VOA News, By Laurel Bowman, 26th April 2010
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ယခုအခါ ျပည္နယ္တုိင္း အဆင့္၊ ေဒသအဆင့္၊ အမ်ဳိးသား အဆင့္ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ား က်င္းပ ျပဳလုပ္ရန္ ျပင္ဆင္လ်က္ ရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေဝဖန္မႈ မ်ားစြာ ခံရေသာ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒသည္ အဓိက အတုိက္အခံ ပါတီကုိ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ မပါဝင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ေစျခင္းေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူ အမ်ားစု အေနျဖင့္ ဝမ္းနည္းၿပီး၊ စိတ္မေက်နပ္မႈမ်ား ျဖစ္ၾကရသည္။
ယခု အေၾကာင္းအရာသည္ အိႏိၵယႏုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားသူမ်ား၏ ျမန္မာ့ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒအေပၚ တုန္႔ျပန္မႈမ်ားကုိ ေဖာ္ျပမည္ ျဖစ္သည္။
"ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ စစ္အစုိးရဟာ ျပည္သူေတြကုိ လိမ္ညာေနတာပါ" ဟု ဆႏၵျပသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ျမန္မာအစုိးရကမူ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပေပးမည္ဟု ဆုိသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ အေမရိကန္ သံ႐ုံးတြင္ မစ္ရွင္ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ဖူးသူ Priscilla Clapp က ေျပာၾကားရာတြင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က အတည္ျပဳခဲ့ေသာ အေျခခံဥပေဒသည္ စစ္တပ္၏ အာဏာ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈကုိ ေသခ်ာေစခဲ့ရာ၊ ယခု ေရြးေကာက္ပဲြသည္ ထုိလမ္းကုိ လုိက္မည့္ ေျခလွမ္းပင္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
"စစ္ေခါင္းေဆာင္ အမ်ားစုဟာ ရာထူးက ႏုတ္ထြက္ၿပီး စည္း႐ုံးေရး ဆင္းဖုိ႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနပါၿပီ" ဟု Priscilla Clapp က ေျပာသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒတြင္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကုိ ပါတီတြင္ ပါဝင္ခြင့္ကုိလည္း ကန္႔သတ္ထားသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အဓိက အတုိက္အခံ ပါတီ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ၿပီး၊ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သူမ၏ ပါတီသည္ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ပါဝင္ျခင္း မျပဳရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။
"NLD အေနနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျပင္းထန္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြ ခံစားေနရေတာ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီ အျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ၿပီး ေရြးေကာက္ပဲြ ဝင္ဖုိ႔ ဘယ္လုိလုပ္ၿပီး လိပ္ျပာ သန္႔ႏုိင္ပါ့မလဲ" ဟု Jared Genser က ေျပာသည္။
Jared Genser သည္ ဝါရွင္တန္မွ ေရွ႕ေန ျဖစ္ၿပီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ႏုိင္ငံတကာ ေရွ႕ ေနျဖစ္ပါသည္။ ၎က ျမန္မာ အစုိးရ၏ ေရြးေကာက္ပဲြႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာစရာ အမ်ားႀကီး ရွိေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ အေကာင္းတစ္ခုမွ် မပါေၾကာင္း ေျပာသည္။
