Posts
Source: http://eaglecentre.blogspot.com/
အစိုးရမဟုတ္ေသာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားရဲ့ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနၾကတာနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ရႈေထာင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးကေန ေျပာဆိုတင္ျပၾကတာေတြကို စုစည္းထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ လူထုစိန္၀င္းေရးတဲ့ အတၱပရဟိတလုပ္ငန္း၊ အဲဒါကို ျပန္ေျပာထားတဲ့ ကိုေအာင္သူျငိမ္းရဲ့ counter perspective နဲ႔ ေခတ္ျပိဳင္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အင္ဂ်ီအိုဆိုတဲ့ အစိုးမရ တို႕ကို ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အတၱပရဟိတလုပ္ငန္း
လူထုစိန္၀င္း
အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းလုိ႔ေခၚၾကတဲ့ “အင္ဂ်ီအို” ေတြ “အိုင္အင္ ဂ်ီအို” ေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အစည္းလို႔ဆုိတဲ့ အဖြဲ႔ေတြအေၾကာင္း မ ၾကာခဏဆိုသလို ေရးခဲ့ပါတယ္။ အခုတေလာေတာ့ ခပ္စိပ္စိပ္ကေလး ကို ေရးျဖစ္ပါတယ္။ အင္တာဗ်ဴးေတြလည္း ေျဖခဲ့ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အ ေၾကာင္းမသိသူတခ်ဳိ႕က ဘာေၾကာင့္ ဒါေလာက္မ်က္ မုန္းက်ဳိးေနတာ လဲလို႔ ေမးၾကပါတယ္။ “ျမန္မာေတြ ေမ်ာက္ျဖစ္ကုန္မွာစိုးလို႔” လုိ႔ပဲ လုိ တိုရွင္းေျဖေလ့ရွိပါတယ္။
အတုျမင္ အတတ္သင္မွာစိုး
ဟုတ္ပါတယ္ခင္ဗ်။ ေမ်ာက္ျပဆန္ေတာင္းသူေတြေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ လူမ်ဳိး မသိမသာနဲ႔ ေမ်ာက္ျဖစ္ေနၾကတာေတာ့ အေတာ္ေလးၾကာေန ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ဘာမွမေျပာခဲ့ပါဘူး။ အခုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြ ကိုယ္တုိင္က ကိုယ့္လူမ်ဳိးကို ေမ်ာက္အျဖစ္လက္ညိႇဳးထုိးျပၿပီး ေမ်ာက္ျပဆန္ေတာင္းသူ ျဖစ္လာၾကတာမ်ဳိးေတြ တေန႔တျခား မ်ားသထက္ မ်ားလာေနတာေၾကာင့္ ခပ္စိပ္စိပ္ေလး ေျပာေနေရးေနရတာျဖစ္တယ္။ ေစတနာရွင္းသန္႔တဲ့ လူငယ္ေလးေတြ “အတုျမင္ အတတ္သင္” ျဖစ္ကုန္ၾကမွာစိုးလုိ႔ပါ။ တႏွစ္ကို တႀကိမ္ေလာက္၊ ႏွစ္ႀကိမ္ေလာက္ သတိေပး ေရး သားေနရင္းကေတာင္ တန္႔သြားမယ့္အစား ပိုပိုၿပီး က်ယ္ျပန္႔လာတာေၾကာင့္ ခုလုိ ခပ္စိပ္စိပ္ ေျပာရေရးရတာ ျဖစ္တယ္။
ဘယ္သူ႔မွ အားမကိုးနဲ႔
ဘယ္ထိ အေျခအေနဆုိးတယ္ဆုိတာ ေျပာျပပါမယ္။ မွတ္မွတ္ရရေျပာရရင္ ဒီလုိအဖြဲ႔အစည္းေတြ အေၾကာင္းစ ၿပီး ေဝဖန္ေရးသားခဲ့တာ ပထမအႀကိမ္က ကုလသမဂၢနဲ႔ပတ္သက္တာျဖစ္ၿပီး ေနာက္တႀကိမ္ကေတာ့ အိုင္အင္ ဂ်ီအိုတခုနဲ႔ ပတ္သက္တာျဖစ္တယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးငါးႏွစ္ေလာက္က “ဂမ္ဘာရီ” ဆုိတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ႀကီး ျမန္မာ့ႏုိင္ ငံေရးကိစၥ ၾကား၀င္ ေျဖရွင္းဖုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာမယ္ဆုိတုန္းက ျပည္တြင္းျပည္ပ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာသူေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးဂု႐ုေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီႀကီးေတြက ဂမ္ဘာရီလာမွာကိုပဲ သိၾကားမင္းႀကီး ဆင္းလာသလုိ အူျမဴးေနၾက တာေတြကို ျမင္ေတြ႔ေနရတဲ့အတြက္ ျမန္မာ့ကိစၥကို ျမန္မာေတြ ကိုယ္တုိင္ရွင္းမွရမယ္။ ကုလသမဂၢလည္း မ ကယ္ႏိုင္ဘူး။ အေမရိကန္လည္း မကယ္ႏိုင္ဘူး။ အီးယူလည္း မကယ္ႏိုင္ဘူး။ ဘယ္သူ႔မွ အားမကိုးနဲ႔၊ ကိုယ့္ အားကိုယ္ကိုးၿပီး ကိုယ္ဟာကိုယ္ ေျဖရွင္းၾကလုိ႔ ေရးလုိက္ပါတယ္။
အဲဒီတုန္းကလည္း စာဖတ္ပရိသတ္နဲ႔ လူငယ္ေတြက သေဘာက် ေထာက္ခံၾကပါတယ္။
ဆရာေကာင္း တပည့္ေတြ
အဲဒီတုန္းက “ဆရာေရးတာ သိပ္မွန္တာပဲ” တို႔၊ “ေရးတာ နည္းေတာင္နည္းေသးတယ္” တို႔ ေျပာခဲ့ၾကတဲ့ လူ ငယ္တခ်ဳိ႕ေတာင္ အခုေတာ့ အင္ဂ်ီအို ဆုိင္းဘုတ္ကိုယ္စီနဲ႔ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ျမင္ေနရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရး ရေျပာရျပန္တာပါ။ ဒီလူငယ္ေတြဟာ အစကေတာ့ သန္႔ရွင္းတဲ့ အျဖဴထည္ေတြပါ။ ေနာက္က်မွ ဟိုႏိုင္ငံ ဒီႏိုင္ငံ ေတြမွာ ဟိုသင္တန္း ဒီသင္တန္း ဆုိတာမ်ဳိးေတြ တပတ္ေလာက္၊ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ သြားတက္္ခဲ့ၾကၿပီး ျပန္ ေရာက္လာေတာ့ သူတုိ႔ကိုယ္တုိင္ ဆုိင္းဘုတ္ေထာင္ကုန္ၾကေတာ့တာပါပဲ။ တပတ္ႏွစ္ပတ္ သင္တန္းတက္ၿပီး ဘာေတြတတ္လာတယ္ဆုိတာေတာ့ မသိဘူး။ လက္ေတြ႔ျမင္ရတာကေတာ့ သူတို႔ကိုယ္တုိင္ “အင္ဂ်ီအို” ကုန္ ၾကတာပဲျဖစ္တယ္။ မျဖစ္ဘဲေန႐ိုးလား၊ သူတုိ႔ကိုေခၚၿပီး သင္တန္းေပးသူေတြကိုယ္တုိင္က သူတုိ႔ကို ေမ်ာက္အ ျဖစ္ လက္ညႇဳိးထုိးျပၿပီး ဆန္လည္းေတာင္းသူေတြ ျဖစ္ေနၾကတာကိုး။ အတုျမင္ အတတ္သင္ပဲ ေျပာမလား။ “ဆ ရာေကာင္း တပည့္ပဲ” ေျပာမလား မသိေတာ့ပါဘူး။
