19 - Nov - 2009
ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ၎၏ စက္မႈလုပ္ငန္း အမွီခုိကင္းစြာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းသည့္ အေနျဖင့္ သတၱဳတြင္းဆုိင္ရာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ ရပ္ဆုိင္းလုိက္ၿပီး မိမိဘာသာ ရပ္တည္မည့္ စီးပြားေရး ပံုစံကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ ႀကိဳးစားေနသည္ဟု ေျမာက္ကုိရီးယား ႏုိင္ငံေရး ခုိလံႈသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားပါသည္။
သုိ႔ရာတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ ႀကီးမားလွေသာ သတၱဳတြင္း ရင္းျမစ္မ်ားကုိ လုပ္ကုိင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ လုိအပ္ေသာ ေငြအရင္းအႏွီးႏွင့္ အေျခခံ အေဆာက္အဦးမ်ား ခ်ဳိ႕တဲ့မႈေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကုိ လံုးဝ ပစ္ပယ္ရန္ မျဖစ္ႏုိင္ေသးဟု ေလ့လာသူမ်ားက ဆုိပါသည္။
အထက္ပါ သတင္းေပးသူမွာ ေျမာက္ကုိရီးယား ၿမိဳ႕ေတာ္ရွိ စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ ႏုိင္ငံပုိင္ စီးပြားေရး ေအဂ်င္စီတစ္ခုတြင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ေျမာက္ကုိရီးယား၏ ေျမေအာက္ သံယဇာတ ရင္းျမစ္မ်ားကုိ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္ ဟူေသာ ေတာင္ ကုိရီးယားသတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားမွာ မွားယြင္းသည္ဟု ၎က ဆုိပါသည္။
၎သတင္းမ်ားမွာ ပံုႀကီးခ်ဲ႕ထားျခင္းသာ ျဖစ္ၿပီး အျဖစ္မွန္ႏွင့္ ကဲြလဲြေနသည္ဟု ကင္ဂ်ဴဆြန္း အျဖစ္ အမည္ေျပာင္းထားသူ ေျမာက္ကုိရီးယား ႏုိင္ငံသားက ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ကင္ႏွင့္ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၏ တံခါးပိတ္အစည္းအေဝးကုိ ဝါရွင္တန္တြင္ ဗုဒၶဟူးေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ယြန္ဟတ္ သတင္းဌာန အပါအဝင္ ေတာင္ကုိရီးယား သတင္းဌာနမ်ားက တ႐ုတ္သည္ ေျမာက္ကုိရီးယားတြင္ ပုိမုိ ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံေနေၾကာင္း၊ ေျမာက္ကုိရီးယား၏ ေျမေအာက္ သယံဇာတမ်ားကုိ ခုိင္မာေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ႀကိဳးစားေနေၾကာင္း၊ ၎တုိ႔၏ သဘာဝ သယံဇာတ အေျခစုိက္ေဒသအျဖစ္ ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ အသံုးျပဳရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း စသျဖင့္ ေဖာ္ျပေနပါသည္။
သတင္းမ်ားအရ ဘီဂ်င္းသည္ ေျမာက္ကုိရီးယား သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းတြင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁.၂ ဘီလ်ံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ အစီအစဥ္ခ်မွတ္ထားၿပီး တ႐ုတ္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားက ေျမာက္ကုိရီးယား ႏုိင္ငံတြင္းမွ anthracite၊ iron ore ႏွင့္ molybdenum သတၱဳမႈန္မ်ား ေရရွည္ တူးေဖာ္ခြင့္ရရန္ ႀကိဳးပမ္းေနသည္ဟု သိရပါသည္။
သုိ႔ရာတြင္ ကင္ဂ်ဴဆြန္းကမူ အဆုိပါသတင္းမ်ားသည္ မွားယြင္းေနေၾကာင္းႏွင့္ ေျမာက္ကုိရီးယား အစုိးရသည္ တ႐ုတ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ မႏွစ္သက္ဘဲ ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိး စီးပြားေရးစနစ္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ရည္ရြယ္ေနသည္ဟု ေျပာၾကားပါသည္။
