INTERNATIONAL MEDIA (2) |
ႏိုင္ငံတကာသတင္းမ်ား (၂)
( Associated Press မွ 28 Jun 2013 ရက္စြဲပါ “ Myanmar Telecom deal With Qatar Firm Sparks ire” သတင္းကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္)
(29 June 2013 ရက္စြဲပါ MENFAN.com မွ Religious Leaders in Burma tackle issue of hate speech ကိုဘာသာျပန္ပါသည္ )
(Daily News.com မွ 28 June 2013 ရက္စြဲပါ Burmese monks, journalists decry TIME's magazine's cover ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ကာတာ ကုမၸဏီ Ooredoo ေအာ္ပေရတာလိုင္စင္ရရွိမႈေၾကာင့္ ေဒါသတႀကီး ေဝဖန္မႈမ်ားထြက္ေပၚ
( Associated Press မွ 28 Jun 2013 ရက္စြဲပါ “ Myanmar Telecom deal With Qatar Firm Sparks ire” သတင္းကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ဘာသာေရးတင္းမာမႈမ်ား ဝန္းရံေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေသာၾကာေန႔တြင္ စီးပြားေရးခြင္ႀကီးတစ္ခုကို ကမာၻသို႔ ဖြင့္ေပးခဲ့ရာ၊ ၄င္းေအာ္ပေရတာ လုိင္စင္ကို မြတ္ဆလင္ကုမၸဏီတစ္ခုသို႔ ခ်ေပးရျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းကို ဘုန္းႀကီးမ်ား အပါအဝင္ အမ်ားစုက ေတာင္းဆိုေမးျမန္းေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။
ၾကာသပေတးေန႔က တင္ဒါေအာင္သူစာရင္းတြင္ ေနာ္ေဝး၏ နာမည္ေက်ာ္ Telenor ပါဝင္လာျခင္းကို အံ့အားသင့္ သူမရွိပဲ အမ်ားစုက ႏွစ္သက္ၾကသည္။သို႔ေသာ္ ယခင္က Qatar Telecon ဟုေခၚေသာ Ooredoo ပါဝင္လာျခင္းကိုမူ အခ်ိဳ႕ က အံ့အားသင့္ခဲ့ၾကသည္။
Facebook ကဲ့သို႔ လူမူကြန္ယက္ဆိုက္မ်ားတြင္ ယင္းေၾကၿငာခ်က္အေပၚ ေဝဖန္မႈမ်ား ပြက္ပြက္ညံေနသည္။ “ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တယ္လီဖုန္း ေအာ္ပေရတာ လုိင္စင္ကို အာရပ္ကုမၸဏီလက္ထဲ မထည့္ႏိုင္ပါဘူး၊ သူတို႔ရဲ႕ Service ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔မသံုးဘူး” ဟု မုဴးေဇာ္၏ Page တြင္ Comment ေပးသူတစ္ဦးက ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၂၀၁၁ မွစ၍ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ အရွိန္ရစျပဳေနခ်ိန္တြင္ ၂၀၁၂ ဇြန္လ၌ ရခိုင္ - ႐ုိဟင္ဂ်ာ အဓိကရုဏ္း ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ မြတ္ဆလင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို သပိတ္ေမွာက္ရန္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးအခ်ိဳ႕က လႈံေဆာ္ေသာ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နာမည္ေက်ာ္ မိုဘိုင္္း ေအာ္ပေရတာ လိုင္စင္တင္ဒါ ဆန္ကာတင္ စာရင္းဝင္သူမ်ားထဲတြင္ စင္ကာပူ၏ Sing Tel ၊ အိႏိၵယ၏ Bharti Airtel ၊ ဂ်ပန္ KDDI ၊ေနာ္ေဝး၏ Telenor ၊ ကာေရဘီယံမွ Digicel တို႔ပါဝင္သည္။
တင္ဒါေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးဆက္ေအာင္က Ooredoo သည္ အေရွ႕ အလယ္ပိုင္း၊ ေျမာက္အာဖရိက ႏွင့္ အာရွတစ္လႊားရွိ ႏိုင္ငံမ်ားစြာတြင္ ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးေနေသာ အင္အားႀကီးကုမၸဏီျဖစ္ၿပီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ပမာဏအမ်ားဆံုး ကတိျပဳထားေသာေၾကာင့္ အေကာင္းဆံုးေရြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ကာကြယ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လူထုထင္ျမင္ခ်က္ကို အစိုးရက မစဥ္းစားခဲ့ျခင္းမွာ မွန္ကန္ေသာအရာ ျဖစ္သည္ဟု ဦးဆက္ေအာင္က ေျပာၾကား သည္္။ဒါဟာ ဘယ္ေလာက္ပြင့္လင္းျမင္သာသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ဘက္လိုက္မႈကင္းစင္သလဲ ဆိုတာကို ျပသေနပါတယ္ ဟု ၄င္းက ဆိုပါသည္။
