International Media (1) |
ႏိုင္ငံတကာသတင္းမ်ား (၁)
(Bangkok Post မွ 2 Oct 2013 ရက္စြဲပါ “Myanmar to tap ADB for Dawi Loans” သတင္းကို ဘာသာျပန္ ဆိုသည္)
(2 Oct 2013 ရက္စြဲပါ The Telegraph သတင္းစာမွ AP ၏ Elderly Woman Killed in Burma sectarian violence ကုိ ဘာသာျပန္ပါသည္)
ထားဝယ္စီမံကိန္းအတြက္ ADB မွ ေခ်းေငြယူရန္ ျမန္မာသေဘာတူ
(Bangkok Post မွ 2 Oct 2013 ရက္စြဲပါ “Myanmar to tap ADB for Dawi Loans” သတင္းကို ဘာသာျပန္ ဆိုသည္)
ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာေနေသာ ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ စက္မႈဇုန္စီမံကိန္းသည္ ADB ထံမွ ေခ်းေငြရယူရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံက သေဘာတူခဲ့ၿပီးေနာက္တြင္ အနည္းငယ္တစ္ဆင့္တက္လာၿပီ ျဖစ္သည္။
မၾကာေသးမီက ထိုင္း၊ ဂ်ပန္ တို႔ႏွင့္ က်င္းပေသာ ၃ ႏုိင္ငံအစည္းအေဝးတြင္ ျမန္မာတို႔သည္ ထားဝယ္စီမံကိန္း အေပၚ အားတက္သေရာ ရွိေနဆဲျဖစ္ၿပီး၊ ထိုစီမံကိန္းသည္ ႏုိင္ငံ၏ အနာဂါတ္စီးပြားေရးဖြ႕ံၿဖိဳးမႈတြင္ အေရးပါေသာက႑မွ ပါဝင္လိမ့္မည္ဟု ထုိင္းဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ စီးပြားေရးဝန္ႀကီး နီဝါသာမဂြန္ ဘန္ဆြန္ပိုင္ဆန္က ေျပာၾကားသည္။
ထုိင္း၊ ျမန္မာ၊ ဂ်ပန္ သံုးႏုိင္ငံသည္ ထားဝယ္စီမံကိန္း ႐ုပ္လံုးေပၚလာေစမည့္ နည္းလမ္းမ်ား ေဆြးေႏြးရန္ အတြက္ ၿပီးခဲ့ေသာ ေသာၾကာေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ စည္းေဝးခဲ့ၾကသည္။
၎အစည္းအေဝးသည္ ထားဝယ္စီမံကိန္းအတြက္ အလားအလာေကာင္းေသာ တတိယေျမာက္လက္တြဲေဖာ္အျဖစ္ ဂ်ပန္တို႔ ပါဝင္တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ပထမဆံုးသံုးႏုိင္ငံ စည္းေဝးပြဲျဖစ္သည္။
ယခင္က ထုိင္းႏွင့္ျမန္မာတို႔ က်င္းပေသာ ပူးတဲြထိပ္ပိုင္းအဆင့္ ေကာ္မတီအစည္းေဝးမ်ားတြင္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက ေလ့လာသူအျဖစ္သာ တက္ေရာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ စက္မႈဇံုကို စီမံခန္႔ခြဲရန္ သီးသန္႔ဖြဲ႕စည္းထားေသာ Dawei SEZ Development Co (DSEZ) တြင္ ရွယ္ယာဝင္ရန္ ဂ်ပန္တို႔လံုးလံုးလ်ားလ်ား သေဘာတူလိမ့္မည္ဟု ထိုင္းႏွင့္ျမန္မာ အိမ္နီးခ်င္း ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးက ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ရွိသည္။
“စီမံကိန္းအတြက္ ထိုင္းနဲ႔ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမဳွပ္ႏွံသူေတြကို ဆဲြေဆာင္မယ့္ အစီအစဥ္ေတြအပါအဝင္ စီမံကိန္း ဖြ႕ံၿဖိဳးေရးကိုအားေပးဖို႔ ထုိင္းႏိုင္ငံဖက္က အဆင္သင့္ရွိေနတယ္ဆိုတာကို အစည္းအေဝးမွာ ထုိင္းအစိုးရကိုယ္စား ကၽြန္ေတာ္အာမခံခဲ့ပါတယ္။” ဟု ဒုဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နီဝါသာမဂြန္က ေျပာၾကားသည္။
ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ကားလမ္းကဲ့သို႔ေသာ အေရးႀကီးသည့္ အေျခခံအေဆာက္အဦ စီမံကိန္းမ်ား၌ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရာတြင္ ဦးေဆာင္ပါဝင္ရန္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက အဆိုျပဳျခင္းကိုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံက လက္ခံခဲ့သည္ဟု ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက ထားဝယ္စီမံကိန္း၌ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံေရးကို စိတ္ဝင္စားေၾကာင္းထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုထားေသာ္လည္း DSEZ တြင္ ပူးတဲြရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ တစ္စံုတစ္ရာ မျပဳလုပ္မွီ အခ်ိန္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုထားသည္ဟု သိရွိရသည္။
DSEZ ကုမၼဏီကို အေစာပိုင္းက အဆိုျပဳထားသည့္ ဘတ္ေငြသန္း ၁၀၀ ထက္မ်ားစြာ ေလ်ာ့နည္းသည့္ ကနဦး မတည္ေငြ ဘတ္ေငြ ၁၂ သန္းျဖင့္ ညီတူမွ်တူ ထည့္ဝင္ဖဲြ႕စည္းၾကရန္ ထိုင္းႏွင့္ျမန္မာတို႔ ဇြန္လက သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။ ယင္း ကုမၼဏီကို ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ မွတ္ပံုတင္ထားမည္ ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ စီမံကိန္းအတြက္ ဆိပ္ကမ္း၊ ကားလမ္း၊ ရထားလမ္း၊ ဓါတ္အားေပးစက္႐ံု၊ ေရျဖန္႔ျဖဴးမႈစနစ္၊ စက္မႈဇုန္၊ တယ္လီဖုန္းကြန္ယက္ စသည့္ စီမံကိန္းမ်ားကို စီမံခန္႔ခြဲရန္ အတြက္အထူးလုပ္ငန္းကုမၼဏီမ်ား SPCs ထူေထာင္ ေရးကိစၥကိုလည္း ထိုင္းႏွင့္ျမန္မာတို႔ သေဘာတူညီမႈရရွိထားၿပီး၊ ယင္းကုမၼဏီမ်ား SPCs ကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မွတ္ပံုတင္ထားမည္ဟု ဆုိသည္။
ဒုဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နီဝါသာမဂြန္၏အဆိုအရ ေတာင္ကိုရီးယားႏွင့္ တ႐ုတ္ကဲ့သို႔ ႏုိင္ငံမ်ားကလည္း စီမံကိန္းတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္ စိတ္ဝင္စားမႈကို ျပသထားေၾကာင္း သို႔ရာတြင္ ထားဝယ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ရွိေသာေၾကာင့္ DSEZ အတြက္ တတိယေျမာက္ရွယ္ယာ ပါတနာေ႐ြးခ်ယ္မည့္ အၿပီးသတ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚတြင္သာ မူတည္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ ဒုတိယအႀကိမ္ သံုးႏိုင္ငံအစည္းအေဝးကို ႏိုဝင္ဘာလတြင္ လက္ခံက်င္းပရန္ ျမန္မာ အစိုးရ ႏွင့္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိထားၿပီး၊ DSEZ သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္မႈတြင္ သက္ၾကိီးရြယ္အုိ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး အသတ္ခံရ
(2 Oct 2013 ရက္စြဲပါ The Telegraph သတင္းစာမွ AP ၏ Elderly Woman Killed in Burma sectarian violence ကုိ ဘာသာျပန္ပါသည္)
တင္းမာမႈမ်ား ျမင့္တက္လာျပီးေနာက္ သံတြဲျမိဳ႕ျပင္ရွိရြာ အခ်ိဳ႕တြင္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ရွိျပီး ထိခိုက္မႈ ျမင့္ႏိုင္ေၾကာင္း သတင္းမ်ားက ဆိုပါသည္။
အဓိကရုဏ္း က်ဴးလြန္သည့္ (၇၀၀) ခန္႔ရွိလူအုပ္ၾကီးသည္ ဓားမ်ားကို ကိုင္စြဲလ်က္ သံတြဲျမိဳ႕ေျမာက္ဘက္ ကီလို ၂၀ ခန္႔(၁၂ မုိင္ခန္႔) ရွိ သျဗဳခ်ိဳင္တြင္ အဂၤါေန႔က လမ္းမ်ားေပၚထြက္လာသည္ဟု ရဲအရာရွိ ဦးေက်ာ္ႏိုင္က ေျပာပါသည္။
ရန္ပြဲမ်ားအတြင္း သက္ၾကီးရြယ္အို မူဆလင္အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး ဓားထိုးမိသည့္ ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆံုးျပီး ေနအိမ္ ၇၀-၈၀ ခန္႔ မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးခံရသည္ဟု အဆိုပါ အရာရွိက ဆိုပါသည္။
