yangonchronicle 2011 |
၂၆.၇.၂၀၁၁
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အစုိးရသစ္ဝန္ႀကီးတုိ႔ ေတြ႕ဆုံ
(AP သတင္းကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ အရပ္သားအစုိးရ အဖြဲ႕၏ အလုပ္သမားဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္ႏွင့္ ဇူလုိင္လ ၂၅ ရက္ မေန႔က တရားဝင္ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ယင္းေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏုိဝင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္ ပထမဆုံးအႀကိမ္ျဖစ္သည္။
ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈကုိ အလုပ္သမားဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္က အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ ေတြ႕ဆုံမႈျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပၿပီး ေဆြးေႏြးပြဲ၌ တရား ဥပေဒစုိးမုိးေရး၊ ျပည္သူလူထု၏ ေကာင္းက်ိဳးအတြက္ နားလည္မႈလြဲမွားေနသည့္ကိစၥမ်ားကုိ အဆုံးသတ္ႏုိင္ေရး အစရွိသည္တို႔ကုိေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္ဟု ဆုိသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးအရဒုိင္ယာေလာ့ခ္လုပ္ရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတာင္းဆုိခဲ့ဖူးသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာအစုိးရ အဖြဲ႕သစ္က သူမအေနျဖင့္ တရားမဝင္ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈမ်ား မျပဳလုပ္ရန္ တုိက္တြန္းထားသည္။
ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈကုိ ယခင္ၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္း ရန္ကုန္ရွိ ႏုိင္ငံေတာ္ဧည့္ေဂဟာ၌ အခ်ိန္တစ္နာရီေက်ာ္မွ် ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္တြင္း မီဒီယာမ်ားက ေရးသားေဖာ္ျပသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရစဥ္ ကာလအတြင္း ထုိစဥ္က ျမန္မာစစ္အစုိးရ ၏ ဆက္ဆံေရးအရာရွိ ဦးေအာင္ၾကည္ႏွင့္ မၾကာခဏ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ဖူးသည္။
ယခု ေတြ႕ဆုံမႈသည္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ႏုိဝင္ဘာေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုိင္း အာဏာရလာသည့္ စစ္တပ္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ အရပ္သား အစုိးရႏွင့္ အသက္ ၆၆ ႏွစ္အရြယ္ရွိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔အၾကား ပထမဆုံး အဆက္အသြယ္ ျပဳလုပ္မႈလည္းျဖစ္သည္။
ေတြ႕ဆုံမႈၿပီးေနာက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္အတူ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ရာတြင္ ဦးေအာင္ၾကည္က "ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာျပည္သူ လူထုရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိတာေတြကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေဆြးေႏြး ရာတြင္ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးကိစၥ၊ စိတ္ဝမ္းကြဲျပားမႈ ပေပ်ာက္ေရးကိစၥနဲ႔ အမ်ားျပည္သူအက်ိဳးစီးပြားကိစၥတုိ႔လည္း ပါဝင္ပါတယ္" ဟု ဆုိသည္။ အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပြဲသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား အစုိးရက ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား မျပဳလုပ္ရန္ သတိေပး ဟန္႔တားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ တစ္လခန္႔ အၾကာတြင္ ထြက္ေပၚခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က မၾကာေသးခင္ ရက္သတၱပတ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံအလယ္ပုိင္း ပုဂံၿမိဳ႕သုိ႔ ဘုရားဖူးခရီးထြက္ရွိခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ သံတမန္မ်ားႏွင့္ နီးစပ္ေသာ ႏုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္လည္း အင္တာဗ်ဴးမ်ားကုိ လက္ခံျပဳလုပ္လ်က္ရွိဆဲပင္ ျဖစ္သည္။
BBC သတင္းဌာန၏ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသဆုိင္ရာ သတင္းေထာက္ Rachel Harvey က ယခုကဲ့သု႔ိ အစုိးရဘက္က ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ႏွင့္ တုိက္ရုိက္ဆက္သြယ္မႈမ်ား ျပန္လည္လုပ္ကုိင္လာျခင္းသည္ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရး တံခါးေပါက္ ျပန္ပြင့္လာျခင္းျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္ေျပာၾကား သည္။
ထုိ႔ျပင္ ယင္းေဆြးေႏြးပြဲသည္ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံတြင္က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ အာဆီယံေဒသတြင္းဖုိရမ္၌ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရအေနျဖင့္ ခုိင္မာသည့္ တုိးတက္ ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္ဟု တုိက္တြန္းေျပာဆိုၿပီး ေနာက္ ထြက္ေပၚလာျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
****************************************************************
ေျခာက္ႏုိင္ငံေဆြးေႏြးပြဲျပန္လည္စတင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းမည္ဟု ေတာင္-ေျမာက္ကုိရီးယားႏွစ္ႏုိင္ငံသေဘာတူ
(BBC သတင္းကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ေျမာက္ကုိရီးယားႏ်ဴကလီးယားဖ်က္သိမ္းေရးဆိုင္ရာ ေျခာက္ႏုိင္ငံေဆြးေႏြးပြဲကုိ ျဖစ္ႏုိင္ပါက အျမန္ဆုံးျပန္လည္ က်င္းပရန္ ေတာင္ကုိရီးယား ႏွင့္ ေျမာက္ကုိရီးယားႏွစ္ႏုိင္ငံမွ ႏ်ဴကလီးယားဆုိင္ရာ သံတမန္မ်ား ဇူလုိင္လ ၂၂ ရက္ေန႔က သေဘာတူညီခဲ့ၾကေၾကာင္း BBC သတင္းဌာနက ေရးသားေဖာ္ျပသည္။
ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံမွ ႏ်ဴကလီးယားဆုိင္ရာေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းေရးမွဴး Wi Sung-lac ႏွင့္ ေျမာက္ကုိရီးယားမွ ၎ႏွင့္အဆင့္တူသူ Ri Yong-ho တုိ႔သည္ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံ၊ ဘာလီကၽြန္းတြင္က်င္းပျပဳလုပ္သည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (အာဆီယံ) ေဒသတြင္းဖုိရိမ္၌ သီးျခားေတြ႕ဆုံၿပီး ေျခာက္ႏုိင္ငံ ေဆြးေႏြးပြဲအျမန္ဆုံးစတင္ရန္ သေဘာတူညီခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနကဆုိသည္။
