Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

yangonchronicle2011 Op-Ed
yangonchronicle2011 Op-Ed

၂၇.၃.၂၀၁၂

ေဆာင္းပါးက႑

  1. မဲ႐ုံ မဲ႐ုံကုိဗ်ာ တူယွဥ္ကာ သြားၾကပါစို႔

****************************************

ေဆာင္းပါးက႑

မဲ႐ုံ မဲ႐ုံကုိဗ်ာ တူယွဥ္ကာ သြားၾကပါစို႔

ေက်ာ္ေစာမင္း

(မတ္ ၂၉ Venus News အတြဲ (၃) အမွတ္ (၃၇) မွ ထုတ္ယူေဖာ္ျပသည္)

 (၁)

ေရြးေကာက္ပြဲတစ္ခု က်င္းပရတာ မလြယ္ပါ။ အလုပ္သိမ္မ်ားၿပီး တိုင္းျပည္ဘ႑လည္း သိပ္ကုန္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ တိုင္းျပည္ေတြမွာ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ ၾကာသည္အထိ ေရြးေကာက္ပြဲရယ္လို႔မရွိတာ အလုပ္မ်ားမွာစိုးလို႔ရယ္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ဘ႑ာကို မကုန္ေစခ်င္လို႔ရယ္ျဖစ္မယ္လို႔ ေျပာၾကတာမ်ိဳးကေတာ့ တမင္ေငါ့တာပါ။

ပါလီမန္ေခတ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေရြးေကာက္ပြဲကို ျမင္ဖူးခဲ့ပါတယ္။ မဲပံုးေတြက လြယ္လြယ္နဲ႔ မပ်က္စီးႏုိင္တာမ်ိဳးေတြ။ ခတ္တဲ့ေသာ့က်ေတာ့ စက္ဘီး စပုတ္တံလို သံမဏိေခ်ာင္းနဲ႔ အေသခတ္ထားတဲ့ေသာ့မ်ိဳးေတြ။ ႏွိပ္ၿပီးခတ္လိုက္ၿပီးရင္ ျပန္ဖြင့္လို႔မရဘူး။ ဖြင့္စရာ ေသာ့လည္းမရွိဘူး။ ေသာ့ခေလာက္ အိမ္မွာ ေသာ့ေပါက္လည္း မပါဘူး။ မဲအရာရွိရဲ႕႐ုံးကို ေရာက္ေတာ့ မွ Cutter အႀကီးစားနဲ႔ ျဖတ္ပစ္ရတာ။ မဲပံုးကေတာ့ ေလးပံုးေထာင္ထားမယ္။ တည္ၿမဲ၊ သန္႔ရွင္း၊ ပမညတ၊ တစ္သီးပုဂၢလ စသည္ျဖင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလးေယာက္ရွိရင္ေပါ့။ မဲဆႏၵရွင္တစ္ဦးတြက္ မဲျပားတစ္ျပား (ကတ္ထူျပားေသးေသး) ရမယ္။ အဲဒါကို ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ပံုးထဲ ထည့္႐ုံပဲ။သိပ္႐ုိးသိပ္ရွင္းပါတယ္။ မဲေရြးခ်ယ္ေရးတာဝန္ခံေတြကသာ ဒီအမတ္ေလာင္းရဲ႕ပံုးကိုဖြင့္ၿပီး ဟုိအမတ္ေလာင္းရဲ႕ အပံုထဲေလာင္းထည့္ဆိုတာမ်ိဳး မလုပ္ဘဲ သိကၡာရွိရွိ မွန္မွန္ကန္ေဆာင္ရြက္ရင္အလြန္ တရားမွ်တႏုိင္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္လာဖို႔ က်ိန္းေသပါတယ္။ အဲဒီ တုန္းက တာဝန္ယူခဲ့ၾကတဲ့ မဲ႐ုံလူႀကီးေတြ၊ေရြးေကာက္ပြဲ အရာရွိေတြကလည္း ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းပီပီ သိကၡာထိန္းၾကတယ္လို႔ ၾကားဖူးပါတယ္။

