Posts
 | yangonchronicle 2011 |
၁၆.၉.၂ဝ၁၁
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
- ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လိုလားေသာ သမၼတက ျမန္မာႏိုင္ငံကို စတင္ေျပာင္းလဲ
(Asia Times မွ 16 Sept 2011 ရက္စြဲပါ “Pro- reform president shakes up Myanmar” သတင္းေဆာင္ပါးကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
- ျမန္မာမွ တရားမဝင္မူးယစ္ေဆး အလံုးအရင္းႏွင့္ စီးဝင္ႏိုင္ေၾကာင္း ထိုင္းကို အေမရိကန္သတိေပး
(The Nation မွ 15 Sept 2011 ရက္စြဲပါ “US warns Thailand of influx of illicit drug from Burma” သတင္းကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
- ကခ်င္ဒုကၡသည္ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕မ်ား ရန္ပုံေငြျပတ္လပ္
(IRIN မွသတင္းေဆာင္းပါးကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
- ျမန္မာႏိုင္ငံအတိတ္မွလြတ္ေျမာက္ရန္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားကူညီႏိုင္
(14 September 2011 ရက္စြဲပါ Jakata Globe မွ Akira Morelto ေရးသားေသာ Burma's neighbors can help it escape past ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
********************************************************************************
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လိုလားေသာ သမၼတက ျမန္မာႏိုင္ငံကို စတင္ေျပာင္းလဲ
(Asia Times မွ 16 Sept 2011 ရက္စြဲပါ “ Pro- reform president shakes up Myanmar ” သတင္းေဆာင္ပါးကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ယခင္က စစ္ဖက္အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား ရာစုႏွစ္ဝက္မွ် ထိန္းသိမ္းလာခဲ့ၾကသည့္ “အၾကြင္းမဲ့ အာဏာ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ” ကို ယခု အရပ္သား တစ္ပိုင္းအစိုးရက ေျဖေလွ်ာ့ေပးေနျခင္းေၾကာင့္ အေျပာင္းအလဲက ဘယ္ေလာက္ စစ္မွန္သလဲ ဟူေသာ စိတ္ဝင္စားစရာ ေမးခြန္းႀကီး ေပၚထြက္လာ သည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံမွ အထင္ရွားဆံုး ႏိုင္ငံေရး အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေျပာင္းအလဲကို ယံုၾကည္ လက္ခံေၾကာင္း ျပသသည္။ “အတိတ္က ျဖစ္ခဲ့တာဟာ ၿပီးခဲ့ၿပီ၊ လက္ရွိ အေနအထားက လက္ရွိပဲေပါ႔။ အေျပာင္းအလဲတစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ရွိေနပါၿပီ” ဟု အသက္ ၆၆ ႏွစ္အရြယ္ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္က တနလၤာေန႔တြင္ သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာၾကားလိုက္သည္။
အေမရိကန္အစိုးရ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ဒဲရက္မစ္ခ်ယ္ (Derek Mitchell) ႏွင့္ တနလၤာေန႔က ေတြ႕ဆံုမႈ အၿပီးတြင္ ႏိုဘယ္ဆုရွင္က “လက္ရွိအေနအထားေၾကာင့္ အေမရိကန္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ ကလည္း စိတ္ဝင္တစား ရွိေနၿပီဆိုေတာ့ ကၽြန္မတို႔ အျမင္ခ်င္း ဖလွယ္ခဲ့ၾကပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။
မႏွစ္က ႏိုဝင္ဘာေရြးေကာက္ပြဲမ်ားအၿပီး၌ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အလားတူ ထပ္တူ ထပ္မွ် အေရးႀကီးေသာ ေတြ႕ဆံုမႈတစ္ခုကို တနဂၤေႏြေန႔က လက္ခံခဲ့ရာ ႏိုင္ငံ၏ လူသိမ်ား ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား မင္းကိုႏိုင္၏ မိသားစုႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။
“ဒါဟာ မင္းကိုႏိုင္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕မိသားစုကို စိတ္ဓါတ္ေရးရာ အားေပးတဲ့ ေတြ႕ဆံုမႈပါ” ဟု ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း AAPP ၏ တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴး ကိုဘိုၾကည္က Inter Press Service IPS ႏွင့္ တယ္လီဖုန္း အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာၾကားသည္။
ေထာင္ဒဏ္ ၆၅ ႏွစ္ အျပစ္ေပးျခင္း ခံရေသာ အသက္ ၄၈ ႏွစ္ အရြယ္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ မင္းကိုႏိုင္၏ ျဖစ္ရပ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစိုးရကို အတိုက္အခံ ဆန္႔က်င္မႈအတြက္ တန္ဖိုးႀကီးႀကီး ေပးဆပ္ေနရေသာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား၏ ဘဝကို ထင္ဟပ္ျပေနသည္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ အက်ဥ္းစခန္း ၄၄ ခု၌ ထိန္းသိမ္းခံ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၁၉၉၆ ဦးခန္႔ ရွိေနသည္ဟု AAPP ၏ အဆိုအရ သိရသည္။