ေရႊေလွေက်းရြာတြင္ အေဆာက္အဦမ်ား မီးေလာင္ေနျပီး ဒဏ္ရာရေသာဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္မ်ားကိုလည္း ေတြ႔ခဲ့ရေၾကာင္း Associated Press ကဆိုပါသည္။ လင္းသာေက်းရြာလည္း အဓိကရုဏ္း က်ဴးလြန္သူမ်ား၏ ဖ်က္ဆီးမႈခံရေၾကာင္း အမည္မေဖာ္လိုသူ ရဲအရာရွိတစ္ဥိီးက ဆိုပါသည္။ အဆိုပါႏွစ္ရြာစလံုးသည္ သံတြဲမွ ၁၇ ကီလို(၁၀)မိုင္ ခန္႔ ကြာေဝးပါသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္က ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဘာသာေရးအရ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားျပီးကတည္းက ယခုသမၼတဦးသိန္းစိန္ ပထမဆံုးအၾကိမ္ သြားေရာက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
သမၼတသည္ အဂၤါေန႕ အေစာပိုင္းက လံုျခံဳေရး တင္းၾကပ္စြာျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ျမိဳ႕ေတာ္စစ္ေတြသို႕ ေရာက္ရွိခဲ့ျပီး ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ေမာင္ေတာသုိ႔လညး္ေကာင္း၊ ထို႕ေနာက္ သံတြဲသို႕လည္းေကာင္း သြားေရာက္ရန္ စီစဥ္ထားသည္ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူ သမၼတရံုးမွ အရာရွိၾကီးတစ္ဦးက ဆိုပါသည္။
၄င္းကေျပာၾကားရာတြင္ ဦးသိန္းစိန္သည္ ျပႆနာအတြက္ ေရရည္တည္တံ့မည့္ အေျဖရွာေရးအတြက္ ကူညီရန္ႏွင့္ အစိုးရတာဝန္ရွိသူမ်ား ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရန္ သြားေရာက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၄င္းကေျပာပါသည္။
လံုျခံဳေရးမ်ား တင္းၾကပ္စြာ ရွိေနေသာ္လည္း တုိက္ခိုက္သူမ်ားကို မတားဆီးႏိုင္ခဲ့ဘဲ စစ္သားမ်ားႏွင့္ ရဲမ်ားသည္ ဝင္ေရာက္ထိန္းသိမ္းရန္ ၾကိဳးပမ္းျခင္းမရွိဟု မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားက ေျပာပါသည္။ ညေန ၆ နာရီအထိ ကာဖ်ဴး ထုတ္ျပန္ထားပါသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လက စတင္ခဲ့ေသာ ဘာသာေရးအရ ရန္ပြဲမ်ားသည္ မူဆလင္ဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈ အသြင္သို႔ ေျပာင္းသြားျပီး ႏုိင္ငံအႏွံ႔ ရြာမ်ား၊ ျမိဳ႕မ်ားသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ့ပါသည္။ ယခုအထိ လူေပါင္း ၂၄၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ျပီး ၁၄၀၀၀၀ ခန္႔ အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ရကာ အမ်ားစုမွာ မူဆလင္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။
ၾကမ္းတမ္းေသာ စစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို ရာစုႏွစ္တစ္ဝက္ခန္႔ ေနခဲ့ရျပီး အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈအတြက္ ဦးသိန္းစိ္န္မွာ ခ်ီးက်ဴးခံရေသာ္လည္း ယခုမျငိမ္သက္မႈမ်ား ထိန္းသိမ္းရန္ႏွင့္ ရန္သူမ်ား ဝိုင္းေနေသာ မူဆလင္လူနည္းစုမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးရန္ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္မႈေၾကာင့္ ေဝဖန္ျခင္းကို ခံေနရပါသည္။
