေရးဆြဲထားရာ အဆိုပါ ပုဒ္မ ၅၉ စ တြင္ သမၼတေနရာအတြက္ အလားအ လာ ရွိသူ၏ အိမ္ေထာင္ဖက္ႏွင့္ သားသမီးမ်ားသည္ ႏုိင္ငံျခားတိုင္းျပည္၏ ေထာက္ပံ့မႈမွ ကင္းလြတ္ရမည္ဟု ဆိုထားပါ သည္။

လႊတ္ေတာ္အစီရင္ခံစာတြင္ အဆိုပါ အျငင္းပြားဖြယ္ကိစၥကို ေရွာင္ရွားၿပီး ၎ထံ တင္ျပလာေသာ အေၾကာင္း အရာမ်ား အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကိုသာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဖာ္ျပထားေသာ ပုဒ္မ ၅၉ စ ႏွင့္ ၆၀ ကိစၥရပ္တြင္ ဥပမာအားျဖင့္ ၅၇၄၀ ဦးက ျပင္ဆင္ရန္ ေတာင္းဆိုၾကၿပီး၊ ၅၅ ဦး ကျဖည္စြက္ရန္၊ ၁၉၄ ဦးက ဖယ္ရွားရန္ႏွင့္ ၅၁ ဦးက ဆက္လက္ထားရွိရန္ တင္ျပၾကသည္ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။

အႀကံျပဳခ်က္ အနည္းငယ္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ရည္မွန္းခ်က္ကို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေအာင္ တမင္ စီစဥ္ထားပံု ေပၚလြင္ပါသည္။

အစီရင္ခံစာတြင္ ဆႏၵခံယူပြဲလုပ္ရန္ မလိုေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ဦးစားေပးသင့္ရန္ သင့္ေၾကာင္း (၅၉ စ ကေတာ့ ဆႏၵခံယူပြဲ လိုပါသည္) ေဖာ္ျပထားၿပီး တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိစၥရပ္မ်ားကို ဦးစားေပးသင့္ ေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားပါသည္။

“ဒါဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ သမၼတျဖစ္ႏုိင္ေရးကို တားဆီးထားတာေတြ ဖယ္ရွားဖို႔ မဟာဗ်ဴဟာအတြက္ ႀကီးစြာေသာ အတားအဆီးပါပဲ” ဟု ေအာက္စဖို႔ဒ္ တကၠသိုလ္ဥပေဒဌာန ကထိက Myanmar Constitutional Reform Project ဒုတိယဒါရိုက္တာ Andrew Melerd က ေျပာပါသည္။

“တကယ္လို႔သာ သမၼတျဖစ္ေရး အရည္အခ်င္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္စည္းရံုးေရးဆင္းေနမယ္ဆိုရင္လဲ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥလစ္လ်ဴရႈၿပီး ကိုယ့္က်ိဳးစီးပြားကိုပဲ ေရွ႕တန္းတင္တယ္လို႔ ျမင္လာၾကဦးမယ္” ဟု ၎က ဆိုပါသည္။

ေထာင္ေခ်ာက္ေလလား

ပထမေကာ္မတီသည္ မျပည့္စံုေသာ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားကိုသာ လုပ္ေဆာင္ရန္လ အတန္ၾကာခဲ့ၿပီးေနာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ေကာ္မတီတစ္ခု ဖြဲ႕လိုက္ျပန္ၿပီ ျဖစ္သည္။ ၎ေကာ္မတီတြင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၃၁ ဦး ပါဝင္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ပါတီမွ ႏွစ္ဦးသာ ပါဝင္ပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေနမႈမွာ ပိုမိုႀကီးမားလာေၾကာင္း ျမင္သာလာျခင္းႏွင့္ အတူ ၎ အေနျဖင့္ ၂၀၁၁ ႏွစ္ကုန္က အေျခအေနကို ျပန္လည္ စဥ္းစားေကာင္း စဥ္းစားေနလိမ့္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

ထိုစဥ္က ၎သည္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး သမၼတကလည္း ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုအတြင္း အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းေက်ညာၿပီး ၂၀၁၁ ကို အဆံုးသတ္ခဲ့ပါသည္။

