Posts
 | yangonchronicle2011 Op-Ed |
၄.၁.၂၀၁၂
ေဆာင္းပါးက႑
- စာအုပ္သစ္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သစ္၊ လမ္းသစ္
*****************************************
ေဆာင္းပါးက႑
စာအုပ္သစ္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သစ္၊ လမ္းသစ္
ေက်ာ္ဝင္း
(ဇန္နဝါရီလထုတ္ The Waves အတြဲ (၁) အမွတ္ (၁၂) တြင္မွ ထုတ္ယူေဖာ္ျပသည္။)
စာအုပ္သစ္
ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း သိသိသာသာ စာေရးက်ဲသြားသည္။ မေရးျဖစ္သေလာက္ပင္ရွိသည္။ စာအုပ္သစ္တစ္အုပ္ကို ႀကိဳးစားပမ္းစား ‘ၿဖိဳ’ ေနရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ စာအုပ္ႀကီးမွာ နည္းနည္းေနာေနာမဟုတ္။ စာမ်က္ႏွာ ၅၀၀ ေက်ာ္ဆုိက္ႀကီး။ အေၾကာင္းအရာမွာလည္း က်ယ္သလား နက္သလား မေမးႏွင့္။ ‘လူသားအႀကိဳကာလမွ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးသို႔’ (From Prehuman Times to the French Revolution) ဟူ၍ ပင္ ဒုတိယ ေခါင္းစဥ္တပ္ထားသည္။ ဤမွ်ရွည္လ်ားေထြျပားလွေသာ သမုိင္းျဖစ္စဥ္ႀကီးအတြင္း၊ ႏုိင္ငံေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ၏ မ႑ိဳင္မ်ား (တနည္း ႏုိင္ငံေရးအစီအစဥ္) အဆင့္ဆင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ၏ မ႑ိဳင္မ်ား (တနည္း ႏုိင္ငံေရးအစီအစဥ္) အဆင့္ဆင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးပံုကို ဆန္းစစ္ေလ့လာထားေသာ က်မ္းႀကီးျဖစ္သည္။ နာမည္ေက်ာ္ ဖရန္စစ္ ဖူးကူးယားမား၏ ယခုႏွစ္ (၂၀၁၁) ထုတ္ စာအုပ္သစ္ ‘The Origins of Political Order’ ျဖစ္ပါသည္။
က်မ္းရွင္ ဖူကူးယားမးက၊ ဆိုခဲ့ပါခရီးရွည္ႀကီးကို အဆင့္ႏွစ္ဆင့္ခြဲျပသည္။ ‘သဘာဝ၏ ေပးကမ္းစာကိုသာ ရွာေဖြစားေသာက္ၾကရေသာ အမဲလိုက္ အစုေလးမ်ား’ (Small groups of hunter-gathers) မွ၊ ေဆြးမ်ိဳးသားခ်င္းကုိ အေျခခံေသာ ‘မ်ိဳးတူစုမ်ား’ (tribes) အျဖစ္သို႔ စုစည္းလာသည္က ပထမအဆင့္။ ဒုတိယအဆင့္ မွာ အဆိုပါမ်ိဳးတူစုမ်ားမွ ‘ေခတ္စ္ႏုိင္ငံေတာ္’ (modern state) အျဖစ္ အဆင့္ဆင့္ ျဖစ္ထြန္းလာပံုျဖစ္သည္။ က်မ္းရွင္က ပထမအဆင့္ကို ‘ေနာက္ခံ ကားအျဖစ္သာ ခင္းျပၿပီ၊ ဒုတိယအဆင့္ကို အႏုစိတ္ဖြင့္ဆိုသည္။ အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာ၏ မ႑ိဳင္သံုးရပ္ (ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမုိးေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ ) တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာပံုႏွင့္၊ အဆုိပါမ႑ိဳင္မ်ား စီးပြားေရးမ်က္ႏွာစာအပါအဝင္ က်န္မ်က္ႏွာစာမ်ား ႏွင့္ အျပန္အလွန္ခ်ိတ္ဆက္ ေက်းဇူးျပဳၾကပံုမ်ားကို၊ မတူေသာ ႏုိင္ငံမ်ား၏ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားျဖင့္ ဆက္စပ္ေျခရာခံျပသည္။