ေရြးေကာက္မႈအတြက္ စာရင္းျပဳစုၾကတာ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ရပ္ကြက္မဲ႐ုံေတြမွာခ်ထားတဲ့ မဲပံုးေတြကို သက္ေသေတြေရွ႕မွာ ခ်ိပ္ပိတ္ၿပီး ၿမိဳ႕နယ္႐ုံးကို စာရင္းနဲ႔တကြပို႔၊ ၿမိဳ႕နယ္႐ုံးမွာ သက္ေသေတြအားလံုးေရွ႕မွာ ေရထြက္ၿပီး ရလဒ္ကို ပံုစံျဖည့္သြင္းစာရင္းျပဳစုၿပီး အထက္သက္ဆိုင္ရာကို ဆက္ပို႔ပါတယ္။ အဲဒီကေန တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ စာရင္းတင္ရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕တိုင္းျပည္ေတြမွာက်ေတာ့ မဲ႐ုံမွာပဲ ပါတီကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ရပ္ကြက္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ သက္ေသေတြ ေရွ႕မွာ ေရတြက္ၿပီးစာရင္းသြားရပါတယ္။ သက္ေသေတြကါပ လက္မွတ္ထိုးေပးဖို႔လိုအပ္ရပါမယ္။

ၾကားျဖတ္ၿပီး ပညာေရးဌာနက မသမာသူတခ်ိဳ႕လုပ္ေလ့ရွိတာကို ေျပာျပရဦးမယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ ဘယ္လုိေျဖထားထား ဆရာမက သူေပးခ်င္ သလို အမွတ္ေပးပါတယ္။ ဘာသာအားလံုးရဲ႕အမွတ္ကိုေပါင္းေတာ့လည္း သူေပါင္းခ်င္သလို ေပါင္းပါတယ္။ လိုတိုးပိုေလွ်ာ့ေတြ လုပ္ပါတယ္။ ပထဝီမွာ တစ္ခ်က္မွမမွားေအာင္ ေျဖထားလို႔ဆိုၿပီး အမွတ္ ၁၀၀ ရမယ့္ ကေလးဟာလည္း လက္ေရးသိပ္မဝိုင္းလို႔ဆိုၿပီး ၈၀ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္သြားပါတယ္။ သူေပးခ်င္တဲ့ ေက်ာင္းသားက်ေတာ့ ၆၀ ဟာ ၉၀ ျဖစ္သြားပါတယ္။

