yangonchronicle2011 Op-Ed |
၂၃.၅.၂၀၁၂
ေဆာင္းပါးက႑
- ဒီမိုကေရစီဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ လိုအပ္ခ်က္တစ္ခု
*****************************************
ေဆာင္းပါးက႑
ဒီမိုကေရစီဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ လိုအပ္ခ်က္တစ္ခု
မ်ိဳးသန္႔ (MNA)
ေပၚျပဴလာနယူးစ္ဂ်ာနယ္ အတြဲ ၄၊ အမွတ္ ၂၀ May 24, 2012 မွ ကူးယူေဖာ္ျပခ်က္
ယေန႔မ်က္ေမွာက္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးသည္ အေျခခံဥပေဒသစ္ တစ္ရပ္ကိုျပ႒ာန္းၿပီး အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို အနည္းဆံုးေသာ ဥပေဒျပဳလုပ္ ငန္းစဥ္မ်ားျဖင့္ လည္ပတ္ကာ ျပည္သူလူထုႀကီး၏ အက်ိဳးစီးပြားအလို႔ငွာ အင္အားႀကီးေသာ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားက လႊတ္ေတာ္တြင္းသို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ Political Process ေခၚ အဆင့္အလိုက္ တာဝန္ခြဲေဝဆံုးျဖတ္သည့္ စနစ္မ်ားျဖင့္ အရွိအဟုန္ရေနၿပီျဖစ္သည္။
ထိုသို႔ အရွိန္အဟုန္မ်ားျဖင့္ လည္ပတ္ေစျခင္းသည္ အမ်ိဳးသားႏုိင္ငံေရးတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ၏ ခက္မသံုးျဖာျဖစ္သည့္ ဥပေဒျပဳ ေရးအာဏာတို႔ကို ပိုင္းျခားသံုးစြဲႏုိင္ရန္၊ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းႏုိင္ရန္၊ Principle of Separation of Power ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ရန္၊ ေဒသဆိုင္ရာအဆင့္မ်ားအထိ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္အညီ အဆင့္ဆင့္ခြဲေဝ က်င့္သံုးႏုိင္ရန္ ပထမဆံုးေသာ သီးျခားႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပ ေဒဆိုင္ရာခံုရံုးကို ဖြဲ႕စည္းၿပီး ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရး ေရစီးေၾကာင္းျဖစ္သည့္ ကိုယ္စားျပဳလႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးမွ ႏုိင္ငံေရးကို တရားစီရင္ေရးနည္းလမ္းျဖင့္ ေဆာင္ ရြက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။
ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားစီရင္ေရးသည္ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္တြင္ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ ဥပေဒသိပၸံပညာရွင္ ဟမ္ကယ္ဆန္က စတင္ မိတ္ဆက္ခဲ့ၿပီး ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားစီရင္ေရးကို သီးျခားတရားရံုးမ်ားျဖင့္ က်င့္သံုးသကဲ့သုိ႔ အျမင့္ဆံုးတရားရံုးမ်ားသို႔ တရားစီရင္ေရး အာဏာကို အပ္ႏွင္းလ်က္ က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ားလည္း ရွိပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အဂၤလိပ္ရိုးရာဥပေဒစနစ္ က်င့္သံုးေသာႏုိင္ငံမ်ားအနက္ ေတာင္အာဖရိကႏုိင္ငံအျပင္ ဒုတိယေျမာက္ သီးျခားဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာခံုရံုးအျဖစ္ တရားစီရင္ေရးက်င့္သံုးေဆာင္ရြက္ေသာႏုိင္ငံ ျဖစ္သည္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ တည္ေထာင္ေသာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ တြင္ အဆိုပါအယူအဆကို လက္ခံက်င့္သံုးလ်က္ရွိၿပီး ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရံုးအမည္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးအမည္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာေကာင္စီအျဖစ္လည္းေကာင္း က်င့္သံုးေသာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၇၂ ႏုိင္ငံရွိေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိရ သည္။
