INTERNATIONAL MEDIA (2) |
ႏိုင္ငံတကာသတင္းမ်ား (၂)
အေမရိကန္တို႔အေနျဖင့္ ျမန္မာ၊ ဂ်ပန္ႏွင့္ အာရွဗပာုိျပဳဝါဒကို ျပန္လည္သံုးသပ္၍ ေရွွ႕ဆက္ရန္လို
(29 July 2013 ရက္စြဲပါ Japan Times မွ Curtis S.Chin ေရးသားေသာ Taking stock of Burma, japan and ‘pivot to Asia’ ကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္)
အေမရိကန္သမၼတ Barak Obama သည္ ၎ဒုတိယအႀကိမ္သက္တမ္းစကတည္းက အဓိကမဲေပးမႈမ်ားတြင္ ၎အေပၚ ထင္ျမင္ခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ မဲေပးရာတြင္(approval rating)သိသာစြာ ထိုးက်ေနခ်ိန္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္ဦး လွည့္ရန္ စိတ္ျဖစ္ေပၚခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ႏိုဝင္ဘာလက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ သမိုင္းဝင