ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား (၂)
(Bangkok Post မွ 2 December 2013 ရက္စြဲပါ “ITD’s Loss of Dawei not a deterrent” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆို သည္)
(WA Today မွ 1 Dec 2013 ရက္စဲြပါ “Suu Kyi concludes first Australian visit” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
အီတာလ်ံ ထိုင္း၏ ထားဝယ္အ႐ႈံးသည္ စီးပြားေရးခြင္ အတားအဆီးမဟုတ္
(Bangkok Post မွ 2 December 2013 ရက္စြဲပါ “ITD’s Loss of Dawei not a deterrent” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆို သည္)
ျမန္မာအစိုးရက အီတာလ်ံ ထိုင္းထံမွ ထားဝယ္စီမံကိန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ခြင့္ ျပန္လည္႐ုတ္သိမ္းမႈ ေၾကာင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကို မ်က္ခံုတြန္႔သြားေစေသာ္လည္း ဆိုးက်ိဳး႐ိုက္ခတ္စရာ အေၾကာင္းမရွိႏုိင္ဟု ေလ့လာ သူမ်ားက ဆိုၾကသည္။
ထားဝယ္စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာသံုးခုကို ထိုင္းႏွင့္ျမန္မာတို႔ ၿပီးခဲ့ေသာလက လက္မွတ္ထိုးခဲ့ၾကသည္။ စာခၽြန္လႊာတစ္ခုမွာ စီမံကိန္းလုပ္ကိုင္ရန္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ၅၀-၅၀ ပူးေပါင္းထားေသာ အထူး လုပ္ငန္း တာဝန္ကုမၼဏီ DSEZ သို႔ လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ခြင့္ လဲႊေျပာင္းေပးရန္ျဖစ္သည္။
၂၀၁၀ ႏုိဝင္ဘာလတြင္ ထိုင္းႏုိင္ငံ၏ တတိယအႀကီးဆံုး ကန္ထ႐ုိက္တာ အီတာလ်ံထုိင္းကုမၼဏီသည္ ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ အထူးစီးပြားေရးဇံု အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ၇၅ ႏွစ္သက္တမ္းရွိ ေဒၚလာ ၈.၆ ဘီလီယံ တန္ ကန္ထ႐ိုက္လုပ္ငန္းကို ျမန္မာအစိုးရထံမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ရခဲ့သည္။
အလားအလာေကာင္းေသာ ထားဝယ္စီမံကိန္းသို႔ ပူးေပါင္းမည့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကို ရွာေဖြရန္ အီတာလ်ံထိုင္း ကေမွ်ာ္လင့္ထားေသာ္လည္း စီမံကိန္းအ႐ြယ္အစား ႀကီးမားလြန္းေသာေၾကာင့္ ထင္တိုင္းမေပါက္ခဲ့ပဲ၊ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အစိုးရမ်ား ၾကားဝင္ရန္ အေၾကာင္းဖန္လာခဲ့သည္။
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ ထိုင္း ျမန္မာ ပူးေပါင္းညွိႏႈိင္းေရးေကာ္မတီ႐ံုးတြင္ လက္မွတ္ထိုးခဲ့ေသာ ဒုတိယစာခၽြန္လႊာမွာ ယခင္ကန္ထ႐ိုက္ကို ျပန္လည္႐ုတ္သိမ္းျခင္းျဖစ္သည္။
တတိယစာခၽြန္လႊာမွာ အီတာလ်ံထိုင္းအား အေျခခံအေဆာက္အဦးလုပ္ငန္းအတြက္ ကုန္ထားေသာ ပိုက္ဆံ မ်ားျပန္ေပးရန္အတြက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူအသစ္မ်ား ရွာေဖြရန္ျဖစ္သည္။
အီတာလ်ံထိုင္း အေနျဖင့္ အဓိကဖြ႕ံၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းသံုးခုစလံုးတြင္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။
“ဒါဟာ သိပ္ေကာင္းတဲ့ တိုးတက္မႈတစ္ခုလို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြကလည္း DSEZ နဲ႔ ဆက္ဆံရ တဲ့အတြက္ ပိုၿပီးေတာ့ ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈရွိလာၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ Chandler and Thong-ek ဥပေဒ လုပ္ငန္းမွ အဲလ္ဘတ္ခ်န္ဒဒလာ က Bangkok Post သို႔ ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ စီးပြားေရးကိစၥမ်ားတြင္ ၎၏ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ျမန္မာဥပေဒလုပ္ငန္းက ဥပေဒ ပိုင္းဆိုင္ရာ အႀကံဥာဏ္ေပးသည္ဟု သိရွိရသည္။
