yangonchronicle2011 Op-Ed |
၁၈.၁၁.၂၀၁၁
ေဆာင္းပါးက႑
- ဘယ္သူစတိတ္မင္လဲ
*************************************
ေဆာင္းပါးက႑
ဘယ္သူစတိတ္မင္လဲ
ေနဘုန္းခန္႔
(ႏိုဝင္ဘာ ၁၈ ထုတ္ The Hot News အတြဲ (၂) အမွတ္ (၆၆) တြင္ပါသည့္ မွထုတ္ယူေဖာ္ျပသည္)
ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံတစ္ရပ္ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ရန္အတြက္ လိုအပ္ေသာေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအရ ေပၚေပါက္ေသာလာေသာ အစိုးရ၊ ဒီမုိကေရစီစံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ အျပည့္အဝ မကိုက္ညီေသးေစကာမူ ယခင္ထက္ ပိုမိုေသာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ အစိုးရပိုင္း၏ ေျဖေလ်ာ့မႈမ်ား ရွိလာၿပီျဖစ္သည္။ လတ္တေလာပင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒအခ်က္တခ်ိဳ႕ကို ျပင္ဆင္ေပးခဲ့သည္။ မၾကာမီ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲတစ္ရပ္ကိုလည္း ျပဳလုပ္ဖြယ္ရွိေနသည္။ ႏုိင္ငံေရး၊ ဒီမိုကေရစီ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲစသည္တို႔ လႈပ္ရွားလာကတည္းက မပါမျဖစ္ ပါလာသည္က ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားအေနျဖင့္ ေရြးခ်ယ္မခံရမီ ျပည္သူအတြက္ ဘာေတြလုပ္ေပးမည္ဆိုကာ ေျပာၾကသည္။ ယင္းကိစၥ သည္ ကမာၻတြင္ေရာ၊ ျမန္မာတြင္ေရာ အထူးအဆန္းကတိမ်ား မဟုတ္ၾက။ သို႔ေသာ္ ႏုိင္ငံေရးသမားအမ်ားစုသည္ မိမိတို႔၏ ကိုယ္က်ိဳးကိုသာ ဦးစားေပး တတ္ၾကသည္။ ထိုစ႐ိုက္တို႔ကို ျပည္သူတို႔က တျဖည္းျဖည္း သိျမင္လာရာ ႏိႈင္းယွဥ္မႈမ်ားျဖင့္ ခ်ိန္ထိုးၾကည့္တတ္လာသည္။
ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားထဲတြင္ သာမန္ႏုိင္ငံေရးသမားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ဟူ၍ ခြဲျခားၾကည့္ႏုိင္သည္။ ပါတီတစ္ရပ္ အေပၚတြင္လည္းေကာင္း၊ ျပည္သူလူထုအေပၚတြင္လည္းေကာင္း၊ ေခါင္းေဆာင္မႈေပးႏုိင္လွ်င္ ေယဘူယ် အားျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ဟုဆို၍ ရသည္။ ေခါင္းေဆာင္ဟုဆိုလွ်င္ မည္သည့္နယ္ပယ္တြင္မဆို အဓိပၸယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္က အတူတူသာျဖစ္သည္။ အရည္အေသြး၊ အမူအက်င့္၊ စ႐ုိက္လကၡဏာ၊ ကိုယ္ရည္ကုိယ္ေသြး စသည္ျဖင့္ သတ္မွတ္ ႏိႈင္းယွဥ္စရာ “စံခ်ိန္၊ စံညႊန္း”မ်ားအတူတူသာျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ စံခ်ိန္၊စံညႊန္းမ်ားျဖင့္ လက္ရွိ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး ေရစီးေၾကာင္း တြင္ပင္ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားစြာရွိလာသည္။ မၾကာမီပါတီသစ္ မ်ားေပၚထြန္းလာဦးမည္။ သို႔ဆိုလွ်င္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ထပ္မံေပၚထြန္းလာဦးမည္။
