INTERNATIONAL MEDIA (2) |
ႏိုင္ငံတကာသတင္းမ်ား (၂)
(28 May 2013 ရက္စဲြပါ RINF မွ Health of 1000s at risk in Myanmar ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
(28 May 2013 ရက္စြဲပါ BBC News မွ Burma Muslim-Buddhist Larhes crupt in Shan State ကိုဘာသာ ျပန္သည္)
(AFP သတင္းမွ 28 May 2013 ရက္စြဲပါ “UN envoy attends Myanmar talks with rebels” သတင္း ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာမွာ က်န္းမာေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ အႏၱရာယ္မ်ားရွိေနဟု ဆို
(28 May 2013 ရက္စဲြပါ RINF မွ Health of 1000s at risk in Myanmar ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
Photo Credit By Press TV
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္းတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္ဆလင္မ်ားအေပၚ ျမန္မာအစိုးရကကန္႔သတ္မႈမ်ား ခ်မွတ္ထားျခင္း ေၾကာင့္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာမွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ အေျခခံဝန္ေဆာင္မႈ မ်ားမရရွိပဲ ျဖစ္ေနရေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ အုပ္စုျဖစ္ေသာ Medicines Sans Frontieres (နယ္စည္းမျခားဆရာဝန္မ်ား-MSF) ကေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
အဂၤါေန႔က နယုူးေယာက္ၿမိဳ႕တြင္ ထုတ္ေဝခဲ့ေသာ ေက်ညာခ်က္တြင္ အဆိုပါအကူအညီေပးေရးအုပ္စု၏ ရခိုင္ ျပည္နယ္တြင္ အေရးေပၚအေျခအေနညွိႏႈိင္းေရးမွဴး Ronald Kermer ကေျပာၾကားရာတြင္ အစိုးရသည္ လူဦးေရ (၁၄၀၀၀၀) ခန္႔ကို ယာယီစခန္းမ်ားတြင္ ပိတ္ေလွာင္ထားသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ထို႔အျပင္ မိမိေနအိမ္တြင္ပင္ ေနထိုင္ၾကသူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ၏ ခရီးသြားလာမႈမ်ားကိုလည္း ျပင္းထန္စြာကန္႔ သတ္ ထားသည္ဟု ၎က ေဖာ္ျပထားပါသည္။
“MSF ဟာရြာလံုးကၽြတ္အေျခခံဝန္ေဆာင္မႈေတြ ျဖတ္ေတာက္ျခင္းခံထားရတဲ့ ေဒသေတြကေန မၾကာေသးခင္ ကမွ ျပန္လာတာပါ” ဟု Kremer ကေျပာပါသည္။
အမည္မေဖာ္လိုသူတစ္ဦးက အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ရသူမ်ားအား တားျမစ္ထားမႈတြင္ ေဆးရံု သို႔မဟုတ္ စာသင္ေက်ာင္း သို႔ပင္သြားခြင့္မျပဳေၾကာင္းေျပာခဲ့သည္ကို MSF က ကိုးကားေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ၎တို႔ကို ငါးဖမ္းရန္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ထင္းေခြရန္ေသာ္လည္းေကာင္း ခြင့္မျပဳေၾကာင္း ဆိုပါသည္။ ၎တို႔မွာ စစ္သား အေစာင့္အေရွာက္ျဖင့္ တစ္ႀကိမ္တြင္ ႏွစ္ဦး သံုးဦးသာ ၎တို႔၏ လယ္မ်ားသို႔ သြားခြင့္ျပဳသည္ဟု ဆိုပါသည္။
“ဒီေၾကာက္ရြ႕ံမႈဟာ မုန္တိုင္းမဟာစင္ အႏၱရာယ္ကိုပင္ မမႈႏိုင္ေအာင္ ပ်ံ႕ႏွံေနခဲ့ပါတယ္။ အမ်ားစု ကေျပာျပၾကတာ ကေတာ့ သူတို႔ဟာ ဒီေနရာက ေရြ႕ရမွာ သိပ္ေၾကာက္ေနၾကတယ္တဲ့။ သူတို႔ဘယ္ေရာက္မယ္ဘာေတြျဖစ္မယ္ဆိုတာကိုလဲ မသိၾကဘူး” ဟု Kermer က ျဖည့္စြက္ေျပာပါသည္။
MSF ကျမန္မာအစိုးရအားအဆိုပါ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့မ်ားအား က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ေနအိမ္မ်ားရရွိေရး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ေတာင္းဆိုခဲ့ပါသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ အစြန္းေရာက္ဗုဒၶဘာသာမ်ားႏွင့္ မြတ္ဆလင္မ်ားၾကား ရန္ပြဲမ်ားၿပီးေနာက္ အစိုးရသည္ စစ္ေတြ အနီးတဝိုက္တြင္ေနထိုင္ေသာ မြတ္ဆလင္မ်ားကို ခရီးသြားလာျခင္းအတြက္ ကန္႔သတ္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာရွစ္သိန္းခန္႔မွာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ပိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ားမရၾကပဲ၊ ၎တို႔ အေပၚအၾကမ္း ဖက္ျခင္း၊ ႏွိပ္ကြပ္ျခင္းႏွင့္ႏွင္ထုတ္ျခင္းမ်ား အခ်ိန္မေရြးခံရႏုိင္သည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိပါသည္။
