International Media |
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား (၁)
(Bangkok Post မွ 14 Sept 2013 ရက္စြဲပါ “Myanmar trade on thin ice”သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
(13 Sept 2013 ရက္စြဲပါ Telegraph မွ Natalie paris ေရးသားေသာ Burma’s border restrictions eased ကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္)
မျမင္ႏိုင္ေသာ ေထာင္ေခ်ာက္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာ့ကုန္သြယ္ေရး
(Bangkok Post မွ 14 Sept 2013 ရက္စြဲပါ “Myanmar trade on thin ice”သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
အာဆီယံစီးပြားေရးအသိုင္းအ၀ိုင္း AEC စတင္မည့္ ၂၀၁၅ ႏွစ္ကုန္တြင္ ထိုင္းကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာ့ေစ်းကြက္မွ အခြင့္အလမ္းသစ္မ်ားကိုဖမ္းဆုပ္ရန္ အဆင္သင့္ရွိေနဖို႔လိုအပ္ၿပီး သို႔မပာုတ္ပါက ဂ်ပန္ႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔၏ ဖယ္ရွားမႈကုိခံရလိမ့္မည္ပာု ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားက ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ထိုင္းပုဂၢလိကက႑သည္ ျမန္မာေစ်းကြက္တြင္ ထိထိမိမိလုပ္ကိုင္ရန္(သို႔)စီးပြားေရးညွိႏိႈင္းမႈမ်ားကို အားသာခ်က္ယူရန္ အတြက္ ဗပာုသုတ တစ္နည္းအားျဖင့္ သိရွိနားလည္မႈ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနသည္ပာု ထိုင္းႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေရးရာ ဒါ႐ိုက္တာ နီဗာဒီမာနီကူးက ေျပာၾကား လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
အျခားတစ္ဖက္တြင္ ဂ်ပန္တို႔သည္ တစ္ခ်ိန္က စစ္ဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ျမွဳပ္ႏွံမႈ အခြင့္အလမ္းမ်ားဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာကို ထိုင္းႏိုင္ငံ Institute for Trade and Development ကမၾကာမီ ထုတ္ျပန္ေပးမည္ပာု သိရွိရသည္။
၎အစီရင္ခံစာတြင္ သုေတသနပညာရွင္ တီရာစင္ဒီခ်ရတ္က “ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ စီးပြားေရးလုပ္ရာတြင္ ေတြ႕ျမင္ရမည့္ အထူးျခားဆံုးအရာတစ္ခုမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တမူထူးျခားေသာစီးပြားေရးယဥ္ေက်းမႈ ပံုစံပင္ျဖစ္သည္”ပာု တင္ျပထားသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာတို႔ႏွင့္ ကာလရွည္ၾကာ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈဆက္ဆံေရး ရွိခဲ့ေသာ္လည္း မေျဖရွင္းႏိုင္ေသးေသာ မေက်လည္မႈမ်ားတြင္ သမိုင္းေၾကာင္းဆက္ႏြယ္မႈ ပတ္သက္လာႏို္င္သည္ပာု ၎ကဆိုပါသည္။
“ဒီအေျခအေနသစ္ကို လက္ခံႏိုင္ဖို႔အတြက္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အယူအဆေတြကို ေျပာင္းလဲပစ္ဖို႔ လိုပါတယ္” ဟု ၎ကေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံမွ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို သိရွိနားလည္ရန္အတြက္ အေျခခံအေဆာက္အဦးစနစ္ခ်ိဳ႕တဲ့မႈႏွင့္ တိုင္းရင္းသားျပႆနာ အျမစ္တြယ္ခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ား ေျခကုတ္ရေအာင္ ကူညီရန္ သတင္း အခ်က္အလက္ဌာနကိုပင္ ဖြဲ႕စည္းၿပီးသြားၿပီပာု သူမကဆိုသည္။
“လက္ရွိထိုင္း-ျမန္မာ ကုန္သြယ္မႈရဲ႕ ၈၀% ပာာ နယ္စပ္မွပဲလုပ္ေနတဲ့အျပင္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတံခါးမဖြင့္ခင္က အေနအထားအတိုင္း ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ေနၾကတုန္းပါပဲ”ပာု သူမကေျပာၾကားသည္။
ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈစီမံကိန္းဘုတ္အဖြဲ႕သည္လည္း ပင္လယ္ရပ္ျခား ထိုင္းရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား ထိေရာက္ေအာင္ အားေပးျမွင့္တင္ရန္ ပ်က္ကြက္ေနသည္ပာု သူမကမွတ္ခ်က္ေပးသည္။
လာမည့္ႏွစ္ အာဆီယံအလွည့္က်ဥကၠ႒ေနရာကို ျမန္မာတာဝန္ယူမည့္ ၂၀၁၅ တြင္ အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုင္းအ၀ိုင္း ေပါင္းစည္းျခင္းတို႔သည္ ျမန္မာအစိုးရ၏ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံႈအားေပးေရး ပံုမွန္အားထုတ္ေနမႈကို အင္အားျဖည့္ေပးေနသည္ပာုလည္း နီဗာဒီမာနီကူးကဆိုပါသည္။
သို႔ရာတြင္ ထိုင္းကုမၸဏီမ်ားအတြက္ အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္မွာ ျမန္မာတို႔၏ ျပည္တြင္းဥပေဒႏွင့္ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဥပေဒတို႔ကို ေကာင္းစြာနားလည္သေဘာေပါက္ေရးပင္ ျဖစ္သည္ပာု အစီရင္ခံစာဦးေဆာင္ ေရးသားသူ ပညာရွင္ဝပ္ခ်ာရာလီလာဝပ္က ေျပာၾကားသည္။