ထို႔ျပင္ အဂၤလန္၊ အစၥေရး၊ ကေနဒါႏွင့္ နယူးဇီလန္ႏုိင္ငံမ်ားကဲ့သုိ႔ ဝက္မင္စတာ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးကို လက္ခံက်င့္သံုးလ်က္ရွိေသာ ႏုိင္ငံမ်ား သည္လည္း ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားစီရင္ေရးအယူအဆသေဘာတရားမ်ားကို ၎တို႔၏ ႏိုင္ငံေရးတြင္ လက္ခံက်င့္သံုးလာေၾကာင္း ေတြ႕ရွိ ရေပမည္။ အာရွတြင္ သီးျခားတရားရံုးမ်ားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအပါအဝင္ ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတႏုိင္ငံ၊ မြန္ဂိုလီးယားႏုိင္ငံ၊ ထိုင္းႏုိင္ငံ၊ ကေမၻာဒီယားႏုိင္ငံႏွင့္ ထိုင္ဝမ္တို႔တြင္လည္း အထင္ကရ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ စာအုပ္ပါ ပုဒ္မ ၃၂၃၊ ၃၂၄ တို႔တြင္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုး၏ ဖြဲ႕စည္း ပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ အၿပီးသတ္အတည္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတရားရံုးသည္ အျမင့္ဆံုးေသာ ႏုိင္ငံေတာ္ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသပင္ျဖစ္သည္။ မြန္ဂိုလီးယားႏုိင္ငံ၊ ေတာင္အာဖရိကႏုိင္ငံ၊ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံတို႔တြင္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရား ရံုးက ဆံုးျဖတ္ေပးခဲ့သည့္ မည္သည့္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (Constitution as Applicable of Governmening Law)သည္ အတည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ ေပးခဲ့ၾကသည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သာဓကမ်ားသည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားစီရင္ေရးနည္းလမ္းအားျဖင့္ အစိုးရသစ္တစ္ရပ္ကိုပင္ ဖန္တီးေမြးဖြား ေပးႏုိင္ေၾကာင္း စီရင္ပိုင္ခြင့္အာဏာ၏ က်ယ္ျပန္႔လွေသာ အခန္းက႑မ်ားကို ေလ့လာေတြ႕ရွိႏုိင္ပါသည္။
ႏုိင္ငံေရး၊ အမ်ားျပည္သူမူဝါဒ (Public Policy)၊ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားကို သာမာန္ ႏုိင္ငံ ေရးနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ဝိဝါဒကြဲျပားမႈမ်ား၊ ေသာင္မတင္ ေရမက်ျဖစ္မႈမ်ား၊ ဝိဝါဒျဖစ္မႈ (Dilemmas)၊ မတူကြဲျပားမႈ (Disagree -ment) ျဖစ္မႈမ်ားကို အခ်ိန္တိုအတြင္း (Speedy Trial)တရားစီရင္ေရး နည္းလမ္းအားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရံုးမ်ားကသာလွ်င္ ဆံုးျဖတ္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည္။ တရားစီရင္ေရးႏွင့္ တရားသူႀကီးတို႔၏ အခန္းက႑သည္ ေရွ႕တန္းသို႔ ေရာက္ရွိေနေသာေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီ၏ အေျခခံစံ ႏႈန္းမ်ားျဖစ္သည့္ အမ်ားစုသည္ အႏုိင္ (Majority Right)ကို ခ်ိဳးဖ်က္သကဲ့သို႔ပင္ ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း John Rawl ၏ Theory Of Justice, Justice as Fairness ကဲ့သုိ႔ေသာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအသစ္မ်ားကို တရားစီရင္ေရးတြင္ ထည့္သြင္းထားသျဖင့္ နစ္နာသူ အနည္းဆံုးတြင္လည္း ၎တို႔ႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြသည့္ အက်ိဳးခံစားခြင့္မ်ားကို ခံစားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔မွသာလွ်င္ ဒီမိုကေရစီ၏ အေျခခံစံႏႈန္းျဖစ္ေသာ အမ်ားစုအႏုိင္ (Majority Right)ကို ခံစားႏိုင္ေအာင္ ထည့္သြင္းက်င့္သံုးထားသည္။