၁၉၆၂ တပ္မေတာ္ အာဏာသိမ္းပြဲ ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ မၾကာခဏ ျပစ္တင္ ရႈတ္ခ်ခံေနရသည့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံတကာၾကက္ေျခနီေကာ္မတီ ICRC အား အက်ဥ္းေထာင္ ၃ ခု ကို ေလ့လာ စစ္ေဆးရန္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ဇူလိုင္လအတြင္း ခြင့္ျပဳခဲ့ သည္မွာ နည္းပါးေသာ္လည္း သိသာထင္ရွားသည့္ ႏိုင္ငံေရး အေလွ်ာ့ေပးမႈမ်ား စတင္ထြက္ေပၚလာသည္။
အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း ေရႏွင့္ သန္႔ရွင္းေရး အေျခအေနမ်ား တိုးတက္မႈကို ၾကည့္ရႈသည့္ ICRC ၏ ခရီးစဥ္သည္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား မ်ားအား ေတြ႕ဆံုအကဲခတ္ခြင့္ကို ၆ ႏွစ္ၾကာ ပိတ္ပင္ထားခဲ့ၿပီး ယခုမွ ေပၚထြက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။
ၾသဂုတ္လအတြင္း၌မူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သူမဦးေဆာင္ေသာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆန္႔က်င္ေရးအုပ္စုႏွင့္ မႏွစ္က ယူနီေဖာင္းခၽြတ္ အရပ္ဝတ္ ကပ်ာကယာ လဲကာ အာဏာရလာေသာ ယခုအစိုးရအဖြဲ႕ အၾကား ဆက္ဆံေရး တိုးတက္ေႏြးေထြးမႈကို တည္ေဆာက္ခဲ့ေလသည္။
ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းမွ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ သူမႏွင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္တို႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ေန႔တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ဆင္းရဲမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ဖိုရမ္သို႔ သူမ ဆက္လက္တက္ေရာက္ခဲ့သည္။
ေဆြးေႏြးပြဲဖိုရမ္မွာ ေတြ႕ရတဲ့ ပြင့္လင္းမႈ အဆင့္ေၾကာင့္ လံုးဝကို အားတက္သြားတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆင္းရဲမြဲေတမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကို အကူအညီေပးဖို႔ ဆႏၵရွိေနပါတယ္ဟု ေဆြးေႏြးပြဲတက္ေရာက္သူတစ္ဦး ျဖစ္သည့္ စီးပြားေရးပညာရွင္ ဦးေဇာ္ဦးက IPS သို႔ ေျပာၾကား သည္။ “ဒီကိစၥဟာ သူမနဲ႔ အစိုးရအၾကား အယူအဆေရး၊ ႏိုင္ငံေရး သေဘာကြဲလြဲမႈေတြ သိပ္မရွိပဲနဲ႔ အက်ိဳးတူနယ္ပယ္ရွာေတြ႕ႏိုင္မယ့္ က႑တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဦးေဇာ္ဦးက ဆိုသည္။
ထို႔အျပင္ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၈ အတြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ေဒၚလာ ၈ ဘီလ်ံဖိုး ေရာင္္းခ်ႏိုင္ခဲ့သည့္ သဘာဝဓါတ္ေငြ႕ အပါအဝင္ သယံဇာတမ်ား ၾကြယ္ဝေသာ ႏိုင္ငံတြင္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈက ဒုကၡေပးေနေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့သည့္အတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အတြက္ အမွတ္ တက္သြားခဲ့သည္။
တိုင္းျပည္လူဦးေရ၏ ၃၃% (သို႔) လူဦးေရ ၁၉ သန္းခန္႔ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ သတ္မွတ္မ်ဥ္း၏ ေအာက္တြင္ ေရာက္ရွိေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ယခင္က အုပ္ခ်ဳပ္သူ အာဏာရွင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားစြာ အျမတ္ထြက္ၾကြယ္ဝသြားခဲ့သည္ ဟုလည္း ၾကားသိရသည္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကုလ သမဂၢ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ညႊန္းကိန္းျပ ဇယားတြင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၈၂ ႏိုင္ငံ အနက္ အဆင့္ ၁၃၈ သတ္မွတ္ျခင္းခံရသည္။
“အခုလို ဆင္းရဲမႈတိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို ထိပ္တန္းဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္လာတာဟာ ေမွ်ာ္လင့္မထားၾကတဲ့ ျဖစ္ရပ္ပါပဲ” ဟု ဦးေဇာ္ဦးက ဆိုသည္။ “အစိုးရက သူတို႔ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိမ္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ျပႆနာေတြကို ဝန္ခံေျပာဆိုၿပီး ပြင့္လင္းတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို က်င္းပေပးတဲ့ အျပင္ ဝန္ႀကီးေတြေတာင္မွ ပရိသတ္ရဲ႕ ေမးျမန္း စိမ္ေခၚမႈကို ႀကံဳေတြ႕ေနရပါၿပီ” ဟု ဦးေဇာ္ဦးက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။ တပ္မေတာ္၏ ေျဗာင္က်က် ၾကားဝင္ စြက္ဖက္မႈအပါအဝင္ အျငင္းပြားစရာ အလြန္မ်ားျပားခဲ့ေသာ မႏွစ္က ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားအၿပီး ေခၚယူသည့္ လႊတ္ေတာ္က ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခဲ့ေသာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး စတင္မႈသည္ ႏိုင္ငံတကာ၏ လက္ခုပ္သံမ်ားကိုပင္ ရယူႏိုင္ခဲ့ေလသည္။