“ဒါေပမဲ့ သုေတသနလုပ္ရင္း ဘာေတြ႕ရသလဲဆိုေတာ့ အဲဒီဥပေဒေတြပာာ တိက်တဲ့ဆိုလိုရင္းမရွိတဲ့အျပင္ လိုက္နာဖို႔ အခက္အခဲရွိလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္”ပာု ၎က သံုးသပ္သည္။
ျမန္မာေစ်းကြက္၏ စီးပြားေရးခြင္သစ္မ်ားကို ေကာင္းစြာမသိရွိျခင္းေၾကာင့္ ဆံုး႐ံႈးသြားႏိုင္ေသာ ထိုင္းရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကို သတင္းေပးရန္အတြက္ ထိုင္းအစိုးရက ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ကမကထျပဳက်င္းပေပးရမည္ပာု မစၥတာ၀ပ္ခ်ာရာက အၾကံျပဳေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ နယ္စပ္မွခရီးသြားခြင့္မ်ားေျဖေလွ်ာ့
(13 Sept 2013 ရက္စြဲပါ Telegraph မွ Natalie paris ေရးသားေသာ Burma’s border restrictions eased ကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ယခုအခ်ိန္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ တာခ်ီလိတ္ႏွင့္ ေကာ့ေသာင္းမွတစ္ဆင့္ ဝင္လာသူမ်ားသည္ အဆိုပါၿမိဳ႕မ်ားသို႔ လည္ပတ္ခြင့္ကိုပင္ ကန္႔သတ္ထားၿပီး ဗီဇာသည္ နယ္စပ္ျဖတ္ရန္သာအသံုးဝင္ပါသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲေဆာင္ႏွင့္ နယ္စပ္ခ်င္းထိစပ္ေနေသာ ျမဝတီတြင္ စစ္ေဆးေရးစခန္းတစ္ခု မၾကာခင္က ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ကုန္းလမ္းမွဝင္လာေသာ ခရီးသည္မ်ားအတြက္ ေရြးခ်ယ္ရန္နည္းလမ္းမ်ား ပိုမိုတိုးျမွင့္ေပးခဲ့ပါသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ စတုတၳဝင္ေပါက္တစ္ခုအျဖစ္ ထီးခီး-ဆူနာရြန္တြင္ရွိပါသည္။
ခရီးသည္မ်ားမွာ ခရီးသြားဗီဇာျဖင့္ အျပည့္အဝေလွ်ာက္ထားပါရွိရန္ေတာ့လိုပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေျပာၾကားရာတြင္ မၾကာခင္က နယ္စပ္တြင္ ကန္႔သတ္ထားမႈမ်ား ေျဖေလွ်ာ့ေပးျခင္းသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း၏ အသီးအပြင့္မ်ားျဖစ္ၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမွ အလုပ္အကိုင္၊ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ အက်ိဳးအျမတ္ႏွင့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ပိုမိုရရွိႏိုင္သည္ပာုဆိုပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ကရင္သတင္းဌာနတစ္ခု၏ သတင္းေဖာ္ျပခ်က္အရ ခရီးသြားဧည့္သည္မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္ရန္ (၂၈)ရက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရမည္ပာု သိရွိရသည္။
၎သတင္းအရ အစိုးရတာဝန္ရွိသူမ်ားက တ႐ုတ္နယ္စပ္ကိုလည္း ဖြင့္လွစ္ရန္ အစီအစဥ္ရွိေသာ္လည္း ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွ လက္ရွိပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ရပ္ဆိုင္းထားရေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနကမူ ခရီးသြားမ်ားအား နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ အႏၱရာယ္ကို သတိရွိၾကရန္ အၾကံျပဳထားဆဲျဖစ္ပါသည္။ ၎၏ ဝက္ဆိုဒ္တြင္ “ထိုင္း၊ လာအိုႏွင့္တ႐ုတ္နယ္စပ္မ်ား အထူးသျဖင့္ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကရင္၊ မြန္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မ်ားတြင္ လက္ရွိစစ္ေရးအရ လႈပ္ရွားမႈမ်ားရွိေနသည္”ပာု ေဖာ္ျပထားပါသည္။
၎က ရွမ္းျပည္နယ္မူဆယ္၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေရႊလီ၊ ခ်င္းျပည္နယ္တမူး၊ အိႏိၵယမိုေရးတို႔မွ ဝင္ေရာက္လာေသာ ခရီးသြားမ်ားအတြက္မူ ကန္႔သတ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ထားဆဲျဖစ္ေၾကာင္းဆိုပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ခရီးသြားလာျခင္းအတြက္ ႏိုင္ငံတကာက သပိ္တ္ေမွာက္ထားျခင္းကို ေျဖေလွ်ာ့ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ခရီးသြားမ်ား တိုးတက္လာသည္ကိုေတြ႕ခဲ့ရပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း သပိတ္ေမွာက္ျခင္းကိုျဖစ္ေစမည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးစံုကလည္း စိုးရိမ္ဖြယ္ရွိေနပါေသးသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မူဆလင္မ်ားအၾကား ရန္ပြဲမ်ားျဖစ္ေနသည့္ သတင္းမ်ားက ဆက္လက္ထြက္ေပၚေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ား၏အဆိုအရ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ မူဆလင္႐ိုပာင္ဂ်ာ ရွစ္သိန္းခန္႔ေနထိုင္ေနၾကရာ အမ်ားစုမွာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ျငင္းပယ္ခံေနရပါသည္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာမွာလည္း ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ထြက္ေျပးေနပါသည္။