Posts
19 No 2009 BBC News
ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ ျပစ္တင္ ႐ႈတ္ခ်ထားသည့္ အစီရင္ခံစာကုိ ကုလသမဂၢ ကုိယ္စားလွယ္ Vitit Muntarbhorn က ယခင္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး အဆုိပါ ႏုိင္ငံ၏ လက္ရွိ အေနအထားသည္ အလြန္ပင္ ဆုိးဝါးလွသည္ဟု ၎က သမုတ္ခဲ့ပါသည္။
ႏိုင္ငံတြင္းတြင္ အသံမ်ား ၿငိမ္သက္ေနၿပီး သေဘာထား ကဲြလဲြေသာ အသံမ်ား ပုိ၍ ၿငိမ္သက္ေနသည္မွာ အံ့အားသင့္စရာ မရွိလွပါ။ သုိ႔ရာတြင္ BBC ၏ "သတင္းည" အစီအစဥ္က ေျမာက္ကုိရီးယားမွ ႏိုင္ငံေရး ခုိလႈံလာသူ ႏွစ္ဦးႏွင့္ ေတြ႕ဆံု၍ အဆုိပါ ႏုိင္ငံအတြင္းမွ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ပံုရိပ္မ်ားကုိ ေဆးေရာင္ျခယ္ တင္ျပသြားပါသည္။
၎တုိ႔အနက္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဂ်ဴအီကင္မွာ ႏုိင္ငံမွ ထြက္ေျပးလာခဲ့ေသာ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္အထိ ၇ ႏွစ္တုိင္တုိင္ ေျမာက္ကုိရီးယား စစ္တပ္တြင္ တင့္ကား တုိက္ဖ်က္ေရးတပ္မွဴးအျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ အလြန္ ႀကီးမားေသာ သမား႐ုိးက် စစ္တပ္ကုိ ပိုင္ဆုိင္ထားၿပီး တုိင္းျပည္ႏွင့္ ခဲြမရေအာင္ ကပ္ေနေသာ ေကာ္ႏွင့္ တူသည္ဟု ဆုိပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ သက္တမ္းၾကာလာၿပီ ျဖစ္သည့္ သမား႐ုိးက် လက္နက္မ်ားေၾကာင့္ အင္အား ခ်ဳိ႕တဲ့လာေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ဒံုးက်ည္ စမ္းသပ္မႈမ်ား
ဂ်ဴအီကင္၏ အဆုိအရ ၿပံဳးယမ္းသည္ သမား႐ုိးက် လက္နက္ အသစ္အဆန္းမ်ားကုိ လံုေလာက္စြာ ပုိင္ဆုိင္ျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ အျငင္းပြားဖြယ္ ႏ်ဴကလီးယား လမ္းေၾကာင္းေပၚသုိ႔ ေရာက္သြားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရပါသည္။
သမား႐ုိးက် လက္နက္အင္အားတြင္ ေျမာက္ကုိရီးယားက ေတာင္ကုိရီးယားထက္ လက္နက္မ်ား ပုိမုိ တပ္ဆင္ထားသည္ဟု ကင္က BBC မက္ဆီဒြန္ကုိ ေျပာၾကားပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ အဆုိပါ လက္နက္ အမ်ားစုမွာ သက္တမ္း လြန္ေနၿပီ ျဖစ္၍ ၎အားနည္းခ်က္ကုိ ဖာေထး ျပဳျပင္သည့္အေနျဖင့္ ၿပံဳးယမ္းသည္ ဒံုးက်ည္ႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကုိ အာ႐ုံစုိက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိပါ သည္။
ေျမာက္ကုိရီးယားတြင္ တာေဝးပစ္ဒံုးပ်ံ အပါအဝင္ ပဲ့ထိန္းစနစ္သံုး ဒံုးက်ည္ေပါင္း ၈၀၀ ေက်ာ္ ရွိမည္ဟု ယံုၾကည္ရပါသည္။
ၿပီးခဲ့ေသာလမ်ားအတြင္း ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ဒံုးပ်ံစမ္းသပ္မႈမ်ား အတဲြလိုက္ လႊတ္တင္ခဲ့ၿပီး ေျမေအာက္ ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္မႈကုိလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့သျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ တင္းမာမႈမ်ား ျမင့္တက္လာခဲ့ကာ ကုလသမဂၢကလည္း အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔မႈ ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခဲ့ပါသည္။
ႏုိင္ငံပုိင္ ကုိရီးယား စင္ထရယ္ နယူးေအဂ်င္စီ (KCNA) ၏ ယခုလ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ အသံုးျပဳၿပီးေသာ ႏ်ဴကလီးယား ေလာင္စာေတာင့္ကုိ လက္နက္ ထုတ္လုပ္ႏုိင္သည့္ ပလူတုိနီယံ အဆင့္သုိ႔ ျပန္လည္သန္႔စင္သည့္ လုပ္ငန္းကုိ ေအာင္ျမင္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့သည္ဟု သိရွိရပါသည္။
ဥပေဒအရ စစ္မႈထမ္းရသူမ်ား
ဂ်ဴအီကင္၏ အဆုိအရ ေျမာက္ကုိရီးယား စစ္တပ္သည္ ၎၏ မ်ားျပားလွေသာ ေရွးဆန္သည့္ သမား႐ုိးက် လက္နက္မ်ားေၾကာင့္ ဝန္ထုပ္ဝန္ပုိး ျဖစ္ေနၿပီး ၿပံဳးယမ္းကလည္း လူအင္အား တုိးခ်ဲ႕ရန္သာ တုိက္တြန္းခဲ့သည္ဟု ဆုိပါသည္။