ယခင္ အာဏာရွင္အစိုးရကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ကာ အေရးယူဒဏ္ခတ္ထားခဲ့ေသာ ဥေရာပသမဂၢ EU သည္ပင္ အေကာင္းဖက္မွ ရႈျမင္၍ တုန္႔ျပန္လ်က္ရွိေပသည္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပိုမို ပြင့္လင္းလာမယ့္ အခြင့္အလမ္းကို ကၽြန္မ ေတြ႕ျမင္ေနပါတယ္” ဟု အီးယူ၏ ႏိုင္ငံတကာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး၊ လူသားျခင္း ကယ္ဆယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေကာ္မရွင္နာ မင္းႀကီး Kristalina Georgieva က ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ျမန္မာ သမၼတသစ္က အာဏာလႊဲေျပာင္းရယူအၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမိန္႔ခြန္းကို ေျပာၾကားၿပီးေနာက္ ေစ့စပ္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးမည့္ အစီအစဥ္ မ်ားကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္တြင္ အီးယူက သံလြင္ခက္ ကမ္းလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ အီးယူက ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးႏွင့္ တာဝန္ရွိသူအခ်ိဳ႕၏ ျပည္ဝင္ခြင့္ ပိတ္ထားျခင္းကို ဖယ္ရွားေပးခဲ့သလို ဥေရာပ ဝန္ႀကီးမ်ားလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာခြင့္ရေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူသားျခင္းစာနာတဲ့ အကူအညီေပးခြင့္ရမယ့္ ေနရာေတြ တိုးခ်ဲ႕ဖို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ဆႏၵရွိေနတာေၾကာင့္ ကၽြန္မ အားတက္ သြားပါတယ္။ ဒီ ႏိုင္ငံထဲက အေငြ႔အသက္က အရင္နဲ႔မတူပဲ ကြဲျပားေနၿပီ။ အေျပာင္းအလဲကို ကိုယ္စားျပဳသူေတြ ရွိေနၿပီလို႔ ကၽြန္မတို႔ ယူဆတယ္ ” ဟု ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီး Kristalina Georgieva က ႏွစ္ရက္ၾကာ လူသားျခင္းစာနာမႈ ေလ့လာေရးမစ္ရွင္ အၿပီးတြင္ ဘန္ေကာက္၌ သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္ ေထာင္က်ခဲ့ရေသာ ကိုဘိုၾကည္သို႔ တပ္မေတာ္ဖိႏွိပ္မႈ ဒဏ္ခံ သားေကာင္မ်ား အတြက္မူ ရင္ကို ထိမွန္မႈ သိပ္မရွိဟု ဆုိရမည္။ “အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္းက လူ႔အခြင့္အေရး ညႇင္းပန္းမႈေတြကို အဆံုးသတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီအေျပာင္းအလဲကသာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ဖိအားေပးမႈကို ေလွ်ာ့ပါးေစၿပီး အစိုးရရဲ႕ ပံုရိပ္ကို တိုးတက္ေစမွာပါ” ဟု ကိုဘိုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
********************************************************
ျမန္မာမွ တရားမဝင္မူးယစ္ေဆး အလံုးအရင္းႏွင့္ စီးဝင္ႏိုင္ေၾကာင္း ထိုင္းကို အေမရိကန္သတိေပး
(The Nation မွ 15 Sept 2011 ရက္စြဲပါ “US warns Thailand of influx of illicit drug from Burma” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
အာဖဂန္ နစၥတန္တြင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းႏွင့္ တိုက္ဖ်က္ျခင္း ေအာင္ျမင္မႈရရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ထိုင္းႏိုင္ငံအား ၎၏အိမ္နီးျခင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွ တရားမဝင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္တင္သြင္းမႈ ျမင့္မားလာေနေၾကာင္း ၾကာသပေတးေန႔က သတိေပး ေျပာဆိုလိုက္သည္။
အာဖဂန္နစၥတန္က မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္ေရာင္းဝယ္မႈ အရွိန္အဟုန္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေလွ်ာ့ခ်ရာမွာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းက ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိသြားၿပီ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လာမယ့္ႏွစ္ေတြမွာ ပိုမိုႀကီးမားတဲ့ တရားမဝင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္တင္ပို႔သူျဖစ္လာဖို႔ မ်ားေနပါၿပီဟု အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ ႏိုင္ငံတကာ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးဆိုင္ရာ ဗ်ဴရို လက္ေထာက္ အတြင္းဝန္ William Brownfield က ေျပာၾကားလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
