Posts
 | yangonchronicle 2011- (1) |
၁၂.၁၁.၂၀၁၁
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
- ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စလုိးမုိးရွင္း ႏုိင္ငံေရးႏွင္းခဲေပ်ာ္ခ်ိန္
(8 November 2011 ရက္စဲြပါ CBS News မွ Myanmar’s slow-motion political thaw ကုိ ဘာသာျပန္ပါသည္)
- ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႐ုတ္တရက္ေျပာင္းလဲလာမႈမ်ားကို စိုးရိမ္တႀကီးႀကိဳဆို
(npr.org မွ 12 Nov 2011 ရက္စြဲပါ “In Myanmar, a wary welcome for signs of changes” သတင္းကို ဘာသာျပန္ ဆိုသည္)
***************************************************************************************
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စလုိးမုိးရွင္း ႏုိင္ငံေရးႏွင္းခဲေပ်ာ္ခ်ိန္
(8 November 2011 ရက္စဲြပါ CBS News မွ Myanmar’s slow-motion political thaw ကုိ ဘာသာျပန္ပါသည္)
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ားသည္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားက ၎တုိ႔ အာဏာလက္မလႊတ္ရေစရန္ ကုိယ္တုိင္စီမံထားသည့္သဖြယ္ တူေနပါသည္။ ထုိ႔ေနာက္တြင္ အခ်ဳိ႕အံ့ၾသဖြယ္အရာအခ်ိဳ႕ စတင္ျဖစ္ ေပၚလာပါသည္။
အစုိးရသစ္သည္ ဆင္ဆာမ်ားကုိ ေျဖေလ်ာ့ေပးခဲ့ပါသည္။ အမ်ားမႏွစ္သက္သည့္ တ႐ုတ္တုိ႔လုပ္ ေဆာင္ေနသည့္ ေရေလွာင္တမံစီမံကိန္းကုိ ရပ္ဆုိင္ခဲ့ပါသည္။ ႏုိဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ စတင္စကားေျပာျခင္း၊ သူမ၏ ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကုိ ခြင့္ျပဳလာျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္လာပါသည္။
သုိ႔ေသာ္ အလံုးစံုကုိ ေတာင္လွန္ပစ္ျခင္း ကားမဟုတ္ေပ။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ေထာင္ထဲတြင္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ စစ္တပ္သည္ တုိင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားအေပၚ က်ဴးလြန္မႈမ်ား ပံုမွန္ျပဳလုပ္ဆဲျဖစ္သည္ဟု စြပ္စဲြမႈမ်ားရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ ကာလရွည္ၾကာကတည္းက ခံစားခဲ့ၾကရေသာ ျမန္မာျပည္သူမ်ားသည္ အစုိးရ အေပၚသံသယႀကီးစြာ ရွိေနဆဲျဖစ္ၿပီး ႐ုပ္သိမ္းေစရန္ သုိ႔မဟုတ္ အာရပ္ေႏြဦးေတာ္လွန္ေရးမ်ားကုိ ေရွာင္ရွားႏုိင္ ရန္ရည္ရြယ္ုသည္ဟု ယံုၾကည္ေနၾကပါ သည္။
“အစုိးရက ဘယ္ေတာ့မွ မ႐ုိးသားဘူးဗ်။ သူတုိ႔ျဖစ္ခ်င္တာရၿပီဆုိရင္ အခ်ိန္မေရြး အရင္လမ္းကုိ ျပန္ေလွ်ာက္သြား ႏုိင္ပါတယ္” ဟု အသက္(၄၅)ႏွစ္ရွိ ေရွ႕ေနဦးျမင့္သိန္းက ရန္ကုန္တြင္ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ယခု သိမႈအေကာင္းျမင္မႈ အမ်ားစုမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံျပင္ပမွ လာသည့္ သေဘာ ရွိပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ကာလရွည္ၾကာ တ႐ုတ္အေပၚ မွီခုိလာရသည္ ျဖစ္ရာ၊ ျမန္မာေရာ အေနာက္ကပါ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ေအးခဲေနေသာ ဆက္ဆံေရးၿပီးေနာက္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းရန္ ဆႏၵ ျပင္းပ်ေနၾကပါသည္။