ဂိုရင္းအဘေရာ့ဒ္
ဆရာေကာင္း တပည့္ေတြ ပန္းေကာင္းပန္ေနၾကတာေတြကေတာ့ မျမင္ခ်င္အဆံုးပါပဲ။ တခ်ဳိ႕က ေအ့ဒ္စ္ဆိုင္း ဘုတ္ ကိုင္ၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕က သဘာဝပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ဆုိင္းဘုတ္ေထာင္ၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕က ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ဆုိင္းဘုတ္၊ တခ်ဳိ႕က မိေက်ာင္းထိန္းသိမ္းေရးဆုိင္းဘုတ္၊ တခ်ဳိ႕က ဒီေရေတာဆုိင္းဘုတ္၊ တခ်ဳိ႕က ပလတ္စတစ္ဆုိင္းဘုတ္ စသျဖင့္ ... စသျဖင့္ ဆုိင္းဘုတ္ေတြကေတာ့ စံုသလား မေမးနဲ႔။ အမယ္ ... ဆုိင္းဘုတ္ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား အားလံုးပဲ “လန္း” ၾကသဗ်။ “ဝပ္ေရွာ့” ဆုိတာေတြ တက္ဖုိ႔ “ဂိုးရင္းအဘ ေရာ့ဒ္” ဆုိတာေတြလည္း ခဏခဏ ျမင္ေနရ၊ ေတြ႔ေနရ၊ ၾကားေနရသဗ်။ ေနာက္တက္လာတဲ့ ကေလးေတြ ဆက္ၿပီး ဆရာေကာင္းတပည့္ ျဖစ္ကုန္ၾကမွာေတာင္ စိုးရိမ္ရတဲ့ အေျခအေနလုိ႔ေျပာရင္ မလြန္လွဘူးလုိ႔ ထင္ ပါတယ္ခင္ဗ်။
စံျပပုဂိၢဳလ္လုိတယ္
ကေလးေတြအတြက္ ေမတၱာအပို႔ခံၿပီး ဒီလုိ ေရးေနေျပာေနရတာပါ။ အင္ဂ်ီအိုအားလံုး မေကာင္းဘူးလုိ႔ ဆုိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေစတနာအစစ္၊ ေမတၱာအစစ္၊ က႐ုဏာအစစ္နဲ႔ လုပ္ေနၾကတဲ့ အင္ဂ်ီအုိေတြနဲ႔ ရွင္းသန္႔တဲ့ လူ ငယ္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစစ္အမွန္သမားေတြက ေမ်ာက္ျပဆန္ေတာင္းသူေတြလုိ “ေျပ (ျပည္) ေပၚမွာ ေရႊေၾကာ္ျငာထုတ္” တဲ့အလုပ္မ်ဳိးေတြ လုပ္ေလ့မရွိေတာ့ သူတုိ႔အေၾကာင္း ကေလးေတြက မသိၾကဘူး။ ကေလးတုိ႔၊ လူငယ္တို႔ဆုိတာ သူတုိ႔အားက် အတုယူရတဲ့ “စံျပဳပုဂိၢဳလ္” (Role Model) ေတြ ရွိဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ ကြယ္လြန္ရွာၿပီျဖစ္တဲ့ လူ႐ိုးလူေကာင္းႀကီး ျမန္မာ့အလင္း ဦးတင္ အေၾကာင္းကို ႏွစ္ႀကိမ္ သံုးႀကိမ္ ေလာက္ ေရးျပခဲ့ဖူးပါတယ္။ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာ တုိက္အုပ္ ဦးတင္က ဘုိးဘြားရိပ္သာကို မူလေနရာ ႏွင္း ဆီကုန္းကေန စစ္ၿပီးေတာ့ လက္ရွိေနရာကို ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရႊ႕ၿပီးတဲ့ ဘုိးဘြားရိပ္သာမွာ မနက္တုိင္း ႐ံုးလာထုိင္ပါတယ္။ ၿပီးမွ ျမန္မာ့အလင္းတုိက္ကို သြားပါတယ္။
ပရဟိတသမားစစ္စစ္
ဦးေလးတင္ ဘုိးဘြားရိပ္သာ ႐ုံးခန္းေရာက္ေတာ့ ဝန္ထမ္းေတြက ေကာ္ဖီတုိ႔၊ မုန္႔တုိ႔ ယူလာၿပီး ဧည့္ခံပါတယ္။ အဲဒီအခါ ဦးေလးတင္က သူ႔ျခင္းထဲ အျမဲပါေနက် ေကာ္ဖီ ဓာတ္ဘူးနဲ႔ ေရေႏြးၾကမ္းဘူးကို ထုတ္ၿပီး “ငါ့မွာ အ ကုန္ပါတယ္။ ဧည့္ခံစရာ မလုိဘူး။ အလွဴရွင္ေတြ လွဴတာက ဘုိးဘြားေတြအတြက္ လွဴတာ၊ တုိ႔အတြက္မပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ငါလည္း မစားဘူး။ မင္းတုိ႔လည္း မစားၾကနဲ႔” လုိ႔ ဆံုးမပါတယ္။ ဦးေလးတင္ဟာ သူ႔ေကာ္ဖီေလး သူ ထည့္ေသာက္၊ သူ႔ေရေႏြးၾကမ္းေလး သူ ထည့္ေသာက္တာပါ။ ဦးေလးတင္ရဲ႕ စည္းကမ္းတိက်မႈနဲ႔ သမာဓိကို သိတာေၾကာင့္ ဖဆပလအမႈေဆာင္ ေရြးတဲ့အခါမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ႏိုင္ငံေရး ဘယ္တုန္းကမွ မလုပ္ခဲ့ တဲ့ ဦးတင္ကို မရရေအာင္ေခၚၿပီး ေငြကိုင္ရတဲ့ ဘ႑ာေရးမွဴး ခန္႔ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဦးႏုက သူ႔ကိုပဲ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး ခန္႔ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရပါတယ္။ ပရဟိတသမား ဆုိတာ အဲဒီလုိပုဂိၢဳလ္မ်ဳိးကိုမွ ေခၚႏိုင္တာပါ။ ကိုယ္က်ဳိးတစံုတရာ ရယူခံစားၿပီး လုပ္တယ္ဆုိကတည္းက ပရဟိ တသမား မစစ္ေတာ့ပါဘူး။ (အတၱဟိတ+ ပရဟိတ) ႏွစ္ခုေပါင္းၿပီး “အတၱပရဟိတ” သမား “အတၱပရဟိတ လုပ္ငန္း” လုိ႔ပဲ ေခၚသင့္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အတၱဟိတအတြက္ ပရဟိတလုပ္ငန္း လုပ္တာမဟုတ္လား။
လူထုစိန္၀င္း
(Weekly Eleven Journal - September 9 - 2009 ထုတ္မွ ...)