Brownfield သည္ မူးယစ္ေဆးဝါးထိန္းခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကို ေဆြးေႏြးရန္အတြက္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔ အႀကီး အကဲ၊ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္၊ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္တို႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရန္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ၾကာသပေတးေန႔က ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။
*****************************************************
ကခ်င္ဒုကၡသည္ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕မ်ား ရန္ပုံေငြျပတ္လပ္
(IRIN မွသတင္းေဆာင္းပါးကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ယခုအခါ ကခ်င္လူမႈဝန္ထမ္းအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕မ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ တရုတ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္ေဒသမွ ျပည္တြင္းေရႊ႕ေျပာင္း ပုဂၢိဳလ္ (IDP)မ်ားအား ကူညီပံ့ပုိးရန္ ေငြေၾကးႏွင့္ အေထာက္အပံ့ ပစၥည္းမ်ား ျပတ္လပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း စုံစမ္းသိရွိရသည္။
"အေျခအေနေတြက အခုဆုိရင္ ပုိမုိဆုိးရြားလာေနပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ေရႊ႕ေျပာင္းဒုကၡသည္ေတြကုိ ဘယ္သူကမွ ကူညီေထာက္ပံ့မႈ မျပဳႏုိင္ေတာ့လုိ႔ပါပဲ"ဟု Relief Action Network for IDPs and Refugees (RANIR) အဖြဲ႕မွ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းေရးမွဴး La Rip က လုိင္ဇာၿမိဳ႕မွ တစ္ဆင့္ IRIN သတင္းဌာနသုိ႔ ေျပာၾကားသည္။ ယင္းအဖြဲ႕အစည္းသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ေဒသခံ ကြန္ျမဴနစ္တီ အဖြဲ႕အစည္းေပါင္း ၁၂ ဖြဲ႕ႏွင့္ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ေနရာခ်ထားေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္လ်က္ရွိသည္။
ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕(KIA) ၏ အရပ္ဘက္ေရးရာဌာနမ်ားက တရုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ရွိ ေရႊ႕ေျပာင္းဒုကၡသည္စခန္းမ်ား အတြက္ စားနပ္ရိကၡာမ်ား ေထာက္ပံ့ေပးလ်က္ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ပဋိပကၡျဖစ္မႈ ေလးလခန္႔ ၾကာျမင့္လာေသာအခါ အကူအညီအေထာက္အပံ့မ်ား လုိအပ္ လာေၾကာင္း ၎ကျဖည့္စြက္ေျပာဆုိသည္။
"ဒုကၡသည္ျပည္သူေတြဟာ တစ္ေန႔ကုိ ဆန္အနည္းငယ္ပဲရပါတယ္။ တျခားအဟာရ ျဖစ္မယ့္အစားအစာ ဘာမွမရပါဘူး။ အခုေဆာင္းရာသီ ဘက္ ေရာက္လာေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ စားနပ္ရိကၡာနဲ႔ေနထုိင္စရာ ရရွိေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စုိးရိမ္ပူပန္ေနရပါတယ္" ဟု La Rip က ဆက္လက္ေျပာဆုိသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔ ျမန္မာစစ္တပ္က KIA ကုိ စတင္တုိက္ခုိက္ ေခ်မႈန္းသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ကခ်င္ျပည္နယ္အေရွ႕ဖ်ားပုိင္း ေက်းလက္ေဒသတြင္ ေနထုိင္ေသာ အရပ္သားျပည္သူမ်ား အုိးအိမ္ပစ္ကာ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ခဲ့ၾကရသည္။ အဆုိပါ တုိက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ KIA အၾကား ရရွိခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၇ႏွစ္ၾကာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ ပ်က္ျပားသြားခဲ့ရၿပီး အရပ္ဘက္ ျပည္သူ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာမွာ ေတာတြင္း ေဒသႏွင့္ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ဘက္သုိ႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခဲ့ရသည္။
KIA ႏွင့္ ျမန္မာစစ္တပ္အၾကား စစ္မက္ပဋိပကၡ၏ အဓိက ဖုိးကပ္စ္မွာ ျမန္မာအစုိးရ၏ အစီအစဥ္ျဖစ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အုပ္စုမ်ား နယ္ျခားေဒသေစာင့္တပ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ဖြဲ႕စည္းေရးပင္ျဖစ္သည္။ လက္ရွိ အေနအထားတြင္ ေရႊ႕ေျပာင္းျပည္သူမ်ားသည္ ဝါးျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားေသာ တဲမ်ား၊ ပလတ္စတစ္အမိုးအကာျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ယာယီတဲမ်ားတြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိသည္။ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားအတြင္း လူဦးေရ ျပည့္သိပ္ က်ပ္ညပ္ေနျခင္း၊ ေရေကာင္းေရသန္႔ ရရွိမႈနည္းပါးျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ နာမက်န္းျဖစ္မႈမ်ား ပုိမုိျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိသည္။
