Posts
 | yangonchronicle 2011 |
၁.၁၁.၂ဝ၁၁
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား (အပိုင္း-၂)
- အိႏၵိယႏုိင္ငံအတြက္ အေရွ႕ဘက္ဆီမွ အခြင့္အေရးတစ္ရပ္
(The Diplomat စာေစာင္မွ၊ 28 Oct 2011 ရက္စြဲပါ “India’s Burmese Moment” ေဆာင္းပါးကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
- ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြဆုိတာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တိမ္ျမႇဳပ္ေနတဲ့ သူရဲေကာင္းေတြပါ
(IPS သတင္းဌာနမွ၊ 27 Oct 2011 ရက္စြဲပါ၊ Christian Papesch ၏ "Political Prisoners Are Burma's Unsung Heros" ကုိဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
- တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ဗိုလ္က်ရန္စမႈေၾကာင့္ ေဒသတြင္း မလံုျခံဳမႈ ပူပန္စိတ္မ်ား ထြက္ေပၚလာ
(The Jakarta Post မွ 1 Nov 2011 ရက္စြဲပါ “China provocation sparks insecurity” သတင္းေဆာင္းပါးကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
***************************************************************************
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
အိႏၵိယႏုိင္ငံအတြက္ အေရွ႕ဘက္ဆီမွ အခြင့္အေရးတစ္ရပ္
(The Diplomat စာေစာင္မွ၊ 28 Oct 2011 ရက္စြဲပါ “India’s Burmese Moment” ေဆာင္းပါးကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္အတြင္း အိႏၵိယႏုိင္ငံသုိ႔ ခ်စ္ၾကည္ေရး ခရီးစဥ္အျဖစ္ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ အဆုိပါ ခရီးစဥ္အား အေကာင္းဆုံးႏွင့္ဦးသိန္းစိန္၏ ျမန္မာအစုိးရအဖြဲ႕သစ္သည္ ယခင္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ မရွိဖူးခဲ့ေသာ ထူးျခားသည့္ ျဖစ္ရပ္ႀကီးမ်ားကုိ အခ်ိန္တုိ အတြင္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ အစိုးရလုပ္ကုိင္ခဲ့သည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားမွာလည္းလူအမ်ားႀကိ္ဳက္ ႏွစ္သက္ေစမည့္ သတင္း ျဖစ္စဥ္မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ယင္းတုိ႔မွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအခ်ိဳ႕ အပါအဝင္ အက်ဥ္းသားမ်ားကုိ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျပဳျခင္း၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အုပ္စုမ်ားႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း (လက္နက္ကုိင္ အုပ္စုအားလုံး မပါဝင္ေပ)၊ မီဒီယာထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ားကုိ အေတာ္အသင့္ ေျဖေလွ်ာ့ေပးျခင္း၊ ႏုိဘယ္လ္္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဦးသိန္းစိန္တုိ႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးၾကျခင္း အစရွိသည္တုိ႔ ျဖစ္သည္။
လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူမ်ားက အစိုးရသစ္လက္ထက္ ျဖစ္စဥ္မ်ားသည္ ပထမအဆင့္မွ်သာျဖစ္ၿပီး က်န္ရွိေနသည့္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလုံး ယခုခ်က္ခ်င္း လႊတ္ေပးရမည္ဟု ဖိအားေပး ေတာင္းဆုိမႈမ်ားျပဳလုပ္ေနသည့္တုိင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လက္ရွိႀကံဳေတြ႕ျဖစ္ေပၚေနေသာ ျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ ဦးတည္ခ်က္လားရာသစ္မ်ားက မ်ိဳးဆက္တစ္ဆက္ အတြက္ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ အားတက္မႈမ်ားကုိ ျဖစ္ေစသည္မွာ အမွန္ပင္ ျဖစ္သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ေနာက္ထပ္ထူးျခားေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ႀကီးတစ္ခုမွာ တရုတ္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ျမစ္ဆုံ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းႀကီး အား ရပ္ဆုိင္းလုိက္မႈပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ၾကည့္ပါက ျမန္မာအစုိးရသည္ တရုတ္ႏုိင္ငံမွ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးသူမ်ား၏ မ်က္ႏွာတစ္ခု တည္းကုိသာ ၾကည့္ျခင္းထက္ ျပည္သူလူထု၏ ဆႏၵသေဘာ ထားကုိလည္း မ်က္ႏွာသာေပးသည္ဟူေသာ အခ်က္ကုိလည္း ေဖာ္က်ဴးျပသလုိက္ရာ ေရာက္သည္။ သုိ႔ေသာ္ အိႏၵိယႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္လည္ပတ္မည့္ ခရီးစဥ္မတုိင္မီ ရက္အနည္းငယ္အလုိတြင္ ဦးသိန္းစိန္၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အခ်ိန္ ကုိက္ထြက္ ေပၚလာမႈမွာ ျဖစ္ေတာင့္ျဖစ္ခဲ တုိက္ဆုိင္မႈတစ္ရပ္ဟုပင္ ဆုိရမည္။ တစ္နည္းဆုိပါက ျမန္မာသည္ အိႏၵိယႏုိင္ငံအတြက္ မဟာဗ်ဴဟာ အခြင့္အလမ္း တစ္ရပ္ကုိ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ကုိယ္စားျပဳဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းေၾကညာ ခ်က္က ရွင္းလင္းစြာ အခ်က္ျပလုိက္မႈပင္ျဖစ္သည္။