ျမန္မာအစိုးရသည္ လက္ရွိအားျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာကရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပး တရားဝင္အေနအထားတစ္ခု ေပးရန္ ဖိအား ေပးေနေသာ္လည္း ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ကိစၥကို ျငင္းဆန္ေနဆဲျဖစ္ပါသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္ဆလင္မ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ ႏွိပ္စက္ခံရျခင္း၊ လစ္လ်ဴရႈခံရျခင္းႏွင့္ ဖိႏွိပ္ခံ ရျခင္းမ်ားကို ႀကံဳခဲ့ရၾကရပါသည္။
အစြန္းေရာက္မ်ားသည္ မၾကာခဏရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို တိုက္ခိုက္ၿပီးရြာမ်ားကို မီးရႈိ႕ေလ့ရွိပါတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္ သည္ ရြာမ်ားကို မီးရႈိ႕ရန္ ဓါတ္ဆီမ်ားပံ့ပိုးေပးသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ျမန္မာအစိုးရမွာလည္း မြတ္ဆလင္လူနည္းစုအေပၚ အကာအကြယ္မေပးႏုိင္ျခင္းအတြက္ စြပ္စြဲခံေနရ ပါသည္။
ျမန္မာအတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာလည္း အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ သူ၏ရပ္တည္ ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဝဖန္မႈမ်ားႀကံဳေနရပါသည္။ ႏိုဘယ္ဆုရွင္သည္ ျမန္မာစစ္တပ္က ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ ႏွိပ္ကြပ္မႈမ်ား ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဝဖန္ရန္ျငင္းဆိုခဲ့ပါသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ ဝါရွန္၊ တူရကီ၊ ဘဂၤလီ ႏွင့္ ပသန္မူရင္းမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ဆိုၾကၿပီး ၈ ရာစုမွ စ၍ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
ႏိုင္ငံတကာလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႕ႏွင့္ Human Rights Watch တို႔သည္ သီးျခားစီ ေက်ညာခ်က္ မ်ား ထုတ္ျပန္၍ ျမန္မာအစိုးရအား ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္ဆလင္မ်ားအေပၚအစြန္းေရာက္မ်ား၏ အႏၱရာယ္ေပးမႈ ကာကြယ္ ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္မူဆလင္ၾကားရန္ပြဲျဖစ္ပြား
(28 May 2013 ရက္စြဲပါ BBC News မွ Burma Muslim-Buddhist Larhes crupt in Shan State ကိုဘာသာျပန္သည္)
Photo Credit by AP
ျမန္မာႏို္င္ငံ၏အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း ရွမ္းျပည္နယ္၏ၿမိဳ႕ေတာ္ လားရႈိးၿမိဳ႕တြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္မူဆလင္အၾကား ဘာသာ ေရးအရ ရန္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သတင္းမ်ားရရွိခဲ့ပါသည္။
မူဆလင္အမ်ိဴးသားတစ္ဦးက ဗုဒၶဘာသာအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကို ဓာတ္ဆီဆိုင္တြင္ ေလာင္ဆာဆီႏွင့္ေလာင္း၍ မီးရႈိ႕ သည္ဟူေသာ ေကာလဟလေပၚထြက္လာရာမွ စတင္ျဖစ္ပြားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
အဆိုပါ အမ်ိဳးသမီးကို မီးေလာင္ဒဏ္ရာျဖင့္ ေဆးရံုသို႔ေခၚေဆာင္သြားပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္လပိုင္းအတြင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မတူေသာအုပ္စုမ်ားအၾကား အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ပိုမိုဆိုးရြားလာပါသည္။
အဆုိပါ အမ်ိဳးသမီးအား မီးရႈိ႕သည္ဟု စြပ္စြဲခံရသူအမ်ိိဳးသားကို ဖမ္းဆီးထားေသာ္လည္း လူအုပ္ႀကီးက အဆိုပါ အမ်ိဳးသား ကို ထုတ္ေပးရန္ေတာင္းဆိုေနသည္ဟု ၿမိဳ႕ခံမ်ားကေျပာပါသည္။
၄င္းအား ထုတ္မေပးေသာေၾကာင့္ လူအုပ္ႀကီးသည္ မြတ္ဆလင္မ်ားပိုင္ေသာဆိုင္မ်ားႏွင့္ ဗလီတစ္လံုးကို မီးရိႈ႕ခဲ ့သည္ဟု သတင္းမ်ားကဆိုပါသည္။
