Posts
 | INTERNATIONAL MEDIA (2) |
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား (၂)
ပြင့္လန္းေအာင္ ေစာင့္ေနရဆဲ ဒီမိုကေရစီ
(The age .com မွ 8 Aug 2013 ရက္စြဲပါ ‘A democracy still waiting to flower ’သတင္းေဆာင္ပါးကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အာဏာရွင္စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ ေဗဒင္ယႀတာမ်ားက ၂၆ႏွစ္တာ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ သမိုင္းတြင္ အႀကီးက်ယ္ဆံုး ဆႏၵျပမႈတစ္ခုအျဖစ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လမ္းမ်ားေပၚသို႔ လူသံုးသန္းခန္႕ ထြက္လာၾကေသာအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံ အာဏာရွင္ အုပ္စိုးမႈ ေနာက္ဆံုးေတာ့ အဆံုးသတ္ေလၿပီဟု ေအာင္ေဇာ္က ယံုၾကည္ခဲ့သည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ေနာက္မွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးရွိေနေတာ့ ရႈံုးနိမ္႔ဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလို႔ အဲဒီတုန္းက ေက်ာင္းသားတစ္ဦး အေနျဖင့္ တက္ၾကြေနခဲ့တာကို သဲသဲကြဲကြဲ မွတ္မိေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ထင္ျမင္ခ်က္ မွားသြားတယ္” ဟု ၄င္းကဆိုသည္။
ရက္ေကာင္းရက္ျမတ္ ၁၉၈၈ ၾသဂုတ္လ ၈ရက္တြင္ အာဏာရွင္ ဦးေနဝင္းက ပစ္မိန္႔ေပးခဲ့ၿပီးေနာက္ ရက္ရက္ စက္စက္ႏွိပ္ကြပ္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားကာ ေနာက္တစ္ႏွစ္ တိန္အန္မင္ ရင္ျပင္ႏွိမ္နင္းမႈႏွင့္ အျပိဳင္ရက္စက္မႈတြင္ သရဖူ ေဆာင္းခဲ့ေလသည္။
ထိုကဲ့သို႔ အစုအျပံဳလိုက္ ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ ႏွိပ္ကြပ္မႈမ်ားအတြင္း ပိတ္မိခဲ့သူမ်ားမွာ ထုိစဥ္က သံဃာ ေတာ္မ်ား၊ ေက်ာင္းဆရာမ်ား၊ အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ား၊ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။
ယေန႔အခ်ိန္တြင္ Myanmar ဟု ေခၚေဝၚေနၾကေသာ နုိင္ငံ၌ ယိုင္တိယိုင္တုိင္ စတင္ေျပာင္းလဲလ်က္ရွိၿပီး ျမန္မာ ျပည္သူတို႔ စိတ္ဝယ္မေမ့ႏိုင္ေသာ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံု ႏွိမ္နင္းခံရမူအထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားကို အႀကီးတန္း စစ္ဘက္အရာရွိေဟာင္းမ်ားႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အတူတကြ က်င္းပၾကေပလိမ့္မည္။
၁၉၈၈ ဆႏၵျပမႈတြင္ ပါဝင္ခဲ့ေသာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုေဌးၾကြယ္(၄၅) ႏွစ္က “ကၽြန္ေတာ့္စိတ္ထဲမွာ ခံစားေနရတုန္းပဲ။ ဒါေပမယ့္ ရွစ္ေလးလံုးေငြရတု အထိမ္းအမွတ္အခမ္းအနားမွာ တပ္မေတာ္ကို ဖိတ္ၾကားဖို႔ ကၽြန္ေတာ္ သေဘာတူပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ လႈပ္ရွားမႈဟာ လက္စားေခ်မႈအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားတာမ်ိဳး အျဖစ္မခံႏိုင္ပါဘူး” ဟုေျပာၾကားသည္။
သူငယ္ခ်င္းမ်ားစြာ ေသဆံုးသြားခဲ့ေသာ အက်ဥ္းေထာင္တြင္း ၁၈ႏွစ္ခန္႔ ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသူ ကိုေဌးၾကြယ္က “ ထိုအခ်ိန္က အာဏာပိုင္မ်ားကပင္ ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံကို စီမံေနသည္ ဟူေသာအသိေၾကာင့္ နာက်င္မႈကို မည္သို႕မွ် မေဖ်ာက္ႏိုင္” ဟုဆိုပါသည္။
