Posts
From AFP, 10th Nov, 09
အေမရိကန္သမၼတ Barack Obama သည္ လာမည့္အပတ္ အေမရိကန္ႏွင္႔ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွ ႏိုင္ငံမ်ား ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ၎၏ မိတ္ေဆြမ်ားေရာ၊ ရန္သူမ်ားပါ မခြဲျခားဘဲ ဆက္ဆံမႈ ျပဳလုပ္မည့္ ယံုၾကည္မႈ အသစ္ကို စတင္အေကာင္အထည္ ေဖာ္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းစိန္အပါအဝင္ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွႏိုင္ငံမ်ားအသင္း (ASEAN) မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင္႔ အတူတကြ ေတြ႕ဆံုမည္ ျဖစ္ၿပီး ယခု ခရီးစဥ္သည္ အိုဘားမား၏ ပထမဆံုး အာ႐ွခရီးစဥ္ ျဖစ္ပါသည္။
ၿပီးခဲ႔သည့္ ႏွစ္မ်ားက ဝါ႐ွင္တန္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဒီမိုကေရစီ လႈပ္႐ွားမႈေၾကာင္႔ ဖိႏွိပ္ခဲ႔သျဖင္႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင္႔ တစ္စားပြဲတည္း ထိုင္ရန္ ျငင္းပယ္ခဲ႔ပါသည္။
သို႔ေသာ္ အိုဘားမားသည္ အေမရိကန္၏ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒကို ေျပာင္းလဲရန္ ႀကိဳးစားေနရာ အာဆီယံႏွင္႔ ပတ္သက္၍ တြက္ခ်က္မႈမ်ားကို ေျပာင္းလဲပစ္ခဲ႔ပါသည္။
အေမရိကန္ ျမန္မာဆက္ဆံေရးသည္ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွ၏ အဓိက ႏိုင္ငံမ်ားႏွင္႔ အေမရိကန္တိုိ႔၏ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈကို မ်ားစြာ သက္ေရာက္မႈ ႐ွိခဲ႔ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပမည့္ APEC ေဆြးေႏြးပြဲ၏ အရန္ေဆြးေႏြးမႈ အျဖစ္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ထြက္ေပၚလာမည့္ အေမရိကန္ - အာဆီယံ ထိပ္သီး ေတြ႕ဆံုမႈသည္ အေမရိကန္၏ အလားအလာေကာင္းေသာ ေဒသအေပၚ အာ႐ံုျပဳမႈ အသစ္ကို ထုတ္ေဖာ္လိမ္႔မည္ ျဖစ္သည္။
ASEAN ၏ ႏိုးထလာမႈ
အတိတ္ကာလမ်ားက အေမရိကန္အာဏာပိုင္မ်ားသည္ အာဆီယံ၏ တိုးတက္မႈမ်ားအတြက္ မူအားျဖင္႔သာ ခ်ီးက်ဴးခ႔ဲၾကၿပီး၊ ေဒသတြင္း ျပည္တြင္းေရး ဝင္ေရာက္မစြက္ဖက္ေရးကို အေမရိကန္က မႏွစ္သက္ေသာေၾကာင္႔ အေမရိကန္- အာဆီယံ ဆက္ဆံေရးသည္ ေႏွာင္႔ေႏွးခဲ႔ရသည္။
သို႔ေသာ္ ယခုအခါ ပင္ - အာ႐ွ ကုန္သြယ္မႈ ခ်ိတ္ဆက္မ်ား အုပ္စုဖြဲ႕မႈကို လုပ္ေဆာင္ေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးမႈမ်ားအရ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ပါဝင္သည္ျဖစ္ေစ၊ မပါဝင္သည္ ျဖစ္ေစ ပင္ - ပစိဖိတ္ (Pan – pacific) သို႔မဟုတ္ ပင္ - အာ႐ွ (Pan – Asian) အုပ္စုဖြဲ႕မႈမ်ားကို တရားဝင္ ပံုစံက်နစြာ ျဖစ္ေပၚေစရန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္႐ြက္ေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