ပထမမ႑ိဳင္ ‘ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး’ (State building) ၏ ေက်းဇူးျပဳမႈမွာ ‘ေဆြးမ်ိဳးသားခ်င္းသိစၥာ ခံမႈထက္ေက်ာ္လြန္ေသာ ႏုိင္ငံေတာ္အေပပပၚ သစၥာခံမႈ’ကို ဖန္တီးတည္ေဆာက္ေပးႏုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။ တနည္းဆိုလွ်င္ ‘ညီေနာင္သားခ်င္မ်ား၏ ႏုိင္လိုမင္းထက္အုပ္စိုးမႈ’ (tyranny of cousin) ကို ထိန္းခ်ဳပ္ ေပးသည္။ ‘သန္းစြမ္းေသာအစိုးရ’ (Strong government) ေပၚထြက္လာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ က်မ္းရွင္က ဤသမုိင္းအဆင့္အတြက္၊ တ႐ုတ္ျပည္ ခ်င္မင္းဆက္ကို မွတ္တမ္းတင္သည္။ သို႔တုိင္ေအာင္ ႏုိင္ငံေတာ္ အာဏာစက္လြန္ကဲလာရာမွ၊ ‘အုပ္စိုးသူမ်ား၏ ႏုိင္လိုမင္းထက္ႀကီးစိုးမႈ’ (tyranny of rulers) ေပၚလာျပန္ရာ၊ ဒုတိယမ႑ိဳင္ ‘တရား ဥပေဒစိုးမိုးမႈ’ (rule of the law) ျဖင့္ ထိန္းရေထရျပန္သည္။ ဤသမုိင္းအဆင့္အတြက္မူ၊ က်မ္းရွင္က အႏၵိယတုိက္ငယ္ႏွင့္ အေရွ႕ အလယ္ပိုင္းကို အမွတ္ေပးသည္။
သို႔ႏွင့္တုိင္ ဆိုခဲ့ပါမ႑ိဳင္ႏွစ္ရပ္ရွိ႐ုံမွ်ႏွင့္၊ ‘ပတိ႐ူပ’ မျဖစ္ႏုိင္ေသးဟု က်မ္းရွင္က မွတ္ခ်က္ျပဳပါသည္။ လူထု၏ဆႏၵကို ထင္ဟပ္၍ လူထုအက်ိဳးစီးပြားကို ကိုယ္စားျပဳႏုိင္ေသာ၊ ‘တာဝန္ခံမႈရွိသည့္အစိုးရ’ (accountabl e government) ရွိဖို႔လိုသည္ဟု ဆုိသည္။ အဆုိပါ တတိယမ႑ိဳင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကိုမူ သမုိင္းတြင္ တာထြက္ေစာခဲ့ ေသာ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယႏွင့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတို႔ တာယန္မယူႏိုင္ခဲ့။ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ စက္မႈေတာ္လွန္ ေရးတို႔၏ ေမြးရပ္ေျမျဖစ္ခဲ့ေသာ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားကသာ၊ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ သဘာဝက်စြာပံုေဖာ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ဆိုခဲ့ၿပီးေသာ မ႑ိဳင္ သံုးရပ္သည္ပင္၊ ေခတ္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ႏုိင္ငံေတာ္ မျဖစ္မေနထူေထာင္ရမည့္ ‘က်င့္ထံုး’သံုးရပ္၊ သို႔မဟုတ္ အင္စတီက်ဴးရွင္း သံုးရပ္ဟု၊ က်မ္းရွင္ဖူကူးယားမားက ေကာင္ခ်က္ဆြဲပါသည္။
ဆိုခဲ့ပါ က်င့္ထံုးသံုးရပ္၊ သို႔မဟုတ္ အင္စတီက်ဴးရွင္းသံုးရပ္ကို တည္ေဆာက္ရာတြင္၊ မိမိသက္ဆုိင္ရာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ ပကတိအရွိမွအစျပဳရမည္ဟု ဆုိထားျပန္ရာ၊ စာေရးသူမွာ ဖတ္ရမွတ္ရသမွ်ကို လက္လွမ္းမီသမွ် ႏုိင္ငံသမုိင္းအေပၚတင္ၾကည့္ရျပန္သည္။ ႏွစ္ေပါင္း ၈၀၀ ေက်ာ္မွ်ၾကာေသာ ျမန္မာ့ပေဒသရာဇ္ သမုိင္းတြင္၊ ေခတ္သစ္ႏုိင္ငံေတာ္၏ ပထမမ႑ိဳင္ျဖစ္ေသာ သန္စြမ္းသည့္အစိုးရကို ထူေထာင္ႏုိင္ခဲ့သည္မွာ သံုးႀကိမ္မွ်သာ ရွိခဲ့သည္။ (အေနာ္ရထာ၊ ဘုရင့္ ေနာင္ႏွင့္ အေလာင္းမင္းတရားလက္ထက္) က်န္အခ်ိန္မ်ားတြင္မူ၊ ထီးၿပိဳင္နန္းၿပိဳင္မင္းငယ္မ်ားအျဖစ္သာ ရွိခဲ့ရသည္။ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွစြာပင္၊ ေတ္သစ္ႏွင့္ထိေတြ႕ခြင့္ရခဲ့သည္မွာလည္း၊ ကိုလိုနီဘဝေရာက္ေတာ့မွ ျဖစ္သည္။ သည္ေတာ့လည္း ပထမမ႑ိဳင္ႏွစ္ရပ္ (သန္စြမ္းေသာအစိုးရ၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး)ကိုမူ ပီပီသသ မရခဲ့ပါေခ်။ လြတ္လပ္ေရးရအၿပီးတြင္၊ မ႑ိဳင္သံုးရပ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ လမ္းပြင့္လာခဲ့ေသာ္လည္း၊ ျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ တိုးခဲ့ရျပန္၍ ထင္တုိင္းမေပါက္ျဖစ္ရျပန္သည္။ ၁၉၆၂ ေနာက္ပိုင္း တြင္ကား ႏုိင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းေျပာင္သြားရာမွ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ေဝးသထက္ေဝးရေတာ့သည္။ သည္လိုႏွင့္ မ႑ိဳင္သံုးရပ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို၊ သုညမွ စရမလိုရွိေတာ့သည္။ ‘ဟူး…..ေမာစရာႀကီးပါလား’
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္သစ္
ဤစာအုပ္ႀကီးဖတ္ၿပီးခါစ တစ္ေန႔(၁၈ ႏုိဝင္ဘာ ၂၀၁၁) ခ်ိန္ခါသင့္စြာပင္ မဂၤလာသတင္းသံုးခုကို တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း ၾကားလိုက္ရရာ၊ အေမာေတြ ေျပ႐ုံမွ်မက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အသစ္ေတြ ျပန္ေဝလာသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္ေသာ NLD ပါတီ မွတ္ပံုတင္မည္၊ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ဝင္ေတာ့မည္ ဆိုေသာ သတင္းႏွင့္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ အာဆီယံဥကၠ႒ျဖစ္ဖို႔ ေသခ်ာသေလာက္ အလားအလာေကာင္းေနၿပီဆိုေသာ သတင္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ေျပာရလွ်င္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္အတြင္း၊ မဂၤလာသတင္းေတြကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ ၾကားလိုက္ရျခင္း ျဖစ္သည္။
ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းဆုိရလွ်င္၊ အဆိုပါမဂၤလာသတင္းအားလံုး၏ ျမစ္ဖ်ားခံရာမွာ၊ ၂၀၁၁ေရြးေကာက္ပြဲကို၊ ၁၉၇၄ မွ စတင္ခဲ့သည့္ ဒီမိုကရက္တုိက္ေဇးရွင္း တတိယလိႈင္း၏ ေႏွာင္းပိုင္းကလာတြင္ က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဖေလာရင့္တကၠသိုလ္မွ ပါေမာကၡ ဖိလစ္ပီရွမစ္ထာက ‘သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းၿပီးအေျပာင္းအလဲ’ (imposed transistion) ဟု သတ္မွတ္သည္။ တည္ဆဲအီလစ္မ်ားကိုယ္တိုင္က အေျခအေနတစ္ခုသတ္မွတ္ၿပီး၊ အေျပာင္းအလဲကို ပံုေဖာ္သြားလိမ့္မည္ဟု ဖြင့္ျပ သည္။ ျမန္မာျပည္တြင္၊ ဤအေျပာင္းအလဲကို တပ္မေတာ္က ဦးေဆာင္ပါသည္။ ဤပံုစံအေျပာင္းအလဲတြင္ ၁။ ‘ေျဖေလွ်ာ့ေရးအဆင့္’ (Liberlization) ၂။ ‘ကူးေျပာင္းေရးအဆင့္’ (transistion)ႏွင့္ ၃။ ‘ခိုင္မာေစေရးအဆင့္’ (consolidation) ဟူ၍၊ ေယဘုယ် အဆင့္သံုးဆင့္ ရွိလိမ့္မည္ဟုလည္း ပါေမာကၡ ရွမစ္ထာက အကဲျဖတ္သည္။ ပထမအဆင့္တြင္ ‘ၾကမ္းရွေသာ ေအာ္တိုကေရစီ’ (rigid autocracy) မွ ခြာ၍၊ ‘ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေသာ ေအာ္တိုကေရစီ’ (liberalized autocracy) သို႔ ေရႊ႕လာလိမ့္မည္။ ဒုတိယအဆင့္တြင္ ေခတ္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ႏုိင္ငံေတာ္သို႔ ဦးတည္ေသာ က်င့္ထံုးမ်ား (အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား) ပံုေဖာ္ၿပီး၊ တတိယအဆင့္တြင္ ခုိင္မာေအာင္ တည္ေဆာက္ၾကဖို႔ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု သ႐ုပ္ခြဲျပသည္။ ‘အခြာ၊ အကူး၊ အခိုင္’ဟု အၾကမ္းအားျဖင့္ ဆိုႏုိင္ပါလိမ့္မည္။
စာေရးသူက၊ အဆုိပါ ‘အခြာ၊ အကူး၊ အခုိင္’တြင္ ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုမ်ားအတြက္ ‘လုပ္ရွားခြင္’ (space) ရႏုိင္စရာရွိသည္ဟု ျမင္သည္။ ဤအျမင္ ျဖင့္ပင္ ေရြးေကာက္ပြဲကို စဥ္းစားသင့္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ေရးခဲ့သည္။ သို႔ႏွင့္တုိင္၊ NLD က အေၾကာင္းသံုးခုျဖင့္၊ ေရြးေကာက္ပြဲကို ျငင္းပယ္လိုက္ပါသည္။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ၂၀၁၀ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ခြင့္ ဥပေဒတို႔ ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံေရးပါတီတစ္ခု၏ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ဆံုးျဖတ္ခြင့္ကို ေလးစားရမည္ျဖစ္သည့္တိုင္၊ NLD ပါတီ၊ ဥပေဒေဘာင္အတြင္း တရားဝင္ ရွင္သန္ရပ္တည္ေရးအတြက္မူ၊ အမွန္ပင္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္မိသည္။ စာေရးသူက NLD ကို ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုႀကီးမွ ေမြးထုတ္လိုက္ေသာ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုအျဖစ္ ျမင္သည္။ ဤလိုပါတီမ်ိဳး ကို တရားဝင္ လႈပ္ရွားခြင္အတြင္း ရွိေစခ်င္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး အေျပာင္းအလဲမ်ားသည္ကား၊ စာေရးသူ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္ထက္ပင္ ျမန္ဆန္သြက္လက္ေနေတာ့သည္။ သမၼတသစ္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ေတြ႕ဆံုျခင္။ ဆင္းရဲမႈတိုက္ဖ်က္ေရး အလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား။ ျမစ္ဆံု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဆိုလွ်င္၊ စာေရးသူတစ္သက္ ပထမဆံုးႀကံဳဖူးေသာ ‘လူထု လိုလားခ်က္ကို အစိုးရဘက္မွ လိုက္ေလ်ာလိုက္ျခင္း’ ပင္။ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းပင္၊ လႊတ္ေတာ္အဆင့္ဆင့္မွာလည္း အင္ျပည့္အားျပည့္ လႈပ္ရွားလာရာ၊ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀နီးပါး ေပ်ာက္ဆံုးသလိုရွိေနေသာ ဒီမိုကေရစီဝိဉာဥ္ကို ျပန္ေတြ႕လိုက္ရသလိုရွိသည္။ ေနာက္ဆံုး ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အႀကိဳကာလက၊ ေထာက္ ကြက္တစ္ခု လုိျဖစ္ေနေသာ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ခြင့္ဥပေဒကိုပင္ ျပင္ဆင္ေပးလိုက္သည္။ ဤသို႔ ေျပာင္းလဲလာသာ အေျခအေနသစ္မ်ားအေပၚ ဆံုးျဖတ္ ခ်က္အသစ္ ထြက္လာဟန္ရွိပါသည္။ ဤအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ႏွင့္ NLD၏ အေသမက်ေသာ ‘ေျပာင္းလြယ္ျပင္လြယ္ႏုိင္စြမ္း’ (flexibility) ကို ေလးစား အသိအမွတ္ ျပဳၾကရမည္ျဖစ္သလုိ၊ သမၼတႀကီး ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရသစ္၏ ‘သေဘာထားႀကီးမႈ’ (tolerance)ႏွင့္၊ အေျမာ္အျမင္ကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ တန္ဖိုး ထားၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ဤသို႔ေသာ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈႏွင့္၊ ဤသို႔ေသာ အေျမာ္အျမင္မ်ိဳးျဖင့္သာ ဆက္လက္ႀကိဳးပမ္းၾကမည္ဆုိလွ်င္၊ လြတ္လပ္ေရးႏွင့္အတူ သက္ဆုိးရွည္ၾကာ လွၿပီျဖစ္ေသာ ျပည္တြင္းစစ္မီးကိုလည္း၊ မၾကာမတင္ ၿငႇိမ္းသတ္ႏုိင္လိမ့္မည္ထင္ပါသည္။ ေျပာရလွ်င္ ေနာက္ဆက္တြဲ သတင္းႏွစ္ပုဒ္ (ဟီလာရီကလင္တန္ သတင္းႏွင့္ အာဆီယံဥကၠ႒သတင္း)တို႔မွာ၊ ပထမသတင္း (NLD ဆံုးျဖတ္ခ်က္) ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲလြန္ အခင္းအက်င္းသစ္မ်ား၏ အက်ိဳးဆက္ပင္ ျဖစ္တန္ရာ သည္။ စာေရးသူတို႔ ႏုိင္ငံအတြက္၊ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀မွ် လက္လႊတ္ဆံုး႐ႈံး ရသလုိျဖစ္ေနခဲ့ေသာ၊ ႏုိင္ငံတကာ သိမွတ္လက္ခံမႈ တနည္း ‘တရားနည္းလမ္းက်မႈ’ (legitimacy) ျပန္လည္ လာေတာ့မည့္နိမိတ္ဟု သေဘာရပါသည္။ ဤအတိုင္းသာဆိုလွ်င္၊ ျမန္မာ့ေခတ္သစ္သမုိင္းတြင္၊ တႀကိမ္ တစ္ခါသာ ရရွိခဲ့ဖူးေသာ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးကာလ ညီညြတ္မႈမ်ိဳး၊ ဒုတိယအႀကိမ္ ရွင္သန္လာႏုိင္လိမ့္ မည္ထင္သည္။ ‘မဂၤလာရွိေပစြ……’။
လမ္းသစ္
၂၀၁၀ စာရင္းဇယားမ်ားအရ၊ ကမာၻေပၚတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပႏုိင္သည့္ႏုိင္ငံမ်ား၏ အခ်ိဳးအဆမွာ၊ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံ အားလံုး ေပါင္း၏ ၆၀ % ဝန္းက်င္ရွိသည္ဟု သိရပါသည္။ ဤႏုိင္ငံမ်ား ကို စတင္းဖို႔တကၠသိုလ္မွ ပါေမာကၡ လာရီဒိုင္းမြန္းက၊ ‘ေရြးေကာက္ပြဲဒီမိုကေရစီ’ (Electoral democracy) နယ္ပယ္ထဲ ခ်ဥ္းနင္းဝင္ရာက္လာၿပီဟု သတ္မွတ္သည္။ ဤအထဲတြင္ စာေရးသူႏုိင္ငံလည္းပါသည္။ သို႔တေစ၊ တည္ၿငိမ္ရင့္က်က္ေသာ ဒီမုိကေရစီ၊ တနည္းေခတ္ ဒီမိုကရက္တစ္ႏုိင္ငံေတာ္အျဖစ္ ပီပီျပင္ျပင္တည္ေဆာက္ ၿပီးသည့္ ႏုိင္ငံအေရအတြက္မွာ၊ ဤမွ်ေလာက္ မရွိေသးပါ။ ဆုိခဲ့ၿပီးေသာ ၂၀၁၀ စာရင္းအရ၊ ၄၀% နီးပါးမွ်သာ ရွိေသးသည္။ သို႔အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲဒီမိုကေရစီရရွိၿပီး ႏုိင္ငံမ်ားအေနႏွင့္၊ တည္ၿငိမ္ရင့္က်င့္ေသာ ေခတ္မီ ဒိမုိကရက္တစ္ ႏုိင္ငံေတာ္ ျဖစ္လာေစရန္၊ ဆက္လက္လံုးပမ္းဖို႔ လိုလိမ့္မည္ဟု လာရီဒိုင္းမြန္းက သတိေပးထား ပါသည္။
