Transparency Myanmar: လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ ဓေလ့ထံုးတမ္းဆိုင္ရာတန္ဖိုးမ်ား မဲခြဲမႈႏွင့္ ဂါဇာ ေလာင္းရိပ္မိသြားေသာ တိုးတက္မႈေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား

yangonchronicle2010.googlegroups.com

လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ ဓေလ့ထံုးတမ္းဆိုင္ရာတန္ဖိုးမ်ား မဲခြဲမႈႏွင့္ ဂါဇာ ေလာင္းရိပ္မိသြားေသာ တိုးတက္မႈေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား
Geneva (Oct 2, 2009)

ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီအစည္းေဝးတြင္ အမ်ိဳးအမ်ိဳးေသာရလာဒ္မ်ား ျဖင့္အဆံုးသတ္ခဲ့ေၾကာင္း လူ႔အခြင္႔အေရးေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ေအာက္တုိဘာ ႏွစ္ရက္က ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့သည္။
ယင္းေကာင္စီသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုမာလီယာ ဟြန္ဒူးရပ္စ္ ႏွင့္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံ မ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနမ်ားကို ေစ့စပ္အေျဖရွာရာတြင္ အသံုးတည့္မည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မ်ားႏွင့္လြတ္္လပ္စြာေရးသားေဖာ္ျပႏိုင္ခြင့္၊ေရြ႕ေျပာင္းေနထုိင္သူမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ား၊ HIV ႏွင့္ AIDS ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ အေထာက္အကူျပဳမည့္ တခဲနက္ဆံုး ျဖတ္ခ်က္မ်ားကို္ ခ်မွတ္လက္ခံခဲ့သည္။
သို႔ရာတြင္ လတ္တေလာ ဂါဇာအၾကပ္အတည္းႏွင့္ ေျမဇာပင္ျဖစ္ေနရေသာ အရပ္သားမ်ားအတြက္ တရားမွ်တမႈမ်ားေပ်ာက္ဆံုးေနမႈႏွင့္ပတ္သက္ေသာ Richard Rolestone ၏ အစီရင္ခံစာေပၚတြင္ အေရးယူ လႈံ႕ေဆာ္မႈမရွိခဲ့ေပ။
၎အျပင္ ဓေလ့ထံုးတမ္းဆိုင္ရာတန္ဖိုးမ်ား၊လူ႕အခြင့္အေရးစံႏႈန္းမ်ား၊ေဘာင္မဝင္ ေသာအလြဲသံုးစားခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို လစ္လွ်ဴရႈျခင္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အျငင္းပြားဖြယ္အႏၱ ရာယ္မ်ားေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို လက္ခံခဲ့ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။
လူ႔အခြင့္ေရးေကာင္စီသည္ ဟြတ္ဒူးရပ္စ္ကိစၥကို ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းႏွင့္ အျခားေသာ ႏိုင္ငံမ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရးစံႏႈန္းဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း အတြက္မူ ခ်ီးက်ဴးေလးစားထိုက္ပါေၾကာင္း ဂ်နီဖာလူ႔ခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအ ဖြဲ႔ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Julie De Rivero ကေျပာၾကားခဲ့ျပီး အာဖကန္နစၥတန္၊ရုရွ၊အီသီရိုးပီးယားႏွင့္ သီရိလကၤာအပါအဝင္ အျခားေဒသေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိလူ႔အခြင့္အေရးခ်ိုဳးေဖာက္ မႈမ်ားကို လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီက လစ္လ်ဴရႈေနျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ မည္သို႔လုပ္ေဆာင္ ၾကမည္နည္းဟုလည္းေမးခြန္းထုတ္လိုက္သည္။