ကုိယ္ပုိင္ပံုစံ ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိး စီးပြားေရး စနစ္ကုိ အေျခခံမူဝါဒ အျဖစ္ခ်မွတ္ၿပီး ၎၏ ေျမာက္ေအာက္ သယံဇာတမ်ားကုိ ကမၻာ့ေစ်းကြက္သုိ႔ မေရာင္းခ်မွီ ထူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ေရးဆုိင္ရာ ကုိယ္ပုိင္ နည္းပညာမ်ားကုိ တုိးတက္လာေစရန္ ေျမာက္ကုိရီးယားအစုိးရက ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္ဟု ကင္ က ဆုိပါသည္။
မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ၊ လက္ရွိ အေနအထားမ်ားအရ သဘာဝ သယံဇာတမ်ားကုိ ေလ်ာ့ေစ်းျဖင့္ ေရာင္းခ်႐ုံမွ်ျဖင့္ ဝင္ေငြမ်ားစြာ ရရွိႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါဟု ၎က သံုးသပ္ပါသည္။
ကင္ဂ်ဴဆြန္းက ဆက္လက္၍ တ႐ုတ္သုိ႔ ေရာင္းခ်မည့္ ဓာတ္သတၱဳမ်ားသည္ နည္းပညာ အကန္႔အသတ္မ်ား ရွိေနသျဖင့္ အျမတ္အစြန္းမ်ားစြာ ရရန္ မျဖစ္ႏုိင္ပါ။ ေျမာက္ကုိရီးယားက ၎၏ သတၱဳတြင္းမ်ားကုိ တ႐ုတ္သုိ႔ လဲႊေျပာင္း လုပ္ကုိင္ခြင့္ေပးမည့္ ကိစၥမွာ ျဖစ္ႏုိင္ဖြယ္ မရွိပါဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိး သတၱဳမုိင္းတူးရန္ မျဖစ္ႏုိင္
ဝါရွင္တန္ အေျခစုိက္ United State Institute of Peace မွ အႀကီးတန္း သုေတသနအရာရွိ John Parkm က ေျပာၾကားရာတြင္ ေျမာက္ကုိရီးယားအေနျဖင့္ ၎၏ သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းကုိ တ႐ုတ္အား မမွီခုိဘဲ ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ လုပ္ကုိင္ရန္ မျဖစ္ႏုိင္ပါဟု ဆုိပါသည္။
သတၱဳမုိင္းမ်ားကုိ ဆက္သြယ္ ခ်ိတ္ဆက္မည့္ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးဆုိင္ရာ အေျခခံ အေဆာက္အဦးမ်ား တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးသည္ ေျမာက္ကုိရီးယားတုိ႔ ရင္ဆုိင္ေနရေသာ နာတာရွည္ ျပႆနာတစ္ခု ျဖစ္သည္။ အက်ဳိးအျမတ္ရွိမည့္ သတၱဳမုိင္းမ်ား တုိးတက္ေစရန္ လုိအပ္ေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား မလံုေလာက္ျခင္းသည္လည္း ႀကီးမားေသာ ျပႆနာတစ္ရပ္ ျဖစ္သည္ဟု Park က ေျပာပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ သတၱဳတြင္းမ်ား တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ဓာတ္သတၱဳသန္႔စင္ေရး လုပ္ငန္းအတြက္ လုိအပ္ေသာ ပစၥည္းကိရိယာမ်ား ဝယ္ယူရန္ အလြန္ႀကီးမားေသာ စတင္ ရင္းႏွီးေငြ ပမာဏ လုိအပ္ေနသည္ဟု သိရွိရပါသည္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပုိင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၏ ပံုစံမွာမူ အစုိးရက ရန္ပံုေငြ ေထာက္ပံ့မႈေၾကာင့္ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းသည္ဟု ဆုိရပါသည္။ ပုဂၢလိကက႑က မတတ္ႏုိင္ေသာ ႀကီးမားသည့္ အေစာပုိင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပုိင္ လုပ္ငန္းမ်ားက အမွန္တကယ္ပင္ အကုန္အက်ခံ ျဖတ္သန္းႏုိင္စြမ္း ရွိေနသည္ဟု ဆုိပါသည္။
အထက္ပါ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္စြမ္း ႐ႈေထာင့္မွၾကည့္လွ်င္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပုိင္လုပ္ငန္းသည္ ေျမာက္ကုိရီးယားအား ရွားရွားပါးပါး လက္တဲြေခၚမည့္သူဟု ဆုိရပါမည္။