“သူတုိ႕က စစ္ဝတ္စံုကေန အရပ္ဝတ္လဲလိုက္တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရွ႔ဆက္သြားရမယ္။ တြန္းအား ေပးရမယ္။ ဒါမွ ေနာက္ျပန္မလိမ့္မွာေပါ့ ။ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္မႈလည္း ေပၚထြန္းလာရမယ္” ဟု ကိုေဌးၾကြယ္က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစိုးရ တက္မလာခင္ အခ်ိ္န္ကာလက ဆိုလွ်င္ ရွစ္ေလးလံုး အထိမ္းအမွတ္ က်င္းပေရးကိစၥဆိုသည္မွာ စိတ္ကူးထဲမွာပင္ မျဖစ္ႏိုင္ခဲ့ေပ။
သို႕ေသာ္ ယခုအခါ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ၃ ရက္ၾကာက်င္းပေသာ ရွစ္ေလးလံုးေငြရတု အခမ္းအနားသည္ ယခင္က ေသြးေျမက်အေရးေတာ္ပံုကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထင္ဟပ္ႏိုင္သလို၊ အေနာက္အုပ္စုႏွင့္ ျပန္လည္ေႏြးေထြးျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားလႊတ္ေပးျခင္း၊ မီဒီယာဆင္ဆာဖ်က္သိမ္းျခင္းတို႕ျဖင့္ ေျပာင္းလဲေနေသာ တုိင္းျပည္၏ အနာဂတ္ကို ေဆြးေႏြး ပံုေဖာ္ေနေလၿပီ။
၂၅ ႏွစ္ေထာင္နန္းစံခဲ့ရေသာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ မင္းကိုႏုိင္က “အခုေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြက ဒီမိုကေရစီအေၾကာင္းကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ထက္ပိုၿပီး အသံက်ယ္က်ယ္ ေျပာေနၾကၿပီ။ သူတို႔ တကယ္ေကာ လက္ေတြ႔ က်င့္သံုးမွာလား ဆိုတာကေတာ့ ေနာက္ကိစၥတစ္ခုေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဒီကေန႔ တုိင္းျပည္မွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ ျပည္သူအားလံုးအတြက္လား၊ လူတစ္စုအတြက္လားဆုိတာကုိ ေသခ်ာဆန္းစစ္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္ ” ဟုေျပာၾကားသည္။
အက်ဥ္းတုိက္ cell ထဲမွာ တစ္ဦးထဲေသာအေဖာ္ ေၾကာင္ကေလး ေသဆံုးမႈေၾကာင့္ မ်က္ရည္ဝဲခဲ့ဖူးသူ ကိုမင္းကိုႏိုင္က “အီးေမးစ္ တစ္ေစာင္ပို႔ရံုနဲ႔ ေထာင္ ၁၅ ႏွစ္ က်ႏိုင္တဲ့ အီလက္ထေရာနစ္ဥပေဒလိုမ်ိဳး အတားအဆီးေတြ၊ ေထာင္ေခ်ာက္ေတြကေတာ့ အမ်ားၾကီးရွိေနတုန္းပဲ။ တစ္ဘက္မွာလညး္ ဒီမိုကေရစီကို ပိတ္ပင္တာမ်ိဳး မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အရာရာဟာ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ မရွိဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရုန္းကန္ေနတုန္းဘဲ” ဟု မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
“တစ္ခါတစ္ေလမွာ သူတို႕ႏွင့္ ၿပိဳင္ဆိုင္ရတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ သူတို႕ႏွင့္ ညွ္ိရတယ္လိုု႕ ” ဟု ၄င္းက ဆိုသည္။ ၁၉၈၈ ဆႏၵျပပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ခဲ့သူ ကိုဘိုၾကည္ကမူ တပ္မေတာ္အတြင္းမွ သေဘာထားတင္းမာသူမ်ား ျပန္ေပၚ လာမည္ကို စိုးရိမ္ေနသည္။
က်န္ရွိႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၂၀ခန္႔ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ စည္းရံုးလႈပ္ရွားေနသူကို ကိုဘိုၾကည္က “တပ္မေတာ္က အရပ္ဘက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ.ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေအာက္မွာမရွိဘူး ။ အေျခခံဥပေဒက တပ္မေတာ္ကို အာဏာေတြ အမ်ားႀကီးေပးထားတယ္။ ဒါကို ေျပာင္းလဲရမယ္။ အခ်ိန္ေတာ့လုိတယ္။ ေလာေလာဆယ္ကေတာ့ အစပဲရွိေသးတယ္။ အေဝးၾကီးသြားရဦးမယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ အတိတ္နဲ႕ ပတ္သက္လို႔ အမွန္တရားနဲ႕ တရားမွ်တမႈကေတာ့ ရွိရမွာပါ။ လက္စားေခ်တာကိုေတာ့ ေရွာင္ရွားဖို႔လိုတယ္” စသျဖင့္ ေျပာၾကားသည္။
