Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

International Media (1)

Snapshot of the item below:
International Media (1)

 

ႏိုင္ငံတကာသတင္းမ်ား

ျမန္မာသမၼတက အေျခခံဥပေဒျပင္ေရးဘက္မွ ရပ္တည္

(2 January 2014 ရက္စြဲပါ New York Times မွ Thomas Fuller ၏ Myanmar’s Leader Backs change to Constitution” ကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္)

ျမန္မာႏုိင္ငံက သမၼတႀကီးက ၎အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံသားမွန္သမွ်ကို သမၼတျဖစ္လာရန္ တုိင္းျပည္၏ အေျခခံဥပေဒက ခြင့္ျပဳရန္ေျပာင္းလဲျခင္းအတြက္ ရပ္တည္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၾကာသာပေတးေန႔က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ၎မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အား ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရည္ညႊန္းျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သူမ သည္ ဒီမုိကေရစီကို အားေပးေနသူတစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး သူမ၏ ႏုိင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္မ်ားမွာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ စစ္တပ္၏ တားဆီးျခင္းကို ခံခဲ့ရပါသည္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ရွင္းလင္းေသာ မွတ္ခ်က္တစ္ခုမွာ မိမိတို႔ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ အမ်ိဳးသားေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ကိုင္တြယ္ျဖည့္ဆီးေပးႏုိင္ရန္ အေျခခံဥပေဒကို အခ်ိန္ႏွင့္အမွ် ျပင္ဆင္ေပးမွသာ သန္စြမ္းလိမ့္ မည္ဟု ၎က ဆိုပါသည္။ ၎က ထပ္မံျဖည့္စြက္ ေျပာၾကားရာတြင္ မည္သည့္ႏိုင္ငံသားကိုမဆို တိုင္းျပည္၏ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ ရပိုင္ခြင့္ကို ၎အေနျဖင့္ မကန္႔သတ္လိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

ယခုမရွိေတာ့ေသာ စစ္အစိုးရ ေရးဆြဲခဲ့ေသာ အေျခခံဥပေဒတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သမၼတေလာင္း၊ ဒုတိယသမၼတ ေလာင္းမ်ားအတြက္ မိသားစုဝင္မ်ားသည္ ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္ အေထာက္အပံ့ ယူထားခဲ့မိပါက ဝင္ေရာက္ႏုိင္ျခင္း မရွိရန္ တားဆီးထားပါသည္။ သံုးသပ္သူ အမ်ားစုကမူ ဤအခ်က္မွာ အမ်ားႀကိဳက္ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ အာဏာမရ ေအာင္ တားဆီးျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။

ဦးသိန္းစိန္ ၾကာသာပေတးေန႔က ေရဒီယိုႏွင့္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားတို႔မွ လႊင့္ထုတ္ခဲ့ေသာ မိန္႔ခြန္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ဝွမ္း အေတာ္တာစားခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးမွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ မ်ား၏ ၇၈% ကေထာက္ခံရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ဦးသိန္းစိန္၏ လႊတ္ေတာ္အေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏုိင္မႈမွာ အကန္႔အသတ္ႏွင့္ ရွိေနသည္ဟု ယူဆရပါသည္။

အမ်ားစု အႏုိင္ရထားေသာ ပါတီတြင္ သမၼတေနရာအတြက္ အားေကာင္းေသာ ၿပိဳင္ဘက္ပါဝင္ေနရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အက်ိဳးရွိေစမည့္ ကိစၥမ်ိဳး အေျခခံဥပေဒကိုျပင္ဆင္ေပးရန္ စိတ္ဝင္စားသည့္ ပံုမရွိေပ။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မ်ားမွာ လာမည့္ႏွစ္ကုန္တြင္ က်င္းပရန္ စီစဥ္ထားပါသည္။