အိႏၵိယ-ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား တုိးတက္လာေသာ ကုန္သြယ္ေရးကိစၥအျပင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္အတြက္ အလုိရွိေနသည့္အရာမွာ ဘယ္အရာ ျဖစ္ႏုိင္သနည္းဟု ေမးစရာျဖစ္လာသည္။ အေျဖမွာအျခားမဟုတ္ပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေနာက္၏ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈမ်ားဖယ္ရွားလာေရးအတြက္ အိႏၵိယ ႏုိင္ငံက ၾကားဝင္ ေဆာ္ၾသေပးရန္သာျဖစ္သည္။ ကြန္ျမဴနစ္အာဏာရွင္ တရုတ္ႏုိင္ငံက စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ဖယ္ရွားေပးရန္ အေနာက္ကုိ ေဖ်ာင္းဖ် ေျပာဆုိျခင္းထက္ ဒီမုိ ကေရစီႏုိင္ငံႀကီးျဖစ္ေသာ အိႏၵိယႏုိင္ငံက ၾကားခံေျပာဆုိေပးျခင္းက ပုိ၍သင့္ေတာ္မည္မဟုတ္ပါေလာ။ အိႏၵိယကလည္း အဆုိပါ ကိစၥကုိ လႊဲေျပာင္းကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးမည့္သေဘာမ်ိဳးေတြ႕ရသည္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ေျပာေရးဆုိ ခြင့္ရွိသူ Vishnu Prakash က အဓိက ဦးတည္ခ်က္မ်ားအေပၚ ထိေရာက္မႈမရွိသည့္ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ားကုိ အိႏၵိယႏုိင္ငံက စိတ္တုိင္းမက်ျဖစ္ရေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိထားသည္။
အိႏၵိယႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ယခုအခ်ိန္မွစၿပီးျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚလုိလားမႈမ်ားကုိ ယခင္ကထက္ အသံက်ယ္ေလာင္စြာ ေျပာဆုိလာၿပီး ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူ မႈမ်ားသည္ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈမရွိသလုိ တရားမွ်တမႈလည္း မရွိဟူေသာအခ်က္ကုိ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားအား စတင္ေျပာဆုိလာမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ျဖင့္လည္း အိႏၵိယႏုိင္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ျမွင့္တင္လုိသည့္ စိတ္ဆႏၵမ်ား ျပည့္ဝလာမည္ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ အေနာက္ဘက္ေဒသရွိ စစ္ေတြတြင္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းသစ္ စီမံကိန္းႀကီးတစ္ခုကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ လ်က္ရွိၿပီး လာမည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ယင္းစီမံကိန္းၿပီးဆုံးမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လာေရာက္လည္ပတ္မႈ မျပဳမီ ရက္ပုိင္း အလုိတြင္ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံသမၼတ လာေရာက္လာမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အိႏၵိယႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ အကဲခတ္ေလ့လာသူမ်ားက “အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ေစာင့္ဆုိင္းခဲ့ရေသာ အိႏၵိယအေရွ႕ေမွ်ာ္ေပၚလစီ အသက္ဝင္လာၿပီ” ဟု သုံးသပ္ေျပာဆုိကာ မ်ားစြာႀကိဳဆုိခဲ့ၾကသည္။ အိႏၵိယမွ နာမည္ေက်ာ္ The Hindustan Times သတင္းစာကမူ “ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းသည့္ အိႏၵိယအစုိးရ၏ မူဝါဒသည္ အက်ိဳးအျမတ္ ျဖစ္ထြန္းမႈတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္လ်က္ရွိေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေက်းဇူးေၾကာင့္ အိႏၵိယအေနျဖင့္ အနာဂတ္ကာလ ျမန္မာ ႏုိင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ ႏုိင္ငံေရးအရ တုံ႔ဆုိင္းေနစရာ လုိ အပ္ေတာ့မည္မဟုတ္ေပ” ဟု ေရးသားေဖာ္ျပသည္။
သုိ႔ေသာ္ အႏၱရာယ္မ်ားေစႏုိင္သည့္ အေရးကိစၥတစ္ရပ္မွာ တရုတ္ႏုိင္ငံက အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသည့္ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္း ရပ္ဆုိင္းလုိက္ျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အခြင့္အေရးကုိအိႏၵိယက အမိအရဖမ္းဆုပ္ရန္ ဆႏၵရွိေနျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယအေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း အခင္းအက်င္းမ်ား ႏွင့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားကုိ အေသးစိတ္ ရႈျမင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားျခင္းထက္ ကနဦးလုပ္ေဆာင္ထားေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအတြက္ ျမန္မာ အစုိးရကုိ အေစာတလ်င္ ခ်ီးျမွင့္ေျမွာက္စားမႈမ်ား ျပဳလုပ္မည့္သေဘာတြင္ရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္ ယင္းသုိ႔ေသာ စုိးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားအတြက္ အိႏၵိယအစုိးရ အေနျဖင့္ လုပ္ေဆာင္လာႏုိင္ေျခရွိေသာ ကိစၥတစ္ရပ္ရွိသည္။ ယင္းမွာ ေနျပည္ေတာ္အစုိးရက အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသည့္ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ ကူးေျပာင္းေရး ျဖစ္စဥ္ကုိ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူႏွင့္ အႀကံဉာဏ္ေပးသူအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကုိင္ေရးပင္ျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇူလုိင္လအတြင္း BBC ကထုတ္လႊင့္ေသာ Lectures အစီအစဥ္၌ ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အိႏၵိယႏုိင္ငံသည္ ကမာၻ႔အႀကီးဆုံး ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံႀကီး၊ အိႏၵိယသည္ ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသတစ္ေလွ်ာက္ရွိညီငယ္ႏွင့္ ညီမငယ္မ်ားသဖြယ္ ျဖစ္္ေသာ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံငယ္မ်ားကုိ စြန္႔ပစ္ထားသည္ဟု ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္ေျပာဆိုခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ ယခုဆုိလွ်င္ အိႏၵိယအေနျဖင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံစလုံး အက်ိဳးအျမတ္ ျဖစ္ထြန္းေစမည့္ နည္းလမ္း သစ္မ်ားကုိ ျပင္္ဆင္ က်င့္သုံးႏုိင္မည့္ အခြင့္အလမ္း ရရွိေနၿပီျဖစ္သည္။
အိႏၵိယႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Shyam Saran ေထာက္ျပေျပာဆုိသည့္အတုိင္းပင္ “ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္အၾကား ဆက္ဆံေရး ေျပာင္းလဲမႈသည္ အိႏၵိယအတြက္ ျမန္မာႏွင့္ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ တံခါးဖြင့္ေပးလုိက္သလုိျဖစ္ေစသလုိ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံေရး အင္အားစုမ်ား၊ အရပ္ဘက္ျပည္သူမ်ား ႏုိင္ငံေရးတြင္ ေနရာပုိမုိရရွိေစေရးအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုိလည္း ေထာက္ပံ့ေပးႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္” ဟုပင္ ဆုိရမည္။ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္အတြက္မူ ယခုျဖစ္ရပ္သည္ အိႏၵိယႏွင့္ အနီးကပ္ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးေသာ ဆက္ဆံေရးမွ မေမွ်ာ္မွန္းထား သည့္ အက်ိဳးဆက္တစ္ခု ျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။ ျမန္မာဒီမုိကေရစီ အင္အားစုမ်ားႏွင့္သာမက မိမိ၏ ေနျပည္ေတာ္ အစုိးရအတြက္ပါ အိႏၵိယႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ လုပ္ကုိင္မႈမ်ား ပုိမုိျမွင့္တင္ေပးလုိက္ရာ ေရာက္သည္။ သုိ႔ေသာ္ အကယ္၍ ဦးသိန္းစိန္၏ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ တိက်ျပတ္သားမႈရွိၿပီး အက်ိဳးအျမတ္ ျဖစ္ထြန္းႏုိင္သည့္ အေနအထားမ်ား ပါဝင္သည္ဆုိပါက အိႏၵိယႏုိင္ငံ၏ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈႏွင့္ အားေပး အားေျမွာက္ျပဳမႈတုိ႔ကုိ ျမန္မာအေနျဖင့္ ေကာင္းမြန္စြာ အသုံးခ်ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။
ဆုိပါက လက္ရွိအခ်ိန္ကာလသည္ တရုတ္ႏုိင္ငံက အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသႏွင့္ ယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈဆုိင္ရာ အက်ပ္အတည္း ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ႀကံဳေတြ႕ေနရသည္ျဖစ္ရာ အိႏၵိယအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာေရွ႕ေမွာက္တြင္ ျမန္မာ့အေရး ကိစၥအတြက္ ရပ္တည္ ကာကြယ္ေပးသူတစ္ဦး ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၿပီး ေဒသတြင္း ေခါင္းေဆာင္မႈ စြမ္းရည္အခ်ိဳ႕ ထုတ္ေဖာ္ျပသႏုိင္မည့္ အခြင့္အေရးမ်ားရွိေနၿပီဟု ဆိုရေပမည္။သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အိႏၵိယ၏ ေထာက္ပံ့မႈသည္စစ္မွန္ၿပီး ဆက္လက္ျဖစ္ထြန္းမႈရွိေသာ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈေပၚတြင္ မူတည္သည္ဟူေသာ တိက်ျပတ္သားသည့္ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ား အႀကိဳသတ္မွတ္ထားရန္ မျဖစ္မေနလုိအပ္ပါလိမ့္မည္။
***************************************************************************
ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြဆုိတာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တိမ္ျမဳပ္ေနတဲ့ သူရဲေကာင္းေတြပါ