အေမရိကန္- အာဆီယံ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အၿမဲတေစ အေႏွာင္႔အယွက္ အဟန္႔အတားသဖြယ္ ျဖစ္ခဲ႔ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အေမရိကန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေ႐ွာင္ဖယ္ေနခဲ႔ရာမွ ၿပီးခဲ႔သည့္အပတ္က အေမရိကန္ ထိပ္တန္းအာဏာပိုင္မ်ားကို တပ္မေတာ္အစိုးရထံသို႔ ေတြ႕ဆံုမႈ အသစ္မ်ား စတင္ႏိုင္ရန္ ေစလႊတ္ခဲ႔ပါသည္။
အာ႐ွတိုက္ ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးမ်ားက ယခု စင္ကာပူ ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲကို ႀကိဳဆိုခဲ႔ၾကေၾကာင္း Carnegie Endowment for International Peace မွ Douglas Paal က ေျပာပါသည္။
သို႔ေသာ္ ၎တို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဘာမွ် လုပ္မျပႏိုင္သျဖင္႔ မေက်နပ္ၾကေၾကာင္း Paal က ဆက္ေျပာပါသည္။
ထိုကဲ႔သို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အၿမဲတေစ ျပႆနာမ်ား ဖန္တီးေနမႈေၾကာင္႔ အာဆီယံကို အေမရိကန္ႏွင္႔ ဆက္ဆံေရး တိုးတက္မႈကို ကန္႔သတ္ထားသလို ျဖစ္ရေၾကာင္း Paal က ဆက္ေျပာပါသည္။
အေမရိကန္၏ မူဝါဒေျပာင္းလဲမႈ
အိုဘားမားသည္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ မဲဆြယ္စဥ္ကာလက ၎သည္ အေမရိကန္၏ ရန္သူမ်ား ျဖစ္ေသာ ဗင္နီဇြဲလား၊ အီရန္၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ က်ဴးဘားႏွင္႔ ဆီးရီးယားတို႔မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင္႔ တိုက္႐ိုက္စကားေျပာမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ႔ပါသည္။
ယခု အခ်ိန္ထိမူ ၎၏ မဟာဗ်ဴဟာသည္ ရလဒ္အနည္းသာ ျပႏိုင္ပါသည္။ ၿပီးခဲ႔သည့္အပတ္က အေမရိကန္ အရာ႐ွိမ်ား စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင္႔ လည္းေကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင္႔ လည္းေကာင္း ေတြ႕ဆံုခဲ႔မႈသည္ အေမရိကန္၏ သံတမန္ေရးရာ က႑သစ္ကို ကိုယ္စားျပဳခဲ႔ပါသည္။
သို႔ေသာ္ အေမရိကန္တို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လက္ခံႏိုင္ေသာ ေျပာင္းလဲမႈ မ႐ွိမခ်င္း အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ဆက္လက္ ထား႐ွိမည္ ျဖစ္ၿပီး ေ႐ွ႕ဆက္၍ လွမ္းရန္ ယာယီ စီစဥ္မႈမ်ား ႐ွိေနပါသည္။
ယခု ခ်ဥ္းကပ္မႈသည္ ရလဒ္ ထြက္ေပၚလာေရးအတြက္ အခ်ိန္ယူရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အမွန္တကယ္တြင္မူ ရလဒ္ေကာင္းရမႈအတြက္ အာမခံခ်က္မ႐ွိေၾကာင္း အိုဘားမား၏ အေ႐ွ႕ အာ႐ွေရးရာ ဝါရင္႔ ဒါ႐ိုက္တာ Jeffrey Bader က ေျပာပါသည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အေနျဖင္႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏွစ္ငါးဆယ္ခန္႔ အာဏာရွင္ သမိုင္းေၾကာင္းကို ေျပာင္းပစ္ရန္၊ သည္းခံရန္ႏွင္႔ တစိုက္မတ္မတ္ လုပ္ကို္င္ရန္ လိုအပ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း Bader က ေျပာပါသည္။
ယခု ထိပ္သီး အစည္းအေဝးတြင္ အိုဘားမားသည္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕ႏွင္႔ တိုက္႐ိုက္ေတြ႕ဆံုမႈမွာ မေသခ်ာပါ။
