Posts
 | yangonchronicle 2011 |
၂၉.၉.၂ဝ၁၁
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
- ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ားကုိ ဘန္ကီမြန္းႀကိဳဆုိ
(UPI သတင္းဌာနမွ 27 Sept 2011 ရက္စြဲပါ Ban welcomes developments in Myanmar ကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
- အိႏၵိယက ျမန္မာႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး ႏွစ္ဆျမႇင့္လုိ
(The Economic Times သတင္းစာမွ 26 Sept 2011 ရက္စြဲပါ India wants to double trade with Myanmar ကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
- စစ္တပ္က လိင္မႈဆိုင္ရာက်ဴးလြန္ဆဲဟု ဆို
(26 Sept 2011 ရက္စြဲပါ IRIN မွ “Myanmar: Military Guilty of Rape, Acitivists say” ကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
- အေမရိကန္က တ႐ုတ္အား တိဗက္လူမ်ိဳးမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို ေလးစားရန္ တိုက္တြန္း
(28 Sept 2011 ရက္စြဲပါ BBC News မွ Michael Bristow ေရးသားေသာ “US urges China on Tibetan Rights after monks’ protest” ကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
- ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေျပာင္းလဲမႈ ရနံ႔မ်ား
(26 September 2011 ရက္စြဲပါ TODAY online မွ Thaung Tun ေရးသားေသာ Winds of change pick up in Myanmar ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
************************************************************************************************************************
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ားကုိ ဘန္ကီမြန္းႀကိဳဆုိ
(UPI သတင္းဌာနမွ 27 Sept 2011 ရက္စြဲပါ Ban welcomes developments in Myanmar ကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လတ္တေလာျဖစ္ေပၚေနေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမ်ားႏွင့္ အေျပာင္းအလဲမ်ားသည္ တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ား အတြက္ နိမိတ္လကၡဏာမ်ား ျဖစ္ရာ အစုိးရအေနျဖင့္ အလုံးစုံျပည့္ဝမႈရွိကာ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္မလွည့္ႏုိင္သည့္ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈမ်ိဳး ပုိမုိျဖစ္ေပၚေအာင္ အခုိင္အမာ လုပ္ေဆာင္ သင့္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက တုိက္တြန္းေျပာၾကားလုိက္သည္။
ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအဝုိင္းတြင္ အထီးက်န္ျဖစ္ေနခဲ့သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အရပ္သားအစုိးရသစ္လက္ထက္ ၆ လတာကာလအတြင္း ထြက္ေပၚ လာခဲ့ေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ားကုိ မစၥတာဘန္ကီမြန္းကႀကိဳဆုိလုိက္ၿပီး ေနာက္ထပ္အလားတူ တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေအာင္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္ဟု လည္း တုိက္တြန္းေၾကာင္း ကုလသမဂၢ သတင္း ဝက္ဘ္ဆုိက္က ေရးသားေဖာ္ျပသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စစ္္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္လက္ေအာက္သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ရာမွ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏုိဝင္လာလ ၇ ရက္ေန႔တြင္ အျငင္း ပြားစရာ ေရြးေကာက္ပြဲတစ္ရပ္ကုိ ပထမဆုံး က်င္းပႏုိင္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ယင္းေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္စဥ္သည္ စစ္တပ္အာဏာ ဆက္လက္တည္တံ့ေရး အတြက္သာ ဦးတည္ ဒီဇုိင္းဆင္ က်င္းပခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက ေဝဖန္ေျပာဆုိၾကသည္။
ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ အရပ္ဘက္အစုိးရအဖြဲ႕သစ္လက္ထက္တြင္ အဆင့္ျမင့္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား အျပန္အလွန္ လည္ပတ္မႈမ်ား ဆက္တုိက္ျဖစ္ေပၚခဲ့သလုိ သမၼတကုိယ္တုိင္ကလည္း ေျပာင္းလဲေနေသာကမာၻႀကီးႏွင့္ တန္းတူရင္ေပါင္တန္းႏုိင္ေရး အတြက္ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္သြား မည္ ဟု ကတိကဝတ္မ်ားလည္း ျပဳထားသည္။
"တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေတြအတြက္ စစ္မွန္ေသာ အခြင့္အေရးေတြရွိေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ၿပီးျပည့္စုံမႈရွိၿပီး ေနာက္ေၾကာင္းျပန္မလွည့္ႏုိင္သည့္ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈမ်ိဳး အမွန္တကယ္ရယူမည္ဆုိပါက ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ မျဖစ္မေနတုိးျမႇင့္လုပ္ကုိင္ သြားရမည္ ျဖစ္သည္" ဟု မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢအေဆာက္အအုံတြင္က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံမိတ္ေဆြ ေရာင္းရင္းမ်ားအဖြဲ႕၏ ဝန္ႀကီးမ်ားအဆင့္ေဆြးေႏြးပဲြ ၿပီးဆုံးၿပီးေနာက္ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္သည္။