အေမရိကန္ကုိယ္စားလွယ္ Derek Mitchell က ေသာၾကာေန႔က ရန္ကုန္တြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့ရာတြင္ ျမန္မာ အစုိးရသစ္သည္ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္ေသာ ေျခလွမ္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းေၾကာင့္ ဝါရွင္တန္သည္ ၎၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိ ေထာက္ပံ့ ကူညီလုိသည္ဟု ဆုိပါသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေနနဲ႔ တစ္ခုခုတုန္႔ျပန္ဖုိ႔ (In Kind) ႀကိဳးစားေနပါတယ္”ဟု ၎ကေျပာပါသည္။ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္း၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားသည္ အေသအခ်ာစီမံထားသည္ ၂၀၁၀ ႏုိဝင္ဘာ(၇) ေရြးေကာက္ပဲြၿပီးစက ျမင့္မားလွျခင္း မရွိေပ။ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္အတုိင္းပင္ စစ္တပ္လက္ေအာက္ခံပါတီကသာ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ အႏုိင္ရရွိခဲ့ပါသည္။
သုိ႔ေသာ္ အထက္ပါခံယူခ်က္မ်ားသည္ ၿပီးခဲ့သည့္လမ်ားအတြင္း ေျပာင္းသြားခဲ့ၿပီဟု ေဂ်ာ့ေတာင္းတကၠသုိလ္မွ David Sheinberg က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
“တစ္ခုလံုးအသစ္ေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေတြကုိ ဘယ္ေလာက္ေဝးေဝး၊ ဘယ္ေလာက္ျမန္ျမန္ သူတုိ႔လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မလဲဆုိတာေတာ့ မသိႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေရြ႕ေတာ့ ေရြ႕ေနပါၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မခန္႔မွန္းခဲ့မိခဲ့ အရာေတြ ျဖစ္ေပၚေနပါ တယ္” ဟု Steinberg က ေျပာပါသည္။
သုိ႔ေသာ္ အားလံုးက အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကေသာ ကိစၥတစ္ခုတြင္ အစုိးရသည္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသေလာက္ မလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသးေပ။ အက်ဥ္းသားမ်ားစြာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးခဲ့ရာတြင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား(၂၀၀၀)ခန္႔ ရွိသည့္အနက္ (၃၀၀)ေလ်ာ့ေလ်ာ့သာ ပါဝင္ပါသည္။ ထင္ရွားသူ အမ်ားအျပား ေထာင္ထဲတြင္ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါသည္။
“အစုိးရရဲ႕ ေလသံေျပာင္းတာရယ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးစကားေတြ ေျပာတာရယ္ဟာ အေပၚယံအျပေကာင္း႐ုံလား၊ အေရးႀကီးတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈ လာေတာ့မယ္ဆုိတဲ့ သက္ေသျပခ်က္လားဆုိတာကေတာ့ သိႏုိင္ဖုိ႔ ေစာပါေသးတယ္”ဟု နယူးေယာက္အေျခစုိက္ Human Rights Watch က ေက်ညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။
ေအာက္တုိဘာလက အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားဖဲြ႕စည္းခြင့္ႏွင့္ ဆႏၵျပခြင့္မ်ား ခြင့္ျပဳခဲ့ပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က အစုိးရသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ပါတီကုိ ႏုိင္ငံေရးေလာကသုိ႔ ျပန္ဝင္ရန္ အားေပးသည့္အေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ေပးခဲ့ပါသည္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အခ်ိန္အတန္ၾကာ စကားေျပာခဲ့ၿပီး၊ သမၼတအိမ္ေတာ္သုိ႔ ဖိတ္ေခၚခဲ့ရာ ၎၏အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ ေျမးမ်ားက ႀကိဳဆုိခဲ့ၾကပါသည္။ အဆုိပါေႏြးေထြးစြာ ဆက္ဆံမႈႏွင့္ ယခင္စစ္အစုိးရေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ၏ ေအးစက္ေသာ အမုန္းတရားတုိ႔ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ မ်ားစြာျခားနားေနပါသည္။
