Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

yangonchronicle 2011
yangonchronicle 2011

၂၂.၇.၂၀၁၁

ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တြင္ All Nippon ႏွင့္ Air Asia ဖက္စပ္လုပ္မည္

( 21 July 2011 ရက္စြဲပါ BBC News မွ All Nippon and Air Asia in Japanese joint venture ကို ဘာသာ ျပန္သည္)

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ၏ All Nippon Airways ႏွင့္ တန္ဖိုးနည္း ေလေၾကာင္းလိုင္း Air Asia တို႔သည္ ဂ်ပန္ေစ်းကြက္တြင္ ေျပးဆြဲရန္ ဖက္စပ္ျပဳလုပ္ေရး အတြက္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။

Air Asia Japan သည္ တိုက်ိဳ၏ နာရီတာ ႏိုင္ငံတကာေလဆိပ္အေျချပဳ ပထမဆံုး တန္ဖိုးနည္းေလေၾကာင္းလိုင္းျဖစ္ေၾကာင္း ပါတနာမ်ားက ေျပာသည္။ ၎သည္ ၂၀၁၂ ၾသဂုတ္လတြင္ စတင္ေျပးဆြဲႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။

ဖက္စပ္ေလေၾကာင္းလိုင္းတြင္ All Nippon က 67% ပိုင္ဆိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး က်န္ 33% ကို Air Asia က ပိုင္ဆိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ေလေၾကာင္းလိုင္း သည္ ျပည္တြင္း ခရီးစဥ္မ်ားေရာ၊ ႏိုင္ငံတကာ ခရီးစဥ္မ်ားပါ ပ်ံသန္းမည္ ျဖစ္သည္။

“ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေအာင္ျမင္တဲ့ တန္ဖိုးနည္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုအား ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို တိုးခ်ဲ႕ႏိုင္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဂုဏ္ယူ ပါတယ္ ” ဟု ေလေၾကာင္းလိုင္း CEO Tony Fernandes က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

***************************************************************************************

ျမန္မာကို တရုတ္ႀကီးထံမွ ဆြဲယူ သိမ္းသြင္းရန္ အိႏၵိယ ႀကိဳးစားေန

(Japan Times မွ 18 July 2011 ရက္စြဲပါ “ India trying to woo Myanmar from China” သတင္းေဆာင္းပါး ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

မၾကာေသးမီက ဝါရွင္တန္ရွိ လုပ္သက္ရင့္ ျမန္မာသံတမန္တစ္ဦး သံရံုးကို စြန္႔ခြါ၍ ႏိုင္ငံေရးခိုလႈံခြင့္ ေတာင္းခံခဲ့သလို ျမန္မာဒီမိုကေရစီ ေခါင္း ေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ျပည္တြင္း ျပည္ပမွ အခ်ိဳ႕သူမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစိုးရသစ္က အေျပာင္းအလဲ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးခဲ့ၿပီ ဟု ယူဆကာ သူတို႔ကို သူတို႔ လွည့္စားေနၾကေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ေပး ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရးဒိုင္းနမစ္အေရြ႕မွာ ေႏွးေကြးလြန္းစြာ အသြင္ေျပာင္းလဲလ်က္ရွိေနၿပီး အိမ္နီးျခင္း ႏိုင္ငံမ်ားမွာလည္း အရွိအတိုင္း ေလ်ာ္ကန္စြာ တုန္႔ျပန္ၾကရန္ ဖိအားေပးျခင္း ခံေနၾကရသည္။

အိႏိၵယ ျပည္ပေရးရာ ဝန္ႀကီး S.M. Krishna သည္ မတ္လက အာဏာရလာခဲ့ေသာ ျမန္မာအရပ္ဖက္ အစိုးရသစ္ကို ေတြ႕ဆံုရန္ ယခင္လက ေနျပည္ေတာ္သို႔ သြားခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ SPPC ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊကို မႏွစ္က ေကာေဇာနီခင္း ႀကိဳဆိုကာ ရာဇဝတ္မႈခင္းကိစၥမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္ဝါဒ တိုက္ဖ်က္ေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းမ်ား၊ သိပၸံနည္းပညာႏွင့္ အခ်က္အလက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား အပါ အဝင္ စာခ်ဳပ္တသီႀကီး လက္မွတ္ထိုးေပးလိုက္သည့္ အိႏိၵယ ခရီးစဥ္အၿပီး တစ္ႏွစ္ခန္႔အၾကာတြင္ ယခု အိႏိၵယဝန္ႀကီး၏ ခရီးစဥ္ ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္ သည္။

ယခု တႀကိမ္တြင္လည္း အိႏိၵယ ႏိုင္ငံျခားေရး အတြင္းဝန္ Nirupama Rao က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သြားေရာက္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္ ဆိုေသာ္ ျငားလည္း စြမ္းအင္က႑ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ႏွင့္ ကီလိုမီတာ ၁၆၅၀ ရွည္ေသာ အိႏိၵယ- ျမန္မာနယ္စပ္ကို အသံုးခ် ေရွာင္တိမ္းေနသည့္ အိႏိၵယ အေနာက္ေျမာက္သူပုန္မ်ား ကိစၥတို႔ကသာလွ်င္ အခရာက်၍ ေရွ႕တန္းသို႔ ေရာက္ေနခဲ့ပါသည္။

ထို႔အျပင္ လာမည့္ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စြမ္းအင္က႑တြင္ ေဒၚလာ တစ္ဘီလ်ံေက်ာ္ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံရန္ အိႏိၵယက စီစဥ္ထားပါ သည္။

ယင္းခရီးစဥ္တြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ အေျခခံ အေဆာက္အဦႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းမ်ား အနက္ အိႏိၵယ - ျမန္မာ - ထိုင္း အေဝးေျပးလမ္း စီမံကိန္း၊ NHPC က တည္ေဆာက္မည့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း၊ Tata Motors ၏ ထရပ္ကား တပ္ဆင္သည့္ စက္ရံုႏွင့္ မီဇိုရမ္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးဂိတ္ ပြိဳင့္ ကိစၥမ်ား ပါဝင္သည္ ဟု သိရွိရသည္။