အမွန္စစ္စစ္ Ooredoo သည္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရေသာ အင္အားႀကီး ကုမၸဏီတစ္ခု ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မြတ္ဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး ဂယက္ထေနခ်ိန္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္သြားေသာေၾကာင့္ ေဝဖန္သံမ်ား ညံလာျခင္းျဖစ္သည္။ ဤအေျခ အေနတြင္ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ဝါဒီမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး ပေယာဂဆရာမ်ား၊ စီးပြားေရးပေယာဂဆရာမ်ား ၏ အခြင့္ေကာင္းယူ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာႏိုင္သည့္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မွ အကဲခတ္ေလ့လာသူမ်ားက သတိေပးေျပာဆိုထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား hate speech ကို ေျပာဆုိလာၾက
(29 June 2013 ရက္စြဲပါ MENFAN.com မွ Religious Leaders in Burma tackle issue of hate speech ကိုဘာသာျပန္ပါသည္ )
ယခုအပတ္ Time မဂၢဇင္းကာဗာတြင္ ဦးဝီရသူ၏ပံုကိုေဖာ္ျပထားရာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပိတ္ပင္ခဲ့ပါသည္။ ၄င္းသည္ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး အမုန္းတရားပြားေစသည့္ ေျပာဆိုမႈမ်ား ( hate speech ) ျပန္႔ပြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာက ေစာင့္ၾကည့္ေနမႈကို ခံေနရသူျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ေဟာေျပာမႈမ်ားႏွင့္ အင္တာနက္မွ hate speech မ်ားသည္ ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ဦးတည္ေစသေလာ။ ျမန္မာအစိုးရကလည္း အဆုိပါ hate speech မ်ား ကို ကိုင္တြယ္တာဝန္ယူမႈရွိပါသလား။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ မၾကာေသးမီကမွ ပံုႏွိပ္သတင္းမီဒီယာမ်ားအေပၚ ဆင္ဆာျပဳလုပ္မႈမ်ား ရပ္ဆုိင္းထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ယခုၾသဇာရွိေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးဝီရသူ၏ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး hate speech မ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္၍ Time မဂၢဇင္းက မ်က္ႏွာဖံုးေဆာင္းပါးအျဖစ္ေဖာ္ျပလာေသာအခါ အဆုိပါ မဂၢဇင္္းကို ပိတ္ပင္ခဲ့ပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ ေနာက္ထပ္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို လႈံ႕ေဆာ္သကဲ့သိုု႔ ျဖစ္မည္ကို စိုးရိမ္ေသာေၾကာင့္ဟု ဆုိပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ဇြန္လမွစ၍ မူဆလင္မ်ားအေပၚ က်ဴးလြန္ေသာ လူမ်ိဳးေရးအၾကမ္းဖက္မႈ ငါးမႈ ႏိုင္ငံအႏွံ႔ သီးျခားစီ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ မ်ားစြာေသဆံုးၿပီး၊ ၁၅၀၀၀၀ ခန္႔ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ရပါသည္။
