Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

ႏိုင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ တတိယလမ္း

Posted by Transparency Myanmar 2010
Wednesday, October 7, 2009

Source: http://www.padaukmyay.blogspot.com/
ေမာင္စူးစမ္း

(စက္တင္ဘာလ ၂၈ရက္ေန႔ထုတ္ Favourite News ဂ်ာနယ္ မွာေဖာ္ျပထားတဲ့ ဆရာ ေမာင္စူးစမ္း၏ ေဆာင္းပါး ျဖစ္ပါ တယ္။အခုတစ္ေလာေခတ္စားေနတဲ့ တတိယအုပ္စုဆိုတဲ့အယူအဆအေပၚ သံုးသပ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ )

အလယ္ဗဟိုေရႊ႕

ႏိုင္ငံေရးပါတီတို႔ကို လက္ဝဲယိမ္း၊ လက္ယာယိမ္။ စသည္ျဖင့္ ခြဲျခားေလ့ ရွိသည္။ လက္ဝဲယိမ္းႏွင့္ လက္ယာယိမ္းတို႔ ေခတ္စားခဲ့ၿပီးသည့္ ေနာက္ လက္ဝဲယိမ္းကလည္း အလယ္ဗဟိုသို႔ ေရႊ႕သည္။ လက္ယာယိမ္းကလည္း အလယ္ဗဟိုသို႔ ေရႊ႕သည္။ အလယ္ဗဟိုသို႔ မေရႊ႕ဘဲ၊ အစြန္းဘက္ေရႊ႕ သြားေသာ ပါတီတို႔လည္း ေပၚလာတတ္သည္။ လက္ဝဲ အစြန္းေရာက္ လက္ယာ အစြန္းေရာက္ ဆိုၿပီး ေပၚတတ္သည္။ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး သမိုင္းတြင္ အျခား ထူးျခားခ်က္ ႏွစ္မ်ဳိး ေပၚခဲ့သည္။

ပထမ ထူးျခားခ်က္မွာ ဝိုင္အမ္ဘီေအလို၊ ဂ်ီစီဘီေအလို၊ ဖဆပလလို အမ်ဳိးသား အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ေပၚျခင္းျဖစ္သည္။ ဒုတိယ ထူးျခားခ်က္သည္ ပါတီခ်င္း၊ ဖြဲ႕ျခင္းျဖစ္သည္။ ပါတီစနစ္၊ အမ်ဳိးသား ညီၫြတ္ေရး စနစ္စသည္ျဖင့္ ေပၚသည္။ လူမ်ဳိးစုတို႔ ကလည္း လူမ်ဳိးစုခ်င္း စုဖြဲ႕ၾကသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္လွ်င္ ပါတီလုိက္ ဝင္ျခင္းလည္း ရွိသည္။ ပါတီေတြ မဟာမိတ္ ဖြဲ႕၍ ဝင္ျခင္းလည္း ရွိသည္။

ႏုိင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ

ပါတီစနစ္တို႔ျဖင့္ ပါတီႏိုင္ငံေရး လုပ္ၾကရင္း စစ္ဘက္ အာဏာသိမ္းမႈ တို႔လည္း ေပၚခဲ့သည္။ လက္တင္အေမရိက ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ခပ္ဆင္ဆင္တူသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္တုိ႔က ႏုိင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ အေၾကာင္းကို သံုးသပ္ၾကရာတြင္ -

(၁) လူထု၏ပါဝင္မႈ၊

(၂) ႏိုင္ငံေရးပါတီတို႔ ပါဝင္မႈ၊

(၃) မဟာမိတ္ စုဖြဲ႕၍ ပါဝင္မႈႏွင့္

(၄) အာဏာသိမ္းမႈတို႔ကို ထည့္သြင္း တြက္ခ်က္သည္။ အာဏာသိမ္းမႈ coup ကို ႏုိင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈထဲ ထည့္သြင္း သည္မွာ သဘာဝက်သည္။

ပါဝင္ပံု ႏွစ္မ်ဳိး

ႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္တို႔က လူထု၏ ပါဝင္ ပတ္သက္မႈကို ႏွစ္မ်ဳိးခြဲသည္။ သမား႐ိုးက် ပါဝင္ပတ္သက္မႈႏွင့္ သမား႐ိုးက် မဟုတ္ေသာ ပါဝင္ပတ္သက္မႈတို႔ ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ သမား႐ိုးက် ပါဝင္ ပတ္သက္မႈသည္ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္၍ သမား႐ိုးက် မဟုတ္ေသာ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ ႏိုင္ငံေရး ထိပ္လႊာ Political elite တို႔က ႀကီးမွဴး က်င္းပေသာ ဆႏၵျပပြဲတုိ႔တြင္ ပါဝင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္တုိ႔က ႏိုင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈကို သံုးသပ္ရာတြင္ လမ္းေပၚ ႏိုင္ငံေရးတို႔ကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားသည္။