အိႏိၵယ- ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသမ်ားကို စနစ္က်ေအာင္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္သည့္အေနျဖင့္ အိႏိၵယႏြယ္ဖြားမ်ားအား သက္ဆိုင္ရာ အေထာက္အထား မ်ား မရွိသည့္တိုင္ေအာင္ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္မ်ား ထုတ္ေပးရန္ ျမန္မာတို႔ဖက္က သေဘာတူခဲ့ပါသည္။

အိႏိၵယႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ျမန္မာတပ္မေတာ္အစိုးရအေပၚ ျပင္းထန္စြာေဝဖန္မႈမ်ားကို အေစာပိုင္းကျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္တြင္ အေရွ႕ႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွ လွ်င္ျမန္စြာ ႀကီးထြားလာေသာ စီးပြားေရး အင္အားႀကီးႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အိႏိၵယႏိုင္ငံတို႔၏ ဆက္ဆံေရး ခိုင္မာအားေကာင္းလာေစရန္ ရည္မွန္းသည့္   “အေရွ႕ေမွ်ာ္ မူဝါဒ” ကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစေရးအတြက္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ား အလယ္ခန္႔မွ စ၍ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ေဝဖန္မႈတို႔ ႏႈတ္ဆိတ္ကာ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ အား လူသိရွင္ၾကား ေထာက္ခံျခင္းကို စြန္႔လႊတ္လိုက္သည္။

ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း၌ တရုတ္တို႔၏က႑ အႏၱရာယ္အဆင့္သို႔ ေရာက္ေအာင္ ႀကီးထြားလာျခင္းကို သိရွိနားလည္ေရးကိစၥသည္သာလွ်င္ ပို၍ အေရးႀကီးလာေနသည္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီဆိုင္ရာ အယူအဆေရးရာ လႊမ္းမိုးမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တရုတ္တို႔ဖက္သို႔ ပါသြားေစခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

လက္ရွိတြင္ အိႏိၵယအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုးတက္မႈမ်ားကို ပိုမို၍ မွန္မွန္ကန္ကန္အကဲျဖတ္မႈ ျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ယင္းအေပၚ မူတည္၍ ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒကို ပံုေဖၚရန္ ဖိအားေပး ခံေနရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဘီဂ်င္း၏ ကုန္သြယ္ေရး၊ စြမ္းအင္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ဆက္ဆံ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား လိႈင္းတံပိုးမ်ားလို တိုးပြားလာခ်ိန္တြင္ အိႏိၵယအေနျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ညိႇႏႈိင္း ေဆးေႏြးျခင္းကို အေလးမထားႏိုင္ပဲ ေရြးခ်ယ္စရာ အနည္းငယ္သာ ရွိခဲ့သည္။

အဓိအားျဖင့္ သဘာဝဓါတ္ေငြ႕ၾကြယ္ဝသည့္ အနီးဆံုးအိမ္နီးျခင္း ျမန္မာတို႔ တရုတ္ႀကီး၏ စက္ကြင္းမိေနၿပီကို နားလည္သိရွိေသာ အိႏိၵယႏိုင္ငံက ျမန္မာအစိုးရကို ပစ္ပယ္ထားသည့္ မူဝါဒေဟာင္းကို ေျပာင္းျပန္လွန္ကာ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ တိုက္ရိုက္ ဆက္ဆံျခင္းကို ယခုအခါ စတင္လ်က္ ရွိ သည္။

သို႔ျဖစ္ရာ အိႏိၵယႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥတြင္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ လမ္းညႊန္မႈကို ခံယူႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့ပါ။ ဒီမိုကေရစီကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ လာလွ်င္ ျမန္မာအစိုးရကို ညင္ညင္သာသာေလးတြန္းရန္ အိႏိၵယ၏ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ အက်ိဳးစီးပြားမ်ား က ေတာင္းဆိုေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က အပူပိုင္း ဆိုင္ကလုံုးနာဂစ္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း အိႏိၵယ၏ ကယ္ဆယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ ရြက္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ႀကီးၾကီးမားမား အသိအမွတ္ျပဳခံရျခင္း ဆုလာဒ္ကို ရရွိေစခဲ့သည္။ ျမန္မာ အုပ္ခ်ဳပ္သူအလႊာမွ အျမင့္ဆံုးပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ယံုၾကည္စိတ္ ခ်မႈကို ရရွိေစခဲ့ေသာ အိႏိၵယသည္ ထိုအရာကို လက္လႊတ္ဆံုးရံႈးခံႏိုင္ဖြယ္ မရွိပါ။

သို႔ျဖစ္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈကို အိႏိၵယက ဆက္လက္ကန္႔ကြက္ေနျခင္းမွာ အံ့ၾသစရာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။

၆ ႏွစ္တာမွ် ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီးေနာက္ ၂၀၀၈ တြင္ ေဒၚလာသန္း ၁၂၀ တန္ဘိုးရွိေသာ စစ္ေတြဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္ေရးစီမံကိန္းကို အိႏိၵယက သေဘာတူခဲ့ပါသည္။ ဤစီမံကိန္းၿပီးလွ်င္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တြင္ တစ္ေထာက္နားစရာမလိုဘဲ အေရွ႕ေတာင္အာရွသို႔ ဆက္သြယ္ႏိုင္မည့္ ေနာက္ထပ္ ေရြးခ်ယ္ စရာ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခု ရရွိလာမည္ျဖစ္သည္။

ထို႔အျပင္ သံလ်င္ေရနံခ်က္စက္ရံု ျပင္ဆင္မြမ္းမံေရးအတြက္ ေဒၚလာ သန္း ၂၀ ေခ်းေငြ ထပ္မံေပးအပ္ျခင္းျဖင့္ အေမရိကန္တို႔၏ ပိတ္ဆို႔ လႈပ္ ရွားမႈေၾကာင့္ ရုန္းကန္ေနရသည့္ ျမန္မာအစိုးရကို အေထာက္အကူေပးခဲ့ၿပီး သဘာဝဓါတ္ေငြ႕ေရာင္းခ်ေပးသည့္ ကိစၥ တြင္ အိႏိၵယအတြက္ အထူး အခြင့္ အေရး ရေစရန္ ျမန္မာတပ္မေတာ္အစိုးရကို စည္းရံုးခဲ့သည္။