ယခုအခ်ိန္အထိ ပစ္မွတ္ထားခံေနရသူမ်ားမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာနုိင္ငံရွိ အမ်ားစုက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားအျဖစ္ မွတ္ယူၾကေသာ္လည္း ၄င္းတို႕၏ မိသားစုအမ်ားအျပားမွာ မ်ိဳးဆက္မ်ားစြာကတည္းက စတင္ေရာက္ရွိလာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ယခုေနာက္္ဆံုးျပႆနာတြင္ သားေကာင္မွာ အျခားမူဆလင္ မ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္ေသာ ကမန္မ်ားျဖစ္ျပီး ၄င္းတုိ႕ကိုမူ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳထားပါသည္။
အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားသည္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရအတြက္ အဓိကစိန္ေခၚမႈျဖစ္လာျပီး လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ားက ေျပာၾကားရာတြင္ အစိုးရသည္ ဘာသာေရးႏွွင့္ပတ္သက္ျပီး စိတ္ရွည္သည္းခံျခင္း မရွိမႈမ်ားအတြက္ ႏွိမ္နင္းရန္ မလုပ္ေဆာင္ႏ္ိုင္ဘဲ ဘာသာႏွစ္ခုခြဲျခားထားမႈကို ေပါင္းစပ္ရန္လည္းမလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း ဆိုပါသည္။ မူဆလင္ အမ်ားစုအနက္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ရသူမ်ားသည္ ေထာင္ကဲ့သုိ႕ေသာ စခန္းမ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကရသည္ဟု ဆိုပါသည္။
တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ဗုဒၶဘာသာမ်ား ဦးေဆာင္ေသာ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈသည္ ေနရာအႏွံ႔လုပ္ေဆာင္လာျပီး ၄င္းကို ေထာက္ခံသူမ်ားက ဗုဒၶဘာသာ စတုိးဆိုင္မ်ားတြင္သာ ေစ်းဝယ္ရန္ႏွင့္ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ လက္ထပ္ျခင္း အိမ္မ်ား ၊ ေျမမ်ား ေရာင္းဝယ္ငွားျခင္း ေရွာင္ၾကဥ္ရန္ တုိက္တြန္းခဲ့ပါသည္။
ရယ္ဒီကယ္ ရဟန္းေတာ္မ်ားကလည္း မူဆလင္မ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ရိုးရာကို ျခိမ္းေျခာက္ေနျပီ ဟုဆိုကာ ျပႆနာကို မီးေလာင္ရာေလပင့္ၾကပါသည္။ ေဝဖန္သူမ်ားက ေျပာၾကားရာတြင္ အစိုးရႏွင့္ လူ႕အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုလံုးက တစ္စံုတစ္ရာေျပာဆုိျခင္းမျပဳၾကသျဖင့္ က်ဴးလြန္သူမ်ား အၾကမ္းဖက္ရန္ကူညီသကဲ့သို႔ ျဖစ္ရသည္ဟု ဆုိပါသည္။
“ႏိုင္ငံေရး၊ ဘာသာေရးႏွင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ hate speech မ်ားကို ဆန္႔က်င္ကန္႕ကြက္ရန္ လိုအပ္သည္” ဟု ICG မွ Jim Della – Giacoma က ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
“သည္းမခံရန္ႏွင့္ အမုန္းတရားအတြက္ သတင္းစကားျဖန္႔ေဝေနသူေတြကို ဒီအတိုင္း လႊတ္မထားသင့္ပါဘူး။ မဟုတ္ရင္ ဒီျပႆနာဟာ အသစ္ျဖစ္လာတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ပံုေဖာ္သြားျပီး ႏိုင္ငံတကာမွာ ပံုရိပ္က်ဆင္းျခင္း၊ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး၏ ေအာင္ျမင္မႈကိ္ု ျခိမ္းေျခာက္ျခင္းမ်ား ျဖစ္လာႏုိင္ပါမည္ ” ဟု ၄င္းက ေျပာပါသည္။
တုိင္းျပည္၏ လူဦးေရသန္း(၆၀) တြင္ မူဆလင္မ်ားသည္ အၾကမ္းအားျဖင့္ 4% ခန္႕ရွိျပီး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၏ အဓိက သားေကာင္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ သို႕ေသာ္ ရန္ပြဲမ်ားတြင္ အေရးယူခံရသူမ်ားမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားထက္စာလွ်င္ မူဆလင္မ်ားက ပိုမိုမ်ားျပားေနပါသည္။