(IPS သတင္းဌာနမွ၊ 27 Oct 2011 ရက္စြဲပါ၊ Christian Papesch ၏ "Political Prisoners Are Burma's Unsung Heros" ကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာအစုိးရက ေအာက္တုိဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ အက်ဥ္းသား ၆၃၅၉ ဦးအား လႊတ္ေပးမည္ဟု ေၾကညာခဲ့ျခင္းသည္ စံခ်ိန္စံႏႈန္း ျပည့္မီမႈ မရွိသည့္ လူ႕အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းတစ္ခုကုိ ေဖာ္က်ဴးလုိက္ႏုိင္သည္။ သုိ႔ေသာ္ခန္႔မွန္းေျခ ၅၀၀ မွ ၂၀၀၀ အထိရွိေသာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ဦးေရထဲမွ မည္၍မည္မွ် လြတ္ေျမာက္ခြင့္ရရွိမည္ဟူေသာ ကိစၥမွာ မေသခ်ာ မေရရာျဖစ္ေနဆဲပင္။ယင္းေၾကညာခ်က္ထြက္ေပၚလာၿပီး
ေနာက္တစ္ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံဟု နာမည္ေျပာင္းလဲထားသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရက ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀၀ ခန္႔အား ေဗြေဆာ္ဦး လႊတ္ေပးလုိက္သည္။ ယင္းႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂၀၀ ခန္႔တြင္ အစိုးရေဝဖန္ေရးသမားႏွင့္ စြယ္စုံရ ဟာသအႏုပညာရွင္ ဇာဂနာ ေခၚ ဦးသူရလည္းပါဝင္လာသည္။ ၎သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ဧရာဝတီတုိင္းေဒသသုိ႔ က်ေရာက္ခဲ့ေသာ နာဂစ္ ဆုိက္ကလုန္း မုန္တုိင္းေၾကာင့္ အုိးမဲ့ အိမ္မ့ဲျဖစ္သူ ဒုကၡသည္ေပါင္းမ်ားစြာကုိ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ရပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထုိစဥ္က စစ္အစုိးရအေပၚ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္ေျပာဆုိခဲ့သည္။ သုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ၅ လခန္႔အၾကာတြင္ ၎ကုိအစိုးရက ျပည္သူမ်ားအတြင္း မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္မႈျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၅၉ ႏွစ္ ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံတကာမွ တက္ၾကြစြာလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ နယူးေယာက္အေျခစုိက္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ (HRW) တုိ႔က ျမန္မာအစုိးရ၏ ကနဦးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးမႈအေပၚ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳ ႀကိဳဆုိခဲ့ၾကသည့္တုိင္ က်န္ရွိေနေသာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေဝဖန္မႈမ်ားကား ဆက္လက္ထြက္ ေပၚေနဆဲပင္ ျဖစ္သည္။
"လူပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ မိသားစုေတြအတြက္ေတာ့ အခုလုိ လႊတ္ေပးလုိက္မႈဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အဆင့္တစ္ခုလုိ႔ ေျပာရမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ႀကီးမားတဲ့ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အရ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အစိုးရအာဏာပုိင္ေတြအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အားလုံးကုိ ျခြင္းခ်က္မရွိ လႊတ္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္" ဟု HRW အဖြဲ႕၏ အာရွေရးရာ ဒုတိယဒါရုိက္တာ Elaine Pearson က IPS သတင္းဌာနသုိ႔ေျပာၾကားသည္။
"တကယ္တမ္းေျပာၾကစတမ္းဆုိရင္ ဒါဟာ အင္မတန္ေသးငယ္တဲ့အဆင့္တစ္ခုပါပဲ။ အဲဒီ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြဆုိတာ စစ္တပ္အတြက္ ႏုိင္ငံေရးကစားဖုိ႔ ဓားစားခံေတြ မဟုတ္သလုိ အေလွ်ာ့အတင္းလုပ္ဖုိ႔ အေလးျပားေတြလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ သူတုိ႔အားလုံးဟာ မတရား အက်ဥ္းခ် ခံခဲ့ၾကရတာပါ"
ဘန္ေကာက္အေျခစုိက္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ရုပ္ရွင္ရုိက္ကူးေရးသမားတစ္ဦးျဖစ္ေသာ Jeanne Marie Hallacy တင္ဆက္သည့္ "Into the Current" အမည္ရ မွတ္တမ္းတင္ဇာတ္လမ္းတြင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အထိ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္လက္ေအာက္သုိ႔ေရာက္ရွိခဲ့ေသာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္းမွ အဆုိပါ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအခ်ိဳ႕၏ ဘဝအေၾကာင္းကုိ သရုပ္ေဖာ္ထားသလုိ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ လူမႈေရး အေျခအေနအရပ္ရပ္ကုိလည္း ေဖာ္က်ဴးထားသည္။
"ဒီဇာတ္ကားရဲ႕ အဓိကစိန္ေခၚမႈကေတာ့ ကၽြန္မတုိ႔မွတ္မိသမွ်အေတြ႕အႀကံဳေတြအေပၚ အမွီျပဳရမယ္ဆုိတာ ကၽြန္မတို႔ သိထားတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ ပါပဲ" ဟု Jeanne Marie Hallacy က IPS ႏွင့္ ျပဳလုပ္ေသာ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာၾကားသည္။
"အက်ဥ္းခ်ခံရတဲ့ သူေတြေထာင္ထဲမွာ သူတို႔ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ အင္မတန္နက္နက္နဲတဲ့ စိတ္ခံစားခ်က္နဲ႔ စိတ္လႈပ္ရွားမႈမ်ိဳးေတြ ျပန္လည္ ျဖစ္ေပၚ ေစလာမယ့္ နည္းလမ္းရွာရတာဟာ ကၽြန္မတို႔အတြက္ စိန္ေခၚမႈႀကီးတစ္ခုျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ တကယ္ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရတာကုိ လက္ေတြ႕က်က် မ်က္ျမင္ ေတြ႕ရတာမ်ိဳး မပါဘဲလုပ္ရတာမို႔ပါ" ဟု သူမက ရွင္းျပသည္။ သုိ႔ေသာ္ ယခုလုိ လက္ေတြ႕မ်က္ျမင္ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား နည္းပါးစြာျဖင့္ ရုိက္ကူးခဲ့မႈကပင္ Into the Current ဇာတ္လမ္း၌ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္ေသာ၊ ထိတ္လန္႔စရာေကာင္းေသာ သေဘာသဘာဝမ်ားကုိ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။ ယင္းဇာတ္ကားကုိ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ား ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကညာခ်က္အေပၚမူတည္၍ရုိက္ကူးခဲ့ရာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္ေသာ စစ္အစိုးရ၏ ႏုိင္ငံေရး အၾကမ္းဖက္မႈမွာ ေပၚလြင္ လွသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ အက်ဥ္းေထာင္အသီးသီးတြင္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံရေသာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအနက္ ကုိသက္မွဴး ဆုိသူလည္း ပါဝင္ခဲ့သည္။ ၎သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္(ABFSU) ၌ အဖြဲ႕ဝင္ ျဖစ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသည္။ အဆုိပါ ABFSU သည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ဒီမုိကေရစီေရး လူထုအုံၾကြမႈႀကီး ျဖစ္ေပၚေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္ခဲ့သည့္ အဖြဲ႕တစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။
"ေထာင္ထဲမွာတုန္းက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕အနာဂတ္ ဘာျဖစ္လာမလဲဆုိတာမသိၾကဘူး။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဒီေထာင္ထဲကေန အေသထြက္ ရမလား၊ အရွင္ထြက္ခြင့္ ရမလား ဆုိတာမသိဘူး" ဟု ကုိသက္မူးက၎၏ အေတြ႕အႀကံဳကုိ ေျပာျပသည္။ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအမ်ားစုအတြက္ တစ္ေန႔လွ်င္ ရုပ္ပုိင္း ဆုိင္ရာသာမက စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာပါ ျပစ္ဒဏ္ေပးရန္ ေထာင္တြင္းအမိန္႔ထုတ္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဒါရုိက္တာJeanne Marie ၏ Into the Current အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွ ကူညီပံ့ပုိးေပးခဲ့ၾကေသာ သတင္းစာဆရာမ်ားသည္လည္း ျပင္းထန္ေသာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားႏွင့္ ေန႔စဥ္ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ၾကရသည္။
"သတင္းစာဆရာေတြနဲ႔ မီဒီယာေတြအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ ရပ္တည္လုပ္ကုိင္ဖုိ႔ဆုိတာ အင္မတန္ခက္ခဲတဲ့ အလုပ္တစ္ခုပါပဲ" ဟု ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းမွစ၍ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာ မရရိွခဲ့ေသာ ဒါရုိက္တာ Jeanne Marie ကဆုိသည္။ "သတင္းတစ္ပုဒ္ေရးမိတဲ့အတြက္ ေထာင္ဒဏ္ ၆၅ ႏွစ္ထိ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံလုိက္ရတဲ့ ျမန္မာသတင္းစာဆရာေတြ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အဲဒီလုိ အဖမ္းခံလုိက္ရတဲ့ သတင္းစာဆရာေတြ အေပၚ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္တဲ့ သတင္းေတြလည္း ကၽြန္မတုိ႔ ရထားပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ ေျမေအာက္သတင္းကြန္ယက္အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြရရွိဖုိ႔ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ခံၾကရတာပါ"
အဆုိပါ အေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ Jeanne Marie ၏ Into the Current ဇာတ္လမ္းတြင္ ၁၉၉၀ ျပည္ႏွစ္အတြင္း သူမရုိက္ကူးခဲ့ေသာ ပုံရိပ္မ်ားကုိ အမ်ားဆုံး အသုံးျပဳထားရသည္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ျမင္ကြင္းမ်ားကုိမူ လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာရုိက္ကူး ရယူထားေသာ မွတ္တမ္းမ်ား၊ ပုဂၢိဳလ္ေရး ေၾကညာခ်က္မ်ား၊ မိသားစုဝင္မ်ား၏ ဓာတ္ပုံမ်ား၊ စာမ်ားႏွင့္ ဖမ္းဆီးအက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ဖူးသူ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ကုိယ္တုိင္သီဆုိထားေသာ သီခ်င္းမ်ားကုိ ထည့္သြင္းထားသည္။ "လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီရဲ႕ ဇာတ္လမ္းေတြကုိ လူေတြကျပန္ေျပာျပတဲ့ ပုံစံမ်ိဳးေတြ ပါတယ္။ ဖခင္ သုိ႔မဟုတ္ မိခင္ ျဖစ္သူေတြ၊ သုိမဟုတ္ ညီအကို ေမာင္ႏွေတြ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံထားရသူေတြပါပဲ"
"တကယ္ေတာ့ ကိန္းဂဏန္းေတြေၾကာင့္ အူေၾကာင္ေၾကာင္ျဖစ္ေနရတာပါ" ဟု သူမက အေသးစိတ္ရွင္းျပရန္ အစခ်ီလုိက္သည္။ "တကယ္လုိ႔ ရွင္တုိ႔အေနနဲ႔ စာရင္းဇယားေပၚက ကိန္းဂဏန္းေတြကုိ ကုိးကားၿပီး ေျပာေနၾကမယ္ဆုိရင္ အမ်ားစုအတြက္ ဘာမွအဓိပၸာယ္မရွိပါဘူး။ တကယ္လုိ႔ ရွင္တို႔ အေနနဲ႔ သူရဲေကာင္းေတြျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အနည္းငယ္နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ရဲစြမ္းသတၱိအေပၚ အေလးအနက္ အာရုံစုိက္ၾကဖုိ႔ႀကိဳးစားမယ္ဆုိရင္ က်န္တဲ့သူ အားလုံးကုိ ကိုယ္စားျပဳေျပာ ဆုိရာ ေရာက္ပါတယ္" ဟု သူမကဆုိသည္။
Into the Current ဇာတ္ကားတြင္ ပါဝင္ေသာ ျမန္မာႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အခန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ သုိ႔ေသာ္ဇာတ္ကားတစ္ကားလုံး အဆုိးျမင္သည့္သေဘာမ်ိဳး အျပည့္အဝ လႊမ္းၿခံဳထားျခင္းေတာ့ မရွိေပ။ ေနာက္ဆုံးခန္းတြင္ ဇာတ္ေဆာင္ ဘုိၾကည္ (ယခင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း၊ လက္ရွိထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ အေျခစုိက္ေနထုိင္ေနသူ) အေနျဖင့္ သူ၏ဇနီးႏွင့္ သမီးျဖစ္သူတုိ႔ႏွင့္ ျပန္လည္ ဆုံဆည္းခြင့္ ရရွိပုံကုိ ရုိက္ကူးထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား၏ မိသားစုမ်ားအေနျဖင့္ ပုံမွန္ဘဝမ်ိဳး ျပန္လည္မရရွိေသးသည့္တုိင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ဒီမုိကေရစီေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုိင္း ေကာင္းမြန္ေသာအနာဂတ္တစ္ခု ထြက္ေပၚ လာႏုိင္ေျခရွိ သည္ဟူေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ိဳးေတာ့ ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။
"အစုိးရသစ္ရဲ႕ ျပႆနာက သူရဲ႕ဗ်ဴရုိကေရစီယႏၱရားက အင္မတန္ေႏွးေကြးေလးလံၿပီး အရည္အေသြး မရွိေသးတာပါပဲ။ သူတုိ႔ ေျပာင္းလဲလာမယ့္ အခ်ိန္ကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေစာင့္ေနၾကပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ သူတုိ႔ေျပာင္းလဲၿပီဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အားလုံး ျမန္မာျပည္ ျပန္သြားခ်င္ၾကမွာပါပဲ" ဟု ကုိသက္မွဴးက ရွင္းျပသည္။
မစၥ Elanie Pearson ကမူ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသတြင္ ဒုတိယအႀကီးဆုံးအဆင့္ရွိေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ခရီးရွည္ႀကီးႏွင္ရဦးမည္ဟု ရႈျမင္သည္။ "ကမာၻေပၚမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဆုိးရြားဆုံး အေျခအေနမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ပါဝင္ပါတယ္။ လက္ရွိ အစုိးရသစ္ အေနနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ႀကိဳးစား လုပ္ကုိင္ေနတာမ်ိဳး ကၽြန္မတုိ႔မေတြ႕ရေသးပါဘူး" ဟု သူမက ဆုိသည္။
Into the Current တြင္ ထပ္လဲလဲရည္ညႊန္းေဖာ္ျပထားသည့္ ဇာတ္သရုပ္လည္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အရုိးရွင္းဆုံးေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သူမ၏ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးတြက္ အၾကမ္းမဖက္ေသာ နည္းလမ္းျဖင့္ ရုန္းကန္လႈပ္ရွားမႈမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ "ဇာတ္လမ္းထဲမွာ အဓိကေပးထားတဲ့ Message ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အတုိက္အခံေတြရဲ႕လမ္းစဥ္က အၾကမ္းမဖက္ေသာ လမ္းစဥ္ ျဖစ္တယ္ ဆုိတဲ့အခ်က္ပါပဲ" ဟု ဒါရုိက္တာ Jeanne Marie ကဆုိသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်မခံခဲ့ဖူးေသာ္လည္း ႏွစ္ေပါင္း ၂၁ ႏွစ္တြင္ ၁၅ ႏွစ္တာၾကာမွ် ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသူျဖစ္သည္။ ယင္းကိစၥသည္ပင္ ႏုိင္ငံေရးသမား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးအမ်ားစုအၾကား ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ျခယ္မႈမ်ားကုိ တြန္းလွန္ေသာ အတုိက္အခံအင္အားစု၏ ျပယုဂ္တစ္ခု ျဖစ္ေစခဲ့သည္။
"ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂၀၀ ေက်ာ္ကို လြတ္ေျမာက္ခြင့္ေပးလုိက္တာကုိ ကၽြန္မတုိ႔ ေတြ႕ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ထပ္ ၁၈၀၀ ေက်ာ္ လြတ္ေျမာက္ဖုိ႔ က်န္ေနပါေသးတယ္။ အဲဒီလုိ က်န္ရွိေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြဟာ အစိုးရကုိ ေဝဖန္ျပစ္တင္မိလုိ႔၊ အျငင္းပြားစရာ ေဆာင္းပါးေတြ ေရးသားမိလုိ႔၊ ဆႏၵျပမႈေတြမွာပါဝင္မိလုိ႔ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔တေတြဟာ ေထာင္ထဲမွာ ရွိမေနသင့္ပါဘူး။ သူတုိ႔ေတြဟာ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ ခြင့္ရရွိသင့္တဲ့သူေတြပါ" ဟု မစၥ Elanie Pearson က နိဂုံးခ်ဳပ္ေျပာဆုိသည္။
*************************************************************************************
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ဗိုလ္က်ရန္စမႈေၾကာင့္ ေဒသတြင္း မလံုျခံဳမႈ ပူပန္စိတ္မ်ား ထြက္ေပၚလာ
(The Jakarta Post မွ 1 Nov 2011 ရက္စြဲပါ “China provocation sparks insecurity” သတင္းေဆာင္းပါးကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
ယခင္အပတ္က တ႐ုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ မီဒီယာလက္စြဲသတင္းစာ တစ္ေစာင္တြင္ “ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္ အျငင္းပြားမႈႏွင့္ ပတ္သက္ေနေသာ ႏိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ဘီဂ်င္းကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆက္လက္ဆန္႔က်င္ေနမည္ဆိုပါက အေျမာက္သံမ်ားကို နားေထာင္ရန္ စိတ္ကို ျပင္ဆင္ထားသင့္ေၾကာင္း” ေရးသားထားသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ အဆိုပါ ေျခာက္လံုးလွန္႔လံုးေၾကာင့္ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံမ်ားက အံ့အားသင့္သြားၾကသည့္ အျပင္ ေဒသတြင္းလံုျခံဳမႈကို တရုတ္ႏိုင္ငံက ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည္ ပာူေသာ စိုးရိမ္မႈမ်ားကို အခိုင္အမာ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ မီဒီယာလက္စဲြ Global Times ၏ အယ္ဒီတာအာေဘာ္တြင္ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ ဖိလစ္ပိုင္ကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံမ်ားသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ သံတမန္ေရး သေဘာေကာင္းမႈကို အခြင့္ေကာင္းယူကာ သူတို႔ စိတ္ႀကိဳက္ေဆာင္ရြက္ရန္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္ပာု စြပ္စြဲေရးသားထားသည္။ အကယ္၍ ယင္းႏိုင္ငံမ်ားသည္ ဘီဂ်င္းႏွင့္ ဆက္ဆံမႈကို ေျပာင္းလဲလိုျခင္း မရွိပါက အေျမာက္သံကိုသာ နားေထာင္ရန္ စိတ္ကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားဖို႔ လိုလိမ့္မည္။ ပင္လယ္ျပင္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရန္ ဤနည္းသာ ရွိသည့္အေလွ်ာက္ မိမိတို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ထိုကိစၥအတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနဖို႔ လိုအပ္ သည္ပာု ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း သတိေပးထားသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ယင္းကဲ့သို႔ ေၾကညာခ်က္ကို ထုတ္ျပန္ျခင္းျဖင့္ ေဒသတြင္း ပဋိပကၡအသစ္တစ္ခုအတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ ေနသလား ဆိုသည္ကို University of Indonesia မွ ပာာရာယာဒီဗီရာဝန္က ေမးခြန္းထုတ္ထားသည္။ အေၾကာင္းရင္းမွာ ထိုင္ဝမ္ႏိုင္ငံက ကြ်န္းေပၚအႏွံ႕အျပားဒံုးက်ည္မ်ား ျဖန္႔ခ်ထားျခင္း၊ ဖိလစ္ပိုင္ႏွင့္ ဗီယက္နမ္တို႔ မပာာမိတ္ဖြဲ႕ျခင္း စေသာ ေနာက္ဆံုးသတင္းမ်ားေၾကာင့္ အေနာက္ၾသဇာလႊမ္းေသာ ႏိုင္ငံမ်ား တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ဝိုင္းပတ္ထားသည္ပာု တ႐ုတ္တို႔ ခံစားေနရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ပာာရာယာဒီက ေျပာၾကားသည္။
အင္ဒိုနီးရွားအေနျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေစလႊတ္ျခင္း၊ ယင္းေၾကညာခ်က္ကို ရွင္းလင္းခ်က္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုျခင္းတို႔ျဖင့္ ၾကားဝင္ ေစ့စပ္မႈ က႑ကို ယူသင့္ေၾကာင္း ပာာရာယာဒီက တိုက္တြန္းထားပါသည္။
အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံပာာ ဒီကိစၥမွာ အျပန္အလွန္ ဒိုင္ယာေလာ့ ေပါင္းကူး တည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့အေနနဲ႔ ဘီဂ်င္း၊ ေမာ္စကို၊ ဝါရွင္တန္တို႔ကို ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေစလႊတ္သင့္ပါတယ္ပာု ယင္းက ေျပာၾကားသည္။
လတ္တေလာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အင္ဒိုနီးရွားလုပ္ခဲ့တဲ့ ပံုစံကိုပဲ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ အျခားႏိုင္ငံကိစၥေတြမွာ အသံုးခ်လို႔ ရပါတယ္။ ေၾကညာခ်က္ေတြ ထုတ္ျပေန႐ံုနဲ႔ မရပါဘူး။ ဒိုင္ယာေလာ့က ပိုၿပီး အေရးႀကီးပါတယ္ ပာု ယင္းကဆိုသည္။
ပင္လယ္ျပင္ ဥပေဒကြ်မ္းက်င္သူ ပာပ္ဝဂ်င္ဂ်ာလာက ယခုကဲ့သို႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ရွိလာမည္ပာု ေမွ်ာ္လင့္ မထားခဲ့ေၾကာင္း၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေဒသတြင္း မတည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ မလိုလားအပ္ေသာ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကိုသာ သက္ေရာက္ ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယင္းက ဆက္လက္၍ “တ႐ုတ္တို႔၏ ေနာက္ဆံုးပိတ္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမွန္သမွ်သည္ လွန္႔လံုးမ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေၾကာင္းမွာ ထိပ္တန္းအဆင့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအၾကား ဆက္သြယ္မႈ ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခု ၿခိမ္းေျခာက္မႈသည္ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ မဆိုင္ပဲ သေဘာထားတင္းေသာ အမ်ိဳးသားေရး အစြန္းေရာက္မ်ားထံမွ ထြက္ေပၚလာ ပံုရေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္ ကိစၥကို ေဒသတြင္းျဖစ္ႏိုင္ေျခ ပဋိပကၡတစ္ခုပာု အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း၊ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈ တိုးတက္ျဖစ္ေပၚေစမည့္ တက္တက္ၾကြၾကြ ႀကိဳးစား ေန ေၾကာင္း၊ ထြက္ေပၚလာမည့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္ ေၾကညာစာတမ္းပါ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံမ်ား အားလံုးက ေလးစား လိုက္နာၾကလိမ့္မည္ ပာု မိမိေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း” ရွင္းလင္းေျပာဆိုသည္။
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္ ပိုင္နက္ျပႆနာတြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အျငင္းပြားေနေသာ ႏိုင္ငံမ်ားအနက္မွ ဘရူႏိုင္း၊ မေလးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ဗီယက္နမ္ ၄ ႏိုင္ငံမွာ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္မ်ားျဖစ္သည္။ ကမၻာ့ဒုတိယစီးပြားေရးအင္အားႀကီး တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံက ယင္းကိစၥအေပၚ ႏွစ္ႏိုင္ငံျခားသာ ေဆြးေႏြးလိုေသာ ဆႏၵရွိၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကဲ့သို႔ေသာ မဆိုင္သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားပါဝင္ေနျခင္းကို ပယ္ခ်ထားသည္။ သယံဇာတ ၾကြယ္ဝသည့္ အလားအလာရွိေသာ စပရက္တေလကြ်န္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျငင္းပြားမႈကိုေျဖရွင္းရန္ ႀကိဳးစားရာတြင္ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံမ်ား ပတ္သက္သည့္ စနစ္တစ္ခုကို အျခား ၄ ႏိုင္ငံ (အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္မ်ား) က ေရြးခ်ယ္ထားၾကသည္။
ယင္းေဒသတြင္း စနစ္ပံုစံကို တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရး မပာာမိတ္တပ္ဦးတစ္ခုအျဖစ္ ဘီဂ်င္းက ရွဳျမင္ေနပံုရသည္ပာု University of Indonesia မွ မတ္ခ္မာကီလီယက္က ေျပာၾကားသည္။ အကယ္၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ၎၏ ရပိုင္ခြင့္ကို အေထာက္အကူျပဳမည့္ အေထာက္အထား လံုေလာက္သည္ပာု ယူဆပါက ၎၏ အိမ္နီးျခင္းမ်ားကို တစ္ႏိုင္ငံျခင္း ရင္ ဆိုင္ေရးကိစၥကို ၂ ဆပို၍ စဥ္းစားလာဖြယ္ရွိသည္ပာု မတ္စ္မာက ဆိုသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ စီးပြားေရးလ်င္ျမန္စြာ ႀကီးထြားလာျခင္းေၾကာင့္ ၎၏ စစ္တပ္ကိုလည္း အင္အားႀကီးေအာင္ တည္ေဆာက္ရန္ လိုအပ္လာခဲ့ သည္။ သို႕ေသာ္ ယင္းသို႔ စစ္ေရးတိုးခ်ဲ႕မႈကို ပြင့္လင္းျမင္သာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေနသည္။ “တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ စစ္ေရးတိုးခ်ဲ႕ဖို႔ လိုတယ္ဆိုတဲ့ အမွန္တရားကို ကြ်န္ေတာ္တို႔လက္သင့္ခံပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥ၊ ဒီေနရာမွာေတာ့ သူတို႕ရဲ႕ စစ္ေရးစြမ္းရည္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္” ပာု မတ္ခ္မာက မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
အိမ္နီးျခင္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ပို၍ အလိုက္တသင့္ ဆက္ဆံေအာင္ တ႐ုတ္ကို တိုက္တြန္းမည့္ က႑ကို အင္ဒိုနီးရွားက တာဝန္ယူမည္ပာု (PDI-P) ပါတီမွ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဘူဒီမန္က ေျပာၾကားသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဒီေဒသ(အာဆီယံ) နဲ႔ ဆက္ဆံရာမွာ သူ႕ရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းဖို႔ နည္းလမ္းေတြ ဒါမွမပာုတ္ အေမရိကန္ၾသဇာကို ဖယ္ရွားဖို႔ နည္းလမ္းေတြကို အသံုး မျပဳဖို႔ အင္ဒိုနီးရွားက တိုက္တြန္းရမွာပါ ပာု ယင္းကဆိုသည္။
*************************************************************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