ဦးသိန္းစိန္သည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆႏၵႏွင့္ပတ္သက္၍ စစ္မွန္ၿပီး၊ ႐ုိးသားသည္ကုိ ေတြ႕ရသည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္ႏွစ္ခုတြင္ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား စစ္အစုိးရ၏ ထိန္းသိမ္းျခင္းခံထားရေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အစုိးရသစ္ကုိ အကဲျဖတ္ရာတြင္ သူမကုိကိုယ္စားျပဳေသာ လူအမ်ားထက္စာလွ်င္ ပုိ၍ သာသာထုိးထုိးရွိသည့္ သေဘာ ရွိပါသည္။
“ျဖစ္ႏုိင္သည့္ အခ်က္မွာ သူမအေနျဖင့္ ခပ္ေဝးေဝးထိသက္ေရာက္မႈရွိႏုိင္မည့္ အခ်ိန္ေရာက္ၿပီဟု ခံစားရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရရွည္မွာေတာ့ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုေတြ တည္ေဆာက္ရမွာပါ” ဟု Steinberg က ေျပာပါသည္။
London School of Economic မွ ဖဲလုိးျဖစ္သူ ေမာင္ဇာနည္က စစ္တပ္က ကာလရွည္ၾကာဆုပ္ကုိင္ ထားေသာ အာဏာကုိ လႈပ္ခါေအာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မည္လားဆုိသည္ကုိ သံသယရွိ ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
“သူမအေနနဲ႔ အေလာင္းအစားလုပ္ေနတဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တည္ေဆာက္ထားပံုအရ အံစာတံုးက စစ္တပ္ကုိ မ်က္ႏွာသာ ေပးေနပါတယ္”ဟု ၎က အီးေမးလ္အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျဖၾကားထားပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဖခင္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း (၁၉၄၇) ခုႏွစ္က လုပ္ႀကံခံရၿပီးကတည္းက ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးတြင္ စိတ္ပ်က္စရာမ်ားက တဲြလ်က္ပါလာပါသည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳပ္ေသာ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္ျဖင့္ စြမ္းအားမ်ား ျပည့္ေနေသာ စီးပြားေရးကုိ စိတ္ပ်က္စရာ အေကာင္းဆံုး အေျခအေနသုိ႔ ေရာက္ေအာင္ ပုိ႔ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမုိကေရစီ အေရးအခင္းကုိလည္း စစ္တပ္မွ ႏွိမ္နင္းခဲ့ပါသည္။
ဦးေနဝင္းထံမွ အာဏာသိမ္းခဲ့ေသာ စစ္အစုိးရသည္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္က ေရြးေကာက္ပဲြလုပ္ေပးခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္၏ ပါတီက အႏုိင္ရေသာ္လည္း အာဏာလဲႊေပးရန္ ျငင္းဆုိခဲ့ပါသည္။ ဒီမုိကေရစီလႈပ္ ရွားသူမ်ားေထာင္ထဲသုိ႔ ဝင္ၾကရပါသည္။ တုိင္းျပည္သည္ ႏုိင္ငံတကာ၏ အပယ္ခံဘဝေရာက္ရၿပီး၊ ဝါရွင္တန္ကလည္း အကူအညီမ်ား ျဖတ္ ေတာက္ျခင္း၊ ကမၻာ့ဘဏ္ကဲ့သုိ႔ အဖဲြ႕အစည္းမ်ား၏ အကူအညီမ်ား ဗီတုိသံုး၍ ရပ္ဆုိင္းျခင္းျဖင့္ ဦးေဆာင္ခဲ့ပါသည္။မည္သုိ႔ ဆုိေစထုိမွစ၍ ဆယ္စုႏွစ္ႏွစ္ခုခန္႔လမ္းမ်ားအားလံုးပိတ္သြားခဲ့ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ႏုိဘယ္ဆုခ်ီးျမႇင့္ျခင္းခံရၿပီး ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ကုိ ဝင္ခ်ီထြက္ခ်ီႏွင့္ ရွိခဲ့ပါသည္။ စစ္တပ္သည္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႕က႑တြင္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကုိ လက္ခံခဲ့ပါသည္။ ေငြမ်ားကုိ လုိအပ္ေနေသာ အေျခခံအေဆာက္အဦမ်ားအတြက္ အသံုးျပဳျခင္းမရွိေပ။ နယ္စပ္ရွိ တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲမႈကိုလည္း အလ်င္အျမန္ျပဳခဲ့ပါသည္။