ထို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ႏွင့္အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေရးအသြင္အျပင္သည္ အသြင္ေျပာင္းသြားခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးေသာအခါ ကမာၻေပၚတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အေနအထားသည္ အေကာင္းဖက္သို႔ ခ်ိဳးေကြ႕သြားခဲ့ပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သူ၏ NLD လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ၄၂ ဦးသည္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖစ္လာ ၿပီး အားလံုးကသေရာ္ေနသည့္ ႏုိင္ငံေရးစနစ္မွာလည္း ခ်က္ျခင္းတရားဝင္ အသိအမွတ္ျပဳမႈ ရလာခဲ့ပါသည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကမာၻတစ္ဝွမ္းက သံသယမ်ားလည္း ေနာက္တန္း ေရာက္သြားခဲ့ကာ အေနာက္ ႏိိုင္ငံမ်ားက စီးပြားေရးအရ အေရးယူမႈမ်ား လ်င္ျမန္စြာ ရုတ္သိမ္းျခင္း၊ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးမ်ား ျပန္လည္ စတင္လာျခင္းမ်ား ေတြ႕လာရပါသည္။

ထိုအခ်ိန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ႏုိင္ငံေရးအရ ေစ်းဆစ္ႏုိင္ေသာ ပါဝါကိုင္ထားႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ဦးသိန္းစိန္က လိုအပ္ေသာ အေျခခံဥပေဒ ေျပာင္းလဲေရးကို လုပ္ေဆာင္မည္ဆိုေသာ အာမခံခ်က္ကို ရရွိခဲ့သည္ဟု အမ်ားက ထင္ျမင္ယူဆခဲ့ ၾကပါသည္။

ဦးသိန္းစိန္ သည္ အေျခခံဥပေဒေျပာင္းလဲရန္ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ားအား အသိေပးရာတြင္မူ အနည္းငယ္ မရွင္းမလင္း ရွိပါသည္။

“ကၽြန္ေတာ့္ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံသားတုိင္းကို တုိင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ဖို႔ အခြင့္အေရးကို မပိတ္ပင္လိုပါဘူး။ တခ်ိန္ တည္းမွာပဲ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားနဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ကာကြယ္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြ ရွိဖို႔လဲ လိုအပ္ပါတယ္” ဟု ဇန္နဝါရီလ အေစာပိုင္းက ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

ပုဒ္မ ၅၉ စ ကို ဆက္လက္တည္ရွိေနေစလိုသူမ်ားက အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ဆိုသည့္ စကားလံုးကို မၾကာခဏ အသုံးျပဳ၍ ကာကြယ္ၾကသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ ယခုမူ ထိပ္ပိုင္းကလည္း ျပင္ဆင္ရန္ရွင္းလင္းသည့္ ညႊန္ၾကားခ်က္မရွိ စစ္တပ္ကလည္းး လႊတ္ေတာ္တြင္ ဗီတိုပါဝါရွိေနရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ရန္ ကိစၥမွာ ေဝးကြာလာပါသည္။

“ကၽြန္ေတာ္ထင္တာေတာ့ သူ ေထာင္ေခ်ာက္ထဲ သက္ဆင္းမိၿပီလို႔ ထင္တယ္” ဟု Human Rights Watch မွ  ျမန္မာႏုိင္္ငံသုေတသနျပဳသူ David Mathieson ကေျပာပါသည္။

“ကၽြန္မက လႊတ္ေတာ္ကိုဝင္ၿပီး ရွင္တို႔ လုပ္ငန္းစဥ္ႀကီးကို တရားဝင္ေအာင္ လုပ္ေပးခဲ့တယ္။ ရွင္တို႔ကလည္း ၅၉ စ ကို ျပင္ေပးမယ္လို႔ ေျပာလို႔ သမၼတျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ စဥ္းစားခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ၾကာေတာ့ ေထာင္ေခ်ာက္ တစ္ခုဆိုတာ ပိုၿပီးထင္ရွားလာပါတယ္” ဟု ဆိုပါသည္။



Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place. Logo for Google Drive

0 comments:

Post a Comment