၎တုိ႔ႏွစ္ဦးသည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ေျခာက္ႏုိင္ငံေဆြးေႏြးပြဲမွ ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံႏုတ္ထြက္သြားၿပီးေနာက္ ပထမဆုံး အႀကိမ္ ေတြ႕ဆုံျခင္းျဖစ္ၿပီး ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခ်ိန္ ႏွစ္နာရီၾကာျမင့္သည္။ ေျမာက္ႏွင့္ေတာင္ကုိရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံ ေရးသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္က ေတာင္ကုိရီးယားပုိင္ ခ်ိဳနန္စစ္သေဘၤာေတာ္ပီတုိျဖင့္ တုိက္ခုိက္ခံရမႈျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ကေမာက္ကမျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ယင္းႏွစ္တြင္ပင္ ေတာင္ကုိရီးယားကၽြန္းသုိ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားက အေျမာက္မ်ားျဖင့္ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္ခဲ့ရာ ဆက္ဆံေရးမွာ အဆုိးရြားဆုံးအဆင့္သုိ႔ေရာက္ရွိခဲ့ရသည္။
ယခုႏွစ္ေမလတြင္း ႏွစ္ႏုိင္ငံ အာဏာပုိင္မ်ားလွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ၾကမႈသည္ ေျမာက္ကုိရီးယား အေနျဖင့္ အဆိုပါ တုိက္ခုိက္မႈမ်ား အေပၚ ေတာင္းပန္လုိေသာေၾကာင့္ျဖစ္မည္ဟု ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သူ အမ်ားစုက ယုံၾကည္ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ခ်ိဳနန္စစ္သေဘၤာတုိက္ခိုက္ခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျမာက္ကုိရီးယားက ၎တုိ႔လက္ခ်က္ မဟုတ္ေၾကာင္း ယေန႔ခ်ိန္အထိျငင္းဆန္ထားဆဲပင္ျဖစ္သည္။
ေျမာက္ကုိရီးယား အမ်ိဳးသားကာကြယ္ေရးေကာ္မရွင္အဆုိအရ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ထိပ္သီးေဆြးေႏြးမႈမ်ားကုိ လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ က်င္းပသြားရန္ ေတာင္ကုိရီးယားကေျပာဆုိထားသည္ဟု သိရသည္။ ေတာင္ကုိရီးယား Yonhap သတင္းဌာန ေရးသားခ်က္အရ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ေျမာက္ကိုရီးယားက ေတာင္ကုိရီးယားႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ တစ္ခုခ်င္းစီကုိ ေဆြးေႏြးရန္ျငင္းပယ္ထားေၾကာင္း၊ အေၾကာင္းမွာ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ဟူေသာ အေရးကိစၥကုိ အသုံးျပဳၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ဆက္ဆံေရးတြင္ ၾသဇာအရွိန္အဝါ ရွိေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ေျခာက္ႏုိင္ငံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေတာင္-ေျမာက္ကုိရီးယားႏွစ္ႏုိင္ငံ၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဂ်ပန္၊ တရုတ္ႏွင့္ ရုရွားတို႔ ပါဝင္ သည္။
********************************************************
ႏ်ဴကလီးယားေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္းမႈမ်ားအတြက္ ေလ့လာေဆြးေႏြးရန္ ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဖိတ္ၾကား
(BBC News မွ 24 July 2011 ရက္စဲြပါ US invites north korea to talks on nuclear impase သတင္းကုိ ဘာသာ ျပန္ဆုိသည္)
ေျမာက္ကုိရီးယား ကုိယ္စားလွယ္အား ႏုိင္ငံတကာ ႏ်ဴကလီးယားေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္းမႈမ်ား ျပန္လည္ စတင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေလ့လာဆန္းစစ္ သည့္ အစည္းအေဝးမ်ားျပဳလုပ္ရန္အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသုိ႔ ယခု သီတင္းပတ္ ဖိတ္ၾကားထားသည္ဟု ဝါရွင္တန္က ေျပာၾကားသည္။
ဒုတိယႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကင္ေဂ်းဂြမ္ နယူးေရာက္သုိ႔ လာေရာက္ရန္ ဖိတ္ၾကားလႊာကုိ ေပးပုိ႔ ထားေၾကာင္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကလင္တန္က ေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းသုိ႔ ေဆြးေႏြးရန္ ကမ္းလွမ္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျမာက္ကုိရီးယားက လတ္တေလာ မွတ္ခ်က္ ေပးျခင္း မရွိပါ။
ယခုသီတင္းပတ္တြင္ ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ ေတာင္ကုိရီးယားမွ ႏ်ဴကလီးယားကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးမ်ားသည္ ေမွ်ာ္လင့္ မထားေသာ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီျဖစ္သည္။
ေျမာက္ကုိရီးယားက ၎၏ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ၆ ႏုိင္ငံေဆြးေႏြးပဲြမွ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က ႏႈတ္ထြက္သြားခဲ့ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားက ကုိရီးယားကၽြန္းဆြယ္ကုိ ႏွစ္ပုိင္ကဲြသြားေစသည့္ ကုိရီးယားစစ္ပဲြေနာက္ပုိင္း ေတာင္ကုိရီးယားႏွင့္ စစ္ျဖစ္မႈတရားဝင္မၿပီးဆံုးေသးသည့္ ကြန္ျမဴနစ္ ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံသည္ စားနပ္ရိကၡာမဖူလံုဟု ျပႆနာမ်ား၊ ကုလသမဂၢအေရးယူဒဏ္ခတ္မႈ အစီအစဥ္မ်ား၏ ဆုပ္ညႇစ္မႈကုိ ခံေနရ သည္။ မည္သည့္ ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္းမႈမဆုိ စစ္မွန္၊ ေျဖာင့္မတ္ရလိမ့္မည္ဟု ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကလင္တန္က အေလးထားေျပာဆုိသည္။
ေဆြးေႏြးပဲြစားပဲြဝုိင္းကုိ ျပန္လာ႐ုံေလာက္အတြက္နဲ႔ေတာ့ ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ အခြင့္အေရးမွေပးဖုိ႔ မရွိပါဘူး ဟု သူမကဆုိသည္။ သူတုိ႔ လုပ္ေဆာင္ပါ့မယ္လုိ႔ ကတိျပဳသေဘာတူထားၿပီးသား ကိစၥေတြအတြက္ ကၽြန္မတုိ႔ဘာမွ အသစ္ထပ္ေပးမွာမဟုတ္ပါဘူးဟု မစၥစ္ကလင္တန္က ေျပာၾကားသည္။
ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ပတ္ယူခ်န္က တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကညာခ်က္တြင္ ကုိရီးယားကၽြန္းဆြယ္သည္ ယခုအခါ တင္းမာမႈပုိဆုိးလာသည့္၊ မုန္႔လံုးစကၠဴကပ္သံသရာႏွင့္ က်ဴးေက်ာ္ရန္စမႈ ေလ်ာ့ပါးေရး လမ္းဆံုလမ္းခြတြင္ ေရာက္ေနသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ပါဝင္ပတ္သက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈအခြင့္အလမ္းကုိ အေကာင္းဆံုး အသံုးျပဳရမွာ ျဖစ္ၿပီး အေျခခံက်တဲ့ ကိစၥရပ္ တည္ၿငိမ္သြားေစဖုိ႔အတြက္ ရဲရင့္တဲ့ ဆံုးျဖတ္မႈကုိ ျပဳလုပ္ရမွာပါ” ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာဆုိသည္။