၂၀၀၇ စက္တင္ဘာတြင္ ေလာင္စာဆီေစ်းတက္ျခင္းေၾကာင့္ မီးပြားျဖစ္ကာ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးေခၚ လမ္းမေပၚဆႏၵျပပဲြမ်ား ျဖစ္ခဲ့ရာ စစ္တပ္က ရက္စက္စြာႏွိမ္နင္းခဲ့ပါသည္။
၂၀၁၀ တြင္ စစ္အစုိးရသည္ ၎အလုိက်ေရးဆဲြထားေသာ အေျခခံဥပေဒအရ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ား က်င္းပၿပီး၊ အမည္ခံ အရပ္သားအစုိးရ အေပၚတြင္ ဗီတုိအာဏာႏွင့္ကိုင္ထားႏုိင္ဆဲျဖစ္ပါသည္။
မတ္လ(၃၀)ရက္ေန႔တြင္ ဦးသိန္းစိန္သည္ ၎၏ ကာလကုိ စတင္ခဲ့ပါသည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းလည္းျဖစ္၊ ယခင္စစ္အစုိးရ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဟာင္းလည္းျဖစ္သူ ဦးသိန္းစိန္သည္ Steinberg ေဖာ္ျပခဲ့သလုိ ထူးထူးျခားျခားမိမိကုိယ္ကုိေဝဖန္ေသာ (remarkable self-critical)အဖြင့္မိန္႔ခြန္းကုိ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး၊ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသန္႔ရွင္းေသာအစုိးရႏွင့္ စတုတၳႏုိင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးေသာ အခ်က္မ်ားကုိ ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။
၎၏ အစုိးရသည္ ပိတ္ထားေသာ ဝက္ဆုိက္ဒ္အခ်ဳိ႕ကုိ ဖြင့္ေပးခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား အင္တာနက္အသံုးျပဳခြင့္ေပးခဲ့ၿပီး၊ ႏုိင္ငံျခား အသံလႊင့္ဌာနမ်ားအား ပံုမွန္တုိက္ခိုက္ေျပာဆုိေနမႈမ်ားကုိ ရပ္ဆုိင္းခဲ့ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား စည္း႐ုံးခဲ့သည့္အျပင္ ဦးသိန္းစိန္သည္ တုိင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စကားေျပာရန္ ကမ္းလွမ္း ခဲ့ပါသည္။
ေက်နပ္စရာအေကာင္းဆံုးအခ်က္မွာ စက္တင္ဘာ(၃၀)ရက္ေန႔က ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ တ႐ုတ္တုိ႔ ေဆာက္လုပ္ ေနေသာ အျငင္းပြားဖြယ္ ေရေလွာင္တမံစီမံကိန္းအား ဦးသိန္းစိန္အစုိးရက ရပ္ဆုိင္းခဲ့ပါသည္။ ၎မွာ ျပည္သူတုိ႔၏ ဆႏၵႏွင့္ အလုိမတူဘဲ ေဆာက္လုပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ တုိင္းရင္းသားလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ လႈပ္ရွားသူမ်ားက အဆုိပါဆည္အား ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္၏ ပါတီကလည္း ေထာက္ခံခဲ့ပါသည္။
အဆုိပါလုပ္ေဆာင္မႈမွာ အေရးႀကီးေသာ ႏုိင္ငံျခားေရးမူဝါဒေျပာင္းလဲမႈကုိ ျပသပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အေမရိကန္ႏွင့္ အျခား အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားက ပစ္ပယ္ထားျခင္းေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေပၚတြင္ အဓိကမဟာမိတ္အျဖစ္ မွီခုိခဲ့ရပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ အိမ္နီးခ်င္းအေပၚ သတိထား၍ ဆက္ဆံခဲ့ပါသည္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တ႐ုတ္အေပၚ အရာရာလံုးဝ မွီခုိတဲ့ႏုိင္ငံေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြဟာ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ ႀကီးမားၿပီး၊ အစကတည္းက တ႐ုတ္ကုိေၾကာက္တဲ့ စိတ္ရွိပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ တ႐ုတ္နဲ႔ အလုပ္ လုပ္ဖုိ႔ လုိအပ္တယ္လုိ႔ သူတုိ႔သိပါတယ္”ဟု Steinberg က ေျပာပါသည္။