"အထူးသျဖင့္ အစုိးရအာဏာပုိင္မ်ားအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးဇာတ္ေကာင္မ်ားအားလုံးႏွင့္ တုိးတက္ေကာင္းမြန္မႈ ရွိေသာ ဒုိင္ယာေလာ့ခ္မ်ား မျဖစ္ မေနျပဳလုပ္ျခင္း၊ က်န္ရွိေနေသးေသာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအားလုံးကုိ လႊတ္ေပးျခင္း အစရွိသည္တုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေပးရမည္ျဖစ္သည္" ဟု ၎၏ ေၾကညာခ်က္က ဆက္လက္ေဖာ္ျပသည္။ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္း အေနျဖင့္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္အတြက္ ကူညီေထာက္ပံ့မႈ ျပဳလုပ္ ေပးရန္ တာဝန္ ရွိေၾကာင္း ကုလအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ဆုိသည္။
အဆုိပါ ျမန္မာႏုိင္ငံမိတ္ေဆြေရာင္းရင္းမ်ားအဖြဲ႕ကုိ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၂ ႏုိင္ငံျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထူေထာင္ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ယင္းအဖြဲ႕သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚ ကုလအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ လုပ္ပုိင္ခြင့္(Mandate)မ်ားအား အေထာက္အကူ ေပးရာတြင္ တူညီေသာ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ားေပၚထြန္းေရး အတြက္ အတုိင္ပင္ခံဖုိရမ္မ်ား က်င္းပေပးေလ့ ရွိသည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္က အစိုးရသည္ ျပည္သူမ်ား၏ လူမႈဖူလုံေရး တုိးတက္ေကာင္းမြန္လာရန္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားလုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ ႏုိင္ငံတကာစီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား မ်ားစြာထိခုိက္နစ္ နာေနရပါေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ျပည္သူ႕သေဘာထားဆႏၵျဖင့္ ေရးဆြဲခဲ့ေသာ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒအရ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံသစ္တစ္ရပ္အျဖစ္ ေပၚထြန္းလာၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကုိ ဖယ္ရွားေပးရန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္က တုိက္တြန္းေျပာဆုိလိုက္သည္။
**************************************************************************
အိႏၵိယက ျမန္မာႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး ႏွစ္ဆျမႇင့္လုိ
(The Economic Times သတင္းစာမွ 26 Sept 2011 ရက္စြဲပါ India wants to double trade with Myanmar ကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
` အိႏိၵယ-အာဆီယံ လြပ္လပ္စြာကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီမႈ (IAFTA) အရွိန္အဝါပုိမုိႀကီးမားလာေစေရးအတြက္ အိႏၵိယႏုိင္ငံက ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး ႏွစ္ဆျမႇင့္တင္ရန္ ဆႏၵရွိေနၿပီး လယ္ယာစုိက္ပ်ိဳးေရး သုေတသန ျပဳေရးႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ရွာေဖြတူးေဖာ္ေရး အစရွိသည္က႑တုိ႔တြင္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကုိင္ျခင္းျဖင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံအျပန္အလွန္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ပုိမုိမ်ားျပားေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားလုိေၾကာင္း The Economic Times သတင္းစာက ေရးသားေဖာ္ျပသည္။
လက္ရွိအေနအထားတြင္ အိႏၵိယ-ျမန္မာအၾကား ပဲ၊ အသား၊ ထုတ္ကုန္ပစၥည္းမ်ား၊ သစ္ႏွင့္ ေဆးဝါးပစၥည္းမ်ား အျပန္အလွန္ တင္ပုိ႔ေရာင္းခ် လ်က္ ရွိၿပီး ကုန္သြယ္မႈတန္ဖုိးမွာ အေမရိကန္ ၁ ဒႆမ ၅ ဘီလီယံရွိသည္။ "ႏွစ္ႏုိင္ငံကုန္သြယ္ေရးကုိ လာမယ့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ကစၿပီး ႏွစ္ဆျဖစ္ေအာင္ လုပ္သြားဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္အဆုိျပဳပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ကုန္သြယ္မႈနယ္ပယ္ကုိ ပုိမုိက်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ျဖစ္လာေအာင္ လုပ္ဖုိ႔လည္းလုိအပ္ပါတယ္" ဟု အိႏၵိယ စီးပြားေရးႏွင့္ စက္မႈလုပ္ငန္းဆုိင္ရာ ဝန္ႀကီး Anand Sharma က နယူးေဒလီၿမိဳ႕တြင္ စက္တင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔က က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ အိႏၵိယ- ျမန္မာ ပူးတြဲကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္ အစည္းအေဝး၌ ေျပာၾကားသည္။
ယင္းအစည္းအေဝးပြဲသုိ႔ ျမန္မာစီးပြားေရးႏွင့္ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးဝင္းျမင့္လည္း တက္ေရာက္သည္။