................................................
လမ္းသစ္ (တုံ႔ျပန္ေခ်ပခ်က္ေဆာင္းပါး)
ေအာင္သူၿငိမ္း
ဆရာေဇာ္ဂ်ီ ဘာသာျပန္ထားတဲ့ “မိုးၾကယ္မို႔လားနဲ႔ လမ္းသစ္၀တၳဳတို မ်ား” ထဲက ‘လမ္းသစ္’ ဆိုတဲ့ ၀တၳဳကေလးကို တခါတေလ သတိရမိ ေသးတယ္။ အေသးစိတ္ေတာ့ မမွတ္မိေပမယ့္ မ်ဳိးဆက္ကြာျခားလာ တဲ့ သူေတြအၾကားက ျပႆနာေတြ၊ ပဋိပကၡေတြကို ေဖာ္ျပတာလို႔ အ မွတ္ရေနမိတယ္။ ဒီ ‘လမ္းသစ္’ ဆိုတဲ့ ဇာတ္လမ္းေလးက တ႐ုတ္ျပည္ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္ေျပာင္းကာလ ၁၉၅၀ ကာလမ်ားကို အေျခခံထား တာပါ။ ၿမိဳ႕ကေလးတခုမွာ လမ္းသစ္ႀကီးတခု ျဖတ္ေဖာက္ဖို႔လုပ္ေတာ့ ျပႆနာရွိလာပါတယ္။ အဖိုးအိုတေယာက္ရဲ႕ ႐ိုးရာစဥ္ဆက္ အသက္ ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္စားလာတဲ့ (ေရေႏြးဆိုင္လို႔ထင္တယ္) လုပ္ငန္းပါ လမ္းေဖာက္လို႔ ဖ်က္ရမယ့္အထဲပါလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအဖိုးရဲ႕သား လို႔ထင္တယ္၊ လူငယ္ကေလးကေတာ့ လမ္းေဖာက္တာကို ေထာက္ခံ တယ္။ သူ႔အိမ္တစိတ္တပိုင္း ဖ်က္ေပးလိုက္ရမွာကိုေတာင္ စြန္႔လႊတ္ဖို႔ အသင့္ရွိေနပါတယ္။ သူကေတာ့ ဒီလမ္းမႀကီးဟာ ေခတ္မီေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးေတြကို ေဆာင္ၾကဥ္းလာ မယ့္အရာလို႔ ျမင္ထားသလို သူ႔ဘ၀အနာဂတ္နဲ႔လည္း ယွဥ္ျမင္ထားပါတယ္။ အဖိုးအိုကေတာ့ ေျမႀကီးထဲမွာ ႏွစ္ ရွည္ၾကာ အျမစ္စြဲေနတဲ့ သူ႔ေရေႏြးအိုးႀကီးနဲ႔ ဆိုင္ကို မဖ်က္ခ်င္ဘဲ ခင္တြယ္ေနတဲ့ ဇာတ္လမ္းပါ။
ျခံဳေျပာရရင္ မ်ဳိးဆက္ေတြ ကြာျခားလာတဲ့အေလ်ာက္ ႐ႈျမင္ပံု၊ သံုးသပ္ပံု၊ ေတြးေခၚပံုေတြ ကြာျခားလာတာပါပဲ။
က်ေနာ္ ဒီလိုအစခ်ီေရးရတာက ဆရာလူထုဦးစိန္၀င္း ေ၀ဖန္ေရးသားတဲ့ အဲန္ဂ်ီအို၊ ႏိုင္ငံတကာ အဲန္ဂ်ီအိုအ ေပၚ အျမင္မေကာင္းတဲ့ကိစၥ ေဆာင္းပါး “အတၱပရဟိတလုပ္ငန္း” အေပၚ တုံ႔ျပန္ေရးသားခ်င္လို႔ပါ။ ေယဘု ယ် သူ႔ေဆာင္းပါးအေပၚ ေကာက္ခ်က္ခ်ရရင္ ...