“ထိုင္းနဲ႔ ျမန္မာအၾကား ထားဝယ္စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈရလဒ္အျဖစ္ စိတ္ဝင္စားတဲ့ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ ပိုမ်ားလာလိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။ အထူးစီးပြားေရးဇံုဥပေဒမွာ ၁၉၈၈ နဲ႕ ၂၀၁၂ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဥပေဒထဲက ေကာင္းတဲ့လကၡဏာေတြ အမ်ားႀကီးပါဝင္လာမွာပါ” ဟု ခ်န္ဒလာ က ဆိုပါသည္။
အီတာလ်ံထိုင္းသည္ အႀကီးစားေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၼဏီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထားဝယ္ရွိ စီမံကိန္း အေျမာက္ အမ်ားတြင္ ေဆာက္လုပ္ေရး ကန္ထ႐ိုက္တာအျဖစ္ ပါဝင္ရန္ အလားအလာေကာင္းသည္ဟု ၎က ေျပာၾကားသည္။
အီတာလ်ံထိုင္း ဥကၠဌ ပရင္ခ်ိဳင္းကာနာဆူထရာ က “၎၏ ကုမၼဏီသည္ စီမံကိန္းတြင္ ဘတ္ ၆ ဘီလီယံ ခန္႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားေၾကာင္း၊ အစိုးရပါဝင္လာမႈေၾကာင့္ ထားဝယ္စီမံကိန္း ရွင္သန္လာေၾကာင္း၊ စီမံကိန္းရွိ ကန္ထ႐ိုက္လု ပ္ငန္းအားလံုးတြင္ တင္ဒါဝင္ဆြဲရန္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရရွိထားေၾကာင္း” ရွင္းလင္းေျပာၾကားသည္။
ဘန္ေကာက္ဥပေဒလုပ္ငန္း Atherton Co မွ ဂၽြန္ဖုိတာဒစ္ ကလည္း အီတာလ်ံထုိင္း သည္အစိုးရႏွစ္ရပ္စလံုး ႏွင့္ သေဘာတူညီႏုိင္စရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ညွိႏႈိင္းေနပံုရသည္ဟု ေျပာၾကားသည္။
“ဒါဆိုရင္ေတာ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံဖို႔ စဥ္းစားေနတဲ့ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ အႏႈတ္လကၡာ႐ိုက္ခတ္မႈေတြ ရွိလာမယ္ဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ မယံုေတာ့ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္ေတြအရဆိုရင္ စီမံကိန္း အ႐ြယ္အစား၊ အစိုးရေျပာင္းလဲသြားမႈ၊ ႏုိင္ငံတကာ Sanctions နဲ႔ ျပည္တြင္းေရးေတြ ေျပာင္းလဲမႈေတြေၾကာင့္ ဒီကိစၥမွာ ထူးျခားတဲ့အေျခအေနတြင္ ျဖစ္တည္ေနတဲ့ လကၡဏာရွိပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ထားဝယ္စီမံကိန္းမွ အီတာလ်ံထိုင္း၏ အေတြ႕အႀကံဳေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ ရာတြင္ အထူးသတိထားလာၾကဖြယ္ရွိသည္ဟု Dharmniti ဥပေဒလုပ္ငန္းမွ အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာ ႐ိုရာဆစ္ ဖ်ဴဆာကြန္ က မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
“ျမန္မာအစိုးရက အီတာလ်ံထုိင္းဆီက လုပ္ပိုင္ခြင့္ျပန္သိမ္းဖို႔ ဆံုးျဖတ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္း တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းဟာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူ လံုလံုေလာက္ေလာက္ရေအာင္ စည္း႐ံုးဖို႔ ပ်က္ကြက္တာရယ္၊ အဆင္ေျပမယ့္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားရင္းျမစ္ ရွာေဖြရာမွာ အခက္အခဲရွိေနတာရယ္ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ နားလည္ထားပါတယ္”
“ေလလံစည္းကမ္းအေသးစိတ္အခ်က္ေတြ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စီးပြားေရးလုပ္ရတဲ့ စရိတ္တက၊ ခြင့္ျပဳအခ်ိန္ကာလ၊ စီမံကိန္းအေသးစိတ္အခ်က္ေတြ အပါအဝင္ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြေၾကာင့္ ေလလံဆဲြမယ့္သူေတြအ ေပၚ သက္ေရာက္မႈရွိလိမ့္မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္”