အိႏၵိယ-ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအသုိင္းအဝုိင္းအေနျဖင့္ အေကာက္ခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ ဦးစားေပးမႈ အစီအစဥ္ (DFTPS) ႏွင့္ အာဆီယံ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ခြင့္(Asean FTA) တုိ႔ကုိအသုံးျပဳကာ အျပန္အလွန္ ကုန္သြယ္မႈ တုိးတက္မ်ားျပားလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း မစၥတာ Anand Sharma ကေျပာၾကားသည္။ အိႏၵိယသည္
အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (အာဆီယံ) ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာကုန္သြယ္မႈသေဘာတူညီခ်က္ကုိ စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနၿပီ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာသည္ ၎၏ ထိပ္တန္းကုန္သြယ္ေရးမိတ္ဘက္ႏုိင္ငံ ျဖစ္သည္။ လာမည့္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္တြင္စတင္ရန္ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ ကုန္းလမ္းႏွင့္ ေရလမ္းေၾကာင္းမ်ား ပါဝင္ေသာ ကုလားတန္ ဘက္စုံသယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးစီမံကိန္းသည္ အိႏၵိယအေရွ႕ေျမာက္ပုိင္းေဒသႏွင့္ အျခားေသာ ကမာၻ႔ႏုိင္ငံမ်ား အၾကား ကုန္သြယ္မႈကုိ ျဖစ္ေပၚေစမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဝန္ႀကီး မစၥတာ Anand Sharma ကဆုိသည္။ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၁၂ဝ အကုန္အက်ခံ တည္ေဆာက္လ်က္ရွိသည့္ ယင္းကုလားတန္စီမံကိန္း ၿပီးဆုံးသြားပါက အိႏၵိယအေရွ႕ပုိင္းေဒသဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕မ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြ ဆိပ္ကမ္းအၾကား တုိက္ရုိက္ ကုန္သြယ္ေရးစႀကႍ ေပၚေပါက္လာမည္ျဖစ္ၿပီး ထုိမွတစ္ဆင့္ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္သုိ႔ ျမစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ကုန္းေၾကာင္း သယ္ယူ ပုိ႔ေဆာင္ေရး လမ္းေၾကာင္းျဖစ္ေပၚလာမည္ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ျပင္ အိႏၵိယ-ျမန္မာ အိမ္နီးခ်င္းႏွစ္ႏုိင္ငံသည္ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္၊ ႏွစ္ႏုိင္ငံနယ္စပ္ေဒသ၌ ကုန္းတြင္း အေကာက္ခြန္ဌာနမ်ား တည္ေဆာက္ ထားရွိရန္ လုိအပ္ခ်က္ရွိသည္ဟူေသာအခ်က္ကုိ နားလည္သေဘာေပါက္ထားသည္။ ထုိသုိ႔ အေကာက္ခြန္စခန္းမ်ားဖြင့္လွစ္ရာတြင္ အိႏၵိဘက္အျခမ္းရွိ မုိးေရး ႏွင့္ ျမန္မာဘက္မွ တမူးၿမိဳ႕တုိ႔သည္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ရွိသည္ ဟူေသာအခ်က္ကုိ ႏွစ္ဖက္စလုံးက မွတ္ခ်က္ျပဳထားသည္။ အိႏၵိယ -ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံသည္ ကုန္သြယ္မႈျပဳလုပ္သည့္ အမ်ိဳးအမယ္ ၂၂ မ်ိဳးမွ ၄၀ မ်ိဳးအထိ တုိးခ်ဲ႕ထားၿပီး ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း စုိက္ပ်ိဳးေရးသုေတသန အေျခခံေကာင္းမ်ား တည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ မ်ိဳးေစ့အရည္အေသြး စုံလင္ေကာင္းမြန္ေရးအတြက္ အကူ အညီအေထာက္အပံ့မ်ား ေပးသြားမည္ဟု မစၥတာ Anand Sharma က ကမ္းလွမ္းထားသည္။ အိႏၵိယအေနျဖင့္ ျမန္မာ့သဘာဝဓာတ္ေငြ႕တူးေဖာ္ေရး အခန္းက႑တြင္ ပါဝင္လုပ္ကုိင္ရန္ ဆႏၵရွိေၾကာင္း၊ အိႏၵိယကုမၸဏီမ်ားကလည္း သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ဆုိင္ရာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းခြဲမ်ား ဖြင့္လွစ္ေရးႏွင့္ LNG
အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေရးျပဳလုပ္ရန္ စိတ္ဝင္စားမႈရွိသည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိထားေၾကာင္း ၎ကဆုိသည္။
အိႏၵိယ-အာဆီယံ လြတ္လပ္စြာကုန္သြယ္မႈသေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္ အေကာက္ခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ အစီအစဥ္တုိ႔ကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ျခင္း အားျဖင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စီးပြားေရးပူးတြဲလုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ပုိမုိျမင့္တက္လာမည္ဟု အဆုိပါ အစည္းအေဝးတြင္ မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။
*****************************************************************************
စစ္တပ္က လိင္မႈဆိုင္ရာက်ဴးလြန္ဆဲဟု ဆို
(26 Sept 2011 ရက္စြဲပါ IRIN မွ “Myanmar: Military Guilty of Rape, Acitivists say” ကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ မၾကာေသးမီက ျမန္မာစစ္တပ္၏ ထိုးစစ္ဆင္မႈမ်ားတြင္ ကခ်င္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ အဓမၼျပဳက်င့္ သည့္ အျဖစ္အပ်က္မ်ား တိုးတက္ခဲ့ေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္႐ွားသူမ်ားက သတင္းေပးပို႔ၾကသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္တစ္ခုတည္းတြင္ ဇြန္လ၌ ႐ွစ္ရက္အတြင္း အဓမၼျပဳက်င့္မႈ (၁၈)ခု ႐ွိခဲ့ၿပီး တစ္ခါတစ္ရံ သတ္ျဖတ္မႈမ်ားပင္ ပါဝင္ေၾကာင္း ကခ်င္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအဖြဲ႕ (KWAT)က အေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ စက္တင္ဘာလအတြင္း ယေန႔အထိ အစိုးရတပ္မ်ား လႈပ္႐ွားေသာ ေဒသမ်ားတြင္ အဓမၼျပဳက်င့္မႈ (၃၇) ခုထိ တိုးပြားခဲ့ေၾကာင္း သတင္းေပးပို႔မႈမ်ား ႐ွိခဲ့သည္။ အဓမၼျပဳက်င့္ခံရသူမ်ားတြင္ (၁၅)ႏွစ္အ႐ြယ္ အမ်ိဳးသမီး ႏွစ္ဦးႏွင့္ ေျမးမိန္းကေလးအား သတ္ျဖတ္ၿပီးမွ အသတ္ခံရသူ အသက္ (၅ဝ)အ႐ြယ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးလည္း ပါဝင္သည္ဟု သတင္းမ်ားက ဆိုသည္။
“အရပ္သားေတြ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဖိႏွိပ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္က KIO ကို သတင္းေပးတယ္လို႔ ထင္တဲ့လူေတြ တစ္ခါတစ္ခါ ေပ်ာက္ ေပ်ာက္ သြားတယ္။ လူတုိင္းက စကားေျပာရမွာ ေၾကာက္ေနတယ္” ဟု KWAT ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Ah Noh က ေျပာသည္။
“အဓမၼလုပ္အားေပးေစျခင္း၊ ႏွိပ္စက္ျခင္းႏွင့္ တရားဥပေဒျပင္ပ သတ္ျဖတ္ျခင္း စတဲ့ က်ဴးလြန္မႈေတြမွာ အေလးအနက္ စိုးရိမ္ဖြယ္ကေတာ့ လိင္ကိစၥ က်ဴးလြန္မႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု Human Rights Watch မွ သုေတသနျပဳသူ ေဒးဗစ္စေကာ့မက္သီဆန္ (David Scott Mathieison) က ျဖည့္စြက္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္တစ္ခုတည္းတြင္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ လူေပါင္း ႏွစ္ေသာင္းခြဲေက်ာ္ ေနရာေျပာင္းေ႐ႊ႕မႈမ်ား ႐ွိခဲ့သည္။ ျမန္မာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက ယင္းတို႔သည္ တိုင္းျပည္လံုၿခံဳေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားအားလံုးကို ျမန္မာစစ္တပ္လက္ေအာက္ခံ နယ္ျခား ေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ ေဝဖန္သံုးသပ္သူ အမ်ားစုကမူ အစိုးရ၏ အဓိက ရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ား႐ွိ ေရအားလွ်ပ္စစ္တမံမ်ား ကဲ့သို႔ေသာ စြမ္းအင္အရင္းအျမစ္မ်ားအား ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ဟု ဆိုသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္း တ႐ုတ္၊ လာအိုႏွင့္ ထိုင္းနယ္စပ္႐ွိ ကရင္၊ ကခ်င္ႏွင့္ ႐ွမ္းေဒသမ်ားတြင္ စစ္တပ္မ်ား ပိုမို ခ်ထားၿပီး တိုက္ပြဲမ်ားလည္း တိုးပြားခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံတကာလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႕မွ Benjamin Zawicki က ေျပာၾကားရာတြင္ KWAT ၏ အစီရင္ခံစာမွာ ယခင္ျပည္တြင္းပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ ႐ွိသည္ဟု ဆိုသည္။
“သူတို႔ဟာ လက္စားေခ်တဲ့အေနနဲ႔ အရပ္သားေတြကို ပစ္မွတ္ထားေလ့႐ွိပါတယ္” ဟု ထိုင္းအေျခစိုက္ ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္က ေျပာသည္။ “ကၽြန္ေတာ္ တို႔ရဲ႕ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္က အစီရင္ခံစာ ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေ႐ွ႕ပိုင္းမွ လူသားခ်င္း မစာနာေသာ ရာဇဝတ္မႈမ်ား အစီရင္ခံစာမွာလည္း ဒီသဘာဝ ေတြ ေတြ႕ရပါမယ္” ဟု ယင္းက ဆိုသည္။
“ကၽြန္မတို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တာနဲ႔အညီ အမ်ိဳးသမီးထုအေပၚ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ ျပဳမူ ဆက္ဆံတာေတြကို အာ႐ံုျပဳ ေဖာ္ထုတ္သြားမွာပါ။ အဓမၼျပဳက်င့္ျခင္းကို စစ္ပြဲရဲ႕လက္နက္သဖြယ္ အသံုးျပဳတာမ်ိဳး ကိုေပါ့” ဟု Shan Women’s Action Network (SWAN) မွ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Jam Thong က ေျပာသည္။
သူမသည္ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္က အဓမၼက်င့္ခြင့္ လိုင္စင္ အမည္ရ အစီရင္ခံစာတြင္ ပါဝင္ျပဳစုခဲ့သူျဖစ္ၿပီး အမ်ိဳးသမီး (၆၂၅)ဦးအေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ရက္စက္စြာ ျပဳမူပံု အေသးစိတ္ အျဖစ္အပ်က္မ်ား တင္ျပခဲ့သည္။ “ဒီျပစ္မႈေတြဟာ စစ္အစိုးရရဲ႕ အေရးယူအျပစ္ေပးခံရျခင္းမ႐ွိဘဲ ယေန႔ထိ က်ဴးလြန္ေန ဆဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု သူမက ေျပာသည္။
“႐ွမ္းျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တာေတြ ကၽြန္မတို႔မွာ အေထာက္အထားေတြ ႐ွိပါတယ္။ ကရင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တာေတြ ကၽြန္မတို႔နဲ႔ မဟာမိတ္ အဖြဲ႕ ဆီမွာ အေထာက္အထားေတြ ႐ွိပါတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားတဲ့ မြန္၊ ခ်င္းနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ေတြမွာေတာင္ ျဖစ္ပ်က္တာေတြ ႐ွိပါတယ္” ဟု သူမက ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လကတည္းက ႐ွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္၏ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား အဓမၼျပဳက်င့္မႈ အေထာက္အထားမ်ား ႐ွိေနေၾကာင္း၊ ထိုအထဲတြင္ ဇူလိုင္လက (၁၂) ႏွစ္အ႐ြယ္ အမ်ိဳးသမီးေလးတစ္ဦးအား သူမ၏ မိခင္ေ႐ွ႕တြင္ အဓမၼျပဳက်င့္ခဲ့ ေၾကာင္း ပါဝင္သည္ဟု SWAN ၏ အစီရင္ခံစာအရ သိ႐ွိရသည္။