အကူအညီေပးေရး ဝန္ထမ္းမ်ား အဆုိအရ ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လအတြင္း လုိင္ဇာတြင္ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါႏွင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါတုိ႔ေၾကာင့္ ေသဆုံးသူ ကေလးငယ္ ၇ ဦး ရွိၿပီျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ ဒုကၡသည္စခန္းတစ္ခုတြင္ လူ ၂၀၀၀ ကုိ အိမ္သာ ၁၀ လုံး ျဖင့္ မွ်ေဝအသုံးျပဳေနၾကရသည္ဟု ၎တုိ႔က ဆုိသည္။
"ကၽြန္မတုိ႔ေတြအတြက္ အေရးတႀကီးလုိအပ္ေနတာက ေဆးဝါးပါပဲ" ဟုထုိင္းႏုိင္ငံအေျခစုိက္ ကခ်င္ အမ်ိဳးသမီးေရးရာ အဖြဲ႕ (KWAT)မွ Mai Ja က ေျပာၾကားသည္။ အဆိုပါအဖြဲ႕သည္ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ ေဒသတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ယာယီ ေနထုိင္လ်က္ရွိေသာ ဒုကၡသည္ ၃၀၀၀ ခန္႔ကုိ အကူအညီ အေထာက္အပံ့မ်ား ေပးေနသည့္ အဖြဲ႕တစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။
ဒုကၡသည္အရပ္သားေတြအတြက္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာပံ့ပုိးမႈမ်ား အပါအဝင္ ေဆာင္းရာသီ ဒဏ္ကုိ ခံႏုိင္မည့္ေနထုိင္စရာမ်ား ျဖစ္သည္ဟု La Rip ကဆုိသည္။ RANIR အဖြဲ႕သည္ KIO ၊ တရုတ္ႏုိင္ငံ ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းရွိ ကခ်င္ကြန္ျမဴနစ္တီမွ ရန္ပုံေငြေဒၚလာ ၃၁၂၀၀၀ ခန္႔ အလွဴခံ ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ ရန္ပုံေငြ ကုန္လုနီးပါး ရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း Mai Ja ကေျပာၾကားသည္။ ႏုိင္ငံတကာရန္ပုံေငြရွာေဖြေရး အသုိင္း အဝုိင္းသုိ႔ ေဒၚလာ ၂ ဒႆမ ၄ သန္းရရွိရန္ ဇြန္လအတြင္း အဆုိျပဳ ေတာင္းဆုိခဲ့ေသာ္လည္း အနည္းငယ္မွ်သာရရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ထုိထဲမွ ေဒၚလာ ၃၈၀၀၀ အား ဥေရာပအန္ဂ်ီအုိ ႏွစ္ခုက လွဴဒါန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ "လူေတြက ရြာျပန္ဖို႔ အင္မတန္ ေၾကာက္လန္႔ေနၾကပါတယ္ ” ဟု La Rip က ျဖည့္စြက္ ေျပာဆိုသည္။
***************************************************
ျမန္မာႏိုင္ငံ အတိတ္မွလြတ္ေျမာက္ရန္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားကူညီႏိုင္
(14 September 2011 ရက္စြဲပါ Jakata Globe မွ Akira Morelto ေရးသားေသာ Burma's neighbors can help it escape past ကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
1950 ခုႏွစ္မ်ားေနာက္ပိုင္းႏွင့္ 1960 ခုႏွစ္မ်ား အေစာပိုင္းကာလက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ ရန္ကုန္သည္ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွတြင္ အေရးႀကီး ေသာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဗဟို႒ာနမ်ား၌ တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္ခဲ့သည္။
ထိုႏွစ္မ်ားက ရန္ကုန္သည္ ေအာင္ျမင္ေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ၿပီး မ်ားစြာေသာ ဆရာဝန္မ်ား၊ အင္ဂ်င္နီယာမ်ား အပါအဝင္ တကၠသိုလ္ ဘြဲ႕ရ မ်ားကို ေမြးထုတ္ေပးခဲ့ၿပီး ၄င္းတို႕အနက္အခ်ိဳ႕မွာ အာ႐ွတစ္ခြင္၌ ယေန႕တိုင္ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မဟာသေရစည္သူ ဦးသန္႕သည္ ကုလသမဂၢအေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာၿပီး ႀကီးမားေသာ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕ႀကီးကို ဦးေဆာင္ေသာ ပထမဆံုး အေနာက္ႏိုင္ငံသား မဟုတ္သူလည္း ျဖစ္လာသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တပ္မွ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံေရးအရ၊ လူမႈေရးအရ စမ္းသပ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ တုိင္းျပည္ စီးပြားေရး တည္ၿငိမ္မႈမ႐ွိျခင္း၊ ေခါင္းမာစြာ ဖြဲ႕စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ျခင္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။ အဆိုပါ လကၡဏာမ်ားသည္ ယေန႕ျမန္မာႏိုင္ငံစီးပြားေရးတြင္ ဆက္လက္ ႐ွိေနပါေသးသည္။
