ႏိုင္ငံတကာသတင္းမ်ား
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ အာရွကို အသြင္ေျပာင္းႏိုင္
(22 Nov 2013 ရက္စြဲပါ Financial Times မွ Than Myint-U ၏ Peace in Myanmar can transform Asia ကိုသာ သာျပန္ဆိုသည္။)
ကမၻာေပၚတြင္ အရွည္ၾကာဆံုးစစ္ပြဲတစ္ခုသည္ ၿပီးဆံုးကာနီးၿပီျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္သည္ အေရးႀကီးေသာ အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍သာ ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါက ေနာက္ထပ္ ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး အလားအလာမ်ားသည္ ပိုမိုအားေကာင္းလာႏိုင္ၿပီး စီးပြားေရးအလားအလာေကာင္းမ်ားအတြက္ တံခါးေသာ့ ပြင့္သြားမည္ျဖစ္သည္။ အာရွတိုက္၏ ေျမပံုသည္လည္း လံုးဝေျပာင္းလဲသြားေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါက အက်ိဳးဆက္မွာ အႏၱရာယ္မ်ားလွၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္သာမက အျခားႏိုင္ငံမ်ားသုိ႔တိုင္ သက္ေရာက္မႈ မ်ားရွိႏိုင္ပါသည္။
တိုက္ခိုက္မႈမ်ားသည္ ၿဗိတိသွ်ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့ေသာ ၁၉၄၈ ေနာက္ပိုင္းမွ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ယေန႔တိုင္ျဖစ္ပါ သည္။ စစ္ပြဲမွာ တစ္ခုတည္းမကဘဲ တ႐ုတ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳကြန္ျမဴနစ္သူပုန္မွစ၍ တိုင္းရင္းသားစစ္တပ္မ်ားအထိ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္၊ မူးယစ္ေဆးဝါးစစ္ဘုရင္ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးမ်ားအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္လ်က္ရွိရာ ရႈပ္ေထြး ေသာလကၡဏာမ်ားစြာ ရွိေနပါသည္။
ယေန႔အခ်ိန္တြင္ ေဝးလံေသာ ေတာင္တန္းေဒသတြင္ လႈပ္ရွားေနေသာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ (၁၇) ဖြဲ႕ထက္ ေတာ့မနည္းေပ။ ထိုအထဲတြင္ အႀကီးဆံုးမွာ ေသြးစည္းညီညြတ္ေသာ “ဝ” တပ္မေတာ္ (UWSA - အင္အားသံုး ေသာင္းခန္႔ ရွိ) ျဖစ္ၿပီးကမၻာေပၚတြင္ ႏိုင္ငံ၏စစ္တပ္မဟုတ္ေသာ တပ္မ်ားတြင္ အင္အားအေတာင့္တင္းဆံုး ျဖစ္လိမ့္မည္ျဖစ္သ ည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း အစိုးရႏင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားအနက္ (၁၆) ဖြဲ႕ထက္မနည္းေသာ အဖြဲ႕မ်ား ႏွင့္ ႏွစ္ဖက္အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ရယူႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနေ သာ္လည္း ေဆြးေႏြးမႈမ်ားမွာ တိုးတက္မႈမ်ားရွိေနပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားေနသည့္ အဆင့္မွာ (၆၅)ႏွစ္အ တြင္း အနိမ္ဆံုးတြင္ရွိေနရာ ႏွစ္ဖက္စလံုးက လက္နက္စြန္႔၍ ႏိုင္ငံေရးအရ ေကာင္းမြန္ေသာ အေျဖရရန္ ႏိုင္ငံေရးသႏၷိဌာန္ ခ်ထားမႈကို ျပသေနပါသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ သံုးပတ္က ယခင္က မက်င္းပခဲ့ဘူးေသာ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္အပါအဝင္ ျမန္မာ အစိုးရ ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ေရွ႕ဆက္သြားမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ သမိုင္းတြင္သ ည္ဟု ဆိုရမည့္ နားလည္မႈတစ္ခုရရွိခဲ့သည္။
ပထမေျခလွမ္းမွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးျဖစ္ပါသည္။ ၎မွာ သာမန္အပစ္ရပ္ျခင္းထက္မ်ားစြာ တာသြားပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၎တြင္ ေရွ႔တန္းေဒသမ်ားတြင္ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္ျပဳျခင္း၊ အားလံုးလိုက္နာရမည့္ က်င့္ဝတ္မ်ားႏွင့္ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရး ယႏၱရားမ်ား ဖြဲ႕စည္းျခင္းမ်ား ပါဝင္ပါသည္။