“တကယ္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိစည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းေဘာင္ဟာ စီမံကိန္းကို ေစ်းႀကီးေအာင္ လိုက္နာရာမွာ ခက္ခဲေအာင္ (သို႔) အလြန္အကၽြ႕ံ ႐ႈတ္ေထြးေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုရင္ တင္ဒါဆဲြမယ့္သူေတြအတြက္ ပိုမိုခက္ခဲ လာမွာျဖစ္ၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ၾကပါလိမ့္မယ္” ဟု ဝါရာဆစ္ဖ်ဴဆာကြန္ က ဆက္လက္ ေျပာၾကားသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပထမဆံုး ၾသစေၾတးလ် အလည္အပတ္ခရီး ၿပီးဆံုး
(WA Today မွ 1 Dec 2013 ရက္စဲြပါ “Suu Kyi concludes first Australian visit” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာအတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သူမ၏ ပထမဆံုး ၾသစေၾတးလ် အလည္အပတ္ ခရီးတြင္ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ၏ ခိုလႈံခြင့္ဆိုင္ရာမူဝါဒအေပၚ အႀကံဥာဏ္ေပးမႈနဲ႔ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားထံမွ အရင္းႏီွးဆံုး ဆုေတာင္းစကားမ်ားျဖင့္ ၿပီးဆံုးသြားၿပီ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ႏုိင္ငံေရးခိုလႈံခြင့္ေတာင္းသူမ်ား ၾသစေၾတးလ်ားတြင္ ေမြးဖြားသည့္ကေလးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိစၥအေပၚ သူမအား ေမးျမန္းေသာအခါ တရားစီရင္ေရးသည္ ဂ႐ုဏာေၾကာင့္ ေပ်ာ့ေျပာင္းမႈရွိရမည္ဟု သူမက ဆစ္ဒနီ တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ သူမ၏ က်န္ခရီးစဥ္တစ္ေလွ်ာက္လံုးတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီအားေကာင္းခိုင္မာေအာင္ ႀကိဳးစားမႈအတြက္ ၾသစေၾတးလ်ား ဖက္ဒရယ္အစိုးရ၏ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳမႈကို ခံယူခဲ့ရသည္။
ၾသစေၾတးလ်ား ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တိုနီအက္ေဘာ့ က သူမအား ဒီမိုကေရစီ၏ စံနမူနာဟု ေျပာဆိုလိုက္သည္။
“သူမဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ ေပးဆပ္ခဲ့တယ္။ ဒီမိုကေရစီလြတ္လပ္ခြင့္အေပၚ ယံုၾကည္ခ်က္အတြက္ ေပးဆပ္ခဲ့ တယ္” ဟု တိုနီအက္ေဘာ့ က ေျပာၾကားသည္။
အလားတူပင္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဂ်ဴလီဘစ္ေရွာ့ ကလည္း သူမ ႏုိင္ငံေရးထဲေရာက္လာေအာင္ လႈံေဆာင္ေပး သူမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကမူ သူမအေပၚ ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုမႈမ်ားကို ျပန္ေလွ်ာ့သည့္အေနျဖင့္ “ကၽြန္မက သူေတာ္စင္မဟုတ္သလို၊ စံျပပုဂၢိဳလ္လည္းမဟုတ္ပါဘူး။ ကၽြန္မကိုယ္ကၽြန္မ ႏုိင္ငံေရးသမားတစ္ေယာက္ လို႔ပဲျမင္ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ႐ိုးသားေျဖာင့္မတ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ိဳးေတာ့ ျဖစ္ရမယ္” ဟု ျပန္လည္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ခြာခ်ေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ေရရွည္အျမင္ျဖင့္ ၾကည့္ရန္ ၾသစေၾတးလ်ားႏိုင္ငံကို တုိက္တြန္းသည္။
“ၾသစေၾတးလ်အစိုးရတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ အစိုးရ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေလာေလာဆယ္ ဘယ္သူအာဏာရွိသလဲဆိုတဲ့အေပၚ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ၾကည့္ေနၾကတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မ ေျပာတဲ့ အတိုင္း ေရရွည္ၾကည္တာက ပိုၿပီးေကာင္းပါတယ္” ဟု သူမကေျပာၾကားသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တနဂၤေႏြေန႔ မယ္လ္ဘုန္း တြင္ ကမာၻ႕ AIDS ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားတြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားကာ သူမ၏ ၾသစေၾတးလ်ားခရီးစဥ္ကို အဆံုးသတ္ခဲ့သည္။