တခ်ိဳ႕ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ မဲစနစ္မွာ အဲဒီလိုလုပ္ကြက္ေတြ ခ်န္ထားတတ္တယ္။ ရပ္ကြက္မွာ မ်က္ႏွာစံုညီသက္ေသစံုညီ မဲေရတြက္ၿပီး စာရင္းျပဳစုေပး လုိက္ေပမယ့္ ၿမိဳ႕နယ္တို႔ ဗဟိုတို႔မွာ စာရင္းသြင္းေတာ့ အကဲခတ္သူ၊ ေစာင့္ၾကည့္သူသက္ေသေတြ ရွိေနစရာမလုိဘူး။ ႀကိတ္ၿပီးစိတ္ႀကိဳက္ ေရးသြင္းလုိက္လို႔ ရတယ္။ တတိယကမာၻက အာဏာရွင္ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံမွာဆိုရင္ ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒအသစ္အတြက္ မဲေပးၾကရာမွာ မဲ႐ုံေတြမဖြင့္မီကပဲ ဗဟိုက ေၾကညာခ်က္ ျပင္ဆင္ၿပီးေနပါၿပီ။ ကိုးဆယ္ရွစ္ ဒသမ ဘယ္ေလာက္က ေထာက္ခံမဲေပးေၾကာင္း ထုတ္ျပန္လိုက္သည္ဆုိတာမ်ိဳး။ Check and Counter Check ကို တမင္ဟထားတဲ့ ပညာပါပါလုပ္ကြက္ႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေတြကို ေက်ာ္လႊားဖို႔က လြယ္ပါတယ္။ မဲ႐ုံတိုင္း မြန္းလြဲ ၄ နာရီမွာ ပိတ္၊ ၄နာရီခြဲမွာ မ်က္ႏွာစံုညီေရတြက္ၿပီး စာရင္းသြင္း၊ ၿပီးရင္အြန္လိုင္း တင္လိုက္႐ုံပါပဲ။ ၿမိဳ႕နယ္႐ုံးကိုလည္း ခ်ိပ္ပိတ္စာအိတ္နဲ႔ တစ္စံုပို႔တဲ့အျပင္ အြန္လိုင္းကပါ လွမ္းပို႔ေပးမယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ခါေတာ္မီ အထူးျပဳလုပ္ ထားတဲ့ Website ရွိေနရင္ ကိစၥျပတ္ပါတယ္။ သန္းေခါင္က်မွေရာက္လာတဲ့ ေနာက္က်မဲတို႔ ႀကိဳတင္မဲတို႔ မရွိႏုိင္ေတာ့ဘူးေပါ့။ က်င္းပေပးရတဲ့ ေရြးေကာက္ ပြဲေကာ္မရွင္လည္း မ်က္ႏွာပူစရာမႀကံဳေတာ့ဘူးေပါ့။

(၂)

အေတြ႔အႀကံဳတစ္ခု ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ မျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳမ်ိဳး တမင္ေရးျပတယ္လို႔ထင္ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးပါ။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ လည္း ဒီအျဖစ္အပ်က္ဟာ တကယ္မျဖစ္ခဲ့ဘူးလို႔ ယံုခ်င္ပါတယ္။

မဲ႐ုံပိတ္ခါနီးမွာ ကၽြန္ေတာ္မဲ႐ုံကို သြားတယ္။ ေပးသူက်န္သူ အေျခအေနကို အကဲခတ္ခ်င္လို႔ပါ။ အေတာ္ႀကီးပ်က္ကြက္ၾကတာ ေတြ႔ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ စာမ်က္ႏွာေတြမွာ တစ္ေယာက္ႏွစ္ေယာက္ပဲ မဲေပးထားၾကတာ ေတြ႕ရတယ္။ No Vote ဆိုတဲ့ လႈံ႔ေဆာ္မႈရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈပဲလားမသိဘူး။ Not Vote ဆိုတာလွည့္ ကြက္ႀကီးတစ္ခုပါ။ Not Vote အတြက္ လႈပ္ရွားၾကတယ္ဆိုတာ အဲဒီတုန္းကေတာ့ တရားမဝင္/အခုေတာ့ တရားဝင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီႀကီး တစ္ခုနဲ႔ လားလားမွ မသက္ဆုိင္တဲ့အေၾကာင္း အေတာ္မ်ားမ်ားက ရိပ္မိၾကပါတယ္။