ျမန္မာ့နည္း၊ ျမန္မာ့ဟန္ ဆို႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္၏ ႏိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္မ်ားသည္ ထိုစဥ္က ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲအာ႐ွႏိုင္ငံ အမ်ားစု၏ ဆႏၵႏွင့္ ျခားနားမႈ မ႐ွိခဲ့ေပ။ အားလံုးက ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွ လြတ္လပ္ေရးရခ်င္ၾကသည္။ ၄င္းတို႕၏ စီးပြားေရးကို လႊမ္းမိုးေသာ ကိုလိုနီလုပ္ငန္းမ်ား၏ လႊမ္းမိုးမႈမွ ကင္းလြတ္ခ်င္ၾကသည္။ ၁၉၅၀ မ်ားႏွင့္ ၁၉၆၀ မ်ား႐ွိ စစ္ေအးတိုက္ပြဲ ႏိုင္ငံေရး ဝင္႐ိုးတန္းတြင္ ဘက္မလိုက္ပဲေနမည္။ လူမႈေရးအရ ညီမွ်ရန္ႏွင့္ တရားမွ်တမႈ ႐ွိရန္ လိုလားသည္။ အမ်ိဳးသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈ႐ွိရမည္။ ပို၍ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ေျပာရလွ်င္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ကုန္သြယ္ေရး စီမံမႈမ်ားတြင္ ပါဝင္လိုသည္ စသည္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။
သို႕ေသာ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲအာ႐ွႏိုင္ငံမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကဲ့သို႕ပင္ ၄င္းတို႕၏ သမိုင္းေၾကာင္း အေပၚတြင္ေရာ၊ ၄င္းတို႕၏ အိမ္နီးခ်င္းမ်ား၏ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ အေတြ႕အၾကံဳမ်ားအေပၚတြင္ပါ ေလ့လာဆည္းပူးစရာ မ်ားစြာ ႐ွိခဲ့သည္။ ၁၉၆၀ မ်ားက ဆို႐ွယ္လစ္စစ္တပ္၏ စမ္းသပ္မႈမွာ တန္ဖိုးႀကီး ေပးဆပ္ခဲ့ရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အာ႐ွတြင္ အေကာင္းဆံုး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေနသည့္ ႏိုင္ငံမွသည္ ေဒသတြင္း အဆိုး႐ြားဆံုး စီးပြားေရး စြမ္းေဆာင္မႈ ႐ွိေသာ ႏိုင္ငံ အျဖစ္သို႕ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အင္ဒိုခ်ိဳင္းနားတြင္ အႀကီးဆံုးတိုင္းျပည္ႏွင့္ သယံဇာတျကြယ္ဝေသာ တိုင္းျပည္ျဖစ္လင့္ကစား ထိုအခ်ိန္မွစ၍ အႏၱရာယ္ ႀကီးစြာ ေအာက္သို႕စိုက္ဆင္းေတာ့မည့္ လကၡဏာမ်ား ျပသခဲ့သည္။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈမ်ား က်ယ္ျပန္႕စြာ ျမင္သာထင္သာ႐ွိလာျပီး၊ ေသးငယ္ျပီး နည္းပညာ အားနည္းေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေခတ္ေနာက္ျပန္ ဆြဲေနေသာ စက္မႈလုပ္ငန္းေလးမ်ား အေပၚတြင္ ေခါင္းမာစြာ တည္မွီေနခဲ့သည္။
ေျမမ်ား၊ ကုန္သြယ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား အပါအဝင္မ်ားစြာေသာ စီးပြားေရးအစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ႏိုင္ငံပိုင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး ပစၥည္းမ်ား ပို႕ကုန္ေစ်းက်သြားျခင္းႏွင့္ စီးပြားေရးကၽြမ္းက်င္ေသာ တ႐ုတ္၊ ကုလား စီးပြားေရးလုပ္ငန္း႐ွင္မ်ား စြန္႕ခြာသြားျခင္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။
စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ တင္းမာမႈမ်ားကို ပိုမိုျဖစ္ေစသည္။ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈႏွင့္ လူမႈေရး အကူအညီမ်ားသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ တင္းမာမႈမ်ားကို ပိုမိုျဖစ္ေစသည္။ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈႏွင့္ လူမႈေရးအကူအညီမ်ားသည္ တိုင္းရင္းသား မ်ားႏွင့္ တင္းမာမႈေလ်ာ့ပါးေရးကို ျဖစ္ေစသည္။ ယခုမူ ႏွလံုးရည္ျဖင့္ ေျဖ႐ွင္းရမည့္အစား စစ္တပ္အင္အားသံုး အေျဖ႐ွာမႈမ်ား ႐ွိခဲ့သည္။
၁၉၈ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ျဖစ္ေပၚေသာ အစိုးရဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပမႈမ်ားႏွင့္ ျမန္မာ့ဆို႐ွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ မေအာင္ျမင္မႈေၾကာင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသည္ ပုဂၢလိကစီးပြားေရးလုပ္ငန္း ဖန္တီးေပးသည့္ ေဈးကြက္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို က်င့္သံုးခဲ့ျပန္သည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံျခားတိုက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ေျဖေလ်ာ့ေပးျခင္း၊ အျမတ္ခြန္ဆိုင္ရာမက္လံုးမ်ား ျဖင့္ ဆြဲေဆာင္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေရနံႏွင့္ ဓာတ္ေငြ႕၊ သတၱဳတြင္းႏွင့္ ခရီးသြားက႑မ်ားကို အထူး ဆြဲေဆာင္ခဲ့ရာ အဆိုပါက႑မ်ားသည္ ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဓိက ဝင္ေငြရလမ္းမ်ား ျဖစ္ေန သည္။