ေသာၾကာေန႔က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ hate speech မ်ား ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးအတြက္ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပဲြတြင္ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell က အဖြင့္အမွာစကား ေျပာၾကားရာတြင္ ၄င္းကအစိုးရ၏ hate speech မ်ား အေပၚ ကိုင္တြယ္ႏိုင္စြမ္းရည္သည္ တိုင္းျပည္၏အနာဂတ္ကို အဆံုးအျဖတ္ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး၊ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားကို လႈံ႔ေဆာ္ေပးမည့္ ထိန္းခ်ဳပ္၍မရႏိုင္မည့္ hate speech မ်ား၏ အလားအလာမ်ားကိုလည္း သတိထားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
“ဒီတိုင္းျပည္မွာ သူ႔ရဲ႕လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြက ရွိၿပီးသားပါ။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တုိင္းျပည္တြင္းက ရန္သူ ေတြနဲ႔ပဲ စကားေျပာေနခဲ့ရတာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ပဲ တုိင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ ေနာက္က်ခဲ့ရတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ စိတ္ဝင္စားၿပီး ပူပန္လို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနသူတစ္ဦး အေနနဲ႔ေျပာရရင္ အခုထိဆက္ၿပီး စကားေျပာေနရတာေတြ၊ ပံုစံအသစ္နဲ႔ ပဋိပကၡျဖစ္လာတာေတြၾကည့္ၿပီး ဝမ္းနည္းဖို႔ေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္” Derek Mitchell ဟု ကေျပာ ပါတယ္။
ဦးဝီရသူ၏ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ လူမ်ားေရွ႕တြင္ ေဟာေျပာမႈမ်ားတြင္ မူဆလင္ေသြးမ်ားကို ေတာင္းဆိိုမႈ မ်ားပင္ရွိပါသည္။
ျပန္ၾကားေရးဒုဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ကမူ မဂၢဇင္းကို ပိတ္ပင္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းယံုၾကည္ၿပီး၊ ေဖ့စ္ဘြတ္ကဲ့သို႔ေသာ လူမႈမီဒီယာမ်ားကို hate speech မ်ားျပန္႔ပြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈအတြက္ အျပစ္တင္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အတိတ္က မီဒီယာမ်ားအေပၚတင္းၾကပ္စြာ ကိုင္တြယ္ခဲ့မႈမ်ားသည္ အသစ္ျဖစ္ေပၚလာေသာ လြတ္လပ္မႈအမ်ိဳးအစားမ်ားကို ျပည္သူမ်ား ထိေရာက္စြာ ထိေတြ႔မႈတြင္ စြမ္းေဆာင္ရည္ မျပည့္မီမႈကိုျဖစ္ေစေၾကာင္း ၄င္းက အျပစ္တင္ခဲ့ပါသည္။ ၄င္းကမူ ဦးဝီရသူ၏ ေဟာေျပာမႈမ်ားကို hate speech ဟုသတ္မွတ္၍မရေၾကာင္း ယံုၾကည္သည္ဟုု ဆုိပါသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တိုု႔အေနနဲ႔ အားေကာင္းတဲ့အျမင္နဲ႔ hate speech ကိုခြဲျခားရႈျမင္ရပါလိမ့္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ ကေတာ့ လြတ္္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကို ခြင့္ျပဳရမယ္။ hate speech ဆိုတာဘာလဲဆိုတာလဲ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း လမ္းညႊန္ခ်က္ ေတြ ခ်မွတ္ထားဖို႔လိုပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္မိို႔ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါးက ဦးဝီရသူကို ခံစားမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ သတိေပးခဲ့ပါတယ္” ဦးရဲထြဋ္က ဆိုပါသည္။
ဦးဝီရသူမွာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို လႈံ႔ေဆာ္မႈေၾကာင့္ ၂၀၀၃ ခုနွစ္တြင္ ေထာင္က်ခဲ့ရာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ လြတ္ေျမာက္ လာခဲ့ပါသည္။ သူသည္ တရားေဟာမႈမ်ား ဆက္လက္ျပဳလုပ္ေနေသာ္လည္း အစိုးရက ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈ မရွိခဲ့ေပ။
ျမန္မာျပည္သူအမ်ားစုက မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ တုန္႔ျပန္မႈႏွင့္ ပတ္သတ္၍ မေက်မနပ္ျဖစ္ၾကရသည္။ အေၾကာင္းတစ္ခုမွာ ျမန္မာတရားရံုးမ်ားသည္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားအတြက္ မူဆလင္မ်ားကို အေရးယူခဲ့ေသာ္လည္း၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကိုမွ အေရးယူျခင္းမရွိမႈမ်ားျဖစ္ပါသည္။
အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပဲြသို႔ တက္ေရာက္လာသူ ေမာ္လၿမိဳင္မွ မူဆလင္တစ္ဦးျဖစ္သူ သက္ကိုကို က ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ ေျပာၾကားခ့ဲမႈမ်ားကို နားေထာင္ရသည္မွာ ဝမ္းနည္းဖြယ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ေမာ္လၿမဳိင္ၿမိဳ႕မွ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသည္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈမ်ား စတင္ရာေနရာျဖစ္ပါသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘာသာကို အစိုးရနဲ႔အမ်ားစုကခြဲျခားမႈနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ေနရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာဘုန္းႀကီးေတြေပါ့၊ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္ မေက်နပ္ႏိုင္ဘူး ျဖစ္ေနတာ။ အစိုးရအေနနဲ႔က ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ hate speech ကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ဖို႔၊ ဥပေဒနဲ႔ ကာကြယ္ရပါလိမ့္မယ္။ လူေတြကိုေျပာတဲ့ ေဟာတဲ့စကားေတြကို ဆိုလိုတာပါ။ ရြာေတြမွာ သူတို႔ေဝတာေတြ ရထားတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေတြကိုဘာလို႔ မကာကြယ္တာလဲ။ လုပ္ေဆာင္မႈ အားနည္းပါတယ္” ဟု ၄င္းကေျပာပါသည္။
လာမည့္အပတ္တြင္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနသည္ အျငင္းပြားဖြယ္ အမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒၾကမ္းႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္မည္ျဖစ္ပါသည္။
TIME မဂၢဇင္း၏ မ်က္ႏွာဖုံးေဆာင္းပါးကုိ ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ သတင္းစာဆရာ မ်ား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္
(Daily News.com မွ 28 June 2013 ရက္စြဲပါ Burmese monks, journalists decry TIME's magazine's cover ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီး အရွင္ဝီရသူကုိ ဗုဒၶဘာသာဝင္အၾကမ္းဖက္သမား အျဖစ္သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပထားသည့္ မ်က္ႏွာဖုံးေဆာင္းပါး ပါဝင္ေသာ ဇူလုိင္လထုတ္ TIME မဂၢဇင္းထြက္ရွိလာသည္။