(၁) ျမန္မာေတြ ေမ်ာက္ျဖစ္ကုန္မွာ စိုးတယ္။ အဲန္ဂ်ီအိုေတြက ေမ်ာက္ျပဆန္ေတာင္းေနၾကတယ္။
(၂) ဘယ္သူ႔အားမွမကိုးနဲ႔။ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး ေျဖရွင္းၾက။
(၃) အဲန္ဂ်ီအိုေတြ ဆိုင္းဘုတ္စံုလာတယ္။ ေျပာေနရင္းနဲ႔ မ်ားလာတယ္။ ႏိုင္ငံျခားခဏသြား၊ ခဏ သင္တန္း တက္ၿပီး အဲန္ဂ်ီအို ျဖစ္လာၾကတယ္။
(၄) ပရဟိတသမားအစစ္ ျမန္မာ့အလင္း ဦးတင္လို ႐ိုးသားသမာဓိရွိတာကို အတုယူၾကလို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်မိပါ တယ္။
ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္ ျပန္လည္ေျဖရွင္းစရာ၊ ေထာက္ျပေဆြးေႏြးစရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိလာပါတယ္။ ခင္ဗ်ားက အဲန္ဂ်ီအိုကို ကိုယ္စားျပဳလို႔ ေျဖရတာလားဆိုရင္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ မိတ္ေဆြတဦးက ဒီေဆာင္းပါးနဲ႔ ပတ္ သက္လို႔ အဲန္ဂ်ီအိုလူငယ္ေတြအၾကား ေျပာဆိုပြဲဆူျဖစ္ၾကရတာေလးေတြကို ေပးပို႔လာေတာ့ က်ေနာ္အတြက္ စဥ္းစားစရာ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူျဖစ္ရပါတယ္။ ျပန္လည္ေျဖရွင္းသင့္တယ္ ထင္လို႔လည္း ေရးရတာပါ။
ဒီေဆာင္းပါးမွာ လူမႈေရးကို အေၾကာင္းျပလို႔ လုပ္စားေနၾကတာေတြ သေဘာမေတြ႔လို႔ ေထာက္ျပတာဆိုရင္ ေတာ့၊ ၾကံ႕ဖြံ႔တို႔၊ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္တို႔၊ မိခင္နဲ႔ကေလးေစာင့္ေရွာက္ေရး စသျဖင့္တို႔ရဲ႕ လူမႈေရးလုပ္ငန္း ေတြကိုလည္း ေထာက္ျပဖို႔သင့္တာေပါ့၊ ဒါမွ မွ်မွ်တတျဖစ္မယ္လို႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။ အဲန္ဂ်ီအိုေတြကို တင္း တင္းက်ပ္က်ပ္ ကိုင္တြယ္ရမယ္ဆိုတဲ့ စစ္အစိုးရရဲ႕မူအေပၚမွာလည္း ေထာက္ခံရာေရာက္ေနသလားလို႔လည္း အေတြးပြားစရာပါ။
က်ေနာ္တင္ျပခ်င္တဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ ဒါေတြပါ။
(၁) ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း
ဆရာလူထုဦးစိန္၀င္းက အဲန္ဂ်ီအိုလို႔ ေယဘုယ်သမုတ္တဲ့၊ ႏိုင္ငံတကာစာေပေတြမွာ civil society အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းလို႔ ေခၚၾကတဲ့ အင္အားစုေတြက ကမၻာလႊမ္းပတ္ဆက္သြယ္မႈမွာ အင္အားႀကီးတခုလို ျဖစ္လာ ပါတယ္။ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းကို ေမာင္းႏွင္ေနတဲ့ တြန္းအားတခုလို႔ ေျပာၾကသလို ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာခဲ့တဲ့ ရလဒ္လည္းျဖစ္ပါတယ္။
အခုအခါ အရင္းရွင္စီးပြားေရးအင္အားစုနဲ႔ အစိုးရေတြအၾကား ထိန္းညိႇေပးႏိုင္မယ့္ အင္အားစုအျဖစ္ အရပ္ဖက္ လူထုထူေထာင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို အင္အားႀကီးတရပ္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံလာၾကရပါၿပီ။ Global civil society လို႔ ေခၚဆိုလက္ခံၾကရတဲ့ အဆင့္ထိေတာင္ ရွိလာခဲ့ပါၿပီ။
ဒီအဖြဲ႔ေတြက ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြသာမက အျခား အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈ ေခါင္းစဥ္ေပါင္းစံု လႈပ္ရွားမႈေတြမွာလည္း ပါ၀င္ပတ္သက္ေနၾကပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အရင္က မရွိ ဘူးတဲ့ ႏိုင္ငံတကာစာခ်ဳပ္စာတမ္းအမ်ားက (လက္ေတြ႔အားကိုးမရသည္ထားဦး) ကမၻာေပၚမွာ ရွိလာပါတယ္။ အဲဒါအျပင္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြ ကိုယ္ႏိႈက္ကလည္း အဲန္ဂ်ီအိုေတြကို ေနရာေပးဆက္ဆံေနၾကရပါၿပီ။ ေနာက္ဆံုး ကမၻာ့ဘဏ္၊ အိုင္အမ္အက္ဖ္မွာေတာင္ သူတို႔စီမံကိန္း၊ ပေရာဂ်က္ေတြအတြက္ ေဒသခံလူထု၊ အဲန္ ဂ်ီအိုေတြ၊ စိတ္၀င္စားသူ အုပ္စုေတြ (concerned groups) ေတြရဲ႕ အသံကို နားေထာင္ရမယ္လို႔ ေနရာေပး လာတာ၊ သူတို႔ကို စင္ျမင့္ေပးလာရတာေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး အာဆီယံပဋိညာဥ္စာတမ္းကိုယ္ႏိႈက္ မွာက အဖြဲ႔၀င္အစိုးရေတြက အဲန္ဂ်ီအိုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ အသိအမွတ္ျပဳထားၾကပါၿပီ။ ဒါကို ေမ်ာက္ျပ ဆန္ေတာင္းေနၾကတဲ့အဖြဲ႔ေတြ၊ ဆိုင္းဘုတ္စံုလြန္းတယ္လို႔ ျမင္ရင္ေတာ့ မသင့္ေလ်ာ္လွပါလို႔ ထင္ပါတယ္။
(၂) ျပႆနာမ်ားက ႏိုင္ငံနယ္နိမိတ္ကို ဂ႐ုမစိုက္ၾကပါ။