အိႏိၵယႏွင့္ ျမန္မာအၾကား ႏွစ္ႏိုင္ငံကုန္သြယ္မႈသည္ ေဒၚလာ တစ္ဘီလ်ံသို႔ ယေန႔ ေရာက္ရွိေနပါၿပီ။

တပ္မေတာ္အစိုးရကလည္း ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ စခန္းခ်ပုန္းေအာင္းေနသည့္ အိႏိၵယအေရွ႕ေျမာက္ နာဂသူပုန္မ်ား ႏွိမ္ႏွင္းဖယ္ရွားေရး ကိစၥကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သည္။ ရွည္လ်ားလွေသာ အိႏိၵယ- ျမန္မာ နယ္စပ္၏ ဟိုဖက္ဒီဖက္ ကီလိုမီတာ ၂၀ အတြင္း ဧရီယာသည္ နာဂ ေရႊ႕ ေျပာင္း သူပုန္မ်ားအတြက္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္အသံုးခ် ေရွာင္ပုန္းစရာ ေနရာေဒသမ်ား ျဖစ္ေနသည္။

၂၀၀၁ ခုႏွစ္ တြင္ အိႏိၵယ နယ္စပ္လမ္းမ်ား အဖြဲ႕ မွ ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည့္ အိႏိၵယ- ျမန္မာ ခ်စ္ၾကည္ေရးလမ္း အပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အိႏိၵယ က အေကာင္အထည္ေဖၚေနေသာ အေျခခံအေဆာက္အဦး စီမံကိန္းမ်ားအျပင္ ေနာက္ထပ္ ဒုတိယေျမာက္ လမ္းစီမံကိန္း စတင္ႏိုင္မည့္ အလားအလာကို အိႏိၵယအစိုးရက ေလ့လာလ်က္ရွိၿပီး ျမန္မာ အေနာက္ဖက္ကမ္းရိုးတန္းမွ ေရႊ၊ ဓါတ္ေငြ႕ရွာေဖြမည့္ ေရနက္ပိုင္းစီမံကိန္း တစ္ခုတြင္လည္း ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံ ထားသည္။

ထိုသို႔ ျမန္မာတပ္မေတာ္ အစိုးရက သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားသူမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္ႏွင္းရန္ အလြယ္တကူ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေန ခ်ိန္တြင္ အိႏိၵယ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးက ရခိုင္ကမ္းလြန္ ေရနက္ပိုင္း သယံဇာတရွာေဖြေရး စီမံကိန္း ၃ ခုအတြက္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ေနျပည္ေတာ္တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကန္႔ကြက္ေသာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ေထာက္ခံခဲ့သည့္ အိႏိၵယႏိုင္ငံသည္ တခ်ိန္ထဲတြင္ ဒီမိုကေရစီ အရည္အေသြးမ်ားႏွင့္ ျမန္မာတပ္မေတာ္အစိုးရကို ဆက္လက္ေပါင္းသင္းလိုသည့္ ဆႏၵတို႔ ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ႀကိဳးစားသည့္အေနျဖင့္ လူ႔ အခြင့္အေရး ျပႆနာကို ေသးငယ္ေအာင္၊ အေရးမႀကီးေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။

တရုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံအား လက္နက္ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မွအစ စားစရာေကာက္ပဲသီးႏွံအဆံုး အရာရာကို ေရာင္းဝယ္ဖလွယ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တရုတ္ၾသဇာ လႊမ္းမိုးလာျခင္းကို တန္ျပန္ ဟန္႔တားရန္ ခက္ခဲမည္ဆိုသည္ကို အိႏိၵယက သိရွိထားၿပီး ျဖစ္သည္။

အမွန္စင္စစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တရုတ္တို႔ ခ်ဲ႕ထြင္ေနသည့္ ၾသဇာအာဏာကို ဖယ္ရွားႏိုင္ျခင္း မရွိပါ။ ကုလသမဂၢတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဆံုးမမည့္ အေမရိကန္၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို တရုတ္ႏိုင္ငံက မွန္မွန္ဆန္႔က်င္လာခဲ့ျခင္းကို ျမန္မာအစိုးရ သိသိသာသာ အသိအမွတ္ျပဳထားျခင္းေၾကာင့္ ဓါတ္ေငြ႕သိုက္ ရွာေဖြျခင္း၊ ဓါတ္ေငြ႕ေရာင္းခ်ေပးျခင္း က႑မ်ားတြင္ တရုတ္ကုမၸဏီမ်ားက အထူးဦးစားေပး အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိေနပါသည္။

ထိုမွ်မကေသးဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တရုတ္ေရတပ္၏ ေနရာယူမႈ ႀကီးထြားလာပါက အိႏိၵယသမုဒၵရာတြင္ အင္အားျပရန္ ခက္ခဲလာမည့္ ျပႆနာကို အိႏိၵယအေနျဖင့္ ေတြ႕ႀကဳံရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ အိႏိၵယသမုဒၵရာတစ္ဝိုက္ ေဒသမ်ားတြင္ တရုတ္ေရတပ္ ေနရာယူမႈ မ်ားလာပါက ေဒသတြင္း အိႏိၵယ၏ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားခြင့္ကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္သလိုျဖစ္ကာ အိႏိၵယႏိုင္ငံကို ဒုကၡေတြ႕ေစေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။

ထို႔အျပင္ အိႏိၵယ၏ ေနာက္ေဖးကြက္လပ္တြင္ တရုတ္၏ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ေျခကုတ္ကို သိသိသာသာ ခ်ဲ႕ထြင္ေနသည့္ “ တရုတ္ႏိုင္ငံ ၏ ပုလဲ ကံုး ” မဟာဗ်ဴဟာ သည္လည္း အေလးထားစရာ ကိစၥတစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တရုတ္ေရတပ္ အေျခစိုက္စခန္းမ်ားသည္ အဆိုပါ မဟာဗ်ဴ ဟာ၏ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္ဟု အခ်ိဳ႕က ရည္ညႊန္းသည္။ သို႔ေသာ္အခ်ိဳ႕ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားမွာမူ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တရုတ္ေရတပ္ နယ္ခ်ဲ႕ေနသည့္ ကိစၥေၾကာင့္ ပံုႀကီးခ်ဲ႕ၾကျခင္းသာ ျဖစ္သည္။