ေျပာရလွ်င္ ေရွ႕ဆက္ရမည့္ ဤခရီးလမ္းမွာလည္း၊ ကမ္းမျမင္ လမ္းမျမင္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ဆိုခဲ့ၿပီး ေသာက်မ္း (The Origins of Political Power) မွာပင္၊ က်မ္းရွင္ ဖူးကူးယားမားက၊ ေရြးေကာက္ပြဲကို ဒီမုိကေရစီမွ ရင့္က်င့္ေသာ ဒီမိုကေရစီသို႔မ, တင္ေပးႏုိင္သည့္ လီဗာ ၅ ေခ်ာင္းကို ယခုလို အညႊန္းေပးၿပီး ျဖစ္သည္။
(၁) စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ (Economic growth)
(၂) ႏုိ္င္ငံတည္ေဆာက္ေရး (State building)
(၃) တရားဥေပဒစိုးမုိးေရး (Rule of Law)
(၄) ဒီမုိကေရစီ (Democracy)
(၅) လူမႈႏိုးၾကားမႈ (Social mobalization) တို႔ျဖစ္သည္။
တမ်ိဳးသားလံုး စည္းလံုးညီညႊတ္စြာျဖင့္၊ အဆုိပါ ကုတ္ (၅) ေခ်ာင္းကိုသာ ၿပိဳင္တူမ,ၾကလွ်င္၊ ေခတ္မီ ဒီမုိကရက္တစ္ႏုိင္ငံေတာ္သစ္ဆီသို႔ အေသအခ်ာ ဦးတည္မည့္ လမ္းေၾကာင္းသစ္တစ္ခု၊ အမွန္ပင္ ေဖာက္ႏုိင္လိ္မ့္မည္ဟု အာမခံထားသည္။
ဖူးကူးယားမားညႊန္းေသာ အဆုိပါလမ္းသစ္၏ ဦးတည္ရာကို၊ စာေရးသူက စိတ္ကူးျဖင့္ ပံုေဖာ္ၾကည့္ေနမိသည္။ ဤေနရာ ဤေဒသတြင္၊ တိုင္းရင္းသား အားလံုး ညီရင္းအကိုစိတ္ဓာတ္ျဖင့္၊ ဥပမကြဲသိုက္မပ်က္ ရွိေနၾကမည္။ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ၏ အသီးအပြင့္အျဖစ္၊ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးႏွင့္ အေကာင္းဆံး ဘဝအရည္ အေသြးကို၊ လူတိုင္းကိုယ္စီ ခံစားႏုိင္ၾကမည္။ တရားဥပေဒ၏ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ လူတိုင္းလူတိုင္း တန္းတူညီမွ်စြာ ရွိေစရမည္။ တူညီေသာ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္၊ ႏုိင္ငံသားမ်ားကိုယ္တိုင္ စည္း႐ုံးလႈပ္ရွားၾကေသာ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရွင္သန္ေနမည္။ ၿပီး ‘ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ ပ်ားရည္ကဲ့သိုအစဥ္’ ဆိုေသာ ဆရာၿငိမ္း (ၿမိဳ႕မၿငိမ္း) ၏ မဂၤလာေတးသံကို သူတို႔အားလံုး သံၿပိဳင္သီဆိုေနၾကပါလိမ့္မည္။ အခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ ဗုဒၶာျမတ္စြာ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ မဂၤလာတရားေတာ္မွ ‘ပတိ႐ူပလူ႔အဖြဲ႕အစည္း’ (ပညာျဖင့္ ထံုမႊမ္းေသာ လူ႔ေဘာင္) ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
ယခုအခါ အသက္ေျခာက္ဆယ္နီးၿပီျဖစ္ေသာ စာေရးသူတစ္ေယာက္ ‘အုိဇာတာ’ ေကာင္းေတာ့မည္ ထင္ပါသည္။
*****************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