အခ်ဳိ႕ျပႆနာေတြက ႏိုင္ငံအစိုးရေတြေတာင္ သူတို႔ခ်ည္းသက္သက္ မေျဖရွင္းႏိုင္ၾကဘူး ျဖစ္လာပါတယ္။ အ ခု ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးေရာဂါ၊ ၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါ အပါအ၀င္၊ လူကုန္ကူးေရာင္းခ်မႈ၊ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ/ေအအိုင္ဒီ အက္စ္ျပႆနာေတြ၊ သဘာ၀၀န္းက်င္ျပႆနာေတြက ႏိုင္ငံအစိုးရတခုတည္း ေျဖရွင္းရလို႔ ရႏိုင္တာမဟုတ္ ေတာ့ပါဘူး။ ႏိုင္ငံစံုပူးေပါင္းေျဖရွင္းၾကရသလို၊ ႏိုင္ငံအစိုးရမဟုတ္တဲ့ ကြၽမ္းက်င္သူအဖြဲ႔ေတြ၊ အဲန္ဂ်ီအိုေတြနဲ႔ပါ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းေနၾကရတာေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးဆိုတာ အစိုးရေတြရဲ႕ တာ၀န္ပဲ၊ သူတို႔လက္ထဲမွာခ်ည္း ထားမွာလား၊ အဲန္ဂ်ီအိုလို႔ေခၚ တဲ့ အဖြဲ႔ေတြအခ်င္းခ်င္းေရာ ႏိုင္ငံတကာပူးေပါင္းဆက္ဆံမႈေတြ မလုပ္ရေတာ့ဘူးလားလို႔ ဆရာဦးစိန္၀င္း ေဆာင္းပါးကို ဖတ္ၾကည့္ရင္ ေမးခြန္းပြားစရာပါပဲ။ ကမၻာႀကီးမွာ ျပႆနာေတြ မ်ားလာတာနဲ႔အမွ် အဲန္ဂ်ီေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးလည္း တိုးမ်ားလာစရာရွိပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ဆိုင္းဘုတ္စံုလာစရာလည္းရွိပါတယ္။
(၃) ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပႆနာဟာ ျပည္တြင္းက ေျဖရံုနဲ႔ လံုေလာက္ႏိုင္ပါသလား
အခ်က္အလက္ေတြအရ ျမန္မာႏိုင္ငံျပႆနာက သူ႔ဘာသာ မေျဖရွင္းႏိုင္ေတာ့တာ အေသအခ်ာပါပဲ။ အခု ထိုင္းႏိုင္ငံထဲမွာတင္ ႏိုင္ငံေရးဒုကၡသည္ေတြ သိန္းခ်ီရွိေနသလို၊ စီးပြားေရးအရ ခိုး၀င္ေ႐ႊ႕ေျပာင္း အလုပ္လုပ္ ၾကသူေတြလည္း (၄) သန္းေလာက္ ရွိေနပါတယ္။ အရင္က က်ေနာ္တို႔က ဗီယက္နမ္ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ဆို တာမ်ဳိး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ ဆိုတာေတြလည္း ႏိုင္ငံတကာ အစည္းအေ၀းေတြမွာ ေဆြးေႏြးရတဲ့အဆင့္ ျဖစ္လာပါတယ္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္မုန္တိုင္းမွာတင္ လူတသိန္းေလးေသာင္းေက်ာ္ အသက္ဆံုးရၿပီး၊ (၂.၄) သန္းေက်ာ္ အိုးအိမ္ ပ်က္စီးဆံုးရႈံးခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလိုကပ္ေဘးဒုကၡေတြကို ျမန္မာ့အလင္းဦးတင္လို တပိုင္တႏိုင္ ေစတနာရွင္ေတြ ေလာက္နဲ႔ေတာ့ ေျဖရွင္းလို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးပါဘူး။ ေလ့လာခ်က္ေတြအရ လူေပါင္း ၂၄၀,၀၀၀ ေလာက္က အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ ကိုယ္ခံအားက်ေရာဂါပိုး ရွိေနတယ္။ HIV ေရာဂါရွင္ ၇၆,၀၀၀ ေလာက္ ေဆးေသာက္ဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္။ အဲဒါအျပင္ တီဘီ၊ ငွက္ဖ်ား၊ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့မႈ၊ အျခားကူးစက္ေရာ ဂါေတြအတြက္ အေျခအေန အစီရင္ခံစာေတြကလည္း စိုးရိမ္စရာခ်ည္းပါပဲ။ ဒီလိုအစီရင္ခံစာေတြကလည္း မ ဟုတ္မဟတ္လုပ္ဇာတ္ခင္းၿပီး ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြကို ေမ်ာက္အျဖစ္ျပေနၾကတာလားလို႔ ေစာေၾကာဖြယ္ရွိလာ ေတာ့တာေပါ့။
(၄) ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဲန္ဂ်ီအိုေတြ သိပ္မ်ားေနၿပီလား
ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဒသအတြင္းမွာ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီရတာ အနည္းဆံုးပါ။ စာရင္းေတြအရ ျမန္မာႏိုင္ငံက ရတဲ့ ႏိုင္ငံတကာအကူအညီဟာ လူတဦးကို တႏွစ္မွာ (၃) ေဒၚလာပဲရပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံက လူတဦးခ်င္းကို (၂၃) ေဒၚလာရၿပီး၊ လာအိုႏိုင္ငံကေတာ့ လူတဦးကို ေဒၚလာ (၅၀) ရပါတယ္။ တႏွစ္ ကို (၃) ေဒၚလာရတာနဲ႔ေတာင္ အဲန္ဂ်ီအိုေတြ သိပ္မ်ားလာၿပီ၊ စိုးရိမ္စရာျဖစ္ေနၿပီလို႔ ထင္ရင္ေတာ့ ေနာက္ထပ္ ပြင့္လင္းလာလို႔ ႏိုင္ငံတကာအကူအညီေတြ ပိုမိုရရွိလာတဲ့အခါ ဘယ္လို က်ေနာ္တို႔ ခန္႔မွန္းထားရမွန္းေတာင္ မသိေတာ့ပါဘူး။
တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာအဲန္ဂ်ီအိုေတြ၊ အဲန္ဂ်ီအိုေတြ၊ အကူအညီေတြနဲ႔အတူ နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာ၊ အျခား ကြၽမ္းက်င္မႈပိုင္းဆိုင္ရာ ကိစၥေတြလည္း အတူကပ္ပါလာေလ့ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး အေတြ႔အၾကံဳ ကစလို႔၊ အရည္အေသြးျမႇင့္ သင္တန္းေတြကတဆင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈ စသျဖင့္ ကြၽမ္းက်င္မႈအရည္အ ေသြးေတြကိုလည္း ရလာေလ့ရွိၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပုဂၢလိက စီးပြားေရးက႑ကလည္း မပြင့္လင္း၊ ပညာေရးကလည္း ခက္ခဲ၊ အစိုးရလုပ္ငန္းေတြ မွာလည္း ေနရာနည္းေနတဲ့ကာလမွာ လူငယ္ေတြက အဲန္ဂ်ီအိုက႑မွာ ျပံဳတိုးေနတာ၊ အခြင့္အလမ္းတခုလို ျမင္ေနၾကတာကေတာ့ နားလည္မႈေပးႏိုင္ပါတယ္။ သိပ္မ်ားေနၿပီလို႔ မဆိုေလာက္ေသးဘူး ထင္ပါတယ္။
(၅) လူမႈအရင္းအႏွီး