ဥပမာအားျဖင့္ ကိုကိုးကၽြန္းစုမ်ားကို တရုတ္ေရတပ္စခန္းအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းမည္ ဟူေသာ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္က သတင္းမ်ားမွာ မမွန္ကန္ေၾကာင္း အိႏိၵယအစိုးရက ဝန္ခံခဲ့သည္။ အမွန္စင္စစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မည္သည့္ ျပည္ပေရတပ္အေျခစိုက္စခန္းမွ မရွိေသးပါ။ ယခုအခ်ိန္အထိ အိႏိၵယ သမုဒၵရာ အတြင္း တရုတ္တို႔ ေနရာယူလာျခင္းသည္ ယခင္ကထက္ ေျဖးေျဖးမွန္မွန္ ပိုမို သိသာလာရံုသာ ရွိေသးသည္။

တရုတ္တို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရတပ္အေျခစိုက္စခန္း မရွိေသာ္ျငားလည္း ကိုကိုးကၽြန္းရွိ အေျခခံ အေဆာက္အဦးမ်ား အဆင့္ျမႇင့္သည့္ လုပ္ငန္းတြင္ ပါဝင္ ပတ္သက္လ်က္ ရွိၾကၿပီး ကန္႔သတ္ထားေသာ နည္းပညာ အကူအညီအခ်ိဳ႕ကို ေထာက္ပံ့ ျဖည့္ဆည္းေပးဖြယ္ ရွိေနသည္။

ျမန္မာအစိုးရက ႏိုင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံမႈ ပိုမိုရရွိရန္အတြက္ အိႏိၵယႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တိုးတက္ေနျခင္းကို အသံုးခ်လိမ့္မည္ဟု အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက စိုးရိမ္လ်က္ရွိသည္။

အေမရိကန္ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Kurt Campbell က “ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ သေဘာထားတင္းသည့္ စစ္ဖက္အုပ္စုကို ထိုးေဖာက္ရန္အတြက္ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေရးတြင္ ႀကီးမားလာသည့္ အိႏိၵယ၏က႑ကို အသံုးျပဳသင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို ျဖစ္ေပၚေစရန္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွ ၾကားခံေစ့စပ္သူမ်ားကို နယူးေဒလီအေနျဖင့္ တိုက္တြန္းသင့္ေၾကာင္း ” အႀကံျပဳေျပာၾကားထားသည္။

အိႏိၵယႏိုင္ငံသည္ ကမာၻ႔အႀကီးဆံုး ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအျဖစ္ ၎၏ အရည္အေသြးမ်ားကို ျပသရန္ ဖိအားမ်ား က်ေရာက္ေနေသာ္လည္း အိႏိၵယ အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ တပ္မေတာ္ဆန္႔က်င္ေရး သေဘာထားျပသမည့္ အလားအလာ မရွိပါ။ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ မိတ္ေဆြ ျဖစ္လာ ေအာင္ ႀကိဳးစားရန္ အိႏိၵယ၏ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ အက်ိဳးစီးပြားကိစၥမ်ားက ေတာင္းဆိုလ်က္ ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ဒီမိုကေရစီ ျမႇင့္တင္အားေပးေရး ကိစၥသည္ နယူးေဒလီအတြက္ လတ္တေလာ မစဥ္းစားႏိုင္ေသးသည့္ ဇိမ္ခံကိစၥတစ္ခုသာ ျဖစ္သည္။

***************************************************************************************

 Myanmar သည္ Burma ျဖစ္လာရန္ ထင္သည္ထက္ ပိုနီးကပ္လာ

( 19 July 2011 ရက္စြဲပါ Foreign policy in focus မွ Russ Wellen ေရးသားေသာ Myanmar may be closer to becoming Burma again than you think ကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ စစ္အစိုးရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားသည္ ၂၀၁၀ တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပေပး ခဲ့ပါသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ မရိုးမသား ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ စစ္တပ္ေနာက္ခံျပဳေသာ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီက အႏိုင္ရခဲ့သည္။ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ ဦးသန္းေရႊသည္ ၎၏ လက္ေထာက္ ဦးသိန္းစိန္အား သမၼတသစ္အျဖစ္ ခန္႔ခဲ့ၿပီး အနားယူ သြားခဲ့သည္။ ေနာက္တစ္မ်ိဳး ေျပာင္းထားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။

အနည္းဆံုးေတာ့ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳပ္ေသာ ဦးသန္းေရႊ ေဘးသို႔ထြက္သြားၿပီ ျဖစ္သည္။ ေနာက္ကြယ္မွ စီမံေနျခင္းသည္ ၎အား နာမည္ဆိုး ရေစေသာ အေၾကာင္းမရွိ၍ ပို၍ လြတ္လပ္ေသာ နည္းလမ္းကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

Dictator Watch စာအုပ္တြင္ Roland Watson က ေရးသားထားရာတြင္ ဦးသန္းေရႊ၏ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္အစီအစဥ္မွာ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ ေမလက ေျမာက္ကိုးရီးယားသေဘၤာ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ေနသည္ကို အေမရိကန္တို႔က တားဆီးႏိုင္ခဲ့ျခင္းက ျပဆိုေန ေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။

ေျပာလိုသည့္ အခ်က္မွာ ရုပ္ေသးအစိုးရကို ထူေထာင္လိုက္ျခင္းျဖင့္ ဦးသန္းေရႊသည္ တိုင္းရင္းမ်ားအေပၚ စစ္တိုက္ေရးကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အာရံုျပဳႏိုင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ား ျဖန္႔က်က္ႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း အေသအေပ်ာက္ႏႈန္းမွာလည္း ႀကီးမားလာခဲ့သည္။ ဦးသန္းေရႊ သည္ သာမန္စစ္သားမ်ားအေပၚ အေလးဂရုျပဳလွသည္ မဟုတ္ပါ။ ၎သည္ အလယ္အလတ္ႏွင့္ ထိပ္ပိုင္း အရာရွိမ်ားက ၎အား ေထာက္ခံမႈ ရရွိရန္သာ အေလးထားသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုျပည္တြင္းစစ္မ်ားတြင္ ဦးသန္းေရႊ၏ အမိန္႔မ်ားကို မည္မွ်ေလာက္ လိုက္လုပ္ႏိုင္သနည္း ဆိုသည့္ကိစၥမွာ အေရးႀကီးေသာ ကိစၥ ျဖစ္ေပသည္။

