yangonchronicle2011 Op-Ed |
၂၉.၁.၂၀၁၂
ေဆာင္းပါးက႑
- အေမရိကန္၏ ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီ
*******************************
ေဆာင္းပါးက႑
အေမရိကန္၏ ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီ
ေအာင္ေမာင္း
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ သမၼတအိုဘားမား လက္ထက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ျပန္လည္ထိေတြ႕ ဆက္ဆံေရးကို ျပန္လည္လုပ္ေဆာင္ လာသည္။ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္မႈသည္ ႏွစ္ပါင္း ၅၀ ေက်ာ္အတြင္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ အဆင့္ျမင့္ဆံုး အစိုးရ အရာ႐ွိႀကီးတစ္ဦး လာေရာက္ခဲ့ျခင္းဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပဲြကို ေဝဖန္႐ံႈ႕ခ်ခဲ့သည့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ႐ုတ္တရက္ ေပၚလစီအေျပာင္းအလဲျဖစ္ခဲ့ျခင္းမွာ ထူးဆန္းသည္ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း အေမရိကန္၏ ႏိုင္ငံျခားေရး ေပၚလစီကို အၾကမ္းဖ်ဥ္းမွ် နားလည္ထားလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ျပန္လည္ထိေတြ႕ဆက္ဆံရန္ ႀကိဳးပမ္းျခင္း မွာ ထူးဆန္းသည္ဟု မဆိုႏိုင္ေပ။
အေမရိကန္၏ ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီသည္ အေမရိကန္၏ သမၼတႀကီးမ်ားျဖစ္သည့္ အလက္ဇႏၵား ဟာမီတန္၊ ေသာမတ္စ္ ဂ်က္ဖာဆင္၊ ဝုဒ႐ိုး ဝီလ္ဆင္ႏွင့္ အင္ဒ႐ူးဂ်က္ဆင္တို႔၏ အျမင္မ်ားအေပၚတြင္ အေျခခံသည္။
ဟာမီတန္ဝါဒမွာ အေမရိကန္သည္ က်န္းမာသန္းစြမ္းေသာ အစိုးရ၊ ေတာင့္တင္းခိုင္မာေသာ တပ္မေတာ္ႏွင့္ အေမရိကန္ အမ်ိဳးသားမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ေပးရမည္ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ကို ကမာၻ႕အလည္တြင္ ေလးစားခံ့ညားရေသာ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ပံုေဖာ္ျခင္းျဖစ္သည္။
ေသာမတ္စ္ဂ်က္ဖာဆင္ကမူ အေမရိကန္ကို ကမာၻ႕မိသားစုတြင္ တာဝန္အနည္းဆံုး ယူေစလိုသည္။ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္မ်ား ေလ်ာ့ခ်၍ လူမႈ ဖူလံုေရးကို အားေပးသည္။ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးကိုလည္း ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္သာ ထားရွိေစလိုသည္။
ဝုဒ႐ိုးဝီလ္ဆင္မွာ ကမာၻလံုးခ်ီ ဒီမိုကေရစီ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေရး ျဖစ္သည္။ ကမာၻမိသားစုသည္ ဒီမိုကေရစီျဖစ္စဥ္အရ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ေဆာင္ၾကဥ္းႏိုင္မည္ဟု ႐ႈျမင္ျခင္းျဖစ္သည္။
အင္ဒ႐ူးဂ်က္ဆင္မွာမူ အေမရိကန္ မဟာအမ်ိဳးသားဝါဒကို ေဇာင္းေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ျပည္သူမ်ား၏ အက်ိဳး စီးပြားအတြက္ အစြမ္းကုန္ တာဝန္ယူသြားရမည္ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို အထိမခံ ေ႐ႊပန္းကန္အျဖစ္ ပံုေဖာ္ ထားျခင္းျဖစ္ သည္။
ဂ်က္ဖာဆင္ဝါဒ
သေဘာက် ႏွစ္သက္သည္မ်ား
· ႏိုင္ငံတကာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ အကန္႔အသတ္ႏွင့္သာပါဝင္ေရး
· ျပည္တြင္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို ဦးစားေပးေရး
· ကမာၻ႕ေရးရာမ်ားတြင္ အေမရိက၏ တာဝန္ကို အတိုင္းအတာႏွင့္သာ ယူလိုျခင္း
သေဘာမက်သည့္ အခ်က္မ်ား
· ေဖာင္းပြေသာ စစ္အသံုးစားရိတ္
· အေမရိကန္တန္ဖိုးမ်ားကို ႏိုင္ငံျခားသို႔ တင္ပို႔ျခင္း
· ႏိုင္ငံျခားအစိုးရမ်ားႏွင့္ နီးကပ္စြာဆက္ဆံျခင္း
ဟာမီတန္ဝါဒ
သေဘာက် ႏွစ္သက္သည္မ်ား
· ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝေရးအတြက္ စီးပြားေရးေဘာင္
· အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားအတြက္ အေမရိက၏ ပါဝါကို အသံုးျပဳျခင္း
· အေမရိကန္အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ႏိုင္ငံျခားေစ်းကြက္မ်ားဖြင့္ေပးျခင္း
· အေမရိကန္၏ ပါဝါအရ သ႐ုပ္မွန္ဝါဒကို က်င့္သံုးေရး
သေဘာမက်သည့္ အခ်က္မ်ား
· လူသားခ်င္းစာနာမႈႏွင့္ ယွဥ္သည့္မစ္႐ွင္မ်ား
· ႏိုင္ငံျခားမဟာမိတ္မ်ား၏ အေရးကိစၥတြင္ အလြန္အမင္းပါဝင္ပတ္သက္ျခင္း
· ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈျခင္း
ဝီလ္ဆင္ဝါဒ
သေဘာက် ႏွစ္သက္သည္မ်ား
· ႏိုင္ငံတကာတြင္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ပ်ံ႕ႏွံ႕ေရး
· ကုလသမဂၢ၏ အခန္းက႑၊ လူ႕အခြင့္အေရး
သေဘာမက်သည့္ အခ်က္မ်ား
· တစ္သီးတစ္သန္႔ဝါဒ၊ အစိုးရဆိုးမ်ားႏွင့္ မိတ္ဖဲြ႕ျခင္း
· စီးပြားေရးကိုအေျခခံၿပီး ေပၚလစီခ်ေရး
· အေမရိက၏ ႏိုင္ငံေရးခ်ိန္ခြင္လွ်ာကို မွ်တေစျခင္း
ဂ်က္ဆင္ဝါဒ
သေဘာက် ႏွစ္သက္သည္မ်ား
· အေမရိကန္၏ ပါဝါကို အစြမ္းကုန္တိုးခ်ဲ႕ေရး
· အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို အစြမ္းကုန္ကာကြယ္ေရး
သေဘာမက်သည့္အခ်က္မ်ား
· ႏိုင္ငံတကာ ပိဋိဥာဥ္စာခ်ဳပ္မ်ား
· ကုလသမဂၢ
· မဝ့ံမရဲတြန္႕ဆုတ္မႈ
· လူ႕အခြင့္အေရးကိစၥမ်ားႏွင့္ အျခားတိုင္းျပည္မ်ားအေပၚ မလိုအပ္ဘဲ စိုးရိမ္ျခင္း
( ကိုးကား။ ၂၀၁၀ခုႏွစ္ ဧၿပီလထုတ္ ေဝဗ့္မဂၢဇင္း အိုဘားမား၏ ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီကို သုေတသနဖန္ျပားျပင္ေပၚ တင္ၾကည့္ ျခင္း)
******************************************************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.