IPS, By Kanya D'Alneida, 24th October 2010
ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ဆယ္အတြင္း ပထမဆံုး အႀကိမ္ ျဖစ္ၿပီး၊ ႏွစ္ေပါင္း ေျခာက္ဆယ္ အတြင္း တတိယအႀကိမ္ ပါတီစံု ေရြးေကာက္ပြဲမွ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ အေၾကာင္း အရာမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူမ်ားက စိတ္၀င္စားစြာ ေစာင့္ၾကည့္ေနခ်ိန္တြင္ ကုလသမဂၢ အထူး ကိုယ္စားလွယ္၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ားကို တင္ျပေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ကမၻာႀကီး အေနျဖင့္ ႏို၀င္ဘာလ (၇) ရက္မွ ထြက္ေပၚလာမည့္ ရလဒ္ကုိ ေစာင့္မေနရန္ အႀကံျပဳခဲ့သည္။
"ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြကေတာ့ အားနည္းခ်က္ေတြ၊ အမွားေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ စိတ္ပ်က္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္" ဟု Tomas Quintana က ယခု အပတ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
စက္တင္ဘာလ အေစာပိုင္းက ျမန္မာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္သည္ ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ေက်းရြာ ေပါင္း ၃၃၀၀ ေက်ာ္တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေပးမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ရာ ယင္းသည္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ ရွိသူ တစ္သန္းခြဲခန္႔၏ ပိုင္ခြင့္မ်ားကို ႐ုတ္သိမ္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ အျပစ္ မရွိေသာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား (၂၀၀၀) ေက်ာ္သည္လည္း ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းႏွင့္ အျခား ပုဂၢိဳလ္မ်ားက လႊတ္ေပးရန္ ထပ္တလဲလဲ ေတာင္းဆိုေနသည့္ ၾကားမွ ေထာင္ထဲတြင္ပင္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။
ဦးေဆာင္ အတိုက္အခံ ပါတီ ျဖစ္ေသာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) မွာလည္း ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ခြင့္ မရဘဲ၊ ဥပေဒ ျပင္ပမွ သတ္ျဖတ္မႈမ်ားလည္း ၂၀ ေက်ာ္ ရွိေနေသးသည္။
ယခု အပတ္ အေစာပိုင္းက အေထြေထြ ညီလာခံ တတိယ ေကာ္မတီသို႔ တင္သြင္းေသာ Quintana ၏ အစီရင္ခံစာအေပၚ တုန္႔ျပန္မႈ အေနျဖင့္ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံမွ ကိုယ္စားလွယ္က ေဖာ္ျပရာတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္မွာ ဘာျဖစ္မည္ကို သိၿပီး ျဖစ္ ၍ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း အေနျဖင့္ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ မၾကာခဏ အႀကံျပဳခဲ့ေသာ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ကိစၥ အေပၚ အျမင္မ်ားကိုသာ ေဖာ္ျပၾကရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
"အဖြဲ႕၀င္ ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ား ကေတာ့ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ကို ေထာက္ခံေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဒီလို လုပ္ျခင္းဟာ ဆန္႔က်င္ဖက္ ရလဒ္မ်ားပဲ ထြက္မယ္ ဆိုၿပီး ဆက္ဆံေရး ၀ါဒကိုပဲ ပိုႀကိဳက္ၾကပါတယ္။ ဒါ မွားတာပဲ။ ဒီလို စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈဟာ ေနာက္အစိုးရသစ္နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးနဲ႔ မဆိုင္ပါဘူး" ဟု Quintana က ေျပာသည္။
Quintana ၏ မွ်မွ်တတ ေရးထားေသာ အစီရင္ခံစာ ရွိေသာ္လည္း ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕၀င္ ႏိုင္ငံမ်ား ၾကားတြင္ အေျခအတင္ ေျပာဆိုမႈမ်ားမွာ တရား၀င္ စံနမူနာ အေရးယူမႈေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ေဒသတြင္း ဆက္ဆံေရးမ်ား၊ စီးပြားေရးအရ ဆြဲေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ မဟာမိတ္ ကိစၥရပ္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဗဟို စာရင္းအင္း ဌာနမွ မၾကာမီက ထုတ္ျပန္ေသာ ကိန္းဂဏန္းမ်ား အရ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ ပို႔ကုန္ ၅၂ % မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ပို႔ေနၿပီး ၁၇ % ကို အိႏၵိယသို႔ လည္းေကာင္း၊ ၉ % ကို တ႐ုတ္သို႔ လည္းေကာင္း တင္ပို႔ေနသည္။ ထို႔အျပင္ တ႐ုတ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သြင္းကုန္မ်ား၏ အႀကီးဆံုး မူရင္း ႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး သြင္းကုန္မ်ား၏ ၃၂ % ကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ သြင္းယူလ်က္ ရွိသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ Quintana ၏ အစီရင္ခံစာကို က်ယ္က်ယ္ ေလာင္ေလာင္ ေ၀ဖန္ေနၾကေသာ ထိုင္း ႏိုင္ငံ၊ အိႏၵိယႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ အသံမွ အံ့ၾသဖြယ္ေတာ့ မဟုတ္ေပ။ ယင္းတို႔က အစီရင္ခံစာမွာ တဖတ္သတ္၊ ဘက္လိုက္ ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲလြန္ ရာသီဥတုကို ထိခိုက္ႏိုင္ေၾကာင္း ကန္႔ကြက္ ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။
စီးပြားေရး မက္လံုးမ်ားက စူပါ ပါ၀ါမ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ေမာင္းႏွင္သည္ ျဖစ္ရာ၊ အေထြေထြ ညီလာခံ သို႔မဟုတ္ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွ ဖြဲ႕စည္းေပးမည့္ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္သည္ ဥေရာပ သမဂၢ၊ ေနာ္ေ၀နွင့္ ကေနဒါတို႔မွ ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံျပဳ တင္ျပေသာ္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ေျခ နည္းပါးလွသည္။
အခ်ိဳ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ဘက္ေတာ္သားမ်ားက ထိုကဲ့သို႔ေသာ ကိုယ္အက်ိဳး စီးပြားကိုသာ ၾကည့္သူမ်ားကို လက္တကမ္းသာ ၾကည့္ေသာ တစ္နပ္စားမ်ား အျဖစ္ ေျပာခဲ့ၾကသည္။ Alternative Stothard ၏ အဆိုအရ "အမွန္တရားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈ ဆက္ဆံေရး ေရရွည္ ျပဳလုပ္ရန္ အလိုရွိေသာ ႏိုင္ငံမ်ား သေဘာေပါက္ သင့္သည္မွာ ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားသည္ တိုင္းျပည္ကို တျဖည္းျဖည္း တည္ၿငိမ္မႈ ပ်က္ျပားလာၿပီး ကုန္သြယ္မႈ မျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ အေျခအေန ျဖစ္လာ ႏိုင္ပါသည္" ဟု ဆိုသည္။
ကုလသမဂၢက စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းေရး မျပဳလုပ္လိုေသာ္လည္း ဟားဗတ္ ဥပေဒေက်ာင္း International Human Rights အပါအ၀င္ ပညာရွင္ အခ်ိဳ႕က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ထင္ရွားစြာ ဆိုးဆိုးရြားရြား ျဖစ္ပ်က္ေနမႈမ်ားကို ဆက္မျဖစ္ေစလိုသည့္ ဆႏၵမ်ား ျပင္းျပလ်က္ ရွိၾကသည္။
ေအာက္တိုဘာ လဆန္းပိုင္း သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ တစ္ခုတြင္ Giannini က ျမန္မာ ႏိုင္ငံအတြက္ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ ကိစၥအား တိက်ေသာ ဥပေဒ စကားလံုးမ်ားျဖင့္ ရွင္းျပခဲ့သည္။
"ကၽြန္ေတာ္တို႔က ကုလ သမဂၢက အေထာက္ အထားေတြကိုပဲ ၾကည့္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာပါ။" ဟု IHRC မွ ထုတ္ေ၀ေသာ "ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား" စာအုပ္ကို ရည္ညႊန္း ၍ Giannini က ေျပာဆိုခဲ့သည္။ "ဒီေကာက္ခ်က္ ဆြဲရရင္ေတာ့ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ က်ဴးလြန္မႈေတြရွိတယ္ဆို တာ အၿမဲတေစလက္ခံေျပာၾကားခဲ့ရာမွာ ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္မႈေတြနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ဥပေဒ စကားလံုးေတြကို အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။ က်ဴးလြန္မႈေတြဟာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ (Widespread)၊ စနစ္တက် (Systematic) သို႔မဟုတ္ အစိုးရ မူ၀ါဒ အစိတ္အပိုင္း (Part of a state policy) ျဖစ္ေၾကာင္း သံုးႏႈန္း ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါတယ္" ဟု ဆိုသည္။
"ၿပီးခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ကို အေျခခံၿပီး ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ကုလသမဂၢဟာ ေနာက္ထပ္ ေျခလွမ္းအျဖစ္ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕ၿပီး၊ ဒါဖာ၊ ရ၀မ္ဒါနဲ႔ အရင္ ယူဂို ဆလားဗီးယားတို႔နဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ၿပီး သူတို႔ကို လုပ္တဲ့ နည္းအတိုင္း တိုက္႐ိုက္ လုပ္ရပါမယ္"ဟု Giannini က အဆံုးသတ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လူမ်ိဳးစုမ်ားကို အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ Giannini ၏ သြယ္၀ိုက္ ေျပာဆိုမႈမ်ားမွာ အျခား လူ႔အခြင့္အေရး ပညာရွင္မ်ား၏ မ်ားျပားလွေသာ အျမင္မ်ားႏွင့္ ထပ္တူပင္ ျဖစ္သည္။ "ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားတြင္း အခ်ိဳ႕လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ၾကားမွာ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈဟာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေတာက္ေလာင္ ေနခဲ့တယ္လို႔ ကၽြန္မတို႔ ျမင္ပါတယ္"ဟု Stothard က IPS သို႔ ေျပာသည္။
"ကၽြန္မတို႔ ကေမၻာဒီးယားမွာ ဘာေတြ ျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ ေတြ႕ခဲ့ရၿပီးပါၿပီ"ဟု သူမက ျဖည့္စြက္ ေျပာသည္။ "အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွာ ၀မ္းနည္းစရာ ေကာင္းတဲ့ အျဖစ္တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ဒီေတာ့ ေဒသတြင္းကေရာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကပါ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ညႇိႏိႈင္းဖို႔ ျငင္းဆန္ ေနတာနဲ႔ အမွ် အလားတူ အျဖစ္ဆိုးႀကီး တစ္ခု ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္" ဟု သူမက ေျပာသည္။
ကုလသမဂၢ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီးတြင္ အလားတူ စိုးရိမ္ရမႈ မ်ားအတြက္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
"ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဓိပၸာယ္ ရွိတဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ျဖစ္ဖို႔ အခ်ိန္ အမ်ားႀကီး ယူရပါဦးမယ္။ စစ္တပ္က ႏွစ္ေပါင္း ေလးဆယ္ေက်ာ္ အုပ္စိုးလာခဲ့ေတာ့ အဆင့္တိုင္းမွာ စစ္တပ္က ျဖန္႔ထားၿပီး ျဖစ္ေနၿပီ" ဟု Quintana က IPS သို႔ ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ သတင္း ခန္းမႏွင့္ ကြန္ဖရင့္ ခန္းမမ်ားတြင္ ဆက္လက္ ၍ စကား ေျပာဆိုေနခ်ိန္တြင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ အေျခအေနမ်ားမွာ ဆက္ ၍ သည္းမခံ ႏိုင္ဖြယ္ရာ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေတြ႕ၾကရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေအာက္တိုဘာ လဆန္းပိုင္းက Women's League of Burma မွ ကိုယ္စားလွယ္ Wa Ku Shee က UN Burma Fund တြင္ သူမ တင္ျပရာတြင္ မ်က္ရည္ မဆည္ႏိုင္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
ေခတၱမွ် ရပ္ဆိုင္းၿပီး သူမက အရြယ္ မေရာက္ေသးေသာ ကေလးႏွစ္ဦး မိခင္၏ စစ္သားမ်ား ရန္ေၾကာက္ ၍ ရြာမွ ထြက္ေျပးရေသာ သူမ၏ ဆိုးရြားေသာ အေျခအေနကို ေျပာျပခဲ့သည္။ သူမ၏ သမီးေလး ေသနတ္ျဖင့္ အပစ္ ခံရေသာအခါ သူမ၏ သားေလး လံုၿခံဳရာ ေရာက္ရွိေရး ဦးစားေပး ၍ သမီးေလး ေသအံ့ ဆဲဆဲတြင္ ထားပစ္ခဲ့ရပံုကို ေျပာျပသည္။ ေဆး႐ံုသို႔ မေရာက္မွီ သူမ၏ သားေလးမွာလည္း ေပါင္တြင္ အပစ္ခံရၿပီး သူမ၏ လက္ထဲတြင္ ေသြးလြန္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
"ဒီလက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြ ၾကားမွာ အရပ္သားေတြရဲ႕ အေျခအေန ကေတာ့ အဆံုးစြန္ ေၾကာက္စရာပါ"ဟု Quintana က IPS သို႔ ေျပာသည္။ "ဒီေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ လြတ္လပ္ၿပီး တရား မွ်တဖို႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာ႐ံုနဲ႕ မလံုေလာက္ပါဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ က်ဴးလြန္မႈေတြ အတြက္ တရား ဥပေဒနဲ႔ အေရးယူဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွသာ အနာဂတ္မွာ က်ဴးလြန္မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ တားဆီးႏိုင္မွာ ျဖစ္လို႔ ဒါဟာ ႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈ တစ္ခုပါပဲ" ဟု ယင္းက ေျပာသည္။
--
Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named
http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.
Posts