အေသအေပ်ာက္ မ်ားလာျခင္းေၾကာင့္ အသက္ရွင္ က်န္ေသးသူမ်ားကလည္း သူ၏ အမိန္႔ ကို လိုက္နာရန္ ခက္ခဲလာပါသည္။

ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ကရင္၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ပဋိပကၡ မွာ ၾကာၿပီ ျဖစ္သည္။ စစ္တပ္မွ တပ္မွဴးမ်ားသည္ ‘ဝ’၊ မြန္ စသည္မ်ား တြင္ စစ္မ်က္ႏွာ ထပ္ဖြင့္ရန္ သေဘာတူပါဦးမည္ေလာ။ အထူးသျဖင့္ စစ္သားမ်ား၏ စိတ္ဓါတ္မွာ အေတာ္က်ေနၿပီ ျဖစ္သည္။

ေသြးပူတုန္း တိုက္မည္ေလာ။ Watson က ေျပာပါသည္။

အခ်ိဳ႕လူမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္း တိုက္ခိုက္ေနမႈမ်ားကို ရပ္ဆိုင္းရန္ ေတာင္းဆိုေနၾကသည္။ ထိုသို႔ ဆိုသည္မွာလည္း အမွားတစ္ခုျဖစ္ပါ သည္။ ျမန္မာတပ္မေတာ္သည္ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ က်ဴးေက်ာ္ေသာ စစ္တပ္၊ ကိုလိုနီျပဳေသာ အင္အားစု ျဖစ္သည္။ သြားႏွင့္ သံ ကိုက္သကဲ့သို႔ ျပန္လည္ တိုက္ခိုက္ရမည္သာ ျဖစ္သည္။ ရည္မွန္းခ်က္မွာ မ်ားမ်ားေသႏိုင္သမွ် ေသရန္ ျဖစ္သည္။ သို႔မွသာ စစ္တပ္သည္ ဦးသန္းေရႊ၏ အမိန္႔ကို တပ္မွဴး မ်ားက လ်စ္လ်ဴရႈရန္ အခြင့္ေကာင္းရမည္ျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္အတြင္း အက္ေၾကာင္းမ်ား ျဖစ္ၿပီး က်ဆံုးမႈကို ျဖစ္ေစရမည္ ျဖစ္သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္

သူမသည္ စစ္မျဖစ္ေရးကို အထူးယံုၾကည္သူလား။ သူမသည္ လက္ေတြ႕က်ၿပီး၊ ျဖစ္ႏိုင္သမွ် ပဋိပကၡမ်ားကို ေရွာင္ရွား လိုျခင္းေလာ။ ျပည္တြင္း စစ္ အရွိန္ျမင့္လာသည္ႏွင့္အမွ် ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈ၏ အၾကမ္းမဖက္ေရး ကိုင္စြဲထားမႈကို ျပန္လည္စစ္ေဆး သံုးသပ္လ်က္ရွိရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ မၾကာေသးမီက BBC ၏ Reith သင္ခန္းစာပို႔ခ်မႈမွာပင္ ေမးခြန္းကို ျပန္လည္ေျဖၾကားရာ၌-

ဒါျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ သင္ခန္းစာပို႔ခ်ခ်က္မွာ ကၽြန္မ ေျပာခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ အၾကမ္းမဖက္ေရးကို အက်င့္ပိုင္းဆိုင္ရာစံအျဖစ္ ဆုပ္ကိုင္ထားသာ မဟုတ္ပါ ဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအရ လက္ေတြ႕က်က် အေၾကာင္းရင္းမ်ားေၾကာင့္ တိုင္းျပည္နဲ႔ အၾကမ္းမဖက္ေရးဟာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ္လို႔ ကၽြန္မ ထင္တာပါ။ အၾကမ္းမဖက္ေရးရဲ႕ ဖခင္ႀကီးလို႔ ေျပာရမယ့္ ဂႏီၵႀကီး ကပင္လွ်င္ သူရဲေဘာနည္းတာနဲ႔ ရက္စက္ျခင္း (violence) ကို ေရြးဆိုရင္ violence ကိုပဲ ေရြးမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးတြင္ Watson က ေရးသားထားရာတြင္-

ရိုးရိုးသားသား ေျပာရလွ်င္ တပ္မေတာ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပည္တြင္းစစ္တြင္ အႏိုင္မရႏိုင္ပါ။ ေျမအေနအထား၏ ခက္ခဲမႈ၊ တိုင္းရင္သားမ်ား၏ ျဖစ္တည္မႈမ်ားေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ား ကို ဘယ္ေသာအခါမွ် ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ႏွိမ္ႏွင္း ႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပဋိပကၡ ျပန္႔ပြားေနမႈမွာ ေကာင္းေသာအရာ ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ရွိသည့္ ခဏတာရက္စက္မႈမ်ား ေပါက္ကြဲထြက္ လာျခင္း (short burst of violence) ကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ားက တပ္မေတာ္အေပၚ စစ္ပြဲမ်ားဆက္လက္ ဆင္ႏႊဲႏိုင္ခဲ့မည္ဆိုလွ်င္၊ ျပည္သူမ်ားကလည္း ဆႏၵျပမႈမ်ား ျပန္လည္လုပ္ႏိုင္ရန္ နည္းလမ္းရွာေဖြႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး ဦးသန္းေရႊ အားလည္း ဖယ္ထုတ္ပစ္ႏိုင္လိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။

***************************************************************************************

ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ေျခလွမ္းက်ဲမႈ တြင္ အေမရိကန္ကို  တရုတ္ေက်ာ္တက္ေနၿပီဟု သေဘာထား စစ္တမ္းမ်ား က ေဖၚျပ

(Inter Press Service မွ  “ China eclipsing US in global reach, poll finds ” သတင္းေဆာင္းပါး ကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)

တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ကမာၻ႕ထိပ္တန္း စူပါပါဝါအျဖစ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ေက်ာ္ျဖတ္သြားႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္း မၾကာမီ ေက်ာ္ျဖတ္သြားႏိုင္ ေတာ့မည္ဟု ယံုၾကည္သူ အေရအတြက္ ကမာၻေပၚတြင္ တိုးပြားလာေနေၾကာင္း Pew Global Attitudes Project က ၾကာသပေတး ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ ၂၂ ႏိုင္ငံ ေလ့လာမႈစစ္တမ္းအရ သိရွိရသည္။