KIO ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာ႐ွိ ႐ံုးတြင္ တာဝန္ယူထားသူ ကခ်င္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ Je Naw La Zing က ေျပာၾကားရာတြင္ ထိုသို႔ေသာ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားအေပၚ ယင္း အေနျဖင့္ မအံ့ဩေတာ့ေၾကာင္း ဆိုသည္။ “ဗမာစစ္သားေတြက အမ်ိဳးသမီးေတြကို အဓမၼျပဳက်င့္တယ္။ ႐ြာသားေတြကို သတ္တယ္။ ဒါေတြကို သူတို႔တပ္မႉးေတြကို ျပန္သတင္းမပို႔ပါဘူး။ သူတို႔လူႀကီးေတြ သိေလာက္ေအာင္ အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥမဟုတ္ဘူးလို႔ သူတို႔က ထင္ေနပါတယ္။ သူတို႔က တိုင္းရင္းသားေတြကို ႐ွင္းပစ္ခ်င္ေနတာ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို သူတို႔လို ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္၊ သူတို႔လိုေျပာၿပီး သိမ္းသြင္းခ်င္တာ” ဟု ယင္းက ႐ွင္းျပသည္။
အထက္ပါ က်ဴးလြန္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရက မူဝါဒပိုင္းအရ ပံ့ပိုးမႈမ်ား ေပးသည္ဆိုေသာ အေထာက္အထား မ႐ွိေသာ္လည္း ထိုကဲ့သို႔ ျဖစ္ေပၚဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္းကိုမူ တက္ႂကြလႈပ္႐ွားသူမ်ား (Activists)က သံသယမ႐ွိ ယံုၾကည္ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ အဆိုပါ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားမွ အစိုးရက အေရးယူမႈ အနည္းငယ္သာ ႐ွိသည္။ “အစိုးရရဲ႕ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်ဴးလြန္ေစတဲ့ ဗ်ဴဟာအသံုးျပဳမႈကေတာ့ အေလးအနက္ စိုးရိမ္စရာ အေကာင္းဆံုး အခ်က္ပါပဲ။ အစီရင္ခံစာေတြဟာ အမ်ားလက္ခံတဲ့ အုပ္စုေတြက ေဒသစံုမွာ ႏွစ္ပိုင္းအလိုက္ အေထာက္အထား ေကာင္းေကာင္း ျပည့္စံုပါတယ္။ ဒီစြပ္စြဲမႈေတြကို ပယ္ခ်ျခင္း ဟာလည္း ျပစ္မႈေျမာက္ပါတယ္” ဟု HRW မွ Mathieson က ႐ွင္းျပသည္။
***************************************************************************
အေမရိကန္က တ႐ုတ္အား တိဗက္လူမ်ိဳးမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို ေလးစားရန္ တိုက္တြန္း
(28 Sept 2011 ရက္စြဲပါ BBC News မွ Michael Bristow ေရးသားေသာ “US urges China on Tibetan Rights after monks’ protest” ကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
ငယ္႐ြယ္ေသာ ရဟန္းႏွစ္ပါး မိမိကိုယ္ကို မီး႐ႈိ႕မႈျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တ႐ုတ္အစိုးရအား တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔၏ ရပိုင္ခြင့္ မ်ားကို ေလးစားရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
ယင္းရဟန္းႏွစ္ပါးသည္ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ အားနည္းမႈေၾကာင့္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ အဆိုပါအျဖစ္အပ်က္မွာ စီခၽြမ္ ျပည္နယ္ Kirti ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ ျဖစ္ပြားျခင္းျဖစ္ၿပီး မၾကာေသးမီက ျဖစ္ပြားေသာ တ႐ုတ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ားမွ တစ္ခု ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက ေျပာၾကားရာတြင္ ယင္းတို႔သည္ အဆိုပါ ဆႏၵျပမႈအေပၚ အေလးအနက္စိုးရိမ္ ပူပန္မႈျဖစ္ရေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက တ႐ုတ္အစိုးရအား တိဗက္ျပည္သူမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို ေလးစားရန္ႏွင့္ ယင္းတို႔၏ ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ ႏွင့္ ဘာသာစကားတို႔ကို အကာအကြယ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ အေမရိကန္က ေျပာၾကားရာတြင္ တ႐ုတ္၏ အခ်ိဳ႕မူဝါဒမ်ားသည္ တိဗက္ေဒသတြင္ တင္းမာမႈမ်ားကုိ ဖန္တီးသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနေၾကာင္းဆိုသည္။
ဘုန္းေတာ္ႀကီးႏွစ္ပါး မိမိကိုယ္မိမိ မီး႐ႈိ႕သည့္ ေနာက္ဆံုးအျဖစ္အပ်က္သည္ တ႐ုတ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္း ဆႏၵျပလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္က သတင္းစာဆရာမ်ားႏွင့္ သံတမန္မ်ားအား တိဘက္ေဒသသို႔ သြားေရာက္၍ အဆိုပါ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ႐ွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ၾကရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
ဘုန္းေတာ္ႀကီးႏွစ္ပါးသည္ မီးေလာင္မႈဒဏ္ကို အနည္းငယ္ခံစားၾကရသည္ဟု သတင္းမ်ားက ဆိုသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ အဆိုပါ အျဖစ္ အပ်က္ အားလံုးသည္ တိဗက္လူမ်ိဳး အမ်ားစုႏွင့္ တ႐ုတ္အာဏာပိုင္မ်ားၾကား႐ွိ တင္းမာမႈမ်ားကို ျပသေနသည္။
တိဗက္လူမ်ိဳးမ်ားတြင္ အတိအလင္းမေဖာ္ျပေသာ တရားမွ်တမႈမ႐ွိဟု ခံစားေနရမႈမ်ား႐ွိမည္ဟုယူဆရေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္အစိုးရကလည္း လက္ခံ ႏိုင္ဖြယ္ မ႐ွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ အဆိုပါတင္းမာမႈ အမ်ားစုအား တိဗက္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ ဒလိုင္းလားမားအေပၚတြင္သာ ေဘဂ်င္းက အျပစ္ ပံုခ်ေလ့ ႐ွိသည္။