ေတာင္ကုိရီးယား ႏ်ဴကလီးယားကုိယ္စားလွယ္က ယခင္အပတ္က ေျပာၾကားရာတြင္ ဘာလီကၽြန္း အာဆီယံဝန္ႀကီးမ်ား အစည္းအေဝး၏ အဝန္းအဝုိင္းတြင္ ေျမာက္ကုိရီးယား ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိ ထားသည္။
*************************************************************
ျမန္မာ အာဆီယံဥကၠ႒ရာထူးရယူမည့္ကိစၥအေပၚ အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံမ်ားခဲရာခဲဆစ္ဆုံးျဖတ္ရမည္
(Jakarta Post မွသတင္းကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံသမၼတ ဆူဆီလုိဘမ္ဘန္းယူဒုိယုိႏုိက ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈမ်ား ျပဳလုပ္လုိသည္ ဟူေသာ အခ်က္ကုိ အားလုံးက ေကာင္းစြာသိရွိထားၿပီးျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ေျပာဆိုရခက္ခဲေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအား အလွည့္က်အာဆီယံဥကၠ႒ရာထူးေပးလုိက္ပါက အာဆီယံ အိပ္မက္တစ္ခုျဖစ္ေသာ ၂၀၁၅ မွစ၍ အာဆီယံ အသုိင္းအဝုိင္းတစ္ခု ေပၚေပါက္ေရးအတြက္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္မည္ဟူသည္ကုိလည္း အင္ဒုိနီးရွား ႏုိင္ငံက ေကာင္းစြာနားလည္ထားၿပီးျဖစ္သည္။
အဂၤလိပ္အကၡရာစဥ္အတုိင္းသြားပါက ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ လာမည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္အာဆီယံ အလွည့္က်ဥကၠ႒ ရာထူးရရွိမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံက ၂၀၁၄ တြင္ အဆုိပါရာထူးရယူလုိေၾကာင္း တရားဝင္အဆိုျပဳလႊာ တင္သြင္းခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ၊ ဂ်ကာတာၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ အာဆီယံထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ တြင္ လာအုိႏိုင္ငံႏွင့္ အလဲအလွယ္ျပဳလုပ္ကာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ဥကၠ႒ရာထူး ရယူ လုိေၾကာင္း အဆုိျပဳခဲ့ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။ သတင္းမ်ားအဆုိအရ ျမန္မာႏုိင္ငံတင္သြင္းေသာ အဆုိျပဳခ်က္ကုိ လာအုိႏုိင္ငံက သေဘာတူ လက္ခံခဲ့သည္။
ဂ်ကာတာၿမိဳ႕တြင္ ဇူလုိင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ကက်င္းပေသာ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ားေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္
လက္ရွိအာဆီယံဥကၠ႒ရာထူးရယူထားသည့္ အင္ဒုိနီးရွားက ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ဥကၠ႒ရာထူးလႊဲေျပာင္းေပးရန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ မခ်မွတ္မီ အဆုိပါ ႏုိင္ငံ၏ အေျခအေနကုိ စမ္းသပ္စစ္ေဆးရန္လုိအပ္သည္ဟု ဆုိသည္။ ႏုိဝင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးေနာက္ပုိင္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႕အခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးလုပ္ေဆာင္မႈႏွင့္ တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈအေျခအေနမ်ားကုိ ေလ့လာအကဲခတ္ရန္ အင္ဒုိနီးရွားအဖြဲ႕ တစ္ဖြဲ႕အား ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ မၾကာမီ ေစလႊတ္ေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ အာဆီယံပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးဌာန၏ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ျဖစ္ေသာ Djauhari Oratamangun က ျမန္မာႏုိင္ငံ အာဆီယံဥကၠဌ ရာထူးရယူမည့္ အေရးကိစၥကုိ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ား ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေၾကာင္းအတည္ျပဳေျပာဆုိသည္။ "ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အဆုိျပဳခ်က္ကိစၥကုိ အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံမ်ား ေဆြးေႏြး သြားၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေတြရဲ႕ ေထာက္ခံေျပာဆုိခ်က္ေတြေပၚမွာ အေျခခံၿပီး အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္ေတြက အဆိုပါကိစၥကုိ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်သြားမွာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးေတြမၾကာခင္ ေဆြးေႏြးၾကေတာ့မယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါတယ္" ဟု Djauhari Ortamangun ကဆုိသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ အာဆီယံဥကၠဌရာထူးရယူရန္ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံက ေရွာင္လႊဲခဲ့သည့္ ကိစၥအေပၚ ၎၏ထင္ျမင္ သုံးသပ္ ခ်က္ကုိ ေမးျမန္းရာ ေျဖဆုိျခင္း မရွိေပ။ "ျမန္မာႏုိင္ငံကိစၥက ကၽြန္ေတာ္ တစ္ေယာက္တည္း ဆုံးျဖတ္လုိ႔မရပါဘူး။ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံေတြ အားလုံး အေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္" ဟု ၎က Jakarta Post သတင္းစာသုိ႔ေျပာၾကားသည္။
ဂ်ကာတာေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Marty Natalegawa ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္တုိ႔ေတြ႕ဆုံၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ အင္ဒုိနီးရွား ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ေစလႊတ္မည့္ကိစၥအေပၚ ေဆြးေႏြးၾကမည္ ျဖစ္သည္။ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံက ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ေထာက္ပံ့ေနမႈ ေၾကာင့္ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ား အေပၚ သမၼတယူဒုိယုိႏုိ၏ ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈပုိမုိႀကီးထြားလာေစမည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အာဆီယံဥကၠ႒ရာထူး အတြက္ အဆုိျပဳခ်က္က အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားအျပင္ အာဆီယံ၏ ဒုိင္ယာေလာ့ခ္မိတ္ဖက္ႏုိင္ငံမ်ားအတြက္ စုိးရိမ္ပူပန္စရာမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။