လူမႈအရင္းအႏွီး (social capital) ဆိုတဲ့ အျမင္နဲ႔ အခ်ဳိ႕ေသာသူေတြက က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ အဲန္ဂ်ီအိုပဲေခၚေခၚ၊ လူထုထူေထာင္အဖြဲ႔အစည္းပဲေခၚေခၚ တိုးပြားေစဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ လူဆိုတာက တဦးတည္းေနရင္ အားမရွိလွပါ။ ဒီလူေတြကို ေပါင္းကူးဆက္စပ္ၿပီး စုစည္းေပးတဲ့အခါ Bridging and bonding အားျဖစ္လာပါ တယ္။ ဒီအားဟာ အခုကာလ လူမႈေရး၊ ကယ္ဆယ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြအတြက္သာမက တခ်ိန္ျပန္ လည္ ႏိုင္ငံထူေထာင္ေရးကာလေတြအတြက္ပါ အားျဖစ္ေစပါလိမ့္မယ္။
လူမႈအရင္းအႏွီးအားေကာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ပဋိပကၡေျဖရွင္းဖို႔ လြယ္သလို၊ ဒီမိုကေရစီအျမစ္ခိုင္ဖို႔၊ တိုးတက္မႈ ရေစဖို႔လည္း ျမန္ေစပါတယ္။
"ခဏ သင္တန္းေလးတက္ၿပီးေတာ့ ျပန္လာတဲ့အခါ အဲန္ဂ်ီအို ျဖစ္ကုန္ၾကတယ္" ဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္ခ်က္ကလည္း မသင့္လွဘူးထင္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီသင္တန္းေတြမွာ အဖြဲ႔အစည္းတခု လည္ပတ္စီမံပံု၊ ေခါင္းေဆာင္မႈ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ စီမံခ်က္တခုကို ဘယ္လိုရလဒ္ရွိရွိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမယ္ဆိုတဲ့ Logical framework ဆိုတာမ်ဳိး အနည္းနဲ႔အမ်ား ရရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ယခင္ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ေ၀းေနခဲ့တဲ့ gender လိင္ကြဲျပားမႈအ ေပၚ အျမင္ကိစၥေတြ၊ ပဋိပကၡေျဖရွင္းနည္းေတြ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ သေဘာတရားေတြကိုလည္း သူ တို႔ ေလ့လာရရွိခဲ့ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီသင္တန္းေတြက ဘာမွတတ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူးဆိုတာမ်ဳိးကေတာ့ အထင္အ ျမင္ေသးရာက်ပါတယ္။
(၆) ေခတ္ေျပာင္းခဲ့တယ္
ပထမအခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ကိုယ့္ဘာသာ တံခါးပိတ္ေနလို႔ မရႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔က ဘာျဖစ္ လို႔ ေမ်ာက္လို႔ အထင္မခံခ်င္ရတာလဲဆိုတာလည္း ေမးခြန္းျဖစ္မိပါတယ္။ ႏိုင္ငံ့သိကၡာက်ေစတယ္၊ လူမ်ဳိး သိကၡာက်ေစတယ္၊ အရွက္ရေစတယ္လို႔ ျပန္ေျဖမယ္ထင္မိပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အ လားတူ မေကာင္းတာ၊ ဆင္းရဲေနတာ၊ ဆိုးရြားေနတာေတြ ႏိုင္ငံတကာက မျမင္ေစခ်င္ပါဘူး။ တခါက ႏိုင္ငံတ ကာအစည္းအေ၀းတခုမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲလုပ္မယ္ဆိုရင္ အကူအညီ (၁) ဘီလီယံေဒၚ လာေပးမယ္ ကမ္းလွမ္းေတာ့ ျမန္မာေတြက ေမ်ာက္ေတြမဟုတ္ဘူးလို႔ အဲသည္အခ်ိန္က ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ျဖစ္သူက ျပန္ေျပာတာ အမွတ္ရမိပါေသးတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဆင္းရဲတယ္ဆိုတာ ရွက္စရာမဟုတ္ပါ။ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံႀကီးကေတာင္ သူ႔ဆီမွာ လူမႈေရးမညီမွ်တာ၊ အခ်ဳိ႕ဆင္းရဲက်န္ေနတဲ့ ေဒသက ျပႆနာေတြကို ဦးစားေပး ေျဖရွင္းရမယ္ေျပာေနတာ ဖတ္ရပါတယ္။ အိႏၵိယကလည္း သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးလို႔ ေျပာေန တုန္းပါ။ အရွက္နဲ႔ လူလုပ္ၿပီး ကိုယ္ဆင္းရဲေနတာ ဖံုးဖိေန၊ ကိုယ့္ျပႆနာေတြ လူမ်ားမသိေစနဲ႔ဆိုတဲ့ ေခတ္က ေတာ့ ကုန္ၿပီထင္ပါတယ္။
ျမန္မာ့အလင္း ဦးတင္လို ပရဟိတ ကိုယ္က်ဳိးစြန္႔ လူမႈေရးေဆာင္ရြက္သူေတြကေတာ့ ေလးစားစရာပါ။ သို႔ ေသာ္လည္း ေခတ္မီဖြံ႔ၿဖိဳးေရးသေဘာတရားနဲ႔ ၾကည့္တဲ့အခါ သူ႔လုပ္ငန္းက အလွဴေပးေရး (charity) အဆင့္မွ် သာပဲရွိပါတယ္။ အကယ္၍ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ သူ႔လိုလူေတြေပၚလာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ထူေထာင္ကူညီၾကတယ္ ပဲထားဦး၊ Gender လို႔ေခၚတဲ့ လိင္ကြဲျပားမႈကိစၥေတြ စဥ္းစားမိဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိစၥ ေတြလည္း လုပ္ေဆာင္မိၾကပါ့မလား။ Empowerment လို႔ေခၚတဲ့ လူထုအင္အားဖြံ႔ၿဖိဳးလာေစေရး ကိစၥေတြ ကိုလည္း စဥ္းစားမိၾကဖို႔ရွိသလား။ ဒီလိုျပည္တြင္းက အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ ေခတ္သစ္ေခါင္းေဆာင္မႈ၊ စီမံခန္႔ခြဲ ေရးပညာေတြကို ဘယ္သူေတြက ေပးမွာလဲ။ ဒီလို ျပည္တြင္းေစတနာရွင္အဖြဲ႔ေတြက ပညာေရးကို ဘယ္ပံုနဲ႔ သစ္ၾကမွာလဲ။ နာဂစ္မုန္တိုင္းအၿပီး ေဆာင္ရြက္ၾကသလို စစ္တမ္းေကာက္ယူတာေတြ၊ စီမံခ်က္ ေသခ်ာဆြဲၿပီး ေဆာင္ရြက္တာေတြ ရွိမွာလား။ ျပည္တြင္းက အရင္းအျမစ္ေတြကေရာ တခ်ိန္ျပန္လည္စုစည္းလိုက္ရင္ လုပ္ ငန္းႀကီးေတြ လုပ္ေလာက္ေအာင္ ေလာက္ေလာက္လားလားက်န္ေသးရဲ႕လား။ ႏိုင္ငံတကာက စာခ်ဳပ္စာတန္း ေတြ၊ ပဋိညာဥ္ေတြ၊ ကမၻာ့အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေနရာေပးထားတဲ့ အဲန္ဂ်ီအိုေတြအတြက္ စင္ျမင့္ေတြကို ျပည္ တြင္းအဲန္ဂ်ီအိုေတြက ၀င္ယူၾကမွာလား။ တို႔နဲ႔ မဆိုင္ဘူးဆိုၿပီး ထားၾကမွာလား … က်ေနာ္ကေတာ့ ဦးတင္တို႔ ေခတ္ အေျခအေနနဲ႔ အခုအေျခအေန ကြာခဲ့ၿပီလို႔ ျမင္မိပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ သမာဓိကို အတုယူစရာျဖစ္ေပမယ့္ အလွဴေပးလုပ္ငန္းေလာက္နဲ႔ မလံုေလာက္ေတာ့ဘူးလို႔ထင္ပါတယ္။