အစည္းအေဝးတြင္ အိုဘားမား၏ အာဆီယံႏွင္႔ ေလးနက္ေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈအတြက္ စိတ္အားထက္သန္မႈကို တစ္စိတ္တစ္ပို္င္းအားျဖင္႔ ႐ွင္းလင္းေျပာၾကားမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဝါ႐ွင္တန္အေနျဖင္႔ အေ႐ွ႕အလယ္ပိုင္း၏ ႐ႈပ္ေထြးေသာ အေျခအေနမ်ား ႐ွိေနခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ကလည္း အာဆီယံေဒသတြင္းသို႔ သူ၏ ခ်ိတ္ဆက္မ်ား ပိုမို ေျခကုတ္ယူမႈကို ျပဳလုပ္လ်က္ ႐ွိပါသည္။
အေရးပါမႈကို ေလွ်ာ႔ခ်ျခင္း
ယခုအခါ အခ်ိဳ႕အေမရိကန္ အာဏာပိုင္မ်ားသည္ ဝါ႐ွင္တန္ကို အာ႐ွ၏ အဓိက ပါဝါအျဖစ္ လုပ္ေဆာင္လာမည္ကို စိုးရိမ္လ်က္ ႐ွိေနပါသည္။
အဆိုပါ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္းက ပထမဆံုး လကၡဏာ ေပၚထြက္ခဲ႔ပါသည္။ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္သည္ ေဒသတြင္း တ႐ုတ္၏ ဩဇာလႊမ္းမိုးမႈကို ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ညႇိႏိုင္ရန္ ရည္႐ြယ္၍ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွႏိုင္ငံမ်ားႏွင္႔ မွတ္တိုင္ထူမည့္ ခ်စ္ၾကည္ေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ႔ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ေဒသတြင္း အျခားအေရးႀကီးေသာ အေၾကာင္းအရာမွာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးကိစၥ ျဖစ္ပါသည္။ အိုဘားမားအေနျဖင္႔ ကမၻာ့ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ျပန္လည္ သန္စြမ္း အသက္ဝင္လာေရး ကိစၥတြင္ ပါးစပ္ေျပာထက္ ပို၍ လုပ္ျပလိုဟန္ ႐ွိေပသည္။
အာဆီယံႏွင္႔ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ေရးကိစၥ စကားေျပာရန္အတြက္ ႏိုင္ငံေရးအရ အုပ္စုႏွစ္စု ကြဲေနေသာ ဝါ႐ွင္တန္အေနျဖင္႔ အခက္အခဲ ႐ွိပါသည္။ လုပ္အားခ သက္သာေသာ အာ႐ွေဒသ စီးပြားေရးတြင္ အေမရိကန္တို႔ အလုပ္အကိုင္ရ႐ွိမႈ အခ်ိတ္အဆက္မ်ား ေလ်ာ႔နည္းလာမႈ အတြက္လည္း စကားေျပာရန္ ခက္ခဲပါသည္။
အိုဘားမားအေနျဖင္႔ အေမရိကန္ ျပည္တြင္း၌ ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္ရန္ ကိစၥမ်ား ႐ွိေနရာ ယခုကိစၥ အတြက္ လုပ္သာကိုင္သာ အခြင္႔အလမ္း အနည္းငယ္သာ ရႏိုင္ဖြယ္ ႐ွိပါသည္။
ယခု ေတြ႕ဆံုမႈမွ ရလဒ္ႀကီးႀကီးမားမား မေမွ်ာ္လင္႔ရန္ Center for Strategic and International Studies မွ Ernie Bower က ေျပာပါသည္။
အိုဘားမားသည္ သူငယ္စဥ္က အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္ အင္ဒိုနီး႐ွားႏိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္ခဲ႔ရသျဖင္႔ အာဆီယံတြင္ ဝင္ေရာက္လႈပ္႐ွားမည္မွာ အေသအခ်ာပင္ ျဖစ္ပါသည္။
--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.
-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---