"ကၽြန္ေတာ္ ထင္တယ္၊ ၁၉၉၀ တုန္းက ေရြးေကာက္ပဲြကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ တရားမွ်တစြာ က်င္းပေပးခဲ့ေတာ့၊ သူတုိ႔ ႐ႈံးတယ္ေလ။ အဲဒီ သင္ခန္းစာေၾကာင့္ အခု အဲလုိ ထပ္ျဖစ္ေအာင္ေတာ့ ခြင့္ျပဳ လိမ့္မယ္ မထင္ဘူး" ဟု ၎က ေျပာသည္။
Genser သည္ ဝါရွင္တန္ရွိ ကမၻာအႏွံ႔ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနေသာ အဖဲြ႕ ျဖစ္သည့္ Freedom Now ၏ ဥကၠဌ ျဖစ္သည္။ ၎သည္ မၾကာေသးမီက ျမန္မာလူမ်ဳိး အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသား ညီညီေအာင္ ေခၚ ေက်ာ္ေဇာလြင္အား လြတ္ေျမာက္ရန္ ကူညီခဲ့သည္။
"ကၽြန္ေတာ့္ မ်က္စိေရွ႕မွာ ေဆးကု မခံရ၊ ေရေတာင္ မေသာက္ရတဲ့ ေသလုဆဲဆဲ လူေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႕ခဲ့ရတယ္" ဟု ညီညီေအာင္က ေျပာသည္။
ညီညီေအာင္က ေျပာၾကားရာတြင္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပစဥ္က အစုိးရက အာဏာလဲႊ ေျပာင္းရန္ ျငင္းဆန္ ခဲ့ဖူးေသာေၾကာင့္ ျမန္မာ အမ်ားစုက ယခု ေရြးေကာက္ပဲြသည္လည္း အလိမ္အညာ အတုအေယာင္သာ ျဖစ္မည္ဟု ခံစားေနရသည္ဟု ဆုိသည္။ ဒီမုိကေရစီအတြက္ အေကာင္းဆံုး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝန္းမွ ရပ္တည္ခ်က္ မေလ်ာ့ေရးႏွင့္ ဖိအား ဆက္တုိက္ ေပးေနေရးပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
"ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ အမႈကုိပဲ ၾကည့္ပါ။ အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕ ေတာင္းဆုိမႈေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ အခုလုိ ကြန္ဂရက္ေရွ႕မွာ ထုိင္ေနႏုိင္တာေပါ့" ဟု ၎က ေျပာသည္။
ညီညီေအာင္ႏွင့္ အျခား ျမန္မာ ဒီမုိကေရစီအေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာၾကားရာတြင္ အေမရိကန္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စီးပြားေရးအရ အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ခဲ့ေသာ္လည္း၊ ျမန္မာ ႏုိင္ငံအေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈ နည္းပါးေၾကာင္း ေျပာသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က Obama အစုိးရသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဆက္ဆံေရး မူဝါဒသစ္ကုိ ေက်ညာခဲ့သည္။ ေဝဖန္ သံုးသပ္သူမ်ားက ျမန္မာ အစုိးရသည္ ႏုိင္ငံတကာ ေဝဖန္မႈမ်ားကုိ တုံ႔ျပန္မႈ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း တ႐ုတ္၊ အိႏိၵယႏွင့္ အာဆီယံအတြင္းမွ ျမန္မာ မဟာမိတ္မ်ားသည္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရး အတြက္ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား ျပဳလုပ္သင့္သည္ဟု ဆုိသည္။
ဂ်ပန္ႏွင့္ မေလးရွားသည္ မၾကာေသးမီက လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တၿပီး အားလံုး ပါဝင္ေသာ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပရန္ ျမန္မာႏုိင္ငံအား တုိက္တြန္းခဲ့သည္။ သံအမတ္ႀကီး Clapp က အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိေနေသာ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္လည္း လုပ္ေပးႏုိင္သည့္ ကတိကဝတ္မ်ား ပါဝင္ေန ေသးသည္ဟု ထင္ျမင္ေနသည္။
"သူတုိ႔ ေနရာ တစ္ခုကေန စေတာ့ စေနပါၿပီ၊ အေခ်အတင္ ေဆြးေႏြးမႈေတြကုိ အဆင့္တစ္ခု အထိ ခြင့္ျပဳလာရမွာပါ။ အခုကေတာ့ ဘာမွ လုပ္ခြင့္ မျပဳဘူးေလ" ဟု Priscilla Clapp က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ တစ္ခ်ိန္က အေရွ႕ေတာင္ အာရွတြင္ အခ်မ္းသာဆံုး ႏုိင္ငံ ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခု အဆင္းရဲဆံုး ျဖစ္ေနရၿပီး ဒီမုိကေရစီအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာမူ ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.