ရွစ္ေလးလံုးေငြရတု အခမ္းအနားမတိုင္မီတြင္ Human Rights Watch အုပ္စုက သမၼတဦးသိန္းစိန္အား ထိုစဥ္က သတ္ျဖတ္မႈမ်ားအတြက္ တာဝန္ရွိသူ တပ္မွဴးမ်ားကို တရားဥပေဒအရ ေဆာင္ရြက္ရန္ ေတာင္းဆုိလိုက္ပါသည္။
ရွစ္ေလးလံုးေငြရတု အခမ္းအနားသို႔ တပ္မေတာ္အား ဖိတ္ၾကားမႈေၾကာင့္ အခ်ိဳ႔ေက်ာင္းသားအုပ္စုမ်ားက သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ၾကသည္။
“ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြကို ဖိတ္ၾကားမယ့္အစား ျပည္သူေတြအေပၚ သူတ့ိုက်ဴးလြန္ခဲ့တာေတြအတြက္ ေတာင္းပန္ခိုင္းရမယ္ ” ဟု All Burma Federation of Student Union ဗကသဥကၠ႒ ေက်ာ္ကိုကို ကေျပာၾကားသည္။
ယခုအသက္ ၄၀ ေက်ာ္ ယခင္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားသည္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္အဖြဲ႔အစည္းကို ထူေထာင္ထားၿပီး ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာသည့္အေလွ်ာက္ အဓိက က႑မွ ပါဝင္လာၾကဖြယ္ရွိပါသည္။
၈၈ မ်ိဳးဆက္ အဖြဲ႔အစည္းကို ပါဝင္ထူေထာင္သူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကိုကိုႀကီးက လက္ရွိႏိုင္ငံတြင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားရွိလာသလို၊ အႏၱရာယ္မ်ားလည္း ထြက္ေပၚလာသည္ဟု မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔က ေတာက္ပတဲ့ အနာဂတ္ကို လွမ္းေမွ်ာ္ရင္း လက္ေတြ႔က်ေအာင္ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ အခုက လမး္ေပၚထြက္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ေဆာင္ရမယ့္အခ်ိန္္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးပံုစံနဲ႔ လႈပ္ရွားရမယ့္အခ်ိန္ပါ” ဟု ၄ငး္ကဆိုပါသည္။
၁၉၈၈ ဆႏၵျပပြဲမ်ားအတြင္း ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ေပၚထြန္းလာခဲ့သူ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္သည္လည္း ရွစ္ေလးလံုး ေငြရတုအခမ္းအနားတြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရန္ စီစဥ္ထားသည္။
ရွစ္ေလးလံုးေငြရတု အထိမ္းအမွတ္ မွတ္ခ်က္ေပးရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ တပ္မေတာ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ ျပႆနာ ေျဖရွင္းဖို႔ အခြင့္အေရး မရွိခဲ့ဘူး။ ကၽြန္မတို႔ ႏိုင္ငံရဲ့ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႕အတြက္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ လုိအပ္ပါတယ္။ ၂၅ ႏွစ္ဆိုတာ သိပ္မၾကာေသးပါဘူး။ ၈၈ ေတာ္လွန္ေရးနဲ႔အတူ ေရွ႕ဆက္ဖို႕ အခြင့္အလမ္းေကာင္း ရွိေနပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာလူထုထဲတြင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရနံ႔သင္းလာေသာ္လည္း ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ႏွင့္ မတူေတာ့ဘူး ဟု ေျပာၾကားသူမွာ ထုိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ဧရာဝတီမဂၢဇင္းမွ ေအာင္ေဇာ္ ျဖစ္သည္။