အဆိုပါ ထင္ျမင္ခ်က္သည္ တရုတ္ႏိုင္ငံ ကိုယ္တိုင္ အပါအဝင္ အေနာက္ဥေရာပတစ္ခြင္၌ အထူးသျဖင့္ ပ်ံ႕ႏွံ႔လ်က္ရွိၿပီး တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ထင္ျမင္ခ်က္ေပးသူ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ဘီဂ်င္းသည္ ဝါရွင္တန္၏ ကမာၻ႔ ေခါင္းေဆာင္ေနရာကို လံုးဝဧကန္ မဟုတ္ေသးသည့္တိုင္ ေနာက္ဆံုးတြင္ အစားထိုး ရယူသြားမည္ဟု အခိုင္အမာ ဆိုၾကသည္။

ေလ့လာမႈ စီမံခ်က္ဒါရိုက္တာ Andrew Kohut က “ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ပံုရိပ္အေပၚ အသစ္စိမ္ေခၚမႈ ” ဟု တင္ျပထားေသာ အဆိုပါ အယူအဆကို စစ္တမ္း ေကာက္ယူေနေသာ ၂၂ ႏိုင္ငံ အနက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကိုယ္တိုင္ အပါအဝင္ ၁၅ ႏိုင္ငံ မွ ထင္ျမင္ခ်က္ ေပးသူအမ်ားစု ကလည္း သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း အေမရိကန္ပါဝါနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စိုးရိမ္ပူပန္မႈေတြကို အေမရိကန္ရဲ႕ စြမ္းရည္ခြန္အားေတြ အားနည္းလာၿပီဆိုတဲ့ အျမင္က အစားထိုးလိုက္ပါၿပီဟု Pew Research Center ဥကၠဌ Kohut ေရးသား တင္ျပထားေသာ ေဆာင္းပါး ကို Wall Street ဂ်ာနယ္က ေဖၚျပထား သည္။

အေမရိကန္ ပါဝါကို ခ်ဳံ႕ပစ္ဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ အေစာပိုင္း အယူအဆက ရွိေနၿပီး ျဖစ္လို႔ ျပည္တြင္းမွာေရာ၊ ကမာၻမွာပါ ေဆြးေႏြးဖို႔ ခက္ခဲ ေနတာေၾကာင့္ အခုအယူအဆဟာ ပ်က္ျပယ္သြားႏိုင္ပါတယ္ဟု ၎က ေထာက္ျပထားသည္။

တခ်ိန္ထဲတြင္ မတ္လလယ္မွ ေမလလယ္အတြင္း ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၃ ႏိုင္ငံ တြင္ လူေပါင္း ၂၇၀၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အင္တာဗ်ဴးမ်ား ေပၚ တြင္ အေျခခံထားသည့္ အဆိုပါေလ့လာမႈတြင္ “ တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကဲ့သို႔ စစ္ေရးအင္အားႀကီးႏိုင္ငံ ျဖစ္လာဖြယ္ရွိမည္ ” ဟူေသာ အယူအဆအတြက္ အားတက္စရာ အနည္းငယ္ ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။

တရုတ္တို႔၏ ယင္းကဲ့သို႔ တိုးတက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာမႈကို ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၅ ႏိုင္ငံမွ လူမ်ားစုက “ မေကာင္းေသာကိစၥ ” ဟု ေျပာဆိုခဲ့ၾကၿပီး တရုတ္ႏိုင္ငံ ကိုယ္တိုင္ႏွင့္ မြတ္ဆလင္ ၾသဇာလႊမ္းေသာ ႏိုင္ငံမ်ား အပါအဝင္ ၇ ႏိုင္ငံကသာ “ ေကာင္းေသာကိစၥ ” ဟု ရႈျမင္ခဲ့ၾကသည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ စီးပြားတက္လာ ျခင္း၏ သက္ေရာက္မႈအေပၚ ရႈျမင္ပံုမ်ားမွာ မ်ားစြာ ပို၍ ရႈတ္ေထြးလ်က္ ရွိသည္။

အထက္ပါ ေလ့လာမႈ စစ္တမ္းအရ ကမာၻ႕ျပည္သူမ်ားက တရုတ္ႏိုင္ငံထက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ပို၍ သေဘာက် ႏွစ္သက္ၾကသည္ဟု သိရွိရသည္။

ၿပီးခဲ့ေသာ ႏွစ္အတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားစြာ၌ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ ပံုရိပ္ထိခိုက္က်ဆင္းမႈမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေပၚ အရာရာ ႏွစ္သက္သေဘာက်ေၾကာင္း အကဲျဖတ္ထားသည့္ သေဘာထား ၆၀ ရာႏႈန္းေက်ာ္ရရွိခဲ့ရာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ရရွိေသာရာခိုင္ႏႈန္းထက္ ၈ခု ပို၍ မ်ားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိ ရသည္။

ထို႔အျပင္ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားအေနျဖင့္ ကမၻာ့ေနရာအမ်ားစု အထူးသျဖင့္ အေနာက္ဥေရာပေဒသတြင္ သူ၏ေရပန္းစားမႈကို ေယဘုယ် အားျဖင့္ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ခဲ့ၿပီး အနည္းဆံုးအားျဖင့္ သူ၏ေခါင္းေဆာင္မႈကို စိတ္ခ်ယံုၾကည္သည္ဟု အမ်ားစုက ေျပာဆိုခဲ့ၾကေၾကာင္း ေလ့လာမႈစစ္တမ္းတြင္ ေတြ႕ရွိရသည္။ သို႔ရာတြင္ တစ္ခ်ိန္ထဲ၌ ယင္း ဆုပ္ကိုင္ထားေသာ (အထူးသျဖင့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းႏွင့္ ပါကစၥတန္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သီးသန္႔မူ၀ါဒမ်ားေၾကာင့္ အမွတ္ေလ်ာ့သြားခဲ့သည္။