ႏုိင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ ႏုိင္ငံတကာခံုရံုးမ်ားတြင္လည္း ယေန႔ လက္ခံက်င့္သံုးအေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသည့္ တရားစီရင္ေရးနည္းလမ္းမ်ား က်င့္သံုး ေဆာင္ရြက္မႈအယူအဆမ်ားႏွင့္ သေဘာထားတူညီသည္။ တရားစီရင္ေရးနည္းလမ္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေသာ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ ပြဲရလဒ္၊ ေတာင္အာဖရိကႏုိင္ငံ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္၏ အခန္းက႑၊ ဥေရာပသမဂၢတြင္ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံ၏ အခန္းက႑ႏွင့္အဆင့္ကို သတ္မွတ္ျခင္း၊ ေခ်ခ်င္းညွာစစ္ပြဲမ်ား၊ အာဂ်င္တီးနားႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရးမူဝါဒ၊ အစၥေရးႏုိင္ငံ၏ တည္ေထာင္မႈ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္တြင္ ပါဝင္ေသာ “ဂ်ဴးမ်ားႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံေတာ္”၊ ကေနဒါျပည္ေထာင္စုႏုိင္ငံႏွင့္ က်ဴးဘက္ျပည္နယ္ခြဲထြက္မႈ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ စေသာျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ အပူတျပင္း ျငင္းခုန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေရေသာ ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ား၏ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာမ်ားသည္ ႏုိင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ ႏုိင္ငံတကာခံုရံုးမ်ားမွ ႏုိင္ငံေရးကို တရားစီရင္ေရးနည္းလမ္း က်င့္သံုးလ်က္ ေျဖရွင္းဆံုး ျဖတ္ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ရေသာ သာဓကျဖစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီအေရးႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဟူေသာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥေပဒဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံေရး၏ အႏၱိမရည္ရြယ္ခ်က္ကို ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ တရားရံုးမ်ားက တရားစီရင္ေရးနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီတရားစီ ရင္ေရး ဥပေဒျပဳအာဏာတို႔ တစ္စံုတစ္ရာ အားနည္းၾကလွ်င္ ထိုႏုိင္ငံရွိ လူမႈဝန္းက်င္သည္ အလားအလာမေကာင္းတတ္သလို လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ လံုျခံဳ ေရးသည္လည္း အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရျခင္းကို ကာကြယ္ရာေရာက္မည္။
ျပည္သူ႔ကိုယ္စားျပဳအဖြဲ႕အစည္း၊ ျပည္သူတို႔က အပ္ႏွင္းထားေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ကိုင္စြဲၿပီး ျပည္သူ႔ေကာင္းက်ိဳးဝန္ကိုထမ္းရသည့္ အဖြဲ႕သည္ အစိုးရပင္ျဖစ္သည။ ႏုိင္ငံ၏ အနာဂတ္သည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ သံုးစြဲသူတို႔၏ ပညာ၊ အေျမာ္အျမင္ေပၚတြင္ မူတည္သည္။ ဒီမိုကေရစီဖြံ႕ၿဖိဳး ေရးအတြက္ လိုအပ္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ေသာ တရားဥပေဒစီရင္ေရးကို တစ္စံုတစ္ရာ အင္အားရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းသည္ ျပည္သူႏွင့္ လူ႕အသိုင္းအ ဝိုင္းကို ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ အာမခံခ်က္ေပးျခင္းျဖစ္သည္ဟု ခံယူထားၿပီး တရားဥပေဒႏွင့္ တရားစီရင္ေရးကို တစ္စံုတစ္ရာ ပံ့ပိုးေထာက္ပံ့သင့္ၿပီး တရားရံုး မ်ားႏွင့္ တရားသူႀကီးမ်ားကလည္း သေကၤတခ်ိန္ခြင္ကို အလွဆင္သည္ထက္ပိုၿပီး တန္ဖိုးထားတတ္ၾကရန္ လိုအပ္ေပမည္။
*****************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.