ဝါရွင္တန္ရွိ Peterson Institute of International Economics မွ သုေတသနမွဴး Jennifer Lee ကမူ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ တ႐ုတ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ သိသာစြာ ေရွာင္ရွားသည္ကုိ မေတြ႕ရပါ ဟု ေျပာပါသည္။
သုိ႔ရာတြင္ အဘယ္ေၾကာင့္ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိး စိတ္ဓာတ္ ေမြးျမဴ၍ တ႐ုတ္၏ လက္ဝါးႀကီးအုပ္လုနီး အေျခအေနမွ ႐ုန္းထြက္ရန္ ႀကိဳးစားလုိပါသနည္း ဟူေသာ ေမးခြန္းအတြက္ အေျဖကုိ ရွာေတြ႕ႏုိင္ပါသည္ဟု သူမက ဆုိပါသည္။
Lee က ေျပာဆုိရာတြင္ သူမ ၾကားသိရေသာ သတင္းမ်ားအရ ယခင္လက နယူးေယာက္သုိ႔ လာေရာက္ခဲ့သည့္ ေျမာက္ကုိရီးယား ကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႕သည္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအျပင္ ေနာက္ထပ္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ဆဲြေဆာင္ရန္ ဆႏၵရွိေနသည္ဟု ဆုိပါသည္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ တစ္ခုတည္းေပၚတြင္ အလြန္အမင္း မွီခုိအားထားေနရျခင္းကုိ စုိးရိမ္ ပူပန္ေနပံု ရသည္ ဟု သူမက သံုးသပ္ပါသည္။
သုိ႔ရာတြင္ ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္မႈ၊ ဒံုးပ်ံစမ္းသပ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ၿပံဳယမ္းအေပၚတြင္ ခ်မွတ္ထားေသာ ႏိုင္ငံတကာ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကုိ ထည့္သြင္း စဥ္းစားမည္ဆုိပါက အေျခခံ အေဆာက္အဦး ခ်ဳိ႕တဲ့ေသာ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ တ႐ုတ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ ျငင္းပယ္ႏုိင္စြမ္း ရွိမည္မဟုတ္ ဟူေသာ အခ်က္ကုိ သူမလက္ခံသည္ဟု Lee က ေျပာပါသည္။
တဖန္ ေျမာက္ကုိရီးယားက တ႐ုတ္အက်ဳိးစီးပြားကုိ မ်က္ႏွာလဲြခဲပစ္ လုပ္ျခင္းကုိ ဘီဂ်င္းကလည္း လုိလုိလားလား ခြင့္ျပဳမည္ မဟုတ္ပါဟု သူမက ျဖည့္စြက္ပါသည္။
"သူတုိ႔က ေျမာက္ကုိရီးယားရဲ႕ သဘာဝရင္းျမစ္ေတြကုိ သိပ္ကုိ ဆာေလာင္ေနတယ္ေလ၊ အေၾကာင္းကေတာ့ ေစ်းသက္သာတာရယ္၊ ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ အမွန္အကန္ ဆက္ဆံေနတဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ေနတာရယ္ေၾကာင့္ပါ" ဟု Lee က သံုးသပ္ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
တ႐ုတ္၏ လႊမ္းမုိးမႈကုိ သတိထားေစာင့္ၾကည့္ျခင္း
RFA ေဝဖန္သံုးသပ္သူတစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဆုိးလ္ အေျခစုိက္ ေျမာက္ကုိရီးယားအေရး ကၽြမ္းက်င္သူ Andrei lankov က တ႐ုတ္၏ လုပ္ငန္း လက္ခံရယူျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာဆုိမႈမ်ားမွာ အေျခအျမစ္မရွိဘဲ ပံုႀကီးခ်ဲ႕မႈသာ ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ေျပာၾကားပါသည္။
ေျမာက္ကုိရီးယားတြင္ တ႐ုတ္၏ လြမ္းမုိးမႈ အလြန္အမင္း ႀကီးထြားလာျခင္းကုိမူ ၿပံဳယမ္းက လုိလားမည္ မဟုတ္သည္မွာ ေသခ်ာသည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္ဟု ၎က ဆုိပါသည္။
ေျမာက္ကုိရီးယား ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ျပည္တြင္းေရးကိစၥမ်ားကို ျပည္ပက လႊမ္းမုိးျခင္းအား မႏွစ္သက္သူ အစြန္းေရာက္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ရွိသူမ်ားဟု ၎က ကင္ပြန္းတတ္ပါသည္။