ပါလက္စတိုင္း နယ္ေျမ အပါအ၀င္ အနည္းဆံုး ၆ ႏိုင္ငံမွသည္ အမ်ားဆံုး ၄၇ ႏိုင္ငံအထိ ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံတကာ ကိစၥရပ္ ေပါင္းစံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ သေဘာထားအျမင္ ေကာက္ယူခဲ့သည့္ ႏွစ္စဥ္ စီမံခ်က္မ်ားအနက္ ယခု ေလ့လာမႈ စစ္တမ္းသည္ ၁၀ ႀကိမ္ေျမာက္ ျဖစ္သည္။

ယခုႏွစ္ ေလ့လာမႈ စီမံခ်က္တြင္ ေျမာက္အေမရိကတိုက္မွ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ မကၠဆီကို၊ ေတာင္အေမရိကတိုက္မွ ဘရာဇီး၊ အာဖရိက တိုက္မွ ကင္ညာႏွင့္ ဥေရာပ ၈ႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ အေနာက္ဥေရာပမွ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမဏီ၊ စပိန္၊ ဗတိုႏွင့္ အေရွ႕ဥေရာပမွ လစ္သူေယးနီးယား၊ ပိုလန္၊ ႐ုရွား၊ ယူကရိန္းတို႔ ပါ၀င္သည္။

အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသတြင္ သေဘာထား ေကာက္ယူခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အစၥေရး၊ ေဂ်ာ္ဒန္၊ လက္ဘႏြန္၊ ပါလက္စတိုင္းနယ္ေျမႏွင့္ တူရကီတို႔ ျဖစ္ၾကၿပီး အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဂ်ပန္၊ ပါကစၥတန္တို႔ ပါ၀င္သည္။

အာရပ္ ကမၻာ့အံုၾကြမႈအပါအ၀င္ ကိစၥရပ္မ်ားစြာအေပၚ အာရပ္ႏွင့္ အစၥလာမ္ကမၻာမွ သေဘာထားမ်ားကို ေဆြးေႏြးသံုးသပ္မႈအခ်ိဳ႕ ပါ၀င္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ၆ ပတ္က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ယခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာတြင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ယင္းတို႔၏ ပါ၀ါအေၾကာင္း ႐ႈျမင္ယူဆပံု မ်ား ကို ေဆြးေႏြးထားသည့္အျပင္ စီးပြားေရး က႑ႏွင့္ အျခား ႏိုင္ငံမ်ားစြာအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ အျမင္မ်ားကိုလည္း ထုတ္ေဖာ္တင္ျပထားသည္။

ဥပမာအားျဖင့္ တ႐ုတ္၊ အီဂ်စ္၊ ဘရာဇီးႏွင့္ အိႏၵိယမွ လြဲ၍ တူရကီတြင္ ၄၉%မွသည္ ပါကစၥတန္တြင္ ၉၂% အထိ ပါ၀င္ေသာ သေဘာထား ဆႏၵ ေပးသူမ်ားက ယင္းတို႔ႏိုင္ငံမ်ား ဦးတည္ေနသည့္ လမ္းေၾကာင္းကို ေက်နပ္ႏွစ္သက္မႈ မရွိဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုၾကသည္ကို ေလ့လာမႈစစ္တမ္းက ေတြ႕ရွိ ခဲ့သည္။

ထို႔အျပင္ အီရန္ ကဲ့သို႔ႏိုင္ငံကို ရွားရွားပါးပါး သေဘာက်သည့္ အျမင္မ်ားမွာလည္း ယမန္ႏွစ္က တစ္ႏွစ္လံုး ဆက္လက္က်ဆင္းေနခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ပါကစၥတန္၊ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ႐ုရွား ၃ ႏိုင္ငံတြင္သာ အီရန္ကို သေဘာက်ေၾကာင္း သေဘာထားေပးသူ ပို၍မ်ားခဲ့ၿပီး ယူကရိန္းႏွင့္ ပါလက္စတိုင္း တြင္မူ အီရန္အေပၚ သေဘာထားယူဆပံု အညီအမွ် ထက္ျခမ္းကြဲလ်က္ ရွိသည္။

ပါလက္စတိုင္းနယ္ေျမကို အသာထား၍ အီရန္ကို သေဘာမက်သည့္ အျမင္ကို သိသိသာသာ ေထာက္ခံၾကသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားမွ တူရကီ (၆၂%)၊ ေဂ်ာ္ဒန္ (၇၂%)၊ အီဂ်စ္ (၇၅%)၊ အစၥေရး (၉၂%)၊ လက္ဘႏြန္ (၅၉%)တို႔ ျဖစ္ၾကၿပီး လက္ဘႏြန္၌ (ခရစ္ယာန္ႏွင့္ မြတ္စလင္) ဘာသာ အယူကြဲသည့္ နယ္ မ်ားတြင္ အယူအဆကြဲလြဲသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အီရန္ကုိ သေဘာက်သည့္ အျမင္ရွိေသာ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံသား ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္က ၅၉%မွ ေတာက္ ေလွ်ာက္ က်ဆင္းလာခဲ့ရာ ယခုႏွစ္တြင္ ၂၂% သာ ရွိေတာ့သည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္ဟု ေလ့လာမႈစစ္တမ္းအရ သိရွိရသည္။

ကုလသမဂၢႏွင့္ ပတ္သက္၍ သေဘာထားေကာက္ယူခဲ့သည့္ ၁၆ ႏိုင္ငံတြင္လည္း အမ်ားစုက သေဘာက် ႏွစ္သက္ေၾကာင္း ဆႏၵေပးခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ကင္ညာ၊ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ဥေရာပႏိုင္ငံအမ်ားစုတြင္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းကို သေဘာက်ႏွစ္သက္သည့္ ဆႏၵေပးမႈႏႈန္း အျမင့္ဆံုး ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ ကုလသမဂၢအေပၚ ေထာက္ခံမႈ သိသာစြာက်ဆင္းသြားခဲ့ၿပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက တ႐ုတ္တြင္ သေဘာက်ႏွစ္သက္သည့္ ရာခိုင္ႏႈန္း ၅၅ မွ ၃၇ သို႔လည္းေကာင္း၊ မကၠဆီကိုတြင္ ၅၈% မွ ၄၄%သို႔ လည္းေကာင္း၊ ေဂ်ာ္ဒန္တြင္ ၄၄% မွ ၃၅% သို႔ လည္းေကာင္း၊ ပါကစၥတန္တြင္ ၂၈% မွ ၂၁%သို႔ လည္းေကာင္း က်ဆင္းသြားခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔၏ ကိစၥတြင္ ဘီဂ်င္းသည္ ၀ါရွင္တန္၏ ကမၻာ့ဦးေဆာင္ အင္အားႀကီးေနရာကို အစားထိုးရယူသြားခဲ့ ၿပီ (သို႔) အစားထိုး ရယူကာနီးေနၿပီဟု သေဘာထား ဆႏၵေပးသူ ရာခိုင္ႏႈန္း သိသိသာသာ တိုးပြားလာသည္ကို ေတြ႕ရွိရၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ ၂ ႏွစ္ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ လွ်င္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ၄၀%မွ ယခုႏွစ္ ၄၇%သို႔ ျမင့္တက္လာသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရသည္။