တရားဝင္စာရင္းမ်ားအရ ေျမာက္ကုိရီးယား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖဲြ႕မ်ား၏ အေရအတြက္မွာ ၁.၂ သန္းခန္႔ရွိၿပီး အဆုိပါ စာရင္းတြင္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး အဖဲြ႕မပါဝင္ပါဟု ကင္က ေျပာၾကားပါသည္။ တစ္ႏွစ္လွ်င္ လူေပါင္း ၁ သိန္းခန္႔ စစ္မႈထမ္း ဥပေဒအရ ဆင့္ေခၚျခင္း ခံရၿပီး ၁၀ ႏွစ္ အမႈထမ္း ရသည္ဟု သိရွိရသည္။
လူေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာ ေသဆံုးခဲ့ရေသာ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ား၏ အစာေရစာ ငတ္မြတ္မႈကပ္ႏွင့္ အာရွ စီးပြားေရးကပ္ေၾကာင့္ ေျမာက္ကုိရီးယား စစ္တပ္အတြင္းတြင္လည္း အေျမာက္အျမား ေသဆံုးခဲ့ၾကသည္ဟု ကင္က ေျပာပါသည္။
ေရွးယခင္ ကာလမ်ားကမူ စစ္တပ္အတြင္း စည္းကမ္းလုိက္နာမႈ အားေကာင္းခဲ့ေသာ္လည္း ေျမာက္ကုိရီးယားတြင္ အငတ္ေဘး၊ စီးပြားပ်က္ကပ္ေဘး က်ေရာက္ၿပီးေနာက္ စစ္တပ္ကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့ဟု ဆုိပါသည္။
စီးပြားက်ဆင္းမႈႏွင့္အတူ ငတ္မြတ္ ေခါင္းပါးလာျခင္းေၾကာင့္ စစ္တပ္အတြင္း စည္းကမ္းမ်ား ေလ်ာ့ရဲလာၿပီး စစ္သားေပါင္းမ်ားစြာ တပ္ကုိ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကသည္ဟု ကင္က ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ျပည္တြင္းမွ တင္းမာမႈမ်ား
စီးပြားေရးျပႆနာမ်ားႏွင့္ စားနပ္ရိကၡာ မလံုေလာက္မႈမ်ားသည္ ေျမာက္ကုိရီးယား ႏုိင္ငံသားမ်ားအား ဆက္လက္ ဒုကၡေပးေနပါသည္။
ေျမာက္ကုိရီးယား၏ လူ႕အခြင့္အေရး ရလဒ္မ်ားကုိ ထုတ္ေဖာ္ တုိက္ခုိက္လုိက္ေသာ Mantarbhorn သည္ ေျမာက္ကုိရီးယား ျပည္သူ ၂၄ သန္း၏ သံုးပံုတစ္ပံုခန္႔ကုိ "အငတ္ထား"ေနသည့္ ၿပံဳးယမ္းအစုိးရကုိလည္း ျပစ္တင္ စြပ္စဲြလုိက္ပါသည္။
တစ္ကမၻာလံုးက ဝုိင္းဖယ္ထားသည့္ ေျမာက္ကုိရီးယားအတြက္ အေရးႀကီးဆံုး ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး က႑မွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ပါသည္။
ဘီဂ်င္းသည္ ၿပံဳးယမ္း၏ အႀကီးဆံုးကုန္သြယ္ဖက္ ျဖစ္ၿပီး ကင္ဂ်ံဳအီးအစုိးရ ရွင္သန္ႏုိင္ေရးကုိ ကူညီသည့္ အေနျဖင့္ တင္းက်ပ္ေသာ ႏုိင္ငံတကာ အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားမွ ကာကြယ္ေပးခဲ့ပါသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ၂၀၀၆ တြင္ ၿပံဳးယမ္းက ပထမဆံုး ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္မႈ ျပဳလုပ္ခ်ိန္မွစ၍ ဘီဂ်င္းက ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးကုိ ျပန္လည္ သံုးသပ္ခဲ့ပါသည္။
အခ်ဳိ႕ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ႐ုတ္တရက္ မေမွ်ာ္လင့္ေသာ ယုိယြင္းပ်က္စီးမႈမ်ား ျဖစ္ပြားလာပါက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ႀကိဳးကိုင္ေသာ အာဏာသိမ္းမႈ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေၾကာင္း မွန္းဆ ဝင္ေၾကးေပးၾကပါသည္။
အဆုိပါကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဂ်ဴအီကင္က မျဖစ္ႏုိင္ဟု ယူဆေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္လည္း ေျမာက္ကုိရီးယား ျပည္တြင္း ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားႏိုင္သည္ဟု ဆုိပါသည္။
၎က ဆက္လက္၍ မိမိသည္ ႏိုင္ငံေရးက်မ္းက်င္သူ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ရာတြင္ ေျမာက္ကုိရီးယား ႏုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္ခဲ့ေသာ အေတြ႕အႀကံဳအရ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ေနာက္ကြယ္မွ ပံ့ပုိးေသာ စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းမႈ ျဖစ္ေပၚရန္ အခြင့္အေရး အလြန္နည္းသည္ဟု မွတ္ခ်က္ေပးပါသည္။
အတိတ္ကုိ ျပန္ၾကည့္လွ်င္ စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းမႈဟု အတိအက် ေျပာ၍ မရေသာ အလားတူ အာဏာသိမ္းရန္ ႀကံစည္မႈမ်ား ယခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈ မရခဲ့ၾကပါဟု ကင္က ျပန္လည္ ေျပာျပခဲ့ပါသည္။
--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.
-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---