အဲန္ဂ်ီအိုေတြမွာ မူမမွန္တာ၊ ျခစားေနတာ၊ ပ်ံ႕က်ဲလြန္းေနတာ အားမရစရာေတြရွိေကာင္းရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ တ ကယ္လိုအပ္ေနတဲ့ ျပည္သူေတြအတြက္ မထိေရာက္တာေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေတြကိုလည္း ေထာက္ ျပဖို႔လိုသလို သူတို႔ လိုက္နာက်င့္သံုးရမယ့္ က်င့္၀တ္ (code of conduct) ေတြကိုလည္း ျပန္လည္ ေထာက္ျပဖို႔ လိုပါတယ္။ ေ၀ဖန္စရာရွိရင္လည္း ေ၀ဖန္ဖို႔လိုပါတယ္။ အခုကာလမွာ လူငယ္ေတြက တေယာက္ၿပီးတ ေယာက္ အဲန္ဂ်ီအိုဆိုင္းဘုတ္ေတြ ေထာင္လာၾကတယ္ဆိုတာ မေကာင္းတဲ့ကိစၥလို႔ မျမင္မိပါ။ မုဒိတာပြားသင့္ပါ ေၾကာင္း တင္ျပလိုပါတယ္ခင္ဗ်ား။
ေအာင္သူၿငိမ္း
.................................................................--
မိမိကုိယ္ကို ႏွိမ့္ခ်ျပီး ရိုးသားၾကိဳးစားမႈအစြမ္းျဖင့္ အမိျမန္မာျပည္သာယာ၀ေျပာေအာင္စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါေစ။
စိုးမုိးသူ
အန္ဂ်ီအို ဆိုတဲ့ အစိုးမရ
ဂါမဏိ
၅ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၉
ေဆာင္းရာသီေရာက္ရင္ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ကို ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္ေတြ၊ အလြတ္သတင္းေထာက္ေတြ၊ သာသနာျပဳေတြ၊ ရန္ပံုေငြရွာသူေတြ ဖံုးလႊမ္းသြားတတ္ပါတယ္။ တည္းခိုခန္းေတြ၊ ဟုိတယ္ခန္းေတြ မအားေတာ့သလို အေနာက္တိုင္း စားေသာက္ဆိုင္ေတြ၊ အေနာက္တိုင္း ေကာ္ဖီဆိုင္ေတြ ဘားဆိုင္ေတြလည္း ျပည့္ကုန္ပါတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္း၊ မယ္ေတာ္ေဆးခန္း၊ (အက်ဥ္းသားကူညီေရးအဖြဲ႔တို႔လို) တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြဆီ မျဖစ္မေနသြားၾကလို႔ ေခ်ာင္းေပါက္မတတ္ ျဖစ္ရပါတယ္။ တိုင္းတပါးသား ကူညီကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔သားေတြ၊ ျမန္မာ့အေရး သို႔မဟုတ္ လူသားခ်င္းစာနာေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြ၊ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းသမားေတြ၊ စြန္႔စြန္႔စားစား ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း ဝါသနာပါသူေတြဟာ အေနာက္တိုင္းအႀကိဳက္ ေကာ္ဖီဆိုင္ ဘားဆိုင္ေတြထိုင္ရင္း ေခါင္းျဖတ္လူသတ္မႈေတြအေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္စခန္းရန္ပံုေငြေတြ ဘံုးခံရတဲ့အေၾကာင္း၊ နအဖ-ထိုင္း-စီအိုင္ေအ ေထာက္လွမ္းေရးေတြအေၾကာင္း၊ မိုက္ေၾကးခြဲေငြညႇစ္မႈ၊ ေလာင္းကစားမႈ၊ လက္နက္ခဲယမ္း မူးယစ္ေဆးဝါး ျပည့္တန္ဆာနဲ႔ လိင္မႈကိစၥ အႀကံအဖန္႐ိုက္ ျခစားမႈေတြအေၾကာင္း တေယာက္ထက္ တေယာက္သာေအာင္ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုး အဆိုးဆံုးျဖစ္ရပ္ေတြကို ေဖာက္သည္ခ်ၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ ဒီအန္ဂ်ီအိုေတြ၊ အေနာက္တိုင္းသားေတြမွာ ဘာမွေၾကာက္စရာမရွိပါဘူး။ နအဖနဲ႔ ထိုင္းေထာက္လွမ္းေရး ႏွစ္ဖက္စလံုးက ဘယ္အေနာက္ႏိုင္ငံသားဟာ ဘာအဖြဲ႔အတြက္ လုပ္တယ္ဆိုတာ သိေနပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြကို စာသင္ေပး၊ ေဆးကုေပး၊ ထမင္းေကြၽးတဲ့အတြက္ ဒီအန္ဂ်ီအိုေတြကို ရန္သူလို႔ ဘယ္သူမွ မသတ္မွတ္ပါဘူး။ ေဒါက္တာစင္သီယာေမာင္ရဲ႕ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေနတဲ့ ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ အေနာက္တိုင္း အန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔ႀကီးတဖြဲ႔က ေဆးခန္းရဲ႕ ေငြေၾကးသံုးစြဲပံုကို လာေရာက္စစ္ေဆးရာမွာ ႐ံုးခန္းထဲထိုင္ၿပီး ဆရာမႀကီးကို လုပ္ငန္းတာဝန္ ေၾကညာစာတမ္း (Mission Statement)၊ ဦးတည္ခ်က္ (Objectives)၊ မဟာဗ်ဴဟာ (Strategy) ေတြအေၾကာင္း ႏႈိက္ႏႈိက္ခြၽတ္ခြၽတ္ အခ်ိန္အမ်ားႀကီးယူ ေမးျမန္းစစ္ေဆးခဲ့ေပမယ့္ ေဆးခန္းထဲကိုေတာ့ ဒါေလာက္အခ်ိန္ယူ လွည့္လည္စစ္ေဆးတာ မလုပ္ခဲ့ပါဘူး။ ေငြေၾကးသံုးစြဲမႈ ထိေရာက္ေရးအတြက္ လာစစ္ေဆးၾကပ္မတ္တဲ့ အဲဒီအန္ဂ်ီအို ကိုယ္စားလွယ္ မိန္းမ (၄) ေယာက္ဟာ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕က ေစ်းအႀကီးဆံုးဟုိတယ္မွာ တည္းသြားခဲ့ပါတယ္။ အန္ဂ်ီအို ႐ံုးခ်ဳပ္ေတြကေန နယ္စပ္ကို အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး ခရီးထြက္လာတဲ့အခါ (၂) ရက္ေလာက္ပဲ အခ်ိန္ေပးပါတယ္။ သံ႐ံုးတခုကဆိုရင္ မယ္လဒုကၡသည္စခန္းထဲ နာရီပိုင္းေလာက္ လာၾကည့္ၿပီးေနာက္ ထိုင္းႏိုင္ငံသား ကရင္ရြာေတြထက္ သာတယ္လို႔ေတာင္ ေျပာသြားပါတယ္။
