Posts
By Wai Moe
23 - Oct - 2009 / Irrawaddy
ေသာၾကာေန႕က က်င္းပသည့္ ၁၅ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံညီလာခံတြင္ အာဆီယံႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ပံုမွန္အစည္းအေ၀းသို႕တက္ေရာက္မည့္ အဖြဲ႕၀င္ ငါးႏိုင္ငံမွ Civil Society Organizations (CSO) ကိုယ္စားလွယ္ငါးေယာက္ကို အာဆီယံက တားျမစ္ခဲ့သည္။
ယခုအပတ္ အေစာပိုင္းက Asean People Forum မွ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူ ခင္ဥမၼာႏွင့္ အျခား ၄ ႏိုင္ငံမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို တားျမစ္ပိတ္ပင္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ကေမာၻဒီးယား၊ လာအို၊ ဖိလစ္ပိုင္ႏွင့္ စကၤာပူႏိုင္ငံမ်ားမွ အရပ္ဖက္ လူမူအဖြဲ႕ အစည္း ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား အစည္းအေ၀းသို႕ တက္ေရာက္ရန္ခြင့္မျပဳေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံျခား ေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ေသာၾကာေန႕ညတြင္ အေၾကာင္းၾကားခဲ့သည္ဟု Altenative Asean Network ညႇိႏႈိင္းေရးမွဴး Debbie Stothard က ေသာၾကာေန႕က ေျပာပါသည္။
အာဆီယံ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႕ႏွင့္ အာဆီယံပဋိညာဥ္ (Asean Charter) တို႕၏ ေနာက္ျပန္လွည့္သြားျခင္း ဟု သူမက မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အရပ္ဖက္ လူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေပၚ ဆန္႕က်င္သည့္ လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ရၿပီး၊ အာဆီယံသည္ ေရွ႕သို႕ တလွမ္းတိုးၿပီးတိုင္း ေနာက္သို႕ ႏွစ္လွမ္းဆုတ္သည္ဟု ခင္ဥမၼာကဆိုပါသည္။
လက္ရွိအာဆီယံ သဘာပတိ ထိုင္းႏိုင္ငံက အရပ္ဖက္ လူမူေရးအဖြဲ႕အစည္း ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အာဆီယံ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသို႕ ပူးေပါင္းပါ၀င္ႏိုင္ေစရန္ ၎၏သက္တမ္းအတြင္း ၂ႀကိမ္တိုင္ ႀကိဳးစားခဲ့ေသာ္လည္း ၂ ႀကိမ္စလံုး ျငင္းပယ္ခံရပါသည္။ ၿပီးခဲ့ေသာ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၄ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံညီလာခံတြင္လည္း ခင္ဥမၼာႏွင့္ ကေမာၻဒီးယားကိုယ္စားလွယ္တို႕ တားျမစ္ခံခဲ့ရသည္။ ယခုအႀကိမ္တြင္ ကိုယ္စားလွယ္ ၅ ေယာက္ တားျမစ္ခံရသျဖင့္ အာဆီယံ၏ ေလးစားယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရမႈမ်ားမွာ ပုိမိုဆိုး၀ါး လာပါသည္။
လာအိုႏိုင္ငံမွ ေရွ႕ေန Manichunh Philaphanh က သူမအေနႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ကေလး မ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္ဆိုင္ရာကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာေမးခြန္းမ်ား ျပင္ဆင္ထားခဲ့သည္ဟုဆိုပါသည္။ အကယ္၍ အမ်ဳိးသမီးတစ္ေယာက္သည္ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ရင္ဆိုင္ခံစားရပါက ACWC (အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးမ်ား ကာကြယ္ေရးႏွင့္ျမႇင့္တင္ေရးဆိုင္ရာ အာဆီယံေကာ္မစ္ရွင္)က မည္သည့္အခန္းက႑မွပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မည္နည္း အစရွိသျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေမးျမန္းေဆြးေႏြးလိုသည္ဟု သူမကေျပာပါသည္။
ယခုအစည္းအေ၀းကို တက္ေရာက္ရန္ ျငင္းပယ္ခံရသည့္အတြက္ အလြန္ပင္ စိတ္ပ်က္မိ ေၾကာင္း သူမက ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ကေမာၻဒီးယားမွ Nay Vanda ကလည္း အာဆီယံအစည္းအေ၀းမွ ျငင္းပယ္ခံရသည့္ အတြက္ အလြန္၀မ္းနည္းမိေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ယေန႕တက္ေရာက္ရန္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ျပဳလုိက္ ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အမ်ားစုမွာ အစိုးရေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားသူ၊ အစိုးရေထာက္ခံသူ မ်ားသာ ျဖစ္သည္ဟုဆိုပါသည္။
အဆိုပါ အရပ္ဖက္ကိုယ္စားလွယ္ငါးဦးကို ပယ္ခ်လိုက္သည့္အတြက္ တက္ေရာက္ခြင့္ရ ထားေသာ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွားႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ကိုယ္စားလွယ္ ၃ဦးက အစည္းအေ၀းမွ ထြက္ခြာျခင္းျဖင့္ ကန္႕ကြက္မႈကို ျပသခဲ့ပါသည္။ သို႕ျဖစ္၍ လြတ္လပ္ေသာ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္း ကိုယ္စားလွယ္တဦးမွ တက္ေရာက္ႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။
လြတ္လပ္ေသာ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္း ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ပယ္ခ်ျခင္းသည္ ေဒသ တြင္း ဒီမိုကေရစီျဖစ္ထြန္းေရးကို ပယ္ခ်ျခင္းႏွင့္အတူတူပင္ ျဖစ္သည္ဟု ဖိလစ္ပိုင္မွ Sr. Cres Lucero က ေျပာပါသည္။ မိမိတိဳ႕ (Civil Society) က အာဆီယံအစိုးရမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး လိုေသာ္လည္း ၎တို႕က အခြင့္အေရးမေပးခဲ့ပါဟု Lucero က ဆက္လက္ေျပာၾကားပါသည္။
ယခုႏွစ္မ်ားအတြင္း အာဆီယံသည္ ပဋိညာဥ္အသစ္ (New Asean Charter) ၏ လမ္းညႊန္ မႈေအာက္တြင္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေဆာင္ရြက္သြားရန္ စီစဥ္ခဲ့ၿပီး အာဆီယံလူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႕လည္းပါ၀င္ပါသည္။ အာဆီယံလူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေအာက္တြင္ ေဒသတြင္း လူဦးေရ ၅၇၇ သန္း၏ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ားကိုကာကြယ္ျခင္း ျမႇင့္တင္ျခင္းမ်ားေဆာင္ရြက္ရန္ အသင့္ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။
လြတ္လပ္ေသာ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ က႑ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္းသည္ အာဆီယံပဋိညာဥ္ ႏွင့္ အာဆီယံလူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕၏ ဂုဏ္သိကၡာကိုက်ဆင္းေစသည္ဟု ယူဆေၾကာင္း စကၤာပူမွ Sinapan Samydorai က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
--
Posted By icypress to Sensible Rumour at 10/29/2009 07:27:00 PM