သို႔ေသာ္ လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရးသည္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အေျပာင္းအလဲကာလ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ေသာ အခ်ိန္ကာလသည္ သာမန္ ႏုိင္ငံေရးေရစီေၾကာင္းလို ျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ပံုမွန္စီးဆင္းေနျခင္းမဟုတ္။ ဆိုရလွ်င္ လက္ရွိႏုိင္ငံေရးသည္ ျမစ္ေရစီေၾကာင္းထက္ ပင္လယ္ႏွင့္ ပိုတူသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားစြာ ရွိသည္။ သို႔ႏွင့္ လက္ရွိႏုိင္ငံေရးအရ ႏိုင္ငံ၊ ဒီမိုကေရစီေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔ဘဝတိုးတက္ေရးအတြက္ ေယဘူယ် ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ မလံုေလာက္ေတာ့ စတိတ္မင္ (Stateman) လိုလာတယ္။ ျပည္သူမ်ားကလည္းဘယ္သူစတိတ္မင္ (Stateman) လဲဟု ေရြးခ်ယ္ ဆံုးျဖတ္စရာ ရွိလာသည္။
ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္သည္ ျပည္သူလူထု၏ အာ႐ုံကိုသိမ္းသြင္းႏုိင္သူ၊ ျပည္သူလူထုစိတ္ဓာတ္လႈပ္ရွားေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္သူ၊ ျပည္သူတို႔၏ အျမင္မ်ားကိုေျပာင္းလဲေပးႏုိင္သူ၊ တစ္စံုတစ္ခုေသာ ရည္မွန္းခ်က္ကိုရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္သူဟုဆိုႏုိင္သည္။ စတိတ္မင္ (Stateman) သည္ ထိုထက္မက အဘိဓာတန္တြင္ စတိတ္မင္ (Stateman) ကို ႏုိင္ငံေရးသမား၊ အေျမာ္အျမင္ရွိေသာ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ဟု အနက္ေပးထားသည္။ စတိတ္မင္ (Stateman) ၏ အဓိပၸယ္သည္ ထုိမွ်မကေသး၊ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံက်မ္းအခ်ိဳ႕တြင္ ႏုိင္ငံေရးအကဲျဖတ္ခ်က္ ေကာင္းေကာင္း လုပ္ေဆာင္ႏုိင္စြမ္း ရွိသူဟု အဓိပၸယ္ဖြင့္သည္။ Good Political Judge mentဟုအဓိပၸယ္ဖြင့္သည္။ ထို႔အျပင္ စတိတ္မင္ (Stateman) သည္ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ အမ်ိဳးသားရည္မွန္းခ်က္ကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ ျဖည့္စြမ္းေပးႏုိင္သူဟုဆိုႏုိင္သည္။ သို႔ျဖင့္ ေယဘူယ် ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ စတိတ္မင္ (stateman) ျဖစ္လိုလွ်င္ သို႔မဟုတ္ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ အမ်ိဳးသားရည္မွန္းခ်က္ကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ ျဖည့္စြမ္းလိုလွ်င္ ေခတ္မီေသာ ပညာ ဗဟုသုတ ရွိရမည္။ ဒီမိုကေရစီတန္ဖိုးကို နားလည္ ရမည္။ ညႇိႏိႈင္းတုိင္ပင္၍ ေဆာင္ရြက္ေသာအက်င့္ရွိရမည္ ျဖစ္သည္။
စတိတ္မင္ (Stateman) သည္ ႏုိင္ငံေရးအကဲျဖတ္ခ်က္ေကာင္းေကာင္း ျပဳလုပ္ႏုိင္သည္မွာ လက္ေတြ႕မက်ေသာ သ႐ုပ္မွန္ဝါဒႏွင့္ ေစ့ေဆာ္မႈ မရွိေသာ သ႐ုပ္မွန္ ဝါဒတို႔၏ ေစ့ေဆာ္မႈႏွင့္ ၎တို႔မွ ေပၚေပါက္လာေသာ ေဘးအႏၱရာယ္တို႔ကို ေရွာင္ရွားႏုိင္ျခင္းကို ဆိုလိုသည္။ ယင္းသည္ စတိတ္မင္ (Stateman) ၏ အရည္အခ်င္းတစ္ခုသာ ျဖစ္ေသးၿပီး၊ အတိတ္၊ ပစၥဳပၸန္ႏွင့္ အနာဂတ္ကာလ အပိုင္းအျခားမ်ားကို ၿခံဳငံုႏုိင္ေသာ ဉာဏ္ရည္ႏွင့္ အခြင့္ အေရးမ်ားကို အမိဖမ္း ဆုပ္ကိုင္တြယ္ ႏုိင္စြမ္း၊ စိန္ေခၚမႈမ်ားကိုရင္ဆုိင္ရဲဝံ့မႈ တို႔လည္းရွိရမည္ျဖစ္သည္။ လတ္တေလာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးတြင္ ယင္းသို႔ ေသာ စတိတ္မင္ (Stateman) ေတြ႕ႏုိင္ေသာ္လည္း တစ္ဦးတစ္ေယာက္ထက္ မပိုသည္မွာလက္ေတြ႔ပင္ ျဖစ္သည္။ ယင္းစတိတ္မင္ (Stateman) ၏ ႐ႈပ္ေထြးစြာ စီးေမ်ာေနေသာ အေတြ႕အႀကံဳျဖစ္ရပ္မ်ားအေပၚ တိုးဝင္စီးေမ်ာရင္းျဖင့္ ယင္းစီးေမ်ာမႈမ်ားထဲမွ သင္ခန္းစာယူတတ္ျခင္း ဟူေသာ ႏုိင္ငံေရး အကဲျဖတ္ခ်က္ေကာင္းေကာင္း ျပဳလုပ္ႏုိင္ျခင္းသည္ပင္ အျခားေသာ နုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားထက္ စတိတ္မင္ (stateman) ျဖစ္သည္ဆိုျခင္းကို ထင္ရွားေစသည္။