အေၾကာင္းမွာ ၎တုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ဒီမုိကေရစီေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ပါမည္ဟူေသာ ကတိကဝတ္မ်ား အတုိင္း လက္ေတြ႕ က်က် ေဆာင္ရြက္ျပျခင္းမရွိသလုိ လူ႔အခြင့္အေရးျပႆနာမ်ားကုိလည္း ေျဖရွင္းႏုိင္ျခင္း မရွိဟု ယုံၾကည္ေနၾကေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
အခ်ိဳ႕ကမူ ျမန္မာႏုိင္ငံ အာဆီယံဥကၠဌရာထူးရယူမည့္ကိစၥသည္ အဖြဲ႕ကႏွစ္အတန္ၾကာေမွ်ာ္လင့္ေတာင့္တ ခဲ့သည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အာဆီယံ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္ အုတ္ျမစ္ခ် အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ကိစၥကုိ ထိခိုက္လာႏုိင္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု စိုးရိမ္လ်က္ရွိသည္။ အေၾကာင္းမွာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္သည္ အာဆီယံလူ႕အဖြဲ႕အစည္း အုတ္ျမစ္ခ်ထူေထာင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အေရးႀကီးသည့္ျပင္ဆင္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရမည္ဟု ရႈျမင္ထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အဆုိပါျမန္မာ့အေရးကိစၥကုိ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံမ်ားက ခ်င့္ခ်င့္ခ်ိန္ခ်ိန္ႏွင့္ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းလ်က္ရွိေၾကာင္း၊ အေၾကာင္းမွာ ျမန္မာအား ဥကၠ႒ ရာထူးေပးမည့္ကိစၥသည္ ရႈပ္ေထြနက္နဲမႈမ်ားရွိေနၿပီး ေဒသတြင္းႏွင့္ ဒုိင္ယာေလာခ့္ မိတ္ဖက္ႏုိင္ငံမ်ားအေပၚ ထိခုိက္နစ္နာမႈမ်ားရွိလိမ့္မည္ဟု ေဟာကိန္းထုတ္ ေျပာဆုိမႈမ်ားရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
Asean Intergovernmental Commision on Human Right(AICHR) အဖြဲ႕မွ အင္ဒုိနီးရွားကုိယ္စားလွယ္ Rafendi Djamin က ျမန္မာ အေနျဖင့္ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ားတုိးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ပါမည္ဟူေသာ ကတိကဝတ္မ်ားကုိ အမွန္တကယ္လုပ္ကုိင္ျပသႏုိင္မည့္ အခြင့္အေရး ရရွိသင့္ေၾကာင္းေျပာၾကားသည္။
"အာဆီယံဥကၠ႒ရာထူးနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအံဝင္ခြင္က်ရွိတယ္၊ မရွိဘူးဆုိတာကုိ ေျပာႏုိင္တဲ့အေနအထားမ်ိဳး ကၽြန္ေတာ့္မွာမရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံကုိ ဥကၠ႒ရာထူးဆုိတဲ့ အခြင့္အေရးေပးမယ့္ကိစၥဟာ သူ႕အေနနဲ႔ ျပည္တြင္းေရး အေျခအေနေတြအားလုံး တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေနပါတယ္ ဆုိတာကုိ အာဆီယံနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းသိေအာင္ လုပ္ကုိင္ျပသလာႏုိင္ေအာင္ အားေပးအားေျမွာက္ျပဳသလုိျဖစ္လာမွာပါ" ဟု ၎က ဆုိသည္။ AICHR ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈျပဳရုံျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒီမုိကေရစီဆက္လက္ ေဖာ္ေဆာင္မည့္လမ္းေပၚသုိ႔ တက္ေရာက္ႏုိင္သည္ကုိ ျပသခဲ့သည္ဟုလည္း၎ကေျပာၾကားသည္။ SETARA Institute မွ လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ Hendardi ကမူ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူ႕အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ား တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္းမရွိသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ဥကၠ႒ရာထူးႏွင့္ အံဝင္ခြင္က် ျဖစ္သည့္ ႏုိင္ငံမဟုတ္ေၾကာင္းေျပာၾကားသည္။
********************************************************
အာရွတြင္ အေရးပါေသာ ေခါင္းေဆာင္ႏုိင္ငံေနရာဝင္ယူရန္ အိႏၵိယကုိ ဟီလာရီကလင္တန္ တုိက္တြန္း
(Washington Post မွသတင္းကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
အိႏၵိယႏုိင္ငံသည္ အာရွေဒသတြင္ ရဲဝံ့ျပတ္သားစြာ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည့္ ေခါင္းေဆာင္ႏုိင္ငံႀကီး တစ္ခုျဖစ္လာရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီရုိဒန္ကလင္တန္က ဇူလုိင္လ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားလုိက္သည္။ အာရွေဒသတြင္ အိႏၵိယသည္ ယခုအခါ ပုိမုိၾကြယ္ဝခ်မ္းသာၿပီး ပါဝါရွိေသာ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာသည့္အားေလ်ာ္စြာ ထုိသုိ႔ ရဲဝံ့ျပတ္သားေသာ ေခါင္းေဆာင္ႏိုင္ငံျဖစ္ရန္ လုိအပ္သည္ဟု ၎က ေျပာဆုိျခင္းျဖစ္သည္။
"ယေန႔အခ်ိန္ကာလဟာ ကၽြန္မတုိ႔ေတြအေနနဲ႔ ျပင္ပကမာၻက ထိခုိက္နစ္နာမႈေတြကုိ အေရးမစုိက္ဘဲ ျပည္တြင္းမွာသာ တုိးတက္ ေကာင္းမြန္ ေအာင္၊ ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာေအာင္ ႀကိဳးစားေနရမယ့္အခ်ိန္မဟုတ္ပါဘူး" ဟု ဟီလာရီကလင္တန္က အိႏၵိယႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္း ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ ခ်င္းႏုိင္းတြင္ ေျပာဆုိသည္။
ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈမ်ား အၿမဲတေစျဖစ္ပြားေနသည့္ ပါကစၥတန္၊ အာဖဂန္နစၥတန္အစရွိေသာ ႏုိင္ငံမ်ားသာမက ျမန္မာ၊ သီရိလကၤာ ကဲ့သုိ႔ အာဏာရွင္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ အိမ္နီးခ်င္းျဖစ္ေနေသာ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၏ ေခါင္းေဆာင္မႈသည္ လြန္စြာ အေရးပါေၾကာင္း ဟီလာရီကလင္တန္က တုိက္တြန္း ေျပာဆုိသည္။ "စစ္ေရးအရ၊ သံတမန္ေရးအရ၊ စီးပြားေရးအရ မဟာအင္အားႀကီး ႏုိင္ငံတြင္ ႀကီးမားေသာ တာဝန္လည္းရွိေပသည္" ဟု သူမက အိႏၵိယ ႏုိင္ငံ၏ ေခါင္းေဆာင္မႈ အာရွတြင္ အေရးပါပုံကုိေျပာဆုိသည္။
"အာရွေဒသတြင္း အလားအလာရွိတဲ့ျပည္သူေတြဘယ္သူေတြျဖစ္မလဲဆိုတာကုိကၽြန္မၾကည့္မိတဲ့အခါ အိႏၵိယ ႏုိင္ငံဟာ တုိးတက္မႈေရာ၊ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈေရာ၊ ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈေရာပါ တျခားႏုိင္ငံေတြအားလုံးထက္ ေက်ာ္လြန္ႏုိင္မယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ လက္ခံယုံၾကည္မိသြားပါတယ္" ဟု ဆုိသည္။ "ဒါေပမဲ့ အဲဒီအခ်က္ေတြေၾကာင့္ အိႏၵိယအေနနဲ႔ အဟန္႔အတားေတြ အားလုံးကုိ မျဖစ္မေနေက်ာ္လႊားရပါလိမ့္မယ္" ဟုလည္း ဆက္လက္ေျပာသည္။