တစ္ခ်ိန္ထဲတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ ေနရာကို လံုး၀အစားထိုး ရယူႏိုင္မည္မဟုတ္ဟု ယူဆသူ ၄၄%မွ ၃၆%သို႔ က်ဆင္း သြားခဲ့သည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ လမ္းေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပိုလန္၊ ေဂ်ာ္ဒန္၊ အစၥေရး၊ ပါကစၥတန္မွ သေဘာထားေပးသူ ရာခိုင္ႏႈန္း ႀကီးမားစြာ ေျပာင္းလဲခဲ့ သည္ ဆိုေသာ္ျငားလည္း အေနာက္ဥေရာပတြင္ အယူအဆ ေျပာင္းလဲမႈကို အသိသာဆံုး ျမင္ေတြ႕ရသည္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအတြင္း၌ပင္ တ႐ုတ္က အေမရိကန္၏ေနရာကို အစားထိုးသြားၿပီ (သို႔) အစားထိုးေတာ့မည္ဟု ေျပာၾကားသူ ရာခိုင္ႏႈန္း ၂ႏွစ္အတြင္း ၃၃%မွ ၄၆%သို႔ တိုးပြားလာခဲ့ သည္။

အဆိုပါ အျမင္ကို ေထာက္ခံသည့္ ရာႏႈန္း ၂၀၀၉ တြင္ ၆၇%မွ ယခုႏွစ္ ၆၃%သို႔ ၂ႏွစ္ အတြင္း ထူးထူးျခားျခား က်ဆင္းသြားသည့္ တစ္ခုတည္း ေသာ ႏိုင္ငံမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကိုယ္တိုင္ ျဖစ္ေနသည့္အခ်က္က ထူးျခားသည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အရာရာ သေဘာက်စရာေကာင္းမႈ ႏႈန္းထား အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုေနာက္တြင္ ျပတ္က်န္ေနခဲ့သည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း သေဘာထား ေကာက္ယူသည့္ ႏိုင္ငံ ၂၂ႏိုင္ငံ၏ ထက္၀က္ခန္႔တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ပံုရိပ္ ၿပီးခဲ့ေသာတစ္ႏွစ္လံုး တိုးတက္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အဆိုပါ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အေနာက္ဥေရာပ ၄ႏိုင္ငံစလံုးႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဂ်ပန္၊ အီဂ်စ္၊ ပိုလန္တို႔အျပင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကိုယ္တိုင္လည္း ပါ၀င္ေနသည္။

ဆန္႔က်င္ဖက္အားျဖင့္ ၀ါရွင္တန္၏ပံုရိပ္ က်ဆင္းခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားထဲတြင္ အသိသာဆံုးမွာ တူရကီ၊ ေဂ်ာ္ဒန္၊ ပါကစၥတန္ႏွင့္ ကင္ညာတို႔ ျဖစ္ သည္။ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း ၀ါရွင္တန္ကို လူႀကိဳက္မ်ားမႈသည္ ဂ်ပန္ ႏိုင္ငံတြင္ ၆၆%မွ ၈၅%သို႔ တဟုန္ထိုးတက္သြားခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရၿပီး ထိုသို႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာ ၿပီးခဲ့ေသာ မတ္လက ဂ်ပန္ငလ်င္ႏွင့္ ဆူနာမီကပ္ေဘးအၿပီး အေမရိကန္တို႔က ေပးခဲ့သည့္ အကူအညီမ်ားေၾကာင့္ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု kohut က တင္ျပထားသည္။

အထူးသျဖင့္ အေနာက္ ဥေရာပတြင္ “တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ကမၻာ့ဦးေဆာင္ စီးပြားေရး အင္အားႀကီးႏိုင္ငံ ျဖစ္သြားၿပီ” ဟု က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ယံုၾကည္ ေနၾကျခင္းမွာ အထူး သတိျပဳစရာအခ်က္ ျဖစ္သည္။ စပိန္၊ ဂ်ာမနီ၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ျပင္သစ္မွ ဆႏၵသေဘာထားေပးသူ ထက္၀က္နီးပါးက တ႐ုတ္စီးပြားေရး သည္ အေမရိကန္စီးပြားေရးကို ေက်ာ္ျဖတ္သြားခဲ့ၿပီဟု ယံုၾကည္ေနၾကၿပီး ေျပာင္းျပန္အားျဖင့္ ဆႏၵသေဘာထားေပးသူ တ႐ုတ္ ၃ဦးတြင္ ၂ ဦးက အေမရိကန္ သာလွ်င္ ကမၻာ့စီးပြားေရး အင္အားႀကီးႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆို ေနၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့ဒုတိယအႀကီးဆံုး စီးပြားေရးႏုိင္ငံအျဖစ္ ဂ်ပန္၏ေနရာကို မႏွစ္က အစားထိုးရယူလိုက္ၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယင္း၏ စီးပြားေရးမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ ျပည္တြင္း အသားတင္ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖိုး (GDP) ၏ ထက္၀က္မွ်သာ ရွိသည္ဟု ခန္႔မွန္းထားၾကသည္။ လက္ရွိ ေတြ႕ျမင္ေနရသည့္ ျမင့္မားေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏႈန္း အရဆိုလွ်င္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ GDP က အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ၂၀၂၀ ေနာက္ဆံုး ထား၍ ေက်ာ္တက္ သြားရမည္ဟု စီးပြားေရးပညာရွင္ အမ်ားစုက ယံုၾကည္လ်က္ ရွိသည္။

***************************************************************************************

 

 

 

 


Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
Logo for Google Docs