စတိတ္မင္ (Stateman) သည္ မည္သည့္အရာသည္ မည္သည့္အရာႏွင့္ကိုက္ညီသည္။ မည္သည့္အရာသည္ မည္သည့္ျဖစ္ေပၚမႈမွ ထြက္ေပၚလာသည္။ မည္သည္ကို ေရွး႐ႈေနသည္ဆိုသည္တို႔ကို ႐ႈပ္ေထြးမႈမ်ားထဲမွ ေရြးထုတ္ႏုိင္ရမည္။ ယင္းမွာ မူလဘူတစိစစ္သံုးသပ္ျခင္း (Analysis) ထက္ ဆက္စပ္သံုးသပ္ျခင္း (Synthesis) အေပၚ ပိုမိုအေလးေပး တတ္ျခင္းျဖစ္သည္။
ဒီမုိကေရစီတြင္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလသည္ အၿမဲတေစအျဖစ္အပ်က္ျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဒီမိုကေရစီသည္ ေျပာင္းလဲမႈ မ်ားကို လြတ္လပ္စြာ ျပဳလုပ္၍ ရေနသျဖင့္ျဖစ္သည္။ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလတို႔၌ စတိတ္မင္ (Stateman) တို႔၏ ႏုိင္ငံေရးအကဲျဖတ္ခ်က္သည္ အလြန္တရာ အေရးႀကီးသည္။ ဒီမိုကေရစီကို ထိန္းသိမ္းေဖာ္ ေဆာင္ရာတြင္ လူထက္ အေျခခံဥပေဒအေပၚပို၍ အားကိုးအားထား ျပဳရမည္ကိုလည္း စတိတ္မင္ (Stateman) က နားလည္ထားရသည္။ စတိတ္မင္ (Stateman) ဆိုသည္မွာ ၿခံဳ၍ေျပာရလွ်င္ စိတ္အရည္အခ်င္းႏွင့္ ႏွလံုးသား အရည္အခ်င္း ႏွစ္ခံုစလံုး ျမင့္မားသူျဖစ္သည္။
ဆိုခဲ့ၿပီးဆိုသလိုပင္ လက္ရွိႏုိင္ငံေရးပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား ျပည္သူကသတ္မွတ္ထားေသာ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားတြင္ မည္သူသည္ စတိတ္မင္ (Stateman) နည္း။ မည္သူသည္ စတိတ္မင္ (Stateman) ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနသနည္းကို ေရြးခ်ယ္ဆံုးျဖတ္ၾကဖို႔လိုၿပီ ျဖစ္သည္။ သို႔မွသာ ယခုအသြင္အေျပာင္းအလဲကို ရရွိေအာင္ ယင္းစတိတ္မင္မ်ားက ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ လည္းအမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ အမ်ိဳးသားရည္မွန္းခ်က္ကို ျဖည့္စြမ္းေပးလိုလွ်င္ ေယဘူယ်ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မွ စတိတ္မင္ (stateman) ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ က်င့္ထုတ္ရန္ မိမိတို႔ စြမ္းအား (Power) မ်ားကို ျမႇင့္တင္ရန္ အခ်ိန္လြန္ပင္လာခဲ့သည္ကို သတိခ်ပ္ဖို႔ လိုအပ္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ တကယ္မေတာ္လွ်င္ ေျခေခ်ာ္ႏုိင္သလို၊ ဘယ္ေလာက္ေတာ္ေတာ္ေျခေခ်ာ္ႏုိင္သ္ညဆိုတာကလည္း ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးသမုိင္းကို ျပန္ၾကည့္လွ်င္ ေတြ႕ႏိုင္သည္။ ေသခ်ာသည္ကေတာ့ သမုိင္းလွည္းဘီး တစ္ေက်ာ့ျပန္မလည္ဖို႔ အားထုတ္ရင္းေရွ႕ကို ဆက္ေလွ်ာက္ၾကဖို႔ ေဆာင္ရြက္ရန္ ျဖစ္သည္။ လက္ရွိအခ်ိန္အထိေတာ့ ျပည္သူမ်ားက ဘယ္သူ စတိတ္မင္ (Stateman) လဲဟုေမးသံေတြသာဆူညံေန႐ုံအဖတ္တင္ေနေသးသည္။
Ref: Scholarship and Statemanship by F.H. Candoso.
***************************************************************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.