***************************************************************************
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေျပာင္းလဲမႈ ရနံ႔မ်ား
(26 September 2011 ရက္စြဲပါ TODAY online မွ Thaung Tun ေရးသားေသာ Winds of change pick up in Myanmar ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ယခင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္သည္ ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးေကာက္ခဲ့ေသာအခါ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာ သူမ်ားက ယင္းအား အစိုးရေဟာင္း၏ ႐ုပ္ေသးတစ္႐ုပ္အျဖစ္ ႐ႈျမင္ခဲ့ၾကသည္။
ယင္းတို႔က ႏိုဝင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲအား အျပေကာင္း႐ံု သက္သက္သာ ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ေလးဆယ္ခန္႔ အုပ္ခ်ဳပ္လာေသာ စစ္တပ္ကသာ ေနာက္ကြယ္မွ ႀကိဳးကိုင္၍ ယခင္အတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္လိမ့္မည္ဟု ခန္႔မွန္းခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္း၏ သက္တမ္း ၆ လခန္႔ ၾကာေသာအခါ သမၼတသစ္ သည္ ယင္းေပၚ ေဝဖန္ခဲ့မႈမ်ား မွားယြင္းေၾကာင္း စတင္ သက္ေသျပလာခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ ယခင္ လူအမ်ား အယံုအၾကည္ကင္းမဲ့ခဲ့ေသာ မူဝါဒမ်ားကို ပစ္ပယ္ခဲ့ၿပီး ပိုမို တံခါးဖြင့္ေသာ မူဝါဒမ်ားကို ခ်မွတ္လာခဲ့ သည္။ မၾကာေသးမီက သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားက တိုင္းျပည္တြင္ ျမင္သာေသာ ေျပာင္းလဲမႈလကၡဏာမ်ား တိုးတက္လာသည္ကို ျပသေနသည္။
အမွန္တကယ္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား မိုးကုတ္ စက္ဝိုင္းတြင္ ပ်ပ် ေတြ႔ေနရၿပီဟု ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားကို ပိုမို ခိုင္မာေစခဲ့ေသာ အေၾကာင္းမွာ မၾကာေသး မီက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ခဲ့ၾကေသာ အီးယူႏွင့္ အေမရိကန္တို႔မွ အႀကီးတန္း တာဝန္ရွိ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ အီးယူ ၏ လူသားခ်င္း စာနာျခင္းဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရး မဟာမင္းႀကီး Kristalina Georgieva က ေျပာၾကားရာတြင္ ဒုကၡျဖစ္ေစေသာ ေဒသမ်ားတြင္ ပိုမို ထိေတြ႔ေရးအတြက္ အစိုးရ၏ စီမံခ်က္မ်ားအေပၚ သူမအေနျဖင့္ အားရမိေၾကာင္း ေျပာသည္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အထူးကိုယ္စားလွယ္ Derek Mitchell ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၅ ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္အၿပီးတြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုမႈ၊ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းမႈ၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ လူသိ ရွင္ၾကား အေလးအနက္ေျပာၾကားမႈႏွင့္ မီဒီယာ ဆင္ဆာမ်ား ေျဖေလ်ာ့ေပးမႈစသည့္ ေနျပည္ေတာ္၏ ျပသေသာ လကၡဏာမ်ားအေပၚ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အစစ္အမွန္ ကတိျပဳျခင္း
တိုင္းျပည္တြင္ ယေန႔ တိုးတက္ေနေသာ အေကာင္းျမင္မႈမ်ားမွာ သမၼတသစ္အေနျဖင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအတြက္ အမွန္တကယ္ ကတိမ်ား ေပးခဲ့သည္ဟု ယူဆရသည့္ အခ်က္အေပၚ အေျခခံ၍ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္းသည္ ႏိုင္ငံေရးအရ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီ က်င့္စဥ္မ်ား အားေကာင္းေရးႏွင့္ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေျပာဆိုခဲ့သည့္အျပင္ လက္ေတြ႔ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ပါရွိလာခဲ့သည္။
ယင္းသည္ ထူးထူးျခားျခား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး သမၼတ အိမ္ေတာ္တြင္ ညစာ တည္ခင္းခဲ့သည္။ ျမန္မာသတင္းစာမ်ားတြင္ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ သူမ၏ ဖခင္ အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ဓာတ္ပံုေရွ႕တြင္ ႐ိုက္ကူး ထား ေသာ ဓာတ္ပံုကို ေဖာ္ျပခဲ့ျခင္းမွာ အေပါင္း လကၡဏာေဆာင္ေသာ အခ်က္ေပးမႈတစ္ခုအျဖစ္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူမ်ားက သေဘာတူၾကသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္က ေလထဲတြင္ ေႏြဦးရနံ႔မ်ား ရေနသကဲ့သို႔ ရွိေၾကာင္း အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဒီမိုကေရစီေန႔တြင္ ေျပာၾကားေသာ သူမ၏ မိန္႔ခြန္းတြင္ "ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ရွိတဲ့ ေနရာကို ေရာက္ေနၿပီလို႔ ကၽြန္မ ယံုၾကည္ပါတယ္" ဟု ဆိုခဲ့သည္။