“အခုျမန္မာႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြက ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကို နားလည္သေဘာ ေပါက္တယ္ဆိုတာကို လူေတြက တကယ္ယံုၾကည္ၾကသလား။ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း အာဏာရွင္ေတြကို ေၾကာက္မေနရေတာ့ဘဲ လူ႕အခြင့္အေရးကို ေလးစားတဲ့ ႏိုင္ငံကို ဖန္တီးဖို႔အတြက္ ရွိေနတဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္ကေလးကို အသံုးခ်ၾကမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားလံုးဆံုးျဖတ္ထားၾကၿပီ ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိစၥမရွိပါဘူး။ ”
“အတိတ္ကို ေမ့ေပ်ာက္ႏိုင္တယ္လို႔ မဆိုလိုပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ အတိတ္ရဲ႕အရိပ္ေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔အေပၚ သက္ေရာက္မႈ အရမ္္းရွိေနတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးေပါ့။”
“ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ပိုလိုခ်င္တဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဆႏၵကို အစိုးရက ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ ျငင္းပယ္ေနတဲ့ အတြက္ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ထြက္ေပၚလာေပမယ့္ ေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္မွာ ျပႆနာ မေျပလည္ေသးပါဘူး။”
“ဒီအခ်ိန္မွာ အာဏာရွိေနဆဲ တစ္ခ်ိဳ႕သူေတြ ပတ္သက္ေၾကာင္း ထင္ရွားေနတဲ့ ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းေတြက ႏိုင္ငံတကာ အသို္င္းအဝိုင္းကို ျပန္ဝင္ဖို႕ ႀကိဳးစားေနတဲ့ နိုင္ငံရဲ႕ အားထုတ္မႈေတြကို ထိခိုက္နစ္နာေစပါတယ္” စသည္ျဖင့္ ေအာင္ေဇာ္ က သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။
၁၉၈၈ စက္တင္ဘာ ၁၉ ရက္တြင္ ေသြးစြန္းေနေသာ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ မဝင္းေမာ္ဦးကို လူငယ္ဆရာဝန္ ႏွစ္ဦးက ေပြ႕ခ်ီသယ္ယူလာေသာ ဓာတ္ပံုသည္ ကမၻာတစ္လႊား ပ်ံ့ႏွံ႔သြားခဲ့ၿပီး ၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပံုသည္ ၄င္းဓာတ္ပံုတြင္ ေကာင္းစြာ ရုပ္လံုးၾကြခဲ့ပါသည္။
ေဆးရံုေပၚတြင္ မကြယ္လြန္မီ မဝင္းေမာ္ဦးက ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးဝင္းၾကဴအား ဒီမိုကေရစီ မရမခ်င္း အမွ်မေဝရန္ ေတာင္းဆိုမွာ ၾကားသြားေသာေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ရွစ္ေလးလံုး ႏွစ္ပတ္လည္ရက္မ်ားတြင္ မဝင္းေမာ္ဦးကို အမွ်ေဝ သင့္၊ မေဝသင့္ ဆံုးျဖတ္ရန္ အခက္အခဲႏွင့္ ဦးဝင္းၾကဴတို႕ မိသားစု ရင္ဆုိင္ၾကရသည္။
ယခုႏွစ္အတြင္း အလားတူပင္ ဆံုးျဖတ္ရန္ အခက္အခဲႏွင့္ ထပ္မံရင္ဆုိင္ၾကရသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ ဆင္ေျခဖံုးရပ္ကြက္ အခန္းတစ္ခုအတြင္း ေနထိုင္သူ ဦးဝင္းၾကဴက ကၽြန္ေတာ္တို႔ တုိင္းျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေနၿပီလို႔ မေျပာႏုိင္ေသးဘူးေလ ဟု ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။
| Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place. |  |