ေတာင္အာရွေဒသတည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈဟူသည္ အိႏၵိယႏွင့္ ပါကစၥတန္ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ဆက္ဆံေရးတုိးတက္ ေကာင္းမြန္မႈအေပၚ မ်ားစြာ မွီခုိလ်က္ ရွိသည္။ ထုိ႔အတူ အာဖဂန္နစၥတန္တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေအာင္ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အိႏၵိယႏွင့္ပါကစၥတန္တုိ႔၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ သည္လည္း လြန္စြာအေရးႀကီးေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္လည္း အိႏၵိယႏုိင္ငံ၏ ခုိင္မာ ေသာ ရပ္တည္မႈအေပၚတြင္ မွီ္ခုိေနပါေၾကာင္းဟီလာရီ ကလင္တန္ကေထာက္ျပသည္။
အေမရိကန္အရာရွိႀကီးမ်ားအဆုိအရ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏွင့္ စီးပြားေရးအရ ခ်ိတ္ဆက္လုပ္ကုိင္မႈအဓိက ရွိထားသည့္ ကုန္ထုတ္လုပ္ေရး မ႑ိဳင္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ ခ်င္ႏုိင္းတြင္ ဟီလာရီကလင္တန္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားျခင္းသည္ အိႏၵိယအေနျဖင့္ ေတာင္အာရွကုိေက်ာ္လြန္ၿပီး အေရွ႕ေမွ်ာ္ မူဝါဒက်င့္သုံးရန္ လုိအပ္သည္ဟူေသာအခ်က္ကုိ ေျပာဆုိ လုိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ဆုိရလွ်င္ အိႏၵိယအေနျဖင့္ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံမ်ားအေပၚ တရုတ္ႏုိင္ငံ၏ ၾသဇာအာဏာလႊမ္းမုိးလာမႈကုိ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာမွ်သည့္ ေနရာမွဝင္ေရာက္ရန္ေျပာဆုိျခင္း ျဖစ္သည္။
လက္ရွိႏွစ္ကာလမ်ားတြင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံအေတာ္ မ်ားမ်ားက ျပတ္ျပတ္သားသား ကန္႔ကြက္ရႈတ္ခ်မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာသည္ကုိေတြ႕ရသည္။ သုိ႔ေသာ္ အိႏၵိယႏုိင္ငံက ျမန္မာ့အေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ေရငုံႏႈတ္ပိတ္ေနလ်က္ရွိသည္။ အိႏၵိယအရာရွိႀကီးမ်ားကလည္း အကယ္၍ ၎တုိ႔အေနျဖင့္ ျမန္မာ့အေရးကုိ လက္လႊတ္ထားမည္ဆုိပါက အထီးက်န္ေနေသာႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ား ပြင့္လင္းမႈႏွင့္ ပုိမုိေဝးကြာ သြား ႏုိင္သလုိ အျခားဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္လည္း အလွမ္းေဝးသြားႏုိင္ေၾကာင္း၊ ထုိ႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ တရုတ္ လက္ေအာက္သုိ႔ ပုိမုိက်ေရာက္သြားေစႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာဆုိၾကသည္။
"အိႏၵိယမွာ ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးဆုိတဲ့ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာအက်ိဳးစီးပြား ရွိေန တယ္ ဆုိတာကုိ ကၽြန္မတုိ႔ နားလည္သေဘာေပါက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာျပည္သူေတြအေပၚ ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ျပဳမူဆက္ဆံမႈဟာ မႏွစ္ၿမိဳ႕စရာေတြ၊ ဆုိးရြားလြန္းတာေတြခ်ည္းပဲဆက္ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာကိုေတာ့ သိသင့္ပါတယ္" ဟု ဟီလာရီ ကလင္တန္ကဆုိသည္။
ခ်င္ႏုိင္းၿမိဳ႕တြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာဆုိၿပီးေနာက္ ဟီလာရီကလင္တန္သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားဖုိရမ္တြင္ ေဆြးေႏြးရန္ ထြက္ခြာသြားသည္။ အဆုိပါ ဖုိရမ္သည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံမ်ား၌ ညံ့ဖ်င္းေသာ ဒဇုိင္းျဖင့္ျပဳလုပ္ထားၿပီး ေခတ္မမီေတာ့သည့္ ဟင္းခ်က္မီးဖုိမ်ားေၾကာင့္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ဆုိင္ရာ ေရာဂါ အပါအဝင္အျခားေသာေရာဂါမ်ားျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ လူ ၂ သန္းနီးပါးခန္႔ေသဆုံးေနမႈကုိတုိက္ဖ်က္ရန္ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားႏွင့္ သုေတသီမ်ားက ေဆြးေႏြးၾကမည္ျဖစ္သည္။
ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕(WHO) အဆုိအရ အိႏၵိယႏုိင္ငံတစ္ခုတည္းတြင္ ညစ္ညမ္းေသာ ထင္း၊ ေက်ာက္မီးေသြးႏွင့္ ေခတ္မမီသည့္ မီးဖုိမ်ား ေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ ေသဆုံးသူအမ်ိဳးသမီးႏွင့္ကေလးငယ္ စုစုေပါင္း ငါးသိန္း နီးပါးခန္႔ ရွိသည္။
******************************************************
ျမန္မာအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာ၏ယုံၾကည္မႈရရွိေအာင္ မ်ားစြာႀကိဳးပမ္းရဦးမည္ဟု ဟီလာရီကလင္တန္ဆို
(AP သတင္းကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကုိ လႊတ္ေပးျခင္းမရွိဘဲ အတုိက္အခံႏုိင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားႏွင့္ ပြင့္လင္းေသာ ဒုိင္ယာေလာ့ခ္ မျပဳလုပ္ေသးသေရြ႕ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္း၏ ယုံၾကည္မႈကုိ လက္လြတ္ဆုံးရႈံးရမည္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ရုိဒန္ ကလင္တန္က သုံးသပ္ေျပာဆုိလုိက္သည္။
ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ျပန္႔ပြားမႈႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအဝုိင္း၏ စုိးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ႀကီးထြားလာသည့္ ကိစၥအေပၚ ထုတ္ေဖာ္ရွင္းလင္းသင့္ေၾကာင္း ၎ကတုိက္တြန္းသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပုိင္းတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ အတြင္းပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတစ္ရပ္ကုိက်င္းပၿပီး အရပ္သားအစုုိးရထံသုိ႔ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးႏုိင္ခဲ့သည္။ အဆုိပါ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးေနာက္ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိလည္း ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ေလ့လာသုံးသပ္သူအမ်ားစုက ျမန္မာျပည္တြင္းေျပာင္းလဲမႈသည္ အေပၚယံဟန္ျပသေဘာသာျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္ကပင္ အာဏာကုိ ဆက္လက္ရယူထားေၾကာင္း ေဝဖန္ေျပာဆိုၾကသည္။
"ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားတဲ့ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကုိ ျခြင္းခ်က္မရွိလႊတ္ေပးဖုိ႔ ကၽြန္မတုိ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာအစုိးရကုိ ေတာင္းဆုိလုိက္ ပါတယ္" ဟု ဟီလာရီကလင္တန္က အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံတြင္က်င္းပေသာ အာဆီယံ ေဆြးေႏြးပြဲ၌ အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံမ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကို အသိေပး ေျပာဆုိသည္။
ထုိ႔ျပင္ ဟီလာရီကလင္တန္က ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ အတုိက္အခံအင္အားစုမ်ား၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားႏွင့္ အဓိပၸာယ္ျပည့္ဝၿပီး အားလုံး ပါဝင္ခြင့္ ရွိမည့္ ဒုိင္ယာေလာ့ခ္ တစ္ရပ္ျပဳလုပ္ရန္လုိအပ္သည္ဟု ဆုိသည္။
ယမန္ႏွစ္တြင္ အေမရိကန္အရာရွိႀကီးမ်ားက ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္နည္းပညာမ်ား သုိ႔မဟုတ္ ဒုံးက်ည္ လက္နက္မ်ား တင္ေဆာင္ လာသည္ ဟု သံသယရွိေသာ ေျမာက္ကုိရီးယားသေဘၤာတစ္စင္း ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ဦးတည္သြားေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခဲ့ၾကသည္။ "ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရး ေကာင္စီ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အတုိင္း ျပဳမူေနထုိင္ရန္ ႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ျပန္႔ပြားမႈႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ႏုိင္ငံတကာ၏ စုိးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားအတြက္ ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ရန္" ဟီလာရီကလင္တန္က တုိက္တြန္းေျပာဆုိသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ တပ္ဆင္ထုတ္လုပ္မည့္ ဦးတည္ခ်က္ရွိေနသည္ဟု အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အပါအဝင္ ႏုိင္ငံ အေတာ္ မ်ားမ်ားက ထင္ေၾကးေပးေျပာဆုိလ်က္ရွိသည္။ "ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ရမယ့္ လမ္းႏွစ္လမ္းပဲရွိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ ယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအဝုိင္းရဲ႕ ယုံၾကည္မႈကုိ ျပန္လည္ရရွိေအာင္လုပ္ႏုိင္မယ့္လမ္းကုိေရြးမလား။ ဒါမွမဟုတ္ သူတုိ႔အခုသြားေနတဲ့ လမ္းအတုိင္းပဲ ဆက္သြားမလား ဆုိတာပါပဲ" ဟု ၎ကေျပာသည္။
လာမည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ အလွည့္က်အာဆီယံဥကၠ႒ရာထူး လႊဲေျပာင္းရယူမည့္ကိစၥကုိ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းမႈ မရွိေသး ေသာ္လည္း အဆုိပါရာထူးရယူေရးအတြက္ ျမန္မာအစုိးရ၏ ႀကိဳးပမ္းခ်က္မ်ားအေပၚ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနျဖင့္ သေဘာတူညီမႈမျပဳႏုိင္သည့္ အခ်က္ကုိ ဟီလာရီကလင္တန္ကလိမၼာပါးနပ္စြာပင္ အရိပ္လကၡဏာ ျပသခဲ့သည္။
"အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္ေတြအေနနဲ႔ အဖြဲ႕ရဲ႕ယုံၾကည္စိတ္ခ်ျခင္းခံယူရရွိမႈနဲ႔ ေဒသတြင္းေခါင္းေဆာင္မႈ အခန္းက႑ အေပၚ အက်ိဳးျပဳႏုိင္မယ့္ အလွည့္က် ဥကၠ႒ ရာထူးကုိ ေကာင္းမြန္စြာ တြက္ဆေရြးခ်ယ္ႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ ကၽြန္မတုိ႔က ယုံၾကည္ပါတယ္" ဟု ဟီလာရီကလင္တန္ကဆုိသည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသမၼတအုိဘားမားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းအေျခအေနမ်ား တုိးတက္ ေကာင္းမြန္လာရန္အလုိ႔ငွာ ျမန္မာ အစုိးရႏွင့္ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းႏုိင္မည့္နည္းလမ္းမ်ားကုိရွာေဖြခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ အဆုိပါ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းမႈမ်ားက ေကာင္းမြန္ခုိင္မာမႈရွိသည့္ ရလဒ္ အနည္းငယ္မွ်ကုိသာ ေဆာင္က်ဥ္းႏုိင္ခဲ့သည္ကုိေတြ႕ရသည္။
***********************************************************
အာရွ ေဒသဆိုင္ရာအုပ္စုႏွင့္ အားေကာင္းေသာ ဆက္ဆံေရး ျဖစ္ရန္ အေမရိကန္ႀကိဳးစား
( 24 July 2011 ရက္စြဲပါ npr မွ Anthony Kuhn ေရးေသားေသာ U.S. strengthens ties to Asian regional grouping ကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ဘာလီတြင္ အာရွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ႏွင့္ စကားေျပာရာ၌ ေအာင္ျမင္ မႈ အတန္အတင့္ ရရွိေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။ ထြက္ေပၚလာေသာ ကိစၥရပ္မ်ားမွာ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ မွ နယ္ေျမ အျငင္းပြားမႈ၊ ျမန္မာ ႏွင့္ ေျမာက္ကိုးရီးယား ကိစၥရပ္မ်ား ျဖစ္သည္။
သံုးရက္ၾကာ စကားေျပာမႈမ်ား အၿပီးတြင္ ယမန္ႏွစ္ကတည္းက တင္းမာမႈ ျဖစ္ေနခဲ့ေသာ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ အေရးသည္ တင္းမာမႈ ေလ်ာ့သြားခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရေၾကာင္း၊ ေႏွာင္ႀကိဳးမပါေသာ လမ္းညႊန္မႈမ်ားအတြက္ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း၊ အာဆီယံႏွင့္ တရုတ္တို႔သည္ ၾကသပေတး ေန႔တြင္ ထိုကိစၥကို ကိုင္တြယ္ရန္ အတည္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း ကလင္တန္က ဆိုသည္။
မၾကာေသးမီ လမ်ားအတြင္းက ဖိလစ္ပိုင္က တရုတ္အား ၎၏ ေရနံရွာေဖြေရး သေဘၤာမ်ားက အေႏွာက္အယွက္ ေပးခဲ့ေၾကာင္း စြပ္စြဲခဲ့ၿပီး၊ ဗီယက္နမ္ ကလည္း ၎၏ ငါးဖမ္းသမားအား တရုတ္က ရိုက္ႏွက္ေၾကာင္း စြပ္စြဲခဲ့သည္။ တရုတ္ကလည္း ထိုအျဖစ္အပ်က္မ်ားအား ဝန္ခံခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ တရုတ္ေရပိုင္နက္ထဲတြင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။ ကလင္တန္ကမူ ပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈကို မည္သည့္ႏိုင္ငံကမွ် အင္အားသံုး၍ မေျဖရွင္း သင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ၊ သေဘၤာနဲ႔ ဝင္တိုက္တာေတြ၊ ေကဘယ္ေတြ ျဖတ္ပစ္တာေတြဟာ ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္ထဲမွာ ျဖတ္သြားေနတဲ့ သူေတြကို စရိတ္ပိုတက္ေစပါတယ္။ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္မွာ တစ္ကမာၻလံုး ကူသန္းေရာင္းဝယ္မႈရဲ႕ တစ္ဝက္ေလာက္က ျဖတ္သန္းသြားလာ ေနတာပါ” ဟု ကလင္တန္က ေျပာသည္။ လက္ရွိတြင္ တရုတ္က ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္၏ 80% ကို ပိုင္ဆိုင္ရန္ ေတာင္းဆိုလ်က္ ရွိသည္။