အန္ဂ်ီအို စီမံခန္႔ခြဲေရး အစီအစဥ္ေတြဟာ စာရြက္ေပၚေရးထားတာကေတာ့ ရႊန္းရႊန္းေဝပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ တကယ့္ပကတိအေနအထားေအာက္ အမ်ားႀကီးေရာက္ေနပါတယ္။ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္း ဆိုတဲ့စကားမွာ ‘အစိုးရမဟုတ္ေသာ’ ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္က တျဖည္းျဖည္း ေမွးမွိန္ေပ်ာက္ကြယ္လာေနတယ္လို႔ မေက်နပ္တဲ့ အန္ဂ်ီအိုဝန္ထမ္းေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အစိုးရေတြ ခ်မွတ္ထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြအတိုင္း လိုက္လုပ္တဲ့ အန္ဂ်ီအိုေတြ မ်ားလာလို႔ ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ အဲသလို လိုက္မလုပ္ရင္ အစိုးရေတြဆီက ရန္ပံုေငြမရဘဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာကူညီေရးအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အန္ဂ်ီအိုေတြဟာ အစိုးရေတြဆီက အေထာက္အပံ့၊ ကုလသမဂၢ၊ ဥေရာပသမဂၢ (အီးယူ) နဲ႔ ဘာသာေရးအသင္းႀကီးေတြက အေထာက္အပံ့ကို ဘိန္းစြဲသလို စြဲေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အေရးေပၚ ေထာက္ပံ့ကူညီေရး လုပ္ငန္းႀကီးဟာ တႏွစ္ကို ေဒၚလာဘီလီယံနဲ႔ခ်ီ လည္ပတ္ေနတဲ့ အထိန္းအခ်ဳပ္ အကြပ္အကဲမဲ့ (ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမဲ့) စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးတခု ျဖစ္ေနပါၿပီ။
အန္ဂ်ီအိုနဲ႔ ကုလသမဂၢအတိုင္ပင္ခံေတြ၊ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ တည္းခိုစရိတ္၊ ခရီးစရိတ္အျပင္ တိုင္ပင္ခအျဖစ္ တရက္ကို ေဒၚလာ (၁,၀၀၀) အထိ ယူေနတာလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ အန္ဂ်ီအို အတိုင္ပင္ခံေတြနဲ႔ ေဒသခံဝန္ထမ္းေတြအၾကား မနာလိုတာေတြ ခြက္ေစာင္းခုတ္တာေတြလည္း ျပင္းထန္လာပါတယ္။ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီေတြနဲ႔ တျခားေထာက္ပံ့ ကူညီေရးအဖြဲ႔ႀကီးေတြရဲ႕ အေနာက္တိုင္းသား ဝန္ထမ္းေတြဟာ ဧရာမလစာေတြ ခံစားေနၾကပါတယ္။ အတိုင္ပင္ခံအရာရွိေတြနဲ႔ ႐ံုးခ်ဳပ္ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ လစာေတြ၊ ခရီးစရိတ္၊ စားေသာက္ဧည့္ခံစရိတ္ေတြ၊ ေန႔တြက္စရိတ္ေတြ ထုတ္ေပးလိုက္ၿပီးရင္ သူတို႔ကူညီရမယ္ဆိုတဲ့ လူထုေတြအတြက္ ကူညီေပးစရာ ဘာမွမက်န္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေစတနာ့ဝန္ထမ္း လူသားခ်င္းစာနာေရးသမားေတြကေတာ့ ေဒသႏၲရအေျခအေနနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ လစာနည္းနည္းေလးေတြနဲ႔ အက်ဳိးေဆာင္ေနၾကပါတယ္။
အန္ဂ်ီအိုေတြရဲ႕ နဂိုမူလ လူသားဝါဒ စိတ္ကူးစံေတြကို လက္ေတြ႔ပဓာနအလုပ္ျဖစ္ေရးဝါဒက ေဘးဖယ္ထုတ္လိုက္ၿပီး ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားနဲ႔ ကိုယ့္တည္တန္႔ေရးကပဲ လႊမ္းမိုးသြားပါတယ္။ ေဒသခံေတြနဲ႔ ဝပ္ေရွာ့ေတြလုပ္တဲ့အခါ ေပၚလစီအေျပာင္းအလဲေတြကို ‘တိုင္ပင္ညႇိႏႈိင္းၿပီးမွ လုပ္တာ’ ‘ေအာက္ေျခထုေတြ သေဘာေပါက္နားလည္ၿပီးမွ လုပ္တာ’ ဆိုတဲ့ ပံုစံဖမ္းဖို႔ သက္သက္ျဖစ္ၿပီး ဒီဝပ္ေရွာ့ေတြ ဆယ္မီနာေတြဟာ လူမႀကိဳက္တဲ့ ေပၚလစီေတြကို ‘ရာဘာတံဆိပ္တံုးထု အတည္ျပဳေပးတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ’ လို႔ စိတ္ပ်က္ေနတဲ့ ေဒသခံဝန္ထမ္းေတြက သမုတ္ၾကပါတယ္။
မဲေဆာက္မွာ အန္ဂ်ီအို အနည္းဆံုး (၅၀) ေလာက္ (၂၀၀၆ ခုစာရင္း) ရွိေနေပမယ့္ မဲေဆာက္နဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ပုလိပ္အဖမ္းခံရ၊ အ႐ုိက္ခံရ၊ အလုခံရ၊ အသတ္ခံရ၊ မုဒိမ္းက်င့္ခံရတဲ့ ဗမာ၊ မြန္၊ ကရင္ စတဲ့ တုိင္းရင္းသားဦးေရက တႏွစ္ထက္တႏွစ္ မ်ားလာပါတယ္။ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မဟာမင္းႀကီး႐ံုးအပါအဝင္ အန္ဂ်ီအိုေတြက အမ်ားအားျဖင့္ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အသံထြက္တာ အေတာ္နည္းပါတယ္။ ထိုင္းအာဏာပိုင္ေတြ၊ ထိုင္းလူဆိုးဂိုဏ္းေတြ လက္တံု႔ျပန္မွာကို ေၾကာက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အသံထြက္ေပးတဲ့ အနည္းစု အန္ဂ်ီအိုေတြ၊ သတင္းေထာက္ေတြအေနနဲ႔ေတာ့ အသံထြက္ေပးရင္ ထြက္ေပးသေလာက္ မတရားမႈက်ဴးလြန္ခံရသူေတြအတြက္ သက္သာရာရသြားေစတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
Welcome
Blog Archive
- ► 2024 (305)
- ► 2013 (1051)
- ► 2012 (1188)
- ► 2011 (1025)
- ► 2010 (2008)
Labels
- Op-Ed (4)
Posted by
Transparency Myanmar 2010
Wednesday, October 7, 2009
Subscribe to:
Post Comments (Atom)