ၿမိဳ႕ခံမ်ား၏အဆိုအရ အာဏာပိုင္မ်ားက ၿမိဳ႕ကို ကာဗ်ဴးထုတ္ျပန္ခဲ့သည္ဟု သိရွိရပါသည္။
“ၿမိဳ႕ေနရာအခ်ိဳ႕မွာ မီးရႈံ႕ၾကတာေတြ႔ပါရတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေျခေနကေတာ့ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့အေျခေနရွိပါတယ္” ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူ အစိုးရတာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက AFP သတင္းဌာနသို႔ေျပာပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္မတ္လက မိတၳီလာတြင္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ရာ အမ်ားစုမူဆလင္မ်ားပါဝင္ေသာ လူ (၄၃) ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး၊ အျခားၿမိဳ႕မ်ားသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ့ပါသည္။
ပဋိပကၡစတင္ျဖစ္ပြားေသာဆိုင္ရွင္ႏွင့္ အျခားမူဆလင္(၄)ဦးအား အၾကမ္းဖက္မႈစတင္ျဖစ္ပြားေစျခင္းေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့ သည့္လက ေထာင္ခ်ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားကိုမူ မိတၳီလာရန္ပြဲအတြက္ တရားရံုးသို႔ တင္ပို႔ျခင္းမရွိေသးေပ။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ျဖစ္ပြားေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားတြင္ လူေပါင္း(၂၀၀)နီးပါး ေသဆံုးၿပီး လူေပါင္း ေသာင္းခ်ီ၍ ေနအိမ္မ်ားကိုစြန္႔ခြာထြက္ေျပးၾကရပါသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာပဋိပကၡတြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း မခံရသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားပါဝင္ခဲ့ၾကပါသည္။
အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားၿပီးေနာက္ အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားမွာ ႀကီးစြာခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားရွိေနရာ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ရသူ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ားစုမွ ယာယီတဲမ်ား၊ မိုးကာတဲမ်ားႏွင့္သာေနထုိင္ေနၾကရပါသည္။
လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ားက ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားသည္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကိုႏွိပ္ကြပ္ရာတြင္ ပါဝင္ပတ္သတ္ ေၾကာင္း ေဝဖန္ခဲ့ၾကပါသည္။
အစိုးရႏွင့္ KIO ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ကုလကိုယ္စားလွယ္တက္ေရာက္
(AFP သတင္းမွ 28 May 2013 ရက္စြဲပါ “UN envoy attends Myanmar talks with rebels” သတင္း ကို ဘာသာျပန္ဆို သည္)
လြန္ခဲ့ေသာ ၂ ႏွစ္က ျမန္မာအစိုးရတပ္ႏွင့္ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္မ်ားအၾကား တိုက္ပဲြမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမေန႔က ျပည္တြင္း၌ပထမဆံုးေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈျပဳလုပ္ရာတြင္ ကုလသမဂၢအႀကီးတန္း ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦး တက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
ႏိုင္ငံတစ္လႊား လူမ်ိဳးေရးအံုၾကြမႈႏွင့္အတူႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္း တရုတ္နယ္စပ္ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ေသြးစြန္းေသာ တိုက္ပြဲ မ်ားက စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္မွ ရုန္းထြက္လာေသာ ႏုိင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲ လကၡဏာေကာင္းမ်ားကို ေလာင္းရိပ္မိုး လ်က္ရွိသည္။
“ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ပဋိပကၡျပန္လည္ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ပိုင္း မေန႔က ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ေတာ္၌ ေကအိုင္အိုကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျပည္တြင္းေတြ႕ဆံုမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္” ဟု အမည္မေဖာ္လိုေသာ တာဝန္ရွိသူကဆိုပါသည္။
ယခင္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားမွာ နယ္စပ္တစ္ဖက္ တရုတ္ျပည္တြင္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ယခု ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တရုတ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အျခားတိုင္းရင္းသားအုပ္စုကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္အတူ ကုလအေထြ ေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ဗီေဂ်းနမ္ဘီယာလည္း ေလ့လာသူအျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု သိရွိရ သည္။
ရန္ကုန္မွ ကုလတာဝန္ရွိသူမ်ားက နမ္ဘီယာ၏ က႑ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မွတ္ခ်က္ေပးရန္ ျငင္းဆိုၾကသည္။
အစည္းအေဝးသို႔တက္ေရာက္ခဲ့သူ Myanmar Peace Center မွ ဦးေဇာ္မင္းဦးက ယခုေတြ႕ဆံုမႈသည္ အလြန္ ေကာင္းေၾကာင္း သံုးသပ္သည္။
“ႏိုင္ငံေရး ဒိုင္ယာေလာ့ စတင္ႏုိင္ဖို႔လုပ္ငန္းစဥ္ကို အဓိကေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အပစ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ဒုကၡသည္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးလုပ္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္အုပ္စုေတြနဲ႔ ဘယ္လို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကမလဲ ဆိုတာကို လည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္” ဟု ၎က ေျပာၾကားသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲသည္ သံုးရက္ၾကာျမင့္ဖြယ္ရွိေၾကာင္းတက္ေရာက္သူမ်ားကဆိုပါသည္။
သယံဇာတၾကြယ္ဝမႈ၍ တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ထိစပ္ေနေသာ ေျမာက္ပိုင္းကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ၁၇ ႏွစ္အၾကာ အပစ္ရပ္စဲ ထားခဲ့ၾကေသာ အစိုးရတပ္ႏွင့္ကခ်င္တပ္ဖဲြ႕အၾကား တိုက္ပဲြမ်ားျပင္းထန္စြာျပန္လည္ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ ေဒသခံျပည္သူ ေသာင္းဂဏန္းခန္႔မွာ အိုးအိမ္မ်ား စြန္႔ခြာထြက္ေျပးေန ၾကရသည္။
ၿပီးခဲ့ေသာ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ျမန္မာအစိုးရတပ္က KIA တပ္ဖြဲ႕ကိုေလေၾကာင္းမွ တိုက္ခိုက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ ၏ ျပစ္တင္ေဝဖန္မႈမ်ား ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။
ထိုးစစ္ရပ္ဆိုင္းမည္ဟူေသာ အစိုးရ၏ အဆက္မျပတ္ကတိေပးမႈမ်ားကို ကခ်င္လက္နက္ကိုင္လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕က သတိႀကီးႀကီးျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္တုန္႔ျပန္ရင္း၊ ၿပီးခဲ့ေသာ လကုန္ပိုင္းအတြင္း တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ေလွ်ာ့နည္းလာခဲ့သည္။
ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အတြက္ တုိက္ပြဲဝင္ေနေသာ ကခ်င္တို႔က မည္သည့္ညွိႏႈိင္းမႈတြင္မဆို ႏိုင္ငံေရးအခြင့္အေရး ပိုမိုရရွိေရးေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးရမည္ဟု ေျပာၾကားပါသည္။
မေန႔က ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံပိုင္ျမန္မာ့ရုပ္သံက ည ၈ နာရီ သတင္းအစီအစဥ္တြင္ သတင္း ဗီဒီယိုအျဖစ္ထိပ္ဆံုးမွ ထုတ္လႊင့္သြားေသာ္လည္း၊ တပ္မေတာ္ပိုင္ျမဝတီရုပ္သံကမူ ဗီဒီယိုမပါဝင္ပဲ သာမန္သတင္းအျဖစ္သာ ဖတ္ၾကားသြားခဲ့သည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ အကဲခတ္ေလ့လာသူမ်ားက ေျပာၾကားသည္။