အာဆီယံ၏ ပိုမို အေရးပါေသာ က႑ အတြက္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္
ယခု နယ္ေျမအျငင္းပြားမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မည့္ အဖြဲ႕အစည္း ေပၚေပါက္ခဲ့လွ်င္လည္း အာဆီယံ ေတာ့ ဟုတ္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Marty Natalegawa က ေျပာသည္။
“အခုလို အာဆီယံေဒသဆိုင္ရာ ဖိုရမ္မွာ ႏိုင္ငံေပါင္း (27) ႏိုင္ငံေလာက္ ပါဝင္ေတာ့ ျပႆနာ ေျဖရွင္းဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး အာဆီယံက ျပႆနာေျဖရွင္းဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး ဖြဲ႕စည္းထားတာ မဟုပါဘူး” ဟု ၎က ေျပာသည္။
အာဆီယံတြင္ ၎၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားအား တြန္းအားေပးႏိုင္သည့္ စြမ္းေဆာင္ရည္အနည္းငယ္သာ ရိွသည္။ ၎၏ အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ေသာ ထိုင္းႏိုင္ငံနွင့္ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံတို႔ကိုပင္ ႏွစ္ဖက္ ရန္မျဖစ္ေအာင္ မထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္ အာဆီယံသည္ အာရွတိုက္ လံုၿခံဳေရး ၏ အေရးပါေသာ ဗိသုကာ ျဖစ္ရန္ ဆႏၵျပင္းျပလ်က္ ရွိသည္။ အေမရိကန္ကလည္း အာဆီယံ ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကို အားေကာင္းရန္ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္။
ဧၿပီလကတည္းက စတင္ခန္႔ထားေသာ ပထမဆံုးေသာ အာဆီယံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး David Carden က ေျပာၾကားရာတြင္ ယခု အပတ္အစည္းအေဝးတြင္ စိတ္ရွည္စြာ ေစာင့္စားၿပီး ႏွစ္ရွည္လမ်ား ေျဖရွင္းရမည့္ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ အေရးကိစၥမ်ားတြင္ တိုးတက္မႈမ်ား ရခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ေျမာက္ကိုးရီးယား၊ ျမန္မာ
ေသာၾကာေန႔က အာဆီယံသည္ ေျမာက္ႏွင့္ ေတာင္ကိုးရီးယားတို႔ မွ ႏ်ဴကလီးယား ညိႇႏႈိင္းသူမ်ားအား ေတြ႕ဆံုႏိုင္ရန္ စီမံေပးခဲ့ၿပီး ေျခာက္ႏိုင္ငံ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ဖ်က္သိမ္းေရး စကားေျပာဆိုမႈ ျပန္လည္ စတင္ရန္ ကတိေပးခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အစည္းအေဝးတြင္ 2014 တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အလွည့္က် သဘာပတိ ျပဳလုပ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံမ်ားၾကား သေဘာတူညီမႈ ယူေရးကို မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ေပ။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိအစိုးရသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေခါင္းေဆာင္ေသာ ႏိုင္ငံေရး အတိုက္အခံအား ေနရာ မေပးသေရြ႕ လက္မခံဟု ဆိုလွ်င္ မေကာင္းေလာဟု ကလင္တန္က အႀကံေပးခဲ့သည္။
“ကၽြန္မတို႔က ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးဖို႔၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အဓိပၸါယ္ရွိတဲ့ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး ပါၿပီ။ ျမန္မာျပည္သူေတြ အက်ိဳးရွိတယ္လို႔ ျမင္ေတြ႕ရမယ့္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ိဳးေတြ လုပ္ဖို႔ ဆက္ၿပီး ဖိအား ေပးဦးမွာပါ” ဟု သူမ က ေျပာသည္။
အာဆီယံကိုယ္၌ကပင္လွ်င္ ျမန္မာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏွစ္ပုိင္းကြဲေနသည္။ ထိုင္းကဲ့သို႔ေသာႏိုင္ငံမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သယံဇာတမ်ားတြင္ ရင္းႏွီး ျမႇပ္ႏွံမႈမ်ား ျပဳလုပ္လိုၾကၿပီး။ ဖိလစ္ပိုင္ကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားက ႏိုင္ငံေရး အရ အမွန္တကယ္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား အရင္လုပ္ရမည္ ဟု ဆိုေနၾကသည္။
************************************************************
တရုတ္-ျမန္မာ အနီးကပ္ဆက္ဆံေရးေၾကာင့္ အိႏၵိယအေရွ႕ေျမာက္ေဒသ မတည္ၿငိမ္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚလာဖြယ္
(Asia Tribune မွ ေဆာင္းပါးကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ဂူဝါေဟတီ။ ဇူလုိင္-၂၀
အိမ္နီးခ်င္းျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ တရုတ္ႏုိင္ငံ၏ ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈႀကီးထြားလာမႈႏွင့္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈမလုိလားေသာ အိႏၵိယခြဲထြက္ေရး လက္နက္ကုိင္ သူပန္အုပ္စုမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းအေျခခ်ေနထုိင္မႈ ႏွစ္ရပ္စလုံးက အိႏၵိယႏုိင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း ေဒသတြင္ မၾကာမီကာလမ်ားအတြင္း ဆုိးရြားေသာ ဂယက္ရုိက္ခတ္မႈမ်ားထြက္ေပၚလာဖြယ္ရွိရာ အိႏၵိယျပည္နယ္ အသီးသီးရွိ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားအေနျဖင့္ စုေပါင္း ညွိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ မ်ားစြာလုိအပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။
ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းမ်ားကုိ ကုိးကားၿပီး အိႏၵိယအရာရွိႀကီးမ်ားက Asia Tribune အြန္လုိင္းသုိ႔ေျပာဆုိရာတြင္ တရုတ္ႏုိင္ငံသည္ လက္နက္ကုိင္အုပ္စု တစ္ခုခ်င္းစီကုိေထာက္ပံ့ေနျခင္းထက္ ခြဲထြက္ေရးသူပုန္အုပ္စုမ်ားအားလုံး တစ္ေပါင္းတစ္စည္းတည္းျဖစ္မွသာ အကူအညီ ေပးလုိသည့္ ဆႏၵရွိေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေျခစိုက္ေသာ စစ္ေသြးၾကြမ်ားအေနျဖင့္ တရုတ္ႏုိင္ငံမွ အကူအညီရယူႏုိင္သည္ဟူေသာအခ်က္ကုိ သိရွိေအာင္ အရိပ္အျမြက္ေပး ေျပာဆုိထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