အဆုိပါ ေဆာင္းပါးကုိ လူမႈကြန္ယက္ျဖစ္ေသာ Facebook ေပၚတြင္ မ်ားစြာေသာျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားက ျပစ္တင္ေဝဖန္ ခဲ့ၾကသည္။ ထုိေဆာင္းပါးသည္ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေစာ္ကားမႈတစ္ရပ္အျဖစ္ အမ်ားစုက ခံစား႐ႈျမင္ၾကသည္။ ထုိသုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသားအမ်ားစု၏ အေတြးအျမင္မ်ားအေပၚ အေျခခံကာ ေအာက္ေဖာ္ျပပါပုဂၢိဳလ္မ်ားက ယခုကဲ့သုိ႔ ထင္ျမင္သုံးသပ္ခ်က္ေပးၾကပါသည္။
ဦးဝီရသူဟာ ဗုဒၶဘာသာအၾကမ္းဖက္သမားဆုိတာဟုတ္ပါသလား။
ဦးေက်ာ္မင္းေဆြ၊ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္၊ The Voice Daily
"TIME မဂၢဇင္းရဲ႕ မ်က္ႏွာဖုံးေဆာင္းပါးကုိဖတ္ရတာ ကၽြန္ေတာ္ စိတ္မခ်မ္းသာဘူးဗ်ာ။ ဘာသာေရးအတြက္ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ေယာက္ကုိ ယခုလုိ တံဆိပ္တပ္ၿပီးေဖာ္ျပတာ မသင့္ေလ်ာ္မႈတစ္ခုပါ။ အၾကမ္းဖက္မႈမွာ ဦးဝီရသူ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတယ္ ဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတုိ႔မွာ သက္ေသအေထာက္အထား ဘယ္ေလာက္မ်ား ရွိလုိ႔လဲဲဲဲဲဲဲဲဲဲဲဲဲဲ။ ဒီကိစၥအေပၚ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ သေဘာမတူပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဦးဝီရသူကုိ ႀကိဳက္တယ္၊ မႀကိဳက္ဘူးဆုိတာ ျပႆနာမဟုတ္ပါဘူး။ TIME မဂၢဇင္းက ဒီသတင္းကုိ ဘယ္လုိေဖာ္ျပတယ္ဆုိတဲ့ကိစၥဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ဘာသာတရားအေပၚ ဂယက္ ႐ုိက္ခတ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီသတင္းရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ တစ္ခုခုရွိေနတယ္လုိ႔ပဲ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ျမင္မိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီေဆာင္းပါးဟာ သတင္းစာ က်င့္ဝတ္နဲ႔လည္းကုိက္ညီမႈမရွိပါဘူး၊ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကုိ ထိခုိက္ပ်က္ျပားေစဖုိ႔ ဘာသာေရးနဲ႔ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈကုိ အသုံးျပဳထားလုိ႔ပါပဲ။ ဒီလုိမ်ိဳးေရးသားေဖာ္ျပဖုိ႔ လုံးဝမလုိအပ္ပါဘူး။ TIME မဂၢဇင္းဟာ ကမာၻေက်ာ္ မဂၢဇင္းႀကီးတစ္ေစာင္လုိ႔ ေျပာဖုိ႔လုိမယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္မထင္မိပါဘူး"
ေဒါက္တာ အရွင္ဓမၼပီယက
"ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးအပါး ငါးသိန္းေက်ာ္ရွိပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာတစ္ခုလုံးအေပၚ အျပစ္ပုံခ်မႈ မျပဳလုပ္ သင့္ပါ။ ယခုေဆာင္းပါးသည္ တစ္ဖက္သတ္ေရးထားေသာ ေဆာင္းပါးသာျဖစ္ပါသည္။ ဗုဒၶဝါဒသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ဘာသာတရားတစ္ခု ျဖစ္သည္မွာ သမုိင္းေၾကာင္းရွိပါသည္။ ရဟန္းသံဃာမ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူႏွင့္ သာသနာေတာ္၏ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ လုပ္ကုိင္ေပးေနၾကသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ဤဘာသာတရားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ဘာသာတရား ျဖစ္ခဲ့သလုိ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ဘာသာတရားတစ္ခု ဆက္ျဖစ္ေနမွာပါ"
အရွင္ ေဒဝံသဘိဝံသ(သီတဂူ)
"ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သိပၸံပညာရွင္ႀကီး အုိင္းစတုိင္းကေျပာဖူးပါတယ္၊ တကယ္လုိ႔ ကမာၻႀကီးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏုိင္မယ့္ ဘာသာတရားရွိတယ္ဆုိရင္ အဲဒီဘာသာတရားဟာ ဗုဒၶဘာသာပဲျဖစ္ရပါလိမ့္မယ္တဲ့။ ဆုိေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဘာသာတရားလုိ႔ပဲ ဘုန္းႀကီးကေျပာရပါလိမ့္မယ္။ ရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဘာသာတရားအတုိင္း ေနထုိင္ၾကတဲ့အတြက္ သူတုိ႔ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့စိတ္ထားရွိၾကပါတယ္။ ရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြက အၾကမ္းဖက္ တယ္ဆုိတာမရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔တေတြဟာ သတ္ျဖတ္ခံရတယ္၊ အၾကမ္းဖက္တာခံၾကရတယ္။ ရဟန္း သံဃာေတြရဲ႕ လက္နက္ဟာ ခႏၶီတရားပါ။ TIME မဂၢဇင္းဟာ ဦးဝီရသူကုိ အၾကမ္းဖက္သမားတစ္ဦးအျဖစ္ စြပ္စြဲေရးသား ပါတယ္။ ေက်းဇူးရွင္သီတဂူဆရာေတာ္ႀကီးက မိန္႔ၾကားဖူးပါတယ္၊ ဦးဝီရသူဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုိလားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးပါတဲ့။ ဒါေပမဲ့လည္း ႏုိင္ငံျခားမီဒီယာေတြက သူ႔ကုိ ေဝဖန္ေရးသားၾကပါတယ္"
လူမႈေရးတြင္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ ေဒၚျမင့္ျမင္ခင္ေဖ
"ျပင္သစ္လူမ်ိဳး သတင္းစာဆရာတစ္ဦးက အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုမွာ ကၽြန္မကိုေမးပါတယ္၊ ျမန္မာအမ်ားစုဟာ အၾကမ္းဖက္မႈကုိ လက္ခံသလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ကၽြန္မအေနနဲ႔ေရာ အၾကမ္းဖက္မႈကုိ လက္ခံသလားတဲ့။ ကၽြန္မက အၾကမ္းဖက္မႈကုိ ဘယ္ေတာ့မွ လက္မခံဘူးလုိ႔ ေျဖလုိက္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ပုံရိပ္ကုိ ကုိယ့္ဘာသာတရားနဲ႔ပဲ ကာကြယ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔အတြက္ ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိင္းဟာ အခ်ိန္တုိင္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ျပဳမူ ေနထုိင္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ အဲဒီလုိမဟုတ္ဘူးဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အၾကမ္းဖက္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာတုိင္းျပည္တစ္ခုလုိ႔ သတ္မွတ္ခံရႏုိင္ပါတယ္"
ဟံသာဝတီဦးဝင္းတင္(ဝါရင့္သတင္းစာဆရာႀကီး)
"အၾကမ္းဖက္သမား ဗုဒၶဘာသာဝင္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကုိ သုံးတာဟာ အေတာ့္ကုိ ေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းဟာ မြတ္စလင္ေတြဘက္က ရပ္တည္တယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ ၉၆၉ ဆုိတာ ဗုဒၶဘာသာ အသုိင္းအဝုိင္း မွာ ထြက္ေပၚလာတယ္။ အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ မြတ္စလင္ေတြျဖစ္ၾကတယ္ဆုိတာ ဘယ္သူမွလက္သင့္မခံၾကပါဘူး။ သူတုိ႔က တျခားလူမ်ိဳးေတြကုိလည္း သတ္တယ္၊ သူတုိ႔လူမ်ိဳးကုိလည္း သူတုိ႔ျပန္သတ္ၾကတယ္။ အခုျမန္မာျပည္မွာ ၉၆၉ ဒါမွမဟုတ္ ဦးဝီရသူလုိ ဗုဒၶဘာသာဝင္အစြန္းေရာက္ေတြ ေပၚထြက္လာႏုိင္တယ္။ ဒါဟာ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ျပည္သူေတြၾကားမွာ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီျပႆနာကုိ ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္း၊စည္းကမ္းနဲ႔ အညီ ေျဖရွင္းၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈကုိ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္၊းစည္းကမ္းနဲ႔ မေျဖရွင္းခဲ့ဘူး။ ျပႆနာကုိ ဘာသာေရးကိစၥ တစ္ခုအျဖစ္ ေခါင္းစဥ္တင္လုိက္ေတာ့ေနာက္ပုိင္းမွာ ျပႆနာကပုိႀကီးထြားလာတယ္။ လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနကေန ေနာက္ျပန္လွည့္ခ်င္တဲ့သူေတြက ဒီအေျခအေနကုိ အျမတ္ထုတ္ၾကတယ္။ အခုေတာ့ ျပႆနာေတြကုိေျဖရွင္းဖုိ႔ အေတာ့္ကုိ ခက္ခဲေနပါတယ္။ ၾသဇာႀကီးမားတဲ့ TIME မဂၢဇင္းႀကီးက ဦးဝီရသူကုိ အၾကမ္းဖက္သမားအျဖစ္ ပုံေဖာ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက ျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရးသားေဖာ္ျပတာဟာ အင္မတန္ ေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။ အခုဆုိရင္ အႏၱရာယ္ဟာ ပုိမုိ ႀကီးထြားလာပါၿပီ။ ဦးဝီရသူနဲ႔ သူ႕ရဲ႕ေနာက္လုိက္ေတြရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈေရာ၊ သူတုိ႔ကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့သူေတြရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈေတြပါ အရွိန္ျမင့္ လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ႏွစ္ဖက္စလုံးမွာ ရန္လုိမုန္းတီးမႈေတြ ျမင့္တက္လာလိမ့္မယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္"
ေဒါက္တာျမတ္သူ (မန္ေနးဂ်င္းဒါ႐ုိက္တာ၊ အာရွေတာ္ဝင္)
"ဦးဝီရသူက သူ႕ရဲ႕ဘာသာတရားအေပၚ အင္မတန္ခ်စ္ျမတ္ႏုိးပါတယ္။ သူဟာ တျခားဘာသာတရားေတြကုိ ေစာ္ကားေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ TIME မဂၢဇင္းရဲ႕ ေဆာင္းပါးဟာ လုံးလုံးလ်ားလ်ားမွားယြင္းပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ အျမင္ကေတာ့ သီတဂူဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ အျမင္နဲ႔ထပ္တူထပ္မွ်ျဖစ္ပါတယ္"
ဦးဝီရသူ
Daily Eleven သတင္းစာက ဦးဝီရသူကုိအင္တာဗ်ဴး ျပဳလုပ္ရာတြင္ ၎က ဗုဒၶဘာသာ အၾကမ္းဖက္သမားအျဖစ္ ေဖာ္ျပခံရမႈ ေၾကာင့္ မိမိအေနျဖင့္ လြန္စြာအံ့အားသင့္မိေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
"ယခုလုိ တုိက္ခုိက္ေရးသားမႈေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီးအေနနဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာထိခုိက္ပ်က္စီးသြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘုန္းႀကီး ေျပာခ်င္တာက ဘုန္းႀကီးကုိ ျမန္မာဘင္လာဒင္လုိ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ျပတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ပါ။ ဘင္လာဒင္ရဲ႕လက္ေတြဟာ ေသြးေပစြန္း ခဲ့ပါတယ္။ က်ဳပ္ရဲ႕လက္ေတြဟာ အကုသုိလ္ေတြ ကင္းေနပါတယ္။ သူတုိ႔ေပးတဲ့ ဥပမာက ျခေသၤ့ကုိ ေျမေခြးျဖစ္ေအာင္ ေျပာေနသလုိပဲ။ ဒါဟာ အင္မတန္ ႐ုိင္းစုိင္းတဲ့ ႏႈိင္းယွဥ္မႈပါ။ က်ဳပ္တုိ႔ အခုလုပ္ေနတယ္ဆုိတာက ကာကြယ္မႈတစ္ခုအတြက္ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ တုိက္ခုိက္ဖုိ႔ ကိစၥလည္းမရွိဘူး။ အီရတ္ကုိ အေမရိကန္ေတြ ဝင္တုိက္တယ္ဆုိတာ သူတို႔ရဲ႕ အမ်ိဳးသားလုံၿခံဳေရး အတြက္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ က်ဳပ္တုိ႔ရဲ႕တုိင္းျပည္နဲ႔လူမ်ိဳးရဲ႕ လုံၿခံဳေရးအတြက္ ဥပေဒျပ႒ာန္းႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနတာပါ။ က်ဳပ္တုိ႔ရဲ႕ ဘာသာနဲ႔လူမ်ိဳးေတြကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးတဲ့ စိတ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနတာပါ။ အဲဒီလုိလုပ္တာေတြေၾကာင့္ က်ဳပ္တုိ႔ကုိ အၾကမ္းဖက္သမားလုိ႔ ေျပာမွာလား။တကယ္လုိ႔ မဟုတ္တာေတြရွိ၊ မရွိသိခ်င္တယ္ဆုိရင္ က်ဳပ္မွာ TIME မဂၢဇင္းနဲ႔ အင္တာဗ်ဴး လုပ္တုန္းက ဗီဒီယုိအေခြရွိပါတယ္။ အခုအဲဒီဗီဒီယုိကုိ အင္တာနက္ေပၚတင္ဖုိ႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။ သူတုိ႔ကဘာလုပ္တယ္ ဆုိတာကုိ ဘုန္းႀကီးကုိမေျပာဘူး။ မဂၢဇင္းအဖုံးမွာ သူတုိ႔က ဘုန္းႀကီးရဲ႕ပုံကုိ ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့သူတစ္ဦး ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္"
ဦးဝဏၰေရႊ (အစၥလာမ္ဘာသာေရးေကာင္စီ ဌာနခ်ဳပ္)
"လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ လုပ္ရပ္ကုိ ဘာသာေရးနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ျပတာကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မႀကိဳက္ပါဘူး။ အစၥလာမ္မွာလည္း အဲဒီလုိပါပဲ။
လူတစ္ေယာက္ရဲ႕အလုပ္ကုိဘာသာေရးနဲ႔ ခုိင္းႏႈိင္းျပတာ ကၽြန္ေတာ္လက္မခံပါဘူး"
ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္ (စီအီးအုိ၊ Eleven Media)
"ရွင္းရွင္းပဲေျပာမယ္၊ ဦးဝီရသူရဲ႕ အျမင္ေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္သေဘာမတူဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔တေတြ အျမင္ခ်င္းမတူၾကဘူး။ ဒါေပမဲ့ TIME မဂၢဇင္းရဲ႕ မွ်တမႈမရွိတဲ့ ပုံေဖာ္ေရးသားမႈကုိလည္း ကၽြန္ေတာ္လက္မခံပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီး တစ္ပါး အတြက္၊ သူ႕အေနနဲ႔ သံဃာ့စည္းမ်ဥ္း၊စည္းကမ္းေတြကုိ မခ်ိဳးေဖာက္ေသးသေရြ႕ ရဟန္းတစ္ပါးအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရမွာပ ဲျဖစ္ပါတယ္။ မစုိးရိမ္ေက်ာင္းတုိက္မွာ ဒီလုိဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါး ျဖစ္လာဖုိ႔ဆုိတာ လြယ္တဲ့ကိစၥမဟုတ္ဘူး ဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္ သိပါတယ္။ တရားစီရင္ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဒါမွမဟုတ္ ဥပေဒျပဳေရးကိစၥေတြမွာ ဘာသာေရးေတြ ဝင္ေရာက္ပတ္သက္ တာမ်ိဳးကုိ ကၽြန္ေတာ္သေဘာမတူပါဘူး။ အဲဒီလိုပဲ ဗုဒၶဘာသာအစြန္းေရာက္ ဒါမွမဟုတ္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး သေဘာထားေတြကုိ လူနည္းစုေတြက လူမႈေရးနဲ႔စီးပြားေရး ကိစၥပ်က္ျပားေအာင္ ရည္ရြယ္ၿပီး ျဖန္႔ေဝတာမ်ိဳးကုိလည္း သေဘာမတူပါဘူး။ သတင္းစာဆရာတစ္ဦး အေနနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ TIME မဂၢဇင္းရဲ႕ ေဝဖန္ေရးေဆာင္းပါးဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘာသာတရားနဲ႔ သာသနာကုိ ထိခုိက္ေစၿပီး မွ်တမႈလည္းမရွိပါဘူး။ အဲဒီလိုလုပ္ရပ္ေတြက မလုိလားအပ္တဲ့ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ေပၚေစၿပီး အင္မတန္ႏုနယ္ေသးတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ဒီမုိကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရး ျဖစ္စဥ္ကုိလည္း ဆုိးဆုိးရြားရြားထိခုိက္ ေစမွာျဖစ္ပါတယ္။