သမၼတ၏ မွတ္ခ်က္မွာ တုိင္းျပည္၏ အေျခမခုိင္ေသးေသာ ဒီမိုကေရစီတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ေရး အတြက္ ကိစၥမွာ လိပ္ခဲတည္းလည္း ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သူမ၏ မဟာမိတ္မ်ားက ေျပာၾကားရာတြင္ ၎တို႔သည္ အေျခခံဥပေဒ၌ သူမ သမၼတ ျဖစ္ေရးကို ဆက္လက္တားဆီးထားမည္ ဆိုပါက ၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ရန္ စဥ္းစားေနသည္ဟု ဆိုပါသည္။

သူမအား သမၼတျဖစ္ခြင့္ျပဳျခင္းကို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႀကီးမားစြာ စတင္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံေနသည့္ ျပင္ပကမာၻက ျမန္မာႏုိင္ငံ ၌ ဒီမုိကေရစီအေျပာင္းအလဲမ်ား ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု အဓိပါယ္ဖြင့္ဆိုၾကလိမ့္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ သူမ ကလည္း ခြင့္ျပဳပါက သမၼအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္လိုေၾကာင္း အႀကိမ္ႀကိမ္ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

တုိင္းျပည္တြင္ အႀကီးဆံုးပါတီျဖစ္ေသာ ျပည္ေထာင္စုႀကံခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြ႕ံၿဖိဳးေရးပါတီက အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး အတြက္ အဆိုျပဳေသာစာရင္းထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ ဦးသိန္းစိန္၏ မွတ္ခ်က္မ်ား ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ပါတီ၏ ထိပ္တန္းလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက သမၼတေနရာအတြက္ အေျခခံဥပေဒတြင္ အေသးစား ျပင္ဆင္မႈကို အဆိုျပဳခဲ့ရာ အေ႐ြးခံမည့္သူ၏ ကေလးမ်ား၏ ၾကင္ယာဖက္မ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားျဖစ္ရန္ မလိုအပ္ဟု ဆိုခဲ့ပါ သည္။ သို႔ေသာ္ အေ႐ြးမည့္သူ၏ ကေလးမ်ားမွာမူ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ျဖစ္ရမည္ဟူေသာ အခ်က္ကိုမူ ဆက္လက္ထည့္ သြင္းခဲ့ပါသည္။

အဆိုပါ ပါတီမွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးခင္ေမာင္ထူး က ေျပာၾကားရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ သမၼတေလာင္း ျဖစ္ရန္ သတ္မွတ္ခ်က္ျပည့္မီေရးအတြက္ သူမ၏ သားႏွစ္ဦးအား ႏုိင္ငံျခားသား စြန္႔လႊတ္၍ ျမန္မာႏုိင္ငံသား အျဖစ္ေလွ်ာက္ထားရမည္ဟု ဆိုပါသည္။

Network Myanmar ဥကၠဌျဖစ္ၿပီး အၿငိမ္းစားၿဗိတိသွ်သံတမန္ Derek Tonkin ၏ အဆိုအရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ သားႏွစ္ဦးျဖစ္သူ Kim ႏွင့္ Alexander  တို႔ႏွစ္ဦးသည္ တစ္ခ်ိန္က ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ခဲ့ ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရက ျပန္လည္႐ုတ္သိမ္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ Mr Tinkin က ေျပာၾကားရာတြင္ သူ ၏သားႏွစ္ဦးမွာ ၎တို႔၏ ႏိုင္ငံျခားသားျဖစ္မႈကို စြန္႔လႊတ္ရန္ မျမင္ေအာင္ ဆိုပါသည္။

ေျခေထာက္ခဲြစိတ္ကုသမႈမွ ျပန္ေကာင္းလာခါစ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ၾကာသာပေတးေန႔က ေျပာၾကားရာ တြင္ ေျပာင္းလဲရန္ အဆိုျပဳမႈမရွိေၾကာင္း ဆိုပါသည္။ RFA မွ လႊင့္ထုတ္ေသာ မွတ္ခ်က္မ်ားတြင္ သူမက ေျပာၾကားရာတြင္ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးေသာ ကေလးမ်ား၏ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ မျဖစ္မႈမွာ သက္ဆိုင္ျခင္း မရွိသင့္ေၾကာင္း၊ သတ္မွတ္ထားခ်က္မွာ ဒီမုိကေရစီတန္ဖိုးမ်ားႏွင့္ အံမဝင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