သို႔ေသာ္ ခ်မ္းသာျခင္းခြဲေဝမႈ ပံုသ႑ာန္မွာ အလြန္ေျပာင္းလဲမႈ မ႐ွိခဲ့ပါ။ ျပည္သူအမ်ားစုသည္ ကၽြမ္းက်င္မႈ မလိုေသာ ဝင္ေငြနည္းပါးသည့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားကိုသာ လုပ္ကိုင္ၾကရသည္။ ထို႔အျပင္ အစိုးရသည္ ဝင္ေငြနည္းေသာ မိသားစုမ်ားအား ေထာက္ပံ့ျခင္းႏွင့္ လူမႈေရးအရ အကာအကြယ္ ေပးေရး ဆိုင္ရာမ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးမႈတြင္ အကန္႔အသတ္ မ်ားစြာ ႐ွိခဲ့သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အစိုးရသည္ GDP ၏ ၆% သာ အခြန္ အျဖစ္ ရ႐ွိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အမ်ားက ႏိုင္ငံေရးအရလည္းေကာင္း၊ စီးပြားေရးအရလည္းေကာင္း၊ ပထဝီ အေနအထား အရ လည္းေကာင္း အထီးက်န္ ျဖစ္ေနသည္ဟု ျမင္ေနၾကေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အလားအလာႏွင့္ ပတ္သက္၍ အာရွ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ လည္းေကာင္း၊ ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးအရ ေျပာင္းလဲမႈ အေၾကာင္းအရာမ်ား ကို လည္းေကာင္း ေလွ်ာ့မတြက္သင့္ေပ။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ မလႊဲသာ မေရွာင္သာ တရုတ္ႏွင့္ အိႏၵိယတို႔ ဆံုရာ ေနရာျဖစ္ေနဆဲ ျဖစ္ေသာ္လည္း The Economist ၏ အစီရင္ခံစာအရ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ 1100 ကီလိုမီတာ စက္ဝန္းအတြင္း လူသန္းေပါင္း (၆ဝဝ) ေက်ာ္ ေနထိုင္ၾကၿပီး၊ အေရွ႕ဖက္တြင္ ထိုင္းႏွင့္ လာအို အစျပဳ၍ အေနာက္ ဖက္တြင္ အိႏိၵယ၊ တရုတ္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွင့္ ဘူတန္တို႔ ရွိေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လ်င္ျမန္စြာ တိုးတက္ေနေသာ ေဒသ၏ အလယ္တြင္ ရွိေနျခင္း၊ အဆင့္မီေသာ ႀကီးထြားမႈ အတြက္ ခိုင္မာေသာ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ား လုပ္ေနေသာ စီးပြားေရးတည္ေဆာက္ျပဳျပင္မႈမ်ား လ်င္ျမန္စြာ ျပဳလုပ္ေနေသာ အိမ္နီးခ်င္းမ်ား ရွိေနျခင္းတို႔မွာ ေပးထားခ်က္မ်ား ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ တည္ရွိေနမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးႀကီးေသာ ေမးခြန္းမ်ား ေမးစရာရွိေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ယေန႔အခ်ိန္အခါတြင္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အာရံုျပဳမႈမွာ ဘယ္ေသာအခါကမွ် မရွိခဲ့ဘူးေပ။ ထိုသို႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း အားျဖင့္ ႏိုင္ငံတြင္း ျဖစ္ေပၚေနေသာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း အားျဖင့္ ေဒသတြင္း တိုးတက္ျဖစ္ေပၚမႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ သည္။
တရုတ္ႏွင့္ အိႏိၵယတို႔က ေဒသတြင္း အဓိကစီးပြားေရး ပေလယာမ်ားအျဖစ္ ႏိုးထလာျခင္းႏွင့္အတူ အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ား၏ ပိုမိုႀကီးမားေသာ ေဒသတြင္းခ်ိတ္ဆက္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ ဆႏၵရွိမႈမ်ားေၾကာင့္ အေရွ႕အာရွႏိုင္ငံမ်ားၾကား ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကို ျပန္လည္ပံုေဖာ္လ်က္ ရွိေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးအရ အလားအလာေကာင္းမ်ားကို မည္သူကမွ် သံသယမရွိၾကေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ သမိုင္းေၾကာင္းအရလည္းေကာင္း၊ ပထဝီအေနအထားအရ လည္းေကာင္း အေရးပါမႈမ်ားရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံက တံခါးဖြင့္ေပးလာမႈမွာ ေႏွးေကြးလ်က္ ရွိျခင္းေၾကာင့္ အေျခခံအက်ဆံုး ေမးခြန္းမွာ က်န္ရွိေနပါေသးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၾကြယ္ဝႏိုင္ ေသးသေလာ။ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ အဆက္မျပတ္ျဖစ္ေပၚ တိုးတက္ေရးတို႔ပါဝင္ေသာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ မဟာဗ်ဴဟာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ႏွင့္ ၎၏ အလားအလာကို သေဘာေပါက္သေလာ ဟူ၍ျဖစ္သည္။
ထိုအခ်က္မွာ ခက္ခဲသည္ဟု ထင္ရေသာ္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ဟူ၍ မဟုတ္ေပ။ အာရွ၏ ထြက္ေပၚလာမႈတြင္ ဖြဲ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ အေတြ႕အႀကံဳအရ အိႏိၵယ၊ တရုတ္၊ ေတာက္ကိုးရီးယားႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားတို႔တြင္ ေအာင္ျမင္ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ား ရွိသည္။ အာရွ၏ ျဖစ္တည္္လာမႈတြင္ အားလံုးသည္ ပန္းခင္း လမ္းကို ေလွ်ာက္ရသည္ မဟုတ္ပဲ၊ အခ်ိဳ႕သည္ ျပည္တြင္းစစ္မ်ား၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ သေဘာမတူမႈမ်ား၊ စီးပြားေရးက်ရႈံးမႈမ်ားႏွင့္ အဆက္မျပတ္ မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ေသာ စီးပြားေရး မူဝါဒမ်ား စသည့္လမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ေလွ်ာက္ခဲ့ရသည္။