ဟြန္ဒူးရပ္စ္ႏိုင္ငံအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ေကာင္စီ၏ေျဖရွင္းမႈသည္ အစီအစဥ္သစ္ တစ္ခုျဖစ္ျပီး မူလအစီအစဥ္တြင္မပါဝင္ေသာ ႏုိင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအား ပထမဆံုးအၾကိမ္အေရး ယူေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ယင္းဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ဟြတ္ဒူးရပ္စ္ႏိုင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ကိုအျမန္ဆံုးရပ္ဆိုင္းရန္ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ တရားဥပေဒကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္အာဏာသိမ္းပြဲအျပီးမွစတင္ကာက်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ မႈႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အစီရင္ခံစာကို ကုလအေထြေထြညီလာခံႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္ စီ၏ ေနာက္တစ္ၾကိမ္အစည္းေဝးသို႕တင္ျပရန္ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာကုလသမဂၢ ဝန္ရွင္ေတာ္မင္းၾကီးရံုးအားေတာင္းဆိုထားသည္။
ရိုးရာဓေလ႔မ်ားႏွင္႔ ဆက္ႏြယ္ေနေသာ လူ႔အခြင္႔အေရးစံႏႈန္းမ်ားကို လက္ခံရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ႔ၾကျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းကုိ လူ႔အခြင္႔အေရး ေစာင္႔ၾကည္႔ေလ႔လာေရးအဖြဲ႕က ဤသို႔ေျပာၾကားခဲ႔သည္။ လူ႔အခြင္႔အေရးစံႏႈန္းမ်ားကို ကာကြယ္ရန္ႏွင္႔ ျမင္႔တက္လာေစရန္ အထူးေဆာင္ၾကဥ္း ပံ႔ပိုးေပးႏိုင္ေသာ ရိုးရာဓေလ႔ထံုးစံမ်ားလည္း ရွိသည္ဟု ယူဆေသာေၾကာင္႔ မိမိတို႔ လက္ခံဆံုးျဖတ္ခဲ႔ျခင္း ျဖစ္ၿပီး အမ်ိဳးသမီးအဂၤါ ျဖတ္ေတာက္ျခင္းကဲ႔သို႔ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ားေသာ ဓေလ႔ထံုးစံမ်ားမွာမူ ၎တို႔မွန္ကန္ေၾကာင္းအလို႔ငွာ ရိုးရာဓေလ႔ကို သက္ေသထူေနျခင္းျဖစ္ရာ လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ႔သည္။ မက္ဆီကန္သံအမတ္ႀကီးက ရိုးရာဓေလ႔ တန္ဖိုးမ်ားဟူေသာ စကားလံုးကို အထက္ပါအတိုင္း အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုျခင္း မျပဳပါက ယဥ္ေက်းမႈဓေလ႔ ကြဲလြဲျခင္း၏ မွားယြင္းေသာ အယူအဆမ်ားကို မိတ္ဆက္ေပးသကဲ႔သို႔ ျဖစ္သြားႏိုင္ေၾကာင္း ဆက္လက္ ေျပာၾကားသြားသည္။
ယခုဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ၂၆ မဲ/ ၁၅ မဲ (ၾကားေန ၆ မဲ) ျဖင္႔ အတည္ျပဳ လက္ခံခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အားလံုးက လက္ခံ အသိအမွတ္ျပဳရန္ ခက္ခဲမည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင္႔ ႏိုင္ငံေရးႏွင္႔ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားက ရိုးရာဓေလ႔တန္ဖိုးဟု အဓိပၸါယ္ဖြင္႔မည္႔ ဓေလ႔ထံုးစံေပါင္းမ်ားစြာမွာ ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင္႔အေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒႏွင္႔ လြဲေခ်ာ္ေနလိမ္႔မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ရီဗီယိုက ဆက္လက္ ေျပာၾကားခဲ႔သည္။