သတင္းရင္းျမစ္မ်ားအရ သေဘာထားတင္းမားၿပီး အိႏၵိယအစုိးရႏွင့္ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းမႈမ်ားမျပဳလုပ္လုိေသာ သူပုန္အုပ္စုမ်ားသည္ ယခုအခါ ျမန္မာ ႏုိင္ငံနယ္စပ္ေဒသ Taga ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေတြ႕ဆုံမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး စစ္ဆင္ေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ရန္ ညွိႏႈိင္းထားပုံရေၾကာင္း သိရသည္။ အာသံျပည္နယ္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ဦး (ULFA)မွ စစ္ဦးခ်ဳပ္ Paresh Baruah သည္ PLA အဖြဲ႕မွ အကူအညီမ်ားရယူၿပီး အာသံ ျပည္နယ္တြင္း အၾကမ္းဖက္လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားျပဳလုပ္ရန္ စည္းရုံးလ်က္ရွိေၾကာင္း၊ အကယ္၍ လက္နက္ကုိင္အုပ္စုမ်ားအားလုံး ပူးေပါင္းသြားမည္ ဆုိပါက တရုတ္ႏုိင္ငံမွအကူအညီမ်ားစတင္ရရွိလိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏွင့္ အိႏၵိယနယ္စပ္ေဒသ တရားဥေပဒစုိးမုိးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရး ဆုိင္ရာ ျပႆနာမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚလာေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း တိက်ခုိင္မာေသာ သတင္းမ်ားကဆုိသည္။
မဏိပူရျပည္နယ္မွ စစ္ေသြးၾကြအုပ္စုမ်ားျဖစ္ေသာ PLA၊ UNLF၊ PREPAK ႏွင့္ KYKL တုိ႔သည္ ယခုအခါ နားလည္မႈ ကုိယ္စီရရွိထားၿပီ ျဖစ္သည္။ အစုိးရႏွင့္ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းမႈဆန္႔က်င္ေရးအုပ္စုျဖစ္ေသာ ULFA သည္ Taga ၿမိဳ႕နယ္ေဒသတစ္ဝုိက္တြင္ NSKN(K) အပါအဝင္ မဏိပူရ ျပည္နယ္အေျခစုိက္ စစ္ေသြးၾကြအုပ္စုမ်ားႏွင့္ အဆက္အသြယ္မ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္ဟု ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းမ်ားကဆုိသည္။
ေမာ္ဝါဒီသူပုန္အုပ္စုမ်ားသည္ မဏိပူရျပည္နယ္မွ PLA အဖြဲ႕ႏွင့္ သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထုိးႏုိင္သည့္ အဆင့္သုိ႔ ေရာက္ရွိသြားၿပီ ျဖစ္ရာ ၎တုိ႔သာ ျမန္မာျပည္တြင္းမွ အျခားက်န္ရွိေသာ သူပုန္အုပ္စုမ်ားႏွင့္ လက္တြဲသြားမည္ ဆုိပါက အေျခအေနမွာပုိမုိဆုိးရြားလာဖြယ္သာရွိသည္။
အိႏၵိယျပည္နယ္အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္းေဒသမွ လက္နက္ကုိင္စစ္ေသြးၾကြမ်ားသည္ တရုတ္ႏုိင္ငံ Norinko စစ္လက္နက္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရး စက္ရုံမွ လက္နက္မ်ားအသုံးျပဳလ်က္ရွိသည္ဟူေသာ သတင္းေပးပုိ႔မႈမ်ား အေစာပုိင္းကာလတြင္ ထြက္ေပၚခဲ့ေသးသည္။ သုိ႔ေသာ္ လက္ရွိအေနအထား အထိ အဆိုပါ စစ္ေသြးၾကြမ်ားကုိ တရုတ္အရာရွိ ႀကီးမ်ားက စစ္လက္နက္ကူညီေထာက္ပံ့မႈေပးေနသည္ဟူေသာ သတင္းေပးပုိ႔မႈမ်ိဳးမရွိေသးေပ။ မည္သုိ႔ပင္ ဆုိေစ Tinsukia ၿမိဳ႕တြင္ တရုတ္ႏုိင္ငံထုတ္ အေဝးထိန္းစနစ္သုံးေဖာက္ခြဲေရးပစၥည္းမ်ားကုိ အိႏၵိယစစ္တပ္က ဖမ္းဆီးရမိလုိက္သည္။
**********************************************************
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တရုတ္ေတြေပးတဲ့ သင္ခန္းစာ
(Japan Times မွ Chinese Lessons on Myanmar ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
(ျမန္မာကို တရုတ္ထံမွ ဆြဲယူသိမ္းသြင္းရန္ အိႏၵိယႀကိဳးစား ဟူေသာ ေဆာင္းပါးႏွင့္ ဆက္စပ္၍ ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္သည္)
အိႏၵိယႏိုင္ငံအေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕အေရွ႕ဘက္ အိမ္နီးခ်င္းအေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံ (ျမန္မာ)ရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒကို ထဲထဲဝင္ဝင္ ေလ့လာလိုက္မယ္ ဆိုရင္ ခင္မင္စရာေကာင္းသလို ရြံစရာေကာင္းတဲ့ လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဆြဲယူသိမ္းသြင္းဖို႔အတြက္ ခက္ခဲေတာ့မွာမဟုတ္ပါဘူး။
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ၿဗိတိန္ထံက လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပိုင္း အရပ္ဖက္ျဖစ္ေစ၊ စစ္ဖက္ျဖစ္ေစ ျမန္မာအစိုးရေတြဟာ အျခားႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ျပည္တြင္းေရး ကိစၥမ်ားကို ၾကားဝင္မစြက္ဖက္ေရး၊ ႏိုင္ငံအားလံုးနဲ႔ ခင္မင္ရင္းႏွီးစြာ ဆက္ဆံျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးေႏွာင္ႀကိဳးသာ ပါမလာဘူးဆိုရင္ ေနရာ အားလံုး ကေန ရသမွ် ကူညီေထာက္ပံ့မႈေတြကို လက္ခံျခင္းစတဲ့ ဘက္မလိုက္ မူဝါဒကို ဆုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြဟာ ဒီအေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းကို ေကာင္းေကာင္းႀကီးသေဘာေပါက္သြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာေတြကို ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ကိစၥ စည္းရံုးသိမ္းသြင္းမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။
လြတ္လပ္တဲ့ကမၻာႀကီးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီကိစၥကို အကူအညီေပးဖို႔ ဘာေၾကာင့္ အရင္တုန္းက ပ်က္ကြက္ခဲ့ပါသလဲ လို႔ ေမးခ်င္ပါ တယ္။ ျမန္မာေတြဟာ ၁၉၄၀ ခုႏွစ္မ်ားေနာက္ပိုင္းနဲ႔ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ေတြမွာ ဒီမိုကေရစီ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို မဲေပးခဲ့ၾကၿပီးသားပါ။ ဒီကေန႔ အေနာက္ႏိုင္ငံ ေတြ မိေက်ာင္းဥပုသ္ေစာင့္ျပေနတာ၊ မိေက်ာင္းမ်က္ရည္က်ေနတာဟာ အရွိထက္ပိုၿပီး ဟန္ထုတ္ျပတတ္တဲ့ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အရည္အခ်င္း တစ္ရပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံေရးထူေထာင္ဖို႔အတြက္ ရႈတ္ေထြးမႈမရွိတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ ေနာက္ကို လိုက္ပါရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ျခား ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ျပည္တြင္းေရးကို ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ေနတဲ့ အေနာက္ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕ ကို အတုယူလို႔ မရပါဘူး။ တရုတ္ေတြဆီကေန သင္ယူပါလို႔ အႀကံျပဳ တင္ျပလိုက္ပါတယ္။
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.