ထိုေနရာတြင္ အေရးႀကီးဆံုးေသာအခ်က္မွာ အာရွႏိုင္ငံမ်ားသည္ တခ်ိန္မဟုတ္တခ်ိန္တြင္ ၎တို႔၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၌ မည္သည့္ေနရာ ေရာက္ေနၿပီဆိုသည္ကို ျပန္လည္ဆန္းစစ္၍ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနေသာ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရး ဝန္းက်င္အေပၚ မည္သို႔ အခြင့္အေရးယူရမည္ကို စစ္ေဆး ၾကျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ စစ္ေဆးၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ ေပါင္း၍ ယေန႔ ကမာၻေပၚတြင္ အျမန္ဆံုး တိုးတက္လ်က္ရွိေသာ ေဒသျဖစ္ေသာ အာရွဟု ယေန႔ ရပ္တည္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တစ္ဖက္ကမ္းတြင္ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိျခင္းေၾကာင့္ လစ္လ်ဴရႈထား၍ မရႏိုင္ေသာ အေျခအေနတြင္ ရွိေနသည္။ စစ္ေအးတိုက္ပြဲကာလအၿပီး 1997 အာရွ ဘ႑ာေရးအက်ပ္အတည္းႏွင့္ 2008 ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ဘ႑ာေရးအက်ပ္အတည္းတို႔သည္ ကမာၻႀကီးကို ေျပာင္းလဲသြားေစၿပီး၊ စီးပြားေရး အဆက္မျပတ္ တိုးတက္ေရးအတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လုပ္ရမည္ဆိုသည့္ အေတြ႕အႀကံဳကို ရေစခဲ့သည္။
ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အဓိက အေရးကိစၥမ်ားမွာ အဆိုပါ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားမွ အက်ိဳးရွိေအာင္ မည္သို႔ အသံုးခ်ရမည္ ဆိုသည္ကို နားလည္ရန္ႏွင့္ မူဝါဒေျပာင္းေနေသာ ပတ္ဝန္းက်င္မွ အခြင့္အေရး ရယူရန္ျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ အာရွ၏ စီးပြားေရးႏွင့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ား ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ရန္ ႀကိဳးစားရမည္ျဖစ္သည္။ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေရရွည္ႀကီးပြားခ်မ္းသာေရးအတြက္ ျပဳလုပ္ေသာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအေတြ႕အႀကံဳမ်ားကို ၾကည့္ရန္ လိုအပ္သည္။
ျမန္မာအစိုးရသစ္သည္ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈအတြက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအစီအစဥ္မ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ လကၡဏာမ်ား ရွိေနသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ လမ်ားအတြင္း ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ အစိုးရဌာနမ်ားၾကား အႀကံဥာဏ္ရယူ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိခဲ့ရာ၊ ေက်းလက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားမွ စတင္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။
အစိုးရသည္ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးအဖြဲ႕မ်ား၊ အလွဴရွင္အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားႏွင့္ ပံုမွန္ဆက္ဆံေရးရွိရန္၊ စီးပြားေရးအရ အေရးယူမႈမ်ား ရုတ္သိမ္းရန္ လိုလားေၾကာင္း ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ားက ဆိုသည္။ စစ္တပ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈကို ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားထံမွ ေလ့လာျခင္း၊ အာဆီယံစုဖြဲ႕မႈႏွင့္ အတူ ေရွ႕ဆက္ေလွ်ာက္ျခင္းတို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တည္ေဆာက္ပံု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းအတြက္ မ်ားစြာပံ့ပိုးမည့္အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။
ယခုအခ်ိန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သံသယအက်ိဳးခံစားခြင့္ ေပးသင့္သည့္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ အိႏိၵယသည္ ဟိႏၵဴမ်ားႀကီးထြားလာမႈကို ရပ္ပစ္ ႏိုင္သည္ (သို႔မဟုတ္) တရုတ္က ၾကြက္ဖမ္းေသာေၾကာင္၏ အေရာင္အေသြးအတြက္ စိုးရိမ္မႈကို သေဘာက်သည္ဟု မည္သူထင္မည္နည္း။ သို႔ေသာ္ ၎တို႔ လုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကလည္း လုပ္ႏိုင္သည္မွာ အေသအခ်ာပင္ ျဖစ္ေခ်သည္။
**********************************************************************************************************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