သူမက AFP သို႔ ေျပာၾကားခဲ့ရာတြင္ အစိုးရသစ္သည္ ဒီမိုကေရစီ ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အမွန္တကယ္ ဆႏၵရွိပံုရၿပီး အာရပ္ပံုစံ အံုၾကြမႈမ်ားမွာ တိုင္းျပည္၏ ျပႆနာအတြက္ အေျဖမဟုတ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ "အေျပာင္းအလဲေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မတို႔ လံုးဝလြတ္လပ္ခြင့္ ရေနၿပီ လို႔ မထင္ေသးပါဘူး။ အမ်ားႀကီး သြားရဦးမွာပါ။ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္တဲ့ တိုးတက္မႈေတြ ရွိေနၿပီလို႔ ကၽြန္မ ထင္ပါတယ္" ဟု သူမက ေျပာ သည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ၿဗိတိသွ်သံအမတ္ႀကီးေဟာင္း ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိအက်ိဳးအျမတ္ မယူေသာ Network Myanmar ၏ CEO ျဖစ္သူ Derek Tonkin က အေျခအေနကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေျပာၾကားရာ၌ "အစိုးရဟာ အမ်ားထင္က ထင္ထားတဲ့ သူ႔ရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ျဖစ္ႏိုင္ေျခထက္ ပိုၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ လူမႈဝန္ထမ္း ကိစၥေတြနဲ႔ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြမွာ စိတ္အားထက္သန္တယ္ဆိုတာ ျပခဲ့ပါတယ္" ဟု ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္လည္း တိုင္းျပည္တြင္ အေျပာင္းအလဲမ်ားသည္ အေပၚယံ အျပသက္သက္ထက္ ေက်ာ္လြန္၍ အမွန္တကယ္ျဖစ္ေနၿပီ ဆိုသည္ကို မယံုၾကည္ပဲ သံသယရွိေနေသးသူမ်ား ရွိေနသည္မွာ အံ့ၾသဖြယ္ေတာ့ မဟုတ္ေပ။ Mitchell ကလည္း ထိုကိစၥကို သြယ္ဝိုက္ ေျပာၾကားခဲ့ရာတြင္ "ဘယ္အရာမဆို အဆံုးေတြ အစေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ ဒီတိုင္းျပည္ကို ေစာင့္ၾကည့္ေနသူေတြ အားလံုး သိလိမ့္မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါတယ္။ ေမွ်ာ္လင့္ ခ်က္ေတြကို စိတ္ပ်က္ေနတာလဲ သိမွာပါ။ အခုထိ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြ ရပ္သြားၿပီး၊ ေနာက္ျပန္လွည့္သြားႏိုင္တာလဲ သိၾကမွာပါ။ ေခါင္းေဆာင္ ေတြကို ကၽြန္ေတာ္ အမွန္တကယ္ တိုက္တြန္းလိုတာကေတာ့ သံသယေတြကို မွားတယ္ဆိုတာ သက္ေသျပဖို႔ပါပဲ" ဟု ဆိုသည္။
စီးပြားေရး ႏိုးထမႈ
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးမွာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တန္႔ေနၿပီး အိပ္ေမာက်ေနရာမွ ႏိုးထစသာ ရွိေနေသးသည္။ ပထမဆံုး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း ၏ မွားယြင္းေသာ မူဝါဒမ်ားႏွင့္ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ စမ္းသပ္မႈမ်ားျဖင့္ အစျပဳခဲ့ရာမွ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အေမရိကန္ႏွင့္ အီးယူတို႔၏ စီးပြားေရးအရ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ခံခဲ့ရသည္။
Xinhua ႏွင့္ BBC တုိ႔တြင္ ေဖာ္ျပေသာ သတင္းမ်ား အရ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ တစ္ႏွစ္တည္းတြင္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စံခ်ိန္တင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၀ ဘီလီယံ (စင္ကာပူ ေဒၚလာ ၂၆ ဘီလီယံ) ရရွိခဲ့သည္။ ထိုအထဲတြင္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔က႑တြင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ (၁၀.၂) ဘီလီယံ၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား က႑တြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ (၈.၃) ဘီလီယံ၊ သတၱဳက႑တြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ (၇.၇၅) ဘီလီယံႏွင့္ ထုတ္လုပ္မႈ က႑တြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ (၆၆.၃)သန္း ရွိခဲ့သည္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားတြင္ တ႐ုတ္က အမ်ားဆံုး အေမရိကန္ေဒၚလာ (၇.၇၅) ဘီလီယံ ရွိၿပီး၊ ေဟာင္ေကာင္က အေမရိကန္ေဒၚလာ (၅.၇၉) ဘီလီယံ၊ ေတာင္ကိုးရီးယားက အေမရိကန္ေဒၚလာ (၂.၆၇) ဘီလီယံ၊ ထိုင္းႏိုင္ငံက အေမရိကန္ ေဒၚလာ (၂.၁၄) ဘီလီယံ၊ ၿဗိတိန္က အေမရိကန္ ေဒၚလာ (၇၉၉)သန္း ႏွင့္ စကၤာပူက အေမရိကန္ ေဒၚလာ (၂၂၆)သန္း အသီးသီး အစဥ္လိုက္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံၾကသည္။
အဆိုပါ ကိန္းဂဏန္းမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ သယံဇာတ ၾကြယ္ဝေသာႏိုင္ငံ ျဖစ္ၿပီး အေနာက္ႏိုင္ငံ၏ အေရးယူမႈမ်ား ရွိေသာ္ လည္း၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္သည္ဟု ေကာက္ယူႏိုင္ၿပီး၊ အေနာက္ႏိုင္ငံ၏ အေရးယူမႈမ်ား မေအာင္ျမင္ ဆိုသည္မွာ ရွင္းေနသည္။
အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး အရ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္မွသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး ႏွင့္ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာမ်ား ပိုမို လြတ္လပ္ရန္ ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္မည့္ အခြင့္အလမ္း ရႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက ခပ္ေဝးေဝး ေနေလေလ၊ တ႐ုတ္၏လက္ဦးမႈက အားေကာင္းလာေလေလသာ ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ေကာ္ပိုေရးရွင္း အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ႀကီးမားေသာ ေရအားလွ်ပ္စစ္မ်ား၊ သတၱဳတူးေဖာ္ေရးမ်ားႏွင့္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္လ်က္ ရွိ သည္။ အဆိုပါ စီမံကိန္းမ်ားတြင္ ေရကာတာႀကီးမ်ား ေဆာက္လုပ္ျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျဖတ္၍ ပိုက္လိုင္းႏွင့္ ရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ျခင္းမ်ား ပါဝင္သည္။