အခ်ဳိ႕ ႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္တို႔က အိုင္ဒီအိုလိုဂ်ီေခၚ ႏုိင္ငံေရး ဝါဒတို႔ကိုလည္း ႏိုင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈထဲ ထည့္သြင္း စဥ္းစား သည္။ ႏုိင္ငံေရး ပါတီတို႔၏ ဝါဒစြဲ၊ လူထု၏ ဝါဒစြဲတို႔ကို ထည့္သြင္း သံုးသပ္သည္။ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပသည့္ လက္ယာယိမ္း၊ လက္ဝဲယိမ္း ဆိုၿပီး ခြဲၾကည့္သည္မွာ ဝါဒအေပၚ အေျခခံခြဲျခင္း ျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္တစ္ခါက ဝါဒစြဲေတြ သိပ္ျပင္းထန္ခဲ့သည္။ ဝါစြဲ ျပင္ထန္သလို ပါတီစြဲတို႔လည္း အေတာ္ ျပင္းထန္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေရး ရင့္က်က္လာလွ်င္ အလယ္ဗဟိုသုိ႔ ေရႊ႕ၾက သည္။

လာမည့္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ဝါဒ အေျခခံျဖင့္ ပါတီေတြ ကြဲျပားမွာလား သို႔မဟုတ္ ေခါင္းေဆာင္မႈ အေျခခံၿပီး ကြဲျပားမွာလား မသိႏုိင္ေသးေပ။ ဤအခ်က္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒႏွင့္ ပါတီမ်ား ဥပေဒေတြ ထြက္လာၿပီးမွ အကဲခတ္ႏုိင္ လိမ့္မည္ဟု ထင္သည္။

ထိမ္းျမား

မည္သုိ႔ပင္ ျဖစ္ေစ၊ အလယ္ဗဟိုသို႔ ဦးတည္ေစမည့္ အိုင္ဒီယာ တစ္မ်ဳိးေတာ့ ေပၚလာသည္ ဤအိုင္ဒီယာကို တတိယလမ္း third way ဟု ေခၚသည္။ ဤ တတိယလမ္းကို ဥေရာပမွ စသည္။ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးဝါဒ အတြဲအစပ္ကို အေျခခံ ၾကည့္ျခင္းျဖစ္သည္။ ပထမလမ္း၌ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးသည္ လစ္ဘရယ္ဝါဒႏွင့္ တြဲစပ္သည္။ အေမရိကန္ ပံုစံ ျဖစ္သည္။ ဒုတိယလမ္းသည္ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးႏွင့္ အာဏာရွင္ စနစ္တို႔ တြဲစပ္သည့္ တ႐ုတ္ပံုစံ ျဖစ္သည္။ ယခု တတိယ လမ္း တို႔ ေပၚထြက္လာသည္။ ယင္းမွာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးကို ဆိုရွယ္ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဖက္စပ္ျခင္း၊ ထိမ္းျမားျခင္း ျဖစ္သည္။

ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီသည္ ပဲ့ကိုင္ ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္မည္ ျဖစ္ေလရာ အကယ္၍ တတိယလမ္း လိုက္ရမည္ဟု ဆိုလွ်င္ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးႏွင့္ ပဲ့ကိုင္ ဒီမိုကေရစီကို ထိမ္းျမားေပးရမည္။ ဆိုရွယ္ ဒီမိုကေရစီ ဆိုသည္မွာ ေစ်းကြက္၏ ဒိုင္းနမစ္ပါဝါ ျဖစ္စဥ္ကို ဖန္တီးၿပီးလွ်င္ ဓနကို တရားမွ်တစြာ ခြဲေဝေပးရန္ဟု ေဟာျခင္းျဖစ္သည္။

ယခု တတိယလမ္း ဆိုေသာ ေလသံၾကားရသည္။ ဤတတိယလမ္းသည္ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးႏွင့္ ဆိုရွယ္ဒီမိုကေရစီကို ေပါင္းစပ္ေပးေသာ တတိယလမ္းလား၊ သို႔တည္းမဟုတ္ လက္ဝဲလည္း မဟုတ္ လက္ယာလည္း မဟုတ္ အလယ္ဗဟို အေနအထားကို ၫႊန္းေသာ တတိယလမ္းလား ဟူ၍ သဲကြဲစြာ မသိရေသးေပ။ မည္သို႔ပင္ ျဖစ္ေစ ၿဗိတိန္ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးသည္ လစ္ဘရယ္ဝါဒႏွင့္ ေပါင္းစပ္ ခဲ့ၿပီးသည့္ေနာက္ ယခု ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးႏွင့္ ဆိုရွယ္ ဒီမိုကေရစီကို ထိမ္းျမား ေပးရမည္ ဟု ေဟာေနၾကသည္။ ဤ ထိမ္းျမားမႈကိုပင္ တတိယလမ္းဟု ေခၚေနသည္။

0 comments:

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)