လူ႔အခြင္႔အေရးေကာင္စီက ဆက္လက္၍ လူဦးေရ ၂၅ သန္းခန္႔မွာ HIV/ AIDS ေရာဂါေၾကာင္႔ ေသဆံုးခဲ႔ၾကၿပီး ၂၀၀၇ ခုႏွစ္အတြင္းက လူဦးေရ ၂.၇ သန္းခန္႔မွာ ေရာဂါကူးစက္ခံခဲ႔ရေၾကာင္း စာရင္းမ်ားအရ တင္ျပခဲ႔သည္။ သို႔ရာတြင္ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲသူမ်ား၊ လိင္မႈဆိုင္ရာလုပ္သားမ်ား၊ လိင္တူဆက္ဆံသူမ်ား အစရွိေသာ ေရာဂါကူးစက္ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေျခရွိသူမ်ားအား ကာကြယ္မႈေပးရာတြင္ လိုအပ္သည္႔အရာမ်ား မလံုေလာက္ေၾကာင္းလည္း သိရွိရသည္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ား ခြဲျခားဆက္ဆံခံရျခင္း ကိစၥမ်ား ပေပ်ာက္ေရး ေဆာင္ရြက္မည္႔ အစီအစဥ္မ်ား ေဖာ္ေဆာင္မႈ အားနည္းေနျခင္းကို ေဆြးေႏြးရန္ စိတ္မေကာင္းစြာရပ္ဆိုင္းခဲ႔ၿပီး ၎အစား ကုလသမဂၢ ဝန္ရွင္ေတာ္မင္းႀကီး ရံုးမွ က်ယ္ျပန္႔စြာ ေဆာင္ရြက္ၿပီးစီးေနေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား သာတူညီမွ်ေရး၊ ဥပေဒထုတ္ျပန္ေရး စီမံကိန္းကို ေလ႔လာေရး၊ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခဲ႔သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေရးႏွင္႔ ပတ္သက္၍ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးရာတြင္ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင္႔တကြ အားလံုးေသာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို ျခြင္းခ်က္မရွိ လႊတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ႔သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေပါင္း ၂၁၀၀ ေက်ာ္ အက်ဥ္းက်ခံေနရၿပီး လြန္ခဲ႔ေသာ ၂ ႏွစ္ကထက္ ၂ ဆခန္႔ မ်ားျပားလာခဲ႔သည္ဟု ဆိုသည္။ လူ႔အခြင္႔အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားေၾကာင္႔ ျပစ္တင္ေဝဖန္ခံေနရေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ယခင္က ကာကြယ္ေပးေနက် အိႏိၵယႏွင္႔ တရုတ္ႏိုင္ငံမ်ားကပင္ ယခုေတာင္းဆိုခ်က္ကို ေထာက္ခံခ႔ဲၾကၿပီး ႏိုင္ငံအားလံုး၏ တခဲနက္ ဝိုင္းဝန္းေထာက္ခံမႈျဖင္႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၁၀၀ ေက်ာ္္အား ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားျခင္းကို လက္ခံႏိုင္ဖြယ္မရွိေၾကာင္း၊တပ္မေတာ္အစိုးရက လြဲလွ်င္ လူတိုင္း နားလည္သေဘာေပါက္ေၾကာင္း ဒီရီဗီယိုက ေျပာၾကားခဲ႔ၿပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္မေပးပါက လာမည္႔ႏွစ္ က်င္းပမည္႔ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ အတုအေယာင္သာ ျဖစ္လိမ္႔မည္ဟူသည္႔ တိက်ရွင္းလင္းေသာ အေၾကာင္းၾကားလႊာကို လူ႔အခြင္႔အေရးေကာင္စီက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေပးပို႔ခဲ႔သည္။
ထို႔ျပင္ ကေမၻာဒီးယားႏွင္႔ ဆိုမာလီယာႏိုင္ငံမ်ားအား ဆက္လက္ ေစာင္႔ၾကည္႔ေလ႔လာသြားရန္ မွန္ကန္စြာ ဆံုးျဖတ္ခဲ႔ၿပီး ကေမၻာဒီးယားမွ အထူးအရာရွိကို သက္တမ္း တစ္ႏွစ္ တိုးျမွင္႔ခဲ႔သည္။ ဆိုမာလီယာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင္႔အေရးစံႏႈန္းမ်ား၊ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားအေပၚတြင္ မ်ားစြာ စိတ္ပူပန္ေနၿပီး ႏိုင္ငံတြင္း ေနရာဖယ္ရွားခံရသူမ်ားႏွင္႔ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား၏ အေျခအေနမ်ား ဆိုးဝါးေနမႈကို သတိထားေစာင္႔ၾကည္႔ေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ႔သည္။