ထို႔အျပင္ တ႐ုတ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ ကမ္း႐ိုးတန္း ရမ္းၿဗဲကၽြန္းတြင္ ေရနက္ ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ ေရနံဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္လ်က္ ရွိ သည္။ ၿပီးစီးခဲ့ပါက အေရွ႕အလယ္ပိုင္းႏွင့္ အာဖရိကမွ တင္ေဆာင္လာေသာ ေရနံတင္ သေဘၤာမ်ားသည္ မလကၠာေရလက္ၾကားကို ျဖတ္ရန္ မလိုေတာ့ ပဲ အဆိုပါဆိပ္ကမ္းမွ တဆင့္ ပိုက္လိုင္းျဖင့္ ကူမင္းသို႔ ပို႔ေဆာင္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အျခားအိမ္နီးခ်င္းမ်ား ျဖစ္ေသာ အိႏၵိယႏွင့္ထိုင္းႏိုင္ငံတို႔ကလည္း တိုင္းျပည္၏ တံခါးအဖြင့္တြင္ အက်ိဳးအျမတ္ ရရွိေအာင္ ခုန္ဝင္ လာလ်က္ ရွိသည္။
အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း (၁၁၀)တန္ဖိုးရွိ ကုလားတန္ စီမံကိန္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေနာက္ဖက္ ကမ္း႐ိုးတန္းႏွင့္ အိႏၵိယ၏ ကုန္းတြင္းပိတ္ အေရွ႕ေျမာက္ ျပည္နယ္မ်ားကို ဆက္သြယ္ေပးပါသည္။ အဆိုပါ ေဒသကား ပင္လယ္ထြက္ေပါက္ ရရွိၿပီး အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏွင့္ စီးပြားေရး ပိုမို ဆက္သြယ္ ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ စီမံကိန္းတြင္ စစ္ေတြဆိပ္ကမ္း အဆင့္ျမႇင့္တင္ေရးႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ကုလားတန္ ျမစ္တစ္ေလွ်ာက္ စစ္ေတြမွ စက္ပစ္ျပင္ ၾကား ၂၂၅ ကီလိုမီတာ ရွည္ေသာ ေရေၾကာင္း ထိန္းသိမ္းေရးလည္း ပါဝင္သည္။ ထို႔အျပင္ စက္ပစ္ျပင္မွ မီဇိုရမ္ရွိ Lawngtlai သို႔ ၆၂ ကီလို မီတာ ရွည္ေသာ လမ္းပါဝင္ၿပီး၊ အိႏၵိယ၏ အမ်ိဳးသား အေဝးေျပးလမ္းမႀကီး အမွတ္ (၅၄) သို႔ သြားေရာက္ ေပါင္းဆံုမည္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏွင့္ ထိုင္းတို႔ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံေတာင္ဖက္ ထားဝယ္တြင္ ႀကီးမားေသာ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း ေဆာက္လုပ္ရန္ မူဝါဒမ်ား သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထိုးၿပီး ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ စီမံကိန္းတြင္ ဘန္ေကာက္သို႔ ရထားလမ္းႏွင့္ ကားလမ္းပါဝင္မည္ ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ ေဒၚလာ (၁၃) ဘီလီယံ တန္ဖိုးရွိ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ ပါဝင္မည္ ျဖစ္သည္။
အာဆီယံ ဥကၠ႒ ေနရာ ႀကိဳးပမ္းျခင္း
ႀကီးမားေသာ အေျခခံ အေဆာက္အဦ စီမံကိန္းမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ယင္း၏ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေပးၿပီး ယခင္ကႏွင့္ မတူေသာ လမ္းဖြင့္ေပးမႈမ်ား ဖန္တီးေပးသည္။ အျခား အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ေသာ ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ဗီယက္နမ္တို႔သည္လည္း ထိုသို႔ ေသာ အေျခအေနမ်ိဳးမွ တဆင့္ အလားအလာ ေကာင္းမ်ားကို ခုန္တက္သြားခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ကမၻာႀကီးက ျမန္မာႏိုင္ငံမွ တျဖည္းျဖည္း ျဖစ္ေပၚ တိုးတက္မႈမ်ားကို စိတ္ဝင္တစား ေစာင့္ၾကည့္လ်က္ရွိရာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းက စိုးရိမ္ ရမည့္ အခ်က္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္မ်ား လိုရာမေရာက္ ျဖစ္မည္ကိုပင္ ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းအေနျဖင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ယာယီ ေျခလွမ္းမ်ား ခိုင္မာစြာ ေရွ႕ဆက္ ႏိုင္ေရး အတြက္ ေသခ်ာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးသင့္သည္။ နည္းလမ္းတစ္ခုမွာ အာဆီယံအေနျဖင့္ ျမန္မာ ေတာင္းဆိုထားေသာ ၂၀၁၄ တြင္ အဖြဲ႕ႀကီး ၏ ဥကၠ႒ေနရာအတြက္ သေဘာတူေရးပင္ ျဖစ္သည္။
အေၾကာင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၂၀၀၆ ကတည္းက အာဆီယံ ဥကၠ႒ေနရာအား လက္လြတ္ခဲ့ၿပီး ယခု အလွည့္အတြက္ တက္ၾကြစြာ ႀကိဳးပမ္း ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ထိုအေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပိုမို လြတ္လပ္၍ ပိုမို လမ္းဖြင့္မႈမ်ားအတြက္ ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္ေရး အတြက္ အာဆီယံသည္ အသင့္ေတာ္ဆံုး အေနအထားတြင္ ရွိေနသည္ဟု ဆိုရမည္ ျဖစ္သည္။
*************************************************************************************************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