အေမရိကန္က လမ္းဖြင့္ေပးလွ်င္ တ႐ုတ္အေပၚ မွီခုိမႈေလ်ာ့သြားမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က အေရွ႕အလယ္ပုိင္းတြင္ ထိန္းမႏုိင္သိမ္းမရ ျဖစ္သလုိမ်ဳိးကုိ မလုိလားဟု Steinberg က ေျပာပါသည္။
“လူတုိင္းလူတုိင္းနီးပါးက ညိႇႏႈိင္းလုပ္ေဆာင္သြားဖုိ႔ပဲ ဆႏၵရွိေနၾကပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေလာက္ၾကာလာေတာ့ လူတုိင္းက သိလာတယ္။ ျမန္မာ ျပည္သူေတြဟာ အခုဘဝေတြထက္ ပုိမုိထုိက္တန္တာေတြ ရသင့္တယ္ဆုိတာ သိလာၾကၿပီ”ဟု သမုိင္းပညာရွင္ႏွင့္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴး ခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္႔၏ေျမးျဖစ္သူ ဦးသန္႔ျမင့္ဦးက ေျပာပါသည္။
“ေမးသင့္တဲ့ ေမးခြန္းကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လြန္ခဲ့တဲ့လအနည္းငယ္က ေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ ႐ုိး႐ုိးေလး၊ သာမန္သိႏုိင္တဲ့ ေျခလွမ္းေတြလွမ္းဖုိ႔ ဘာလုိ႔ဒီေလာက္ၾကာခဲ့ရတာလဲဆုိတာပါပဲ”
***************************************************************************************
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႐ုတ္တရက္ေျပာင္းလဲလာမႈမ်ားကို စိုးရိမ္တႀကီးႀကိဳဆို
(npr.org မွ 12 Nov 2011 ရက္စြဲပါ “In Myanmar, a wary welcome for signs of changes” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးအခ်က္အခ်ာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္တစ္ေနရာ၊ ဆူးေလဘုရားႏွင့္ မေဝးလွေသာေနရာတြင္ မ်က္မျမင္ ေတာင္းရမ္းသူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးသည္ သူမ၏ လတ္တေလာ ညစာ(သို႔) လတ္တေလာ ဝမ္းေရးအတြက္ သီခ်င္းမ်ား သီဆိုေတာင္းရမ္းလ်က္ရွိသည္။ သူမ၏ ေျခေထာက္အနီးထိုင္ေနေသာ ပိန္ပိန္လွီလွီ မိန္းကေလးငယ္က ေရွ႕မွ ပိုက္ဆံေတာင္းခံေသာ ခြက္ကို မ်က္ျခည္မျပတ္ၾကည့္ေနသည္။ လမ္းေပၚမွ လူအုပ္ၿပီး ေရးႀကီးသုပ္ျပာ ေရြ႕လ်ားေနသည္ႏွင့္အမွ် သီခ်င္း သည္ အမ်ိဳးသမီး၏ ကိုယ္ခႏၶာကိုသည္လည္း သီခ်င္းစည္းခ်က္ႏွင့္အညီ လႈပ္ယမ္းလ်က္ရွိေလသည္။
သာမန္ျပည္သူမ်ားမွာ ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနဆဲ၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့ေနဆဲျဖစ္၍ လိုလားေသာဆႏၵကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာခြင့္ မရေသးေသာ အခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံ့ဂုတ္စီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ အေပါင္းအသင္းေရာင္းရင္းမ်ားမွာမူ ႏိုင္ငံ၏ ၾကြယ္ဝေသာ သတၱဳတြင္းထြက္ႏွင့္ စြမ္းအင္သယံဇာတမ်ားကို ကိုယ္က်ိဳးရွာ အျမတ္ထုတ္ကာ ပိုမိုခ်မ္းသာၾကြယ္ဝလာၾကသည္။ အစိုးရႏွင့္ သေဘာထား ဆန္႔က်င္ကြဲလြဲသူမ်ားသည္ ျပင္းထန္ေသာ ျပစ္ဒဏ္၊ ေထာင္ဒဏ္မ်ားကို ရင္ဆိုင္ၾကရသည္။
သို႔ေသာ္ တပ္မေတာ္က မတ္လတြင္ ဖြဲ႕စည္းစင္တင္ ေပးလိုက္ေသာ အစိုးရသစ္သည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားကို သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ေနသည့္ အလားအလာ ရွိေနသည္။ ယခင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံတကာ အပယ္ခံဘဝကို အဆံုးသတ္ရန္လိုလားသည့္ လကၡဏာမ်ား ျပသလာသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းကလည္း ပို၍ အာ႐ံုစိုက္လာၾကသည္။
ျမန္မာအစိုးရသစ္သည္ ၎တို႔၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈသည္ စစ္မွန္ေၾကာင္း ခုခံေျပာၾကားလ်က္ရွိၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးသည္ ဝါရွင္တန္သို႔ ရွားရွားပါးပါးခရီးသြားခ့ဲသလို အေမရိကန္တာဝန္ရွိသူမ်ား လက္ရွိလပိုင္းမ်ားအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကသည္။
ျပည္သူ႕ဆႏၵႏွင့္အညီ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား အဝတ္ေလွ်ာ္၊ သြားတိုက္၊ ေရခ်ိဳးရန္ အသံုးျပဳေနေသာ ျမစ္ေရဝါဝါမ်ား စီးဆင္းလာရာ အထက္ပိုင္း ဧရာဝတီျမစ္ဖ်ားတြင္ တ႐ုတ္တို႔ ေငြထုတ္ေဆာက္လုပ္မည့္ အႀကီးစား ေရေလွာင္တမံ စီမံကိန္းကို ျမန္မာဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားက လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ အနည္းငယ္ခန္႔က အတည္ျပဳခဲ့ၾကသည္။
ဧရာဝတီျမစ္တစ္ေၾကာမွ ျပည္သူမ်ားကဲ့သို႔ပင္ အျခားသူမ်ားသည္လည္း ပို႔ေဆာင္ေရး၊ တံငါႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ဧရာဝတီျမစ္ကို မီွခိုၾကရသည္။ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီလက္ေအာက္ခံ အခ်ိန္ကာလမ်ားကဆိုလွ်င္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚေဒသကို အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ မနက္ခင္းစာပာုပင္ ေခၚေဝၚခဲ့ၾကဘူးသည္။ အဆိုပါ အရာအားလံုးကို ျမစ္ဆံုတမံသစ္က ၿခိမ္းေျခာက္ေနၿပီပာု အစိုးရ အတိုက္အခံမ်ားက ေစာဒက တက္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း တပ္မေတာ္အစိုးရကမူ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆက္လုပ္မည္ပာု ဆိုခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ ယခင္လကမူ ျမန္မာသမၼတဦးသိန္းစိန္က “ျမစ္ဆံုတမံသည္ ျပည္သူတို႔၏ ဆႏၵႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေနသည္” ပာု ေျပာဆိုကာ ႐ုတ္တရက္ ရပ္ဆိုင္းပစ္လိုက္သည္။ ယင္းဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ တ႐ုတ္အစိုးရကို ေဒါသထြက္ေစခဲ့ေသာ္လည္း ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဝါဒီမ်ား၊ အေနာက္ႏိုင္ငံ အစိုးရမ်ားႏွင့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားထံမွ ရွားရွားပါးပါး လက္ခုပ္သံမ်ားကို ရရွိခဲ့ေလသည္။
“သိပ္ေကာင္းတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ပါပဲ၊ ျပည္သူေတြက အလြန္႔အလြန္ စိတ္ဆိုးေနၾကေလ၊ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုခ်က္ျခင္း ရပ္ပစ္လိုက္တာပါ” ပာု ေျပာၾကားသူမွာ ရန္ကုန္မွ အမည္မေဖာ္လိုသူလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးျဖစ္သည္။
အစိုးရသစ္၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ျမစ္ဆံုတမံဆံုးျဖတ္ခ်က္ တို႔ကိုမ်ားစြာ အံ့အားသင့္မိသည္ပာု ျမန္မာလုပ္ငန္းရွင္က ဆိုသည္။
အခုေတာ့ ေျပာင္းလေနတာကို ျမင္ႏိုင္ပါၿပီ။ အရင္ကထက္ နဲနဲေလာက္ပိုေကာင္းလာၿပီေပါ့၊ ပာိုတုန္းကေတာ့ သူတို႔လုပ္ခ်င္တာ ဘာမဆို လုပ္ႏိုင္ၾကတယ္၊ အခုေတာ့ ထင္တိုင္းမၾကဲႏိုင္ေတာ့ဘူး” ပာု ယင္းက မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
နဲနဲလြတ္လပ္လာတဲ့ မီဒီယာ
