Posts
 | International Media |
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား (၁)
(Reuters မွ 20 Aug 2013 ရက္စြဲပါ “Muslim Rohinya asylum seekers escape Thai detertion Center” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
(The Brunei Times မွ 21 Aug 2013 ရက္စြဲပါ “Uneasy calm in Rakhine”ေခါင္းႀကီးပိုင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
(BBC သတင္းဌာနမွ 20 August 2013 ရက္စြဲပါ Buddhism, Burma, the Rohingya and ethnic violence ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
တရားမဝင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေရႊ႕ေျပာင္းသူမ်ား ထိုင္းထိန္းသိမ္းေရးစခန္းမွ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္
(Reuters မွ 20 Aug 2013 ရက္စြဲပါ “Muslim Rohinya asylum seekers escape Thai detertion Center” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ထိုင္းႏိုင္ငံ ေတာင္ပိုင္းမွ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္ရွာေဖြသူမ်ား အဂၤါေန႔တြင္ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းမွ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္သြားျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အၾကမ္းဖက္ပဋိပကၡေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာ ၾကေသာ ႏိုင္ငံမဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အခက္အခဲ ႀကီးထြားလာျခင္းကို ထင္ဟပ္ေနပါသည္။
႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ားအေပၚ ထိုင္းအစိုးရ၏ တုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ပံုကို လူ႔အခြင့္အေရး အုပ္စုမ်ားက ျပစ္တင္ ေဝဖန္လ်က္ ရွိၿပီး၊ ၄င္းတို႔ ခြဲျခားဆက္ဆံခဲ့ရမည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဒုကၡသည္မ်ားအား ျပန္မပို႔ရန္ ထိုင္းအာဏာပိုင္ မ်ားကို တိုက္တြန္း ေတာင္းဆိုထားၾကသည္။
အဆိုပါ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၈၇ ဦးသည္ အခ်ဳပ္ခန္း သံတိုင္မ်ားကို ျဖတ္၍ အုတ္နံရံကိုေဖာက္ကာ အနီးရွိရာဘာ စိုက္ခင္းမ်ားထံသို႔ ထြက္ေျပးပုန္းေအာင္းေနၾကေသာေၾကာင့္ အပူတစ္ျပင္းရွာေဖြမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု ေတာင္ပိုင္း ေဆာင္ခလာ ျပည္နယ္ရဲမွဴးႀကီး ဆူဝမ္ခ်န္ဆရီကေျပာၾကားသည္။
ယခုလ အေစာပိုင္းတြင္ ေဆာင္ခလာရဲစခန္းမွ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၃၀ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္သြားၿပီးေနာက္ ယခုအခ်ဳပ္ စခန္း ေဖာက္ေျပးမႈ ဒုတိယအႀကိမ္ျဖစ္ပြားျခင္းျဖစ္သည္။
ပင္လယ္ျပင္ကုိျဖတ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ေျပးလာၾကေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၁၈၀၀ ေက်ာ္ကို ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ထားျခင္းေၾကာင့္ အခ်ဳပ္ခန္းႏွင့္ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းမ်ားတြင္ လူျပည္လူ႔လွ်ံျဖစ္ေနၿပီး၊ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေလွစီး ဒုကၡသည္မ်ားကို ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားက ကမ္းေျခတြင္ တားဆီး၍ ပင္လယ္ျပင္သို႔ ျပန္ေမာင္းထုတ္ခဲ့ ၾကသည္။