အခ်ဳိ႕ေသာ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားမွာ လုပ္ေဆာင္ဆဲ အဆင့္ျဖစ္ၿပီး အခ်ဳိ႕ သေဘာတူခ်က္မ်ားမွာ အဆံုးသတ္သြားၿပီဟု Lankov က ေျပာပါသည္။
အထက္ပါ ဆက္ဆံမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ခံစားခ်က္မ်ား ေရာေထြးေနပံု ရပါသည္။ တ႐ုတ္၏ ပုိက္ဆံမ်ားကို လုိအပ္ေသာ္လည္း တ႐ုတ္၏လႊမ္းမုိးမႈကုိ သတိထားေနရျခင္းကုိ ဆုိလုိပါသည္။
Park က တ႐ုတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဝမ္က်ားေပါင္၏ ေအာက္တုိဘာ ၿပံဳယမ္း ခရီးစဥ္ကုိ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္ဆက္ဆံေရးကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္မည့္ တ႐ုတ္လုပ္ငန္းစဥ္၏ အထြတ္အထိပ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ပါသည္။ က်ယ္ျပန္႔ေသာ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ဆက္ဆံေရး ဆုိင္ရာ အစီအစဥ္မ်ားကုိ "ဝမ္" က ေျမာက္ကုိရီးယား ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား တင္ျပ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု ဆုိပါသည္။
သုိ႔ရာတြင္ အရာအားလံုးသည္ ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္သာ ဆက္ႏြယ္ေနပါသည္။ ၎တုိ႔ (တ႐ုတ္) လက္ခံယူလုိသည့္ အရာရွိပါက ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ လက္တဲြ ျမႇင့္တင္ပါလိမ့္မည္။ မည္သည့္ အစိတ္အပုိင္းကို ၎တုိ႔ လက္ခံယူလုိပါသနည္းဟု Park က ေဆြးေႏြးပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ အတိတ္က အျခား ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားကို ေၾကာက္႐ြံ႕တတ္ေသာေၾကာင့္ ျပန္လည္ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းရသည့္ မွတ္တမ္းမ်ား ေျမာက္ကုိရီးယားတြင္ ရွိေနပါသည္။ Jennifer Lee က ျဖည့္စြက္ ေျပာၾကားရာ၌ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ၎၏ သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းတြင္ တ႐ုတ္၏ လႊမ္းမုိးမႈကုိ ေလ်ာ့ခ်ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ၎၏ ေျမာက္ဘက္ အိမ္နီးခ်င္း အင္အားႀကီး တ႐ုတ္ကုိ သိသာ ထင္ရွားစြာ လက္တဲြျဖဳတ္မည္ မဟုတ္ဟု ဆုိပါသည္။
ယခုကိစၥသည္ လမ္းေၾကာင္းမ်ဳိးစံုသုိ႔ ဦးတည္ေရႊ႕လ်ားရန္ အလားအလာ ရွိေနပါသည္။ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ အျခားျပည္ပ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားကုိ ဆဲြေဆာင္ရန္ ႀကိဳးစားေနၿပီး ေရရွည္တြင္ အခ်ဳိ႕ေသာ တ႐ုတ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ က႑မ်ား၌ အစားထုိးသြားရန္ ျဖစ္ႏုိင္ေခ်မ်ား ျဖစ္ေပၚေနပါသည္။
လက္ရွိေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ၎၏ သတၱဳမုိင္းလုပ္ငန္းကုိ "ေငြရွာေပးမည့္ ခုိင္းႏြားကေလး" အျဖစ္ ယူဆထားၿပီး မုိင္းလုပ္ငန္း ဖံြ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ား ႏွိမ္ႏွင္းျခင္းျဖင့္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ ပုိမုိ ဆဲြေဆာင္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားလ်က္ ရွိသည္ဟု Lee က သံုးသပ္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.
-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---