မဲေပးဖို႔အတြက္ ကၽြန္ေတာ္က CD ဓာတ္ျပားေတြေပၚမွာေရးတဲ့ Maker Pen အေရာင္တစ္ေခ်ာင္း ယူလာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကိုထုတ္ေတာ့ မဲ႐ံုဝက အမ်ိဳးသမီးက အဲဒါနဲ႔ မေရးရဘူး၊ ခ်ေပးထားတဲ့ ေဘာပင္နဲ႔ေရးပါတဲ့။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ေမးေတာ့ဒီေဘာလ္ပင္နဲ႔ပဲ ေရးရမယ္၊ အဲဒါႀကီးနဲ႔ေရးရင္ ပယ္မဲျဖစ္ သြားလိမ့္မယ္တဲ့။ ဟုတ္ၿပီ၊ မဲ႐ုံကေပးထားတဲ့ ေဘာလ္ပင္နဲ႔ပဲ ေရးရမယ္၊ ကိုယ္ပိုင္ ျခစ္စရာေရးစရာ ေဘာလ္ပင္တို႔ မာကာပင္တို႔နဲ႔ေရးရင္ ပယ္မဲလို႔ သတ္ မွတ္မယ္ဆိုတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒျပပါဆုိေတာ့ မျပႏုိင္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္က သူတို႔ေရွ႕မွာပဲ သူတို႔လိုလားေနတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းရဲ႕ေဘးမွာ Marker နဲ႔ အမွန္ျခစ္ျခစ္ၿပီးမွ မဲ႐ုံထဲဝင္ မဲထည့္လိုက္ပါတယ္။ အပယ္မခံရတာေတာ့က်ိန္းေသပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဲဒီမဲ႐ုံမွာ အဲဒီပါတီအတြက္ ပယ္မဲ တစ္မဲေတာင္ မွတ္တမ္းတင္ထားတာ မေတြ႕ရလို႔ပါဘဲ။

အနီေရာင္နဲ႔ ျခစ္တာတို႔ ခဲတံနဲ႔ ျခစ္တာတို႔ဆိုရင္ ပယ္မဲအျဖစ္ သတ္မွတ္မယ္လို႔ေျပာတာ အဓိပၸယ္ရွိတယ္။ ဒါေတာင္ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒွာ ထည့္ သြင္းျပ႒ာန္းထားမွသာ တရားဝင္တယ္။ တကယ္လို႔ အဲဒီလို ျခစ္ေတာ့မယ္လုပ္ရင္လည္း မဲ႐ုံတာဝန္ရွိသူေတြအေနနဲ႔ တားဆီးရမယ္ဆိုတာမ်ိဳး ျပ႒ာန္းခ်က္ မရွိတတ္ပါဘူး။ ျပ႒ာန္းခြင့္ရွိမယ္လို႔လည္း မထင္ပါဘူး။

သူတို႔ခ်ေပးထားတဲ့ တစ္ေခ်ာင္းတည္းေသာ ေဘာလ္ပင္နဲ႔ျခစ္မွ တရားဝင္မယ္လို႔ ေျပာတာက ရွင္းပါတယ္။ သူတို႔ ေရွ႕မွာျခစ္ေစခ်င္လို႔ပါ။ တကၠသိုလ္ေတြမွာ မဲေပးၾကသလိုေပါ့။ ဆရာႀကီး ဆရာမႀကီးေတြရဲ႕မ်က္စိေအာက္မွာျခစ္ၾကရတာ။ ဆရာႀကီး ဆရာမႀကီးေတြခမ်ာလည္း ခုိင္းထားလို႔သာ မ်က္ႏွာပူပူနဲ႔ လုပ္ၾကရတာ။ သူတို႔ကို “ေအာင္မွတ္ေလာက္ မလုိခ်င္ ဘူး၊ ဂုဏ္ထူးထြက္တာလိုခ်င္တယ္” လုိ႔လာၿပီး မွာၾကားထားတယ္လို႔ သိလုိက္ရေတာ့ စဥ္းစားစရာေတြ မ်ားလာရပါတယ္။ အမ်ိဳးမွန္ အဖိုးတန္တဲ့ ပတၱျမားသာ ဆုိရင္ဘာမွ ဒီလိုဒီပံုေတြ ႀကိဳတင္စီမံစရာမလုိဘူးေပါ့။

                အခုမွ ထုတ္ေရးခ်ျပတာကေတာ့ အားလံုးသိတဲ့အတိုင္း အခုမွပဲ ေရးခြင့္ပြင့္လင္းလာလို႔ပါ။ ေရးလုိက္တာက အမ်ားႀကီး မဟုတ္ပါဘူး။ သိထားတာ ကေတာ့ အမ်ားႀကီးပါ။

********************************************************************************

 

 


Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
Logo for Google Docs

0 comments:

Post a Comment