ဆိုမာလီယာႏိုင္ငံရွိ ကုလ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားကို တစ္ႏွစ္ သက္တမ္းတိုးလိုက္ၿပီး ၎အစီရင္ခံစာကို ၂၀၁၀ မတ္လႏွင္႔ စက္တင္ဘာ အစည္းအေဝးမ်ားတြင္ တင္ျပရမည္ျဖစ္သည္။ ေစာင္႔ၾကည္႔ေလ႔လာေရး အဖြဲ႕သည္ ဆိုမာလီယာျပည္တြင္းမွ ထိန္းခ်ဳပ္စစ္ေဆးမႈမရွိေသာ လူ႔အခြင္႔အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားအေပၚ စိုးရိမ္ပူပန္ေနၿပီး ၎ျပစ္မႈမ်ားကို အေသးစိတ္ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္၍ လုပ္ငန္းအရွိန္ ျမွင္႔တင္ရန္ လူ႔အခြင္႔အေရးေကာင္စီကို ေတာင္းဆိုထားသည္။
လူ႔အခြင္႔အေရးေကာင္စီသို႔ အေမရိကန္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာမႈအေပၚ အႀကီးအက်ယ္ ေမွ်ာ္လင္႔ခ်က္ထားရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။ အစည္းအေဝးမတိုင္မီ တစ္ပတ္က အီဂ်စ္ႏိုင္ငံတြင္း လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေဖာ္ျပခြင္႔အတြက္ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ႔ေၾကာင္း အေမရိကန္က ေၾကျငာခဲ႔ၿပီး ယင္းကိစၥသည္ ေကာင္စီအတြင္း အယူအဆကြဲလြဲမႈမ်ားအနက္မွ တစ္ခုျဖစ္ေလသည္။
ေဒသမ်ားစြာကို စည္းရံုးေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသာ အေမရိကန္၏ စြမ္းရည္ႏွင္႔ ယခုေအာင္ျမင္မႈသည္ အေရးပါေသာ ေျခလွမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး ေကာင္စီတြင္း အယူအဆ ကြဲလြဲမႈမ်ားကို ေလ်ာ႔ပါးသြားေစမည္ ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေဖာ္ျပခြင္႔ရွိေရး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မဲဆႏၵ မခံယူဘဲ လက္ခံခ်မွတ္ခဲ႔ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဂိုးလ္စတုန္း ဦးေဆာင္ေသာ အခ်က္အလက္စုေဆာင္းေရး အဖြဲ႕၏ “ဂါဇာ” ႏွင္႔ ပတ္သက္ေသာ အစီရင္ခံစာကို မဲခြဲဆံုးျဖတ္ရန္ ၂၀၁၀ မတ္လ အစည္းအေဝးအထိ ဆိုင္းငံ႔ထားၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ဦးမည္ ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏွင္႔ အီးယူက ၎အစီရင္ခံစာကို ေထာက္ခံရန္ ျငင္းပယ္ခဲ႔အၿပီး၌ ယခုကဲ႔သို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။ အမွားအယြင္းေတြ ဗလပြနဲ႔ အစီရင္ခံစာဟု အေမရိကန္က ေဝဖန္ထားသည္။
လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုေရးသားခြင္႔ ရရွိေရးအတြက္ အေမရိကန္၏ ႀကိဳးပမ္းမႈကို ႏိုင္ငံအားလံုးက ေထာက္ခံၾကဖြယ္ ရွိၿပီး အမွန္စင္စစ္ ေထာက္ခံၿပီးသေလာက္ပင္ ျဖစ္သည္ဟု ဒီရီဗီယိုက ေျပာၾကားခဲ႔သည္။ သို႔ရာတြင္ ဂိုးလ္စတုန္း၏ “ဂါဇာ” အစီရင္ခံစာကို ဆိုင္းငံ႔ထားခဲ႔ေသာ အေမရိကန္၏ ရပ္တည္ခ်က္ေၾကာင္႔ ယခုေအာင္ျမင္မႈမွာ ေလာင္းရိပ္မိသြားခဲ႔ေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပလိုက္ပါသည္။

Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

Welcome

Blog Archive

Labels

0 comments:

Post a Comment