၎ေနာက္တြင္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား (ပါဝင္မည့္လူမ်ား၊ အစည္းအေဝးအစီစဥ္၊ ေဆြးေႏြးပြဲ ဖြဲ႕စည္း တည္ေဆာက္ပံု ) ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မူေဘာင္ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ကိုက်င္းပမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈတြင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအပါအဝင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႔ အသံမ်ား ပါဝင္လာႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ၎မွာ အခ်ိန္ယူရႏိုင္ၿပး ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရည္ရြယ္ပါ သည္။
မၾကာေသးမီရက္မ်ားအတြင္းက အစိုးရဖက္မွ ညိႇႏိႈင္းေရးအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအာင္မင္းက ေျပာၾကားရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္ျခင္းႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ထိပါးျခင္းမ်ား မဟုတ္လွ်င္ မည္သည့္ ကိစၥမဆို ညိႇႏႈိင္းႏိုင္ပါ ေၾကာင္း ဖက္ဒရယ္အစိုးရ တစ္ခုဖန္တီးရန္ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ျခင္းမ်ားအပါအဝင္ ညိႇႏႈိင္းႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဘယ္ေသာ အခါကမွ် မရခဲ့ဘူးေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ျပဳတင္းေပါက္တံခါးဖြင့္ထားပါေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
စိန္ေခၚမႈမ်ားအတြက္ ခြန္အားေရာ လံု႔လစိုက္ထုတ္မႈမ်ား လိုအပ္ပါသည္။ ကိစၥရပ္မ်ားမွာမူ ဘာသာစကား မူဝါလမွ သည္ သဘာဝသယံဇာတ မွ်ေဝျခင္း၊ လံုၿခံဳေရးက႑ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား ျဖစ္၍ ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္မႈရွိႏိုင္ေသာ္လည္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး (၁၀၀)ေက်ာ္ ရွိျခင္းေၾကာင့္ အနည္းငယ္လုပ္ရကိုင္ရခက္ခဲ႐ံုမွ်မက အားနည္းေသာ၊ လံုးဝ ပင္မရွိေသာ အစိုးရအင္စတီက်ဳးရွင္းမ်ား တည္ရွိသည့္ နယ္ေျမမ်ား တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ထပ္ေနျခင္းမ်ား၊ ၿပီးျပည့္စံုရန္မ်ားစြာ လိုအပ္ေနေသးသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကလည္း ရွိေနျပန္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ အဓိက တိုင္းရင္းသားစစ္ တပ္မ်ားအျပင္ အစိုးရႏွင့္ မပာာမိတ္ျပဳထားေသာ ျပည္သူ႔စစ္အခ်ိဳ႕အပါအဝင္ ျပည္သူ႕စစ္မ်ား ဒဇင္ခ်ီ၍ ရွိပါသည္။
အျခားတိုင္းျပည္မ်ားတြင္ ဤသို႔မရွိႏိုင္ေပ။ ထို႔ထက္ပို၍ မ်ိဳးဆက္်ားႏွင့္ခ်ီ၍ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္လာေသာ ႏိုင္ငံေရးေ ဘာဂေဗဒကလည္းရွိေနရာ၊ ၎ကို ဖ်က္ပစ္ရန္လံုးဝမလြယ္ကူေပ။ ကခ်င္ျပည္နယ္တစ္ခုတည္းမွာပင္ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္း သည္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေဒၚလာ ၅ ဘီလီယံခန္႔ ခန္႔မွန္းေျခတန္ဖိုးရွိပါသည္။ ထိုင္းနယ္စပ္တစ္ေလ်ာက္ရွိ တရားမဝ္ မက္သာဖ က္တမင္း ထုတ္လုပ္တင္ပို႔ျခင္းလုပ္ငန္းသည္ ထို႔ထက္ပို၍ အေရာင္းအဝယ္ေကာင္းပါသည္။ မယံုၾကည္မႈမ်ားကို ေက်ာ္လႊ႔ား ရန္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီမႈမ်ား ရရွိရန္လည္း ရွိေနေသာ္လည္း ထို႔ထက္ပို၍ ဆူးမ်ားရွိေနေသာ အတားအဆီး မွာ အဖြဲ႕အားလံုး၏ ေငြေၾကးႏွင့္ဆိုင္ေသာ အက်ိဳးစီးပြားမ်ားျဖစ္ၿပီး ယခုအေျခအေနကို ျပဳျပင္လိုက္ပါက ဆံုး႐ႈံးမႈမ်ား မ်ားစြာျဖစ္ေပၚႏိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေအာင္ျမင္မႈသည္ ကစားပဲြကို အလွည့္က်အေျပာင္းျဖစ္ေစမည့္ အရာတစ္ခုျဖစ္ပါ သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အႀကီးမားဆံးေသာ သဘာဝတရားကေပးထားေသာ ပိုင္ဆိုင္မႈမွာ ၎၏ေရအားလွ်ပ္စစ္ အလားအ လာေကာင္းမ်ားလည္း မပာုတ္။ ၎၏ ကမ္းလြန္သဘာဝဓာတ္ေငြ႕တြင္းမ်ားလည္း မပာုတ္ေပ။ ၎မွာ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွ ေစ်းကြက္ႀကီးမ်ားၾကားတြင္ သီးသန္႔ျဖစ္တည္ေနေသာ မပာာဗ်ဴပာာအရ တည္ေနရာျဖစ္ပါသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္အတူ ေဒသဆိုင္ရာမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳသည့္အားေကာင္းေသာ အစိုးရမ်ား ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖင့္ အထီး က်န္ျဖစ္မႈမ်ားကုန္ဆံုးကာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈအသစ္မ်ား ဝင္ေရာက္လာၿပီး သန္းေပါင္းမ်ားစြာကို ဆင္းရဲတြင္းမွ ကယ္တင္ ႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ မတည္ၿငိမ္မႈကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ အျမတ္ထုတ္ျခင္းကို အေျခမခံဘဲ ေဒသဆိုင္ရာ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ မွ်ေဝခံစားမႈကို အေျခံေသာ အာရွ၏လမ္းဆံုလမ္းခြသစ္မ်ား ေပၚေပါက္လာႏိုင္ ပါသည္။
အခုေလာေလာဆယ္ လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ျပည္တြင္းမွလံုးလံုးလ်ားလ်ား ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေရွ႕လာမည့္ ရက္သတၱပတ္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝန္းမွ ေထာက္ခံပံ့ပိုးမႈမ်ား လိုအပ္လာေတာ့မည္ျဖစ္ပါသည္။ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာေ ခါင္းေဆာင္မ်ား၏ လုပ္ငန္းစဥ္အေပၚ အားေကာင္းစြာ ႐ိုး႐ိုးေလးေထာက္ခံေၾကာင္း အသံျပဳမႈသည္ပင္ ႀကီးမားေသာ တန္ဖိုးတစ္ခုျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အဖြဲ႕အစည္းအားလံုး နားလည္ထားရန္လိုအပ္ေသာအခ်က္မွာ ကမၻာႀကီးက ေစာင့္ၾကည့္ေနသည္ပာူေသာ အခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ ကူညီမႈမ်ား အေရးေပၚလိုအပ္ေနပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ မိုင္းရွင္းလင္းေရးတြင္ အကူအညီလိုအပ္ေနပါသည္။ အေရးအႀကီးဆံုးမွာ ျပင္ပကမၻာအေနျဖင့္ အစိုးရကိုသာမက ေဒသဆိုင္ရာ အင္စတီက်ဳးရွင္းမ်ားကို အကူအညီေပးရန္လိုအပ္ပါသည္။ သို႔မွသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း သစ္မ်ား၊ အလုပ္အ ကိုင္သစ္မ်ားကို ဆြဲေဆာင္၍ စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္မည္ျဖစ္သည့္အျပင္ စစ္ေျမျပင္ေပာာင္းမ်ားကိုလည္း စဥ္ဆက္ မျပတ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုး တက္ေရး ဗပာုိဌာနမ်ားအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ေထာက္ပံ့ရမည့္ေငြေၾကးပမာဏမွာ မၾကာေသးမီႏွစ္မ်ားက အျခားတိုင္းျပည္မ်ား၏ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈအ တြက္ က်န္က်ခဲ့ေသာ ေငြထက္မ်ားစြာေလ်ာ့နည္းမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ထြက္ေပၚလာမည့္ရလဒ္မွာ အာရွ၏အသည္းႏွလံုးႏိုင္ငံ တစ္ခုတြင္ စစ္မွန္ေသာ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတစ္ခုထက္ မေလ်ာ့ေသာ အက်ိဳးအျမတ္ရလာလိမ့္ မည္ျဖစ္ပါ သည္။