႐ုိဟင္ဂ်ာဟု ေခၚေဝၚေနၾကေသာ မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္မ်ားသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္မွ ေရႊ႕ေျပာင္း လာၾကေသာ ဘဂၤါလီမ်ားျဖစ္သည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံက အခုိင္အမာေျပာၾကားထားပါသည္။ ထို႔အျပင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို တိုင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳးစာရင္းသို႔ ထည့္သြင္းျခင္းမျပဳေသာ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒအား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား ကိုႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳေပ။
၄င္း႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ဘက္မွလည္း အသိအမွတ္မျပဳသလို၊ ထိုင္းႏိုင္ငံကလည္း ယင္းကဲ့သို႔ တရားမဝင္ ခိုးဝင္လာေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို လက္ခံလိုျခင္း မရွိပါ။
ထြက္ေျပး႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ မြတ္ဆလင္ဘာသာကိုးကြယ္ေသာ မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ အေျခခ်ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ၾကေသာ္လည္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွ တရားမဝင္ လူကုန္ကူးသူမ်ား၏ လက္ထဲတြင္ မၾကခဏ ဒုကၡေတြ႕ၾကရသည္။
မေလးရွားသို႔ သြားရန္ ပို႔ေဆာင္ခ မေပးႏိုင္ေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကိုမူ လူကုန္ကူးသည့္ပြဲစားမ်ားက ငါးဖမ္းေလွႏွင့္ စိုက္ခမ္းမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ရန္ ေရာင္းစားၾကသည္ဟု ႐ုိက္တာသတင္းစံုစမ္းမႈမ်ားတြင္ ေတြ႔ရွိထားသည္။
ထိုင္းေရတပ္ကမူ လူကုန္ကူးသည့္ ကြန္ယက္တြင္ ၄င္းတို႔တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားပတ္သက္ျခင္းမရွိဟု ျငင္းဆိုထားပါ သည္။
၂၀၁၂ ေမလမွ ယခုႏွစ္ ဇြန္လအထိ ျမန္မာႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ ထြက္ေျပးလာေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေလွစီးဒုကၡသည္ အေရအတြက္သည္ ၃၄၆၂၆ ဦးရွိခဲ့ၿပီး ယခင္တစ္ႏွစ္ကထက္ ၄ ဆတိုးလာသည္ဟု ႐ုိဟင္ဂ်ာေရႊ႕ေျပာင္းမႈကိူ ေလ့လာ ေနေသာ Arakan Project က ေျပာၾကားသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ေအးခ်မ္းေရး မလြယ္ကူေသး
(The Brunei Times မွ 21 Aug 2013 ရက္စြဲပါ “Uneasy calm in Rakhine”ေခါင္းႀကီးပိုင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ မႏွစ္က လူ ၂၀၀ ခန္႔ေသဆံုးကာ ၁၄၀,၀၀၀ ခန္႔ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရေသာ လူမ်ိဳးေရး အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္မည္ပာု သမၼတက အာမခံထားေသာ္ျငား လည္း မၿငိမ္သက္မႈမ်ား မၾကာခဏျဖစ္ပြားေနျခင္း၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ျပန္လည္ပစ္ခတ္ေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားမွာ အခက္အခဲေတြ႕ေနသည့္ လကၡဏာရွိပါသည္။
မၾကာေသးမွီက ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕အနီးတြင္ ႐ိုပာင္ဂ်ာအေလာင္းတစ္ခုကို စစ္ေဆးထိန္းသိမ္းမႈေၾကာင့္ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ပာု သတင္းမ်ားကဆိုသည္။ အၾကမ္းဖက္႐ိုပာင္ဂ်ာလူအုပ္ကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က ျပန္လည္ပစ္ ခတ္ရာမွာ ႏွစ္ဦးေသဆံုးကာ တစ္ဒါဇင္ေက်ာ္ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္ပာု မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားက ေျပာၾကားၾကသည္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္ ယင္းကဲ့သုိ႔ လူမ်ိဳးေရးတင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည့္ အဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ တိုင္ျပည္တြင္း ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ ေနထိုင္လာခဲ့သူမ်ားကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳဘဲ ခြဲျခားပစ္ပယ္ဆက္ဆံမႈပင္ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးအခ်ိဳ႕၏ တင္းမာခက္ထန္ေသာ အယူအဆမ်ားကလည္း အပယ္ခံ ႐ိုပာင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ လူမ်ိဳးစု ဗုဒၶဘာသာဝင္အသိုင္းအဝိုင္း၏ အမုန္းႏွင့္ အာဃာတမ်ားႀကီးထြားလာေအာင္ လႈံေဆာ္သလို ျဖစ္ခဲ့သည္ပာု ဆိုၾကသည္။
ထိုမွ်သာမကေပးပဲ ျပည္တြင္းအိုးအိမ္မဲ့ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား(IDP camps)သို႔ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ ေဆးကုသေရး အဖြဲ႕မ်ား လာေရာက္မႈကို ပာန္႔တားျခင္း၊ ႐ိုပာင္ဂ်ာအိမ္ေထာင္စုတစ္ခုလွ်င္ ကေလးႏွစ္ေယာက္ထက္ ပုိမယူရန္ကိစၥကို ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရက ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္းစေသာ စိတ္အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ဖြယ္ သတင္းမ်ားကို လည္း ၾကားသိေနရသည္။
အေျခအေနဆိုးေသာ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ား၏ ႐ုန္းကန္ေနရေသာ ႐ိုပာင္ဂ်ာ္တို႔၏ အခက္အခဲကို ႏိုင္ငံ တကာက ေကာင္းစြာသိရွိေနၿပီျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ ျမန္မာအစိုးရ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႀကိဳးပမ္းမႈ မ်ားကို ႀကိဳဆိုေထာက္ခံ အားေပးေနသလို၊ တစ္ခ်ိန္ထဲတြင္ လူ႕အခြင့္အေရးမွတ္တမ္းကို ပိုမိုတိုးတက္ေအာင္ ႀကိဳးစားရန္ မၾကာေသးမွီက တိုက္တြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယခုကဲ့သို႔ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား စတင္တာထြက္ၿပီးခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ လူမ်ိဳးေရးအၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ထပ္ကာ ထပ္ကာ ျဖစ္ပြားေနျခင္းသည္ ႏိုင္ငံအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးေပးမည္မပာုတ္ဆိုသည္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ နားလည္ သေဘာ ေပါက္ဖို႔ အခ်ိန္တန္ေနၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ လူထုအသိုင္းအဝိုင္းၾကား အမုန္းတရားႏွင့္ အာဃာတ မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ေရး၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အသိုင္းအဝိုင္းအားလံုး တစ္ေျပးညီပါဝင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး တို႔အတြက္ အေရးတႀကီး၊ အလ်င္စလို လုပ္ေဆာင္ သြားရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
ဗုဒၶဝါဒ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု အၾကမ္းဖက္မႈ
(BBC သတင္းဌာနမွ 20 August 2013 ရက္စြဲပါ Buddhism, Burma, the Rohingya and ethnic violence ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ကမာၻလုံးအတုိင္းအတာျဖင့္ ေလးစားမႈခံရေသာ လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ျဖစ္သည့္ Human Right Watch(HWR) က ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ား အေပၚ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈကုိ “လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ” အျဖစ္ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပလုိက္ေၾကာင္း သိရသည္။
႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုတစ္စုျဖစ္ၿပီး အစၥလာမ္ဘာသာ ကုိးကြယ္ၾကကာ အိႏၵိယ-ဥေရာပ ဘာသာစကား ေျပာဆုိၾကသည္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ဖိႏိွပ္ညႇဥ္းပန္းမႈမ်ားျပဳလုပ္သူအမ်ားစုမွာ လူမ်ိဳးေရးႏွင့္ အသားအေရာင္ အလြန္အမင္း ခြဲျခားသူ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားျဖစ္ၿပီး ယင္းသုိ႔ဖိႏွိပ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဘာသာေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ေမးခြန္း ထုတ္စရာမ်ား ျဖစ္ေစခဲ့သည္။
“ယုံၾကည္မႈအလြန္” ဟူေသာေခါင္းစဥ္ျဖင့္ BBC ေရဒီယုိကျပဳလုပ္ေသာ အသံလႊင့္အစီအစဥ္တြင္ အဆုိပါ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အေရးကိစၥကုိ ႐ႈေထာင့္ေပါင္းစုံမွ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ယင္းအစီအစဥ္ကုိ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ေန႔ကထုတ္လႊင့္ခဲ့ သည္။
ဗုဒၶဘာသာဟူသည္ အေနာက္ကမာၻႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈမျပဳလုပ္ေသာ ဘာသာတရား တစ္ခုအျဖစ္ ပုံေဖာ္ခံခဲ့ရသည္။ ဗုဒၶဘာသာ၏ အေျခခံကုိယ္က်င့္တရားျဖစ္ေသာ ငါးပါးသီလတြင္ တစ္ပါးသူ၏ အသက္ကုိ သတ္ျဖတ္ျခင္းသည္ မွားယြင္းေသာ အျပဳအမူတစ္ရပ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားသည္။
သုိ႔ေသာ္ လတ္တေလာ အသိဉာဏ္နည္းပါးလွသည့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားႏွင့္ မြတ္စလင္လူနည္းစုျဖစ္ေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား အၾကား ပဋိပကၡေၾကာင့္ လူရာေပါင္းမ်ားစြာေသေၾကပ်က္စီးခဲ့ၿပီး ၁၅၀၀၀၀ ခန္႔ အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
သုိ႔ျဖစ္ရာ ဗုဒၶဘာသာတရားတြင္ အၾကမ္းဖက္မႈကုိအသုံးခ်ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ဘာေတြလမ္းညႊန္သင္ၾကားထား သနည္းဟု ေမးစရာျဖစ္လာသည္။ အၾကမ္းဖက္မႈအသုံးျပဳရန္ ခြင့္ျပဳထားသေလာ သုိ႔မဟုတ္ တားျမစ္ထားသေလာ။ ဗုဒၶဘာသာ က်မ္းဂန္မ်ား၌ ပါရွိလာေသာစာမ်ားကုိ အဓိပၸာယ္ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ ကြဲျပားခ်က္မ်ားရွိေနသေလာ။ အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒႏွင့္ မုန္းတီးေရးအုိင္ဒီေယာ္ေလာ္ဂ်ီတုိ႔က ၿငိမ္းခ်မ္းမႈရွိေသာ ဘာသာေရးယုံၾကည္မႈ တစ္ခုကုိ မည္သုိ႔မည္ပုံ ေျပာင္းလဲပစ္ႏုိင္သနည္း။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုႏွင့္ ဘာသာေရးတင္းမာမႈမ်ားကုိ ကုိယ္ပုိင္အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ေခါင္းပုံ ျဖတ္အျမတ္ထုတ္ရန္ နည္းလမ္းရွာေနသည့္ နာဇီလက္သစ္ အုိင္ဒီေယာ္ေလာ္ဂ်ီ တစ္ခုရွိေနပါသည္။ အခ်ိဳ႕ဆုိလွ်င္ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈအႏၱရာယ္ႀကီးႏွင့္ပတ္သက္၍ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိမႈမ်ားျပဳလုပ္ေနသည္။
“ယုံၾကည္မႈ အလြန္” ဟူေသာ ေဆြးေႏြးပြဲစကားဝုိင္းတြင္ Yongstown State University ၏ ဘာသာေရး ေလ့လာမႈဌာနမွ လက္ေထာက္ ပါေမာကၡ မုိက္ကယ္ဂ်ယ္ရီဆန္၊ Bristol တကၠသုိလ္ ဗုဒၶဘာသာေလ့လာေရးဌာနမွ ပါေမာကၡ ႐ူပတ္ဂတ္တင္း၊ BBC ျမန္မာ့ေရးရာဌာနမွ သတင္းစာဆရာ ဦးစုိးဝင္းသန္းတုိ႔ ပါဝင္ေဆြးေႏြးၾကသည္။
| Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place. |  |