သမၼတဦးသိန္းစိန္က “ပိုေကာင္းတဲ့၊ ပိုပြင့္လင္းတဲ့ အစိုးရျဖစ္ေစခ်င္သည္”ပာု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သူ၏ ႀကိဳးစားမႈမ်ားထဲမွ တစ္ခုမွာ ျမန္မာ သတင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ အင္တာနက္ အေပၚပိတ္ပင္ပာန္႔တားခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားမႈမ်ားကို အေတာ္အ တန္ ေျဖေလွ်ာ့ေပးခဲ့ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္မွ သတင္းစာလက္ေပြ႕ေရာင္းသူမ်ားသည္ ျပည္တြင္းထုတ္ သတင္းစာေစာင္မ်ားကိုသာ ေရာင္းၾကရျခင္း ျဖစ္သည္။ ယခု သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္ပို၍ ေပးလာျခင္းေၾကာင့္ သတင္းေထာက္မ်ားသည္လည္း အစိုးရအေပၚ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ကင္းကင္းျဖင့္ ပိုမိုေရးသားလာၾကသည္။
လတ္တေလာ ရက္ပိုင္းမ်ားအတြင္း သတင္းဂ်ာနယ္ ေခါင္းႀကီးပိုင္းအမ်ားစုတြင္ နာမည္ေက်ာ္ ႏိုင္ငံေရးသမားႏွင့္ လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာ လြတ္ေျမာက္ လာျခင္းကို ေဖာ္ျပလ်က္ရွိသည္။ ဇာဂနာသည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က နာဂစ္မုန္တိုင္းအလြန္ အစိုးရ၏ ေစတနာမမွန္ေသာ တုန္႔ျပန္ပံုကို ျပစ္တင္ေဝဖန္ ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၃၅ ႏွစ္ ျပစ္ဒဏ္ေပးခံခဲ့ရသူျဖစ္သည္။
အနာဂါတ္ပာုေခၚေသာ စီးပြားေရးမဂၢဇင္းတစ္ေစာင္တြင္ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ စာမ်က္ႏွာျပည့္ ဓာတ္ပံုကို မ်က္ႏွာဖံုးႏွင့္ အတြင္း၌ပါ ေဖာ္ျပခဲ့ျခင္းသည္ ပို၍ အံ့ၾသစရာကိစၥတစ္ခုျဖစ္ခဲ့သည္။
ယခင္ ႏိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲက ျငင္းဆန္ခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ၾသဂုတ္လတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က တရားဝင္ဖိတ္ၾကားကာ သမိုင္းဝင္ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈကို ျပဳလုပ္ခဲ့ေလသည္။
ယင္းအရာအားလံုးသည္ လြန္ခဲ့ေသာ လအနည္းငယ္ခန္႔က စိတ္ကူးရန္ပင္ မျဖစ္ႏိုင္ေသာကိစၥမ်ား ျဖစ္သည္။ “ဒါေတြအားလံုးကို ႀကိဳဆိုရမွာပါ ဒါေပမယ့္ အခုမွ အစပဲရွိပါေသးတယ္။ ေနာက္တစ္ဆင့္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးကိုလႊတ္ေပးရမွာပါ” ပာု ရန္ကုန္သားတစ္ဦးက ဆိုပါသည္။
စစ္ဖိနပ္ေအာက္တြင္ ေနသားက်ေနေသာ ျပည္သူမ်ားက သံသယျဖင့္ သတိႀကီးစြာထား ေစာင့္ၾကည့္ၾကလိမ့္မည္ ပာု ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအကုန္လံုးကို လႊတ္ေပးျခင္းျဖင့္ အစိုးရ၏ မွန္ကန္မႈအေပၚ သံသယရွိေနသူမ်ားစြာကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
ယင္းကိစၥသည္ ယခုအခ်ိန္အထိ ျဖစ္မလာေသးေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္တြင္ ၊ သတင္းစာမ်ားတြင္၊ အစိုးရအဖြဲ႕ထဲတြင္၊ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးေနၾကၿပီ။ ယခင္ လအနည္းငယ္ခန္႔ကဆိုလွ်င္ အစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားပာူေသာ စကားလံုးကိုပင္ ဝန္ခံျခင္းမျပဳပဲ ရာဇဝတ္သား မ်ားသာ ျဖစ္သည္ပာု ဇြတ္အတင္းခုခံေျပာၾကားခ့ဲသည္။
ပာန္ေဆာင္ေျပာင္းလဲျပမည္ကို အမ်ားကစိုးရိမ္
အိမ္နီးျခင္းတ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအရ မွီခိုအားထားေလ်ာ့ေစရန္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို အားေပးရန္ နည္းလမ္းအျဖစ္ Sanctions မ်ား႐ုတ္သိမ္းေရးကိစၥကို ျမန္မာ့အေရး ေဝဖန္ဆန္းစစ္သူမ်ားအၾကား စတင္ေျပာဆိုလာေအာင္ ယခုတေလာ အေျပာင္းအလဲမ်ားက အစပ်ိဳး လွံဳေဆာ္ေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ယခုအခ်ိန္ထိ လူတိုင္းက သေဘာတူျခင္း မရွိေသးေပ။
ယခင္ လျပည့္ေန႔က မႏၱေလးၿမိဳ႕တြင္း ေျမြအလမၸာယ္ျပပြဲတစ္ခုတြင္ လူအမ်ားစုေဝးလာရာ၌ ကေလးမ်ား ႏွစ္သက္ေပ်ာ္ရႊင္ေနပံုရေသာ္လည္း လူႀကီးမ်ားမွာမူ ပိုမိုစိုးရိမ္ပူပန္ေနၾကသည့္ လကၡဏာရွိသည္။
မႏၱေလး၊ ရန္ကုန္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္းမွ ျပည္သူအမ်ားစုက လတ္တေလာ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရး အေျပာင္းအလဲမ်ားအား အတုအေယာင္ ျဖစ္လာမည္ကို စိုးရိမ္ပူပန္ေနၾကသည္။ ထို႔အျပင္ ယခုသမၼတသည္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳပ္ေသာ ယခင္အာဏာရွင္ေခါင္းေဆာင္ေပာာင္း၏ ႐ုပ္ေသး႐ုပ္ မွ်သာ ျဖစ္ေနမည့္အခ်က္ကိုလည္း စိုးရိမ္လ်က္ရွိၾကသည္။
သံသယႀကီးေသာ ေဝဖန္သူမ်ား စိုးရိမ္ေနၾကေသာ ယခုအေျပာင္းအလဲမ်ားသည္ ျပည္သူမ်ားကို လွည့္စားရန္ ရည္ရြယ္ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး တပ္မေတာ္က အာဏာဆက္လက္ခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္ေရးႏွင့္ လစ္ဗ်ားႏွင့္အီဂ်စ္မွ ျဖစ္ရပ္မ်ိဳး ဦးသန္းေရႊ မိသားစုအေပၚ မက်ေရာက္ေအာင္ ထိန္းထား ႏိုင္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းသာျဖစ္သည္။
“သူတို႔က (ဦးသန္းေရႊႏွင့္ အသိုင္းအဝိုင္း အေျပာင္းအလဲ မလုပ္ခ်င္ၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျပႆနာကို ဘယ္လိုရွင္းရမလဲ ဆိုတာကိုပဲ အၿမဲတမ္း စဥ္းစားေနၾကတာပါ။ ဒီေတာ့ အၿမဲတမ္းပဲ ထြက္ေပါက္ေတြ႕သြားတက္ပါတယ္။ ဒီလူေတြက ဒီေလာက္မအၾကပါဘူး။ ေတာ္ေတာ့ေတာ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ညစ္က်ယ္က်ယ္ေတာ္တာပါ”ပာု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သားတစ္ဦးက သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။
ယခုအေျပာင္းအလဲမ်ားသည္ ျပည္သူတို႔၏ ေဒါသကို အာ႐ံုလႊဲေျပာင္းရင္း တပ္မေတာ္အစိုးရ၏ အာဏာကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားရန္ အတြက္ ျပဳလုပ္ေသာ လမ္းလႊဲတစ္ခုမွ်သာျဖစ္သည္ပာု အခ်ိဳ႕က ေစာဒကတက္လ်က္ ရွိၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း သံသယရွိသူ၊ မယံုၾကည္ႏိုင္သူ အားလံုးအေနျဖင့္ စဥ္းစားရမည့္အခ်က္မ်ားမွာ-
- စစ္အစိုးရက ကာလၾကာ ဖမ္းဆီးထားခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဆႏၵကို စစ္မွန္သည္ပာု ယံုၾကည္ေၾကာင္း ေျပာဆိုထားျခင္း၊
- သူမႏွင့္ NLD ပါတီတို႔ မႏွစ္က သပိတ္ေမွာက္ထားေသာ လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ယခုအခါ ျပန္လည္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ စဥ္းစားေနျခင္းတို႔ပင္ ျဖစ္သည္။
- သူမ၏ သတိႀကီးႀကီး ထားအေကာင္းျမင္လာမႈႏွင့္ အစိုးရကို လုိလိုလားလား ေဆာင္ရြက္လာမႈတို႔သည္ ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲကို အထင္ရွားဆံုးျပသေနေသာ လကၡဏာမ်ားပင္ျဖစ္ေလသည္။
***************************************************************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