“သူတို႔ဟာ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ မိဘေတြမွာ သူတို႔အတြက္ တာဝန္မရွိပါဘူး” ဟု သူမက ဆိုပါသည္။

ဦးသိန္းစိန္၏ ၎၏ မွတ္ခ်က္တြင္ ပါတီ၏ အဆိုျပဳမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ညႊန္းဆိုျခင္း မျပဳခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ပါတီကို အဆိုျပဳမႈ အတိုင္းေရွ႕ဆက္ရန္ တိုက္တြန္းျခင္း ရွိ၊မရွိ ရွင္းလင္းေပ။ ထုိနည္းတူပင္ ၎အေနျဖင့္ ဒုတိအႀကိမ္ သမၼတအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ရန္ ရွိ၊မရွိမွာလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိေသးေပ။

အေျခခံဥပေဒတြင္ ေျပာင္းလဲမႈမွန္သမွ် တိုင္းျပည္တြင္ အာဏာရွိေနဆဲ စစ္တပ္၏ စီစဥ္အကဲျဖတ္မႈ လိုအပ္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ရန္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ၇၅% ေက်ာ္ ေထာက္ခံရ မည္ျဖစ္ရာ ၂၅% ရွိေသာ စစ္တပ္သည္ ထိေရာက္ေသာ ဗီတို ရွိေနပါသည္။

မၾကာေသးမီက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏွိပ္စက္ခံေနရေသာ လူနည္းစု မြတ္ဆလင္မ်ား ဘက္မွ ေထာက္ခံရန္ ပ်က္ကြက္မႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားရွိ လူ႕အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ား၏ ေဝဖန္ျခင္းကို ခံရပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အျခားတိုင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ားၾကားတြင္လည္း သူမအေနအထားမွာ က်ဆင္းလ်က္ရွိပါ သည္။ တုိင္းရင္းသားမ်ားက သူမ သည္ ၎တို႔၏ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေတာင္းဆိုမႈကို လစ္လ်ဳ႐ႈၿပီး စစ္တပ္ႏွင့္ မိတ္ေဆြဖြဲ႕ေနသည္ဟု ခံစားၾကရပါသည္။ သို႔ေသာ္ ၿခံဳငံုၾကည့္ပါက သူမသည္ အလြန္ေပၚျပဴလာျဖစ္ဆဲ ျဖစ္ၿပီး သူမ၏ ပါတီသည္လည္း ၂၀၁၅  ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ေရွ႕မွေျပးေနသည္ဟု ေယဘူယ် စဥ္းစားႏိုင္ပါသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွ လႊတ္ေတာ္အေနျဖင့္ သမၼတေလာင္း အရည္အေသြးအျပင္ အေျခခံဥပေဒတြင္ အျခားျပင္ဆင္မႈ မ်ားကို လုပ္ေဆာင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ရွိပါသည္။

USDP သည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေလွ်ာ့ခ်ေရး ကိစၥရပ္အပါအဝင္ ကိစၥအေတာ္မ်ားမ်ားကို အဆိုျပဳ ထားပါသည္။ ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ႏွင့္ အဆင့္တူတာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ားကို ခန္႔အပ္ျခင္းထက္ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသလႊတ္ေတာ္မ်ားက ေ႐ြးခ်ယ္ေစရန္မ်ား ပါဝင္ပါသည္။

အဆိုပါ အဆိုျပဳမႈမ်ားကို တုိင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားကလည္း ေကာင္းစြာလက္ခံမည့္ သေဘာရွိပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ၎တို႔သည္ ၎တို႔ ကုိယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ပိုမိုရရွိမည့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို ေတာင္းဆိုေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရသည္ လက္ရွိအားျဖင့္ တိုင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားႏွင့္ တစ္ျပည္လံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ညွိႏႈိင္းလ်က္ရွိ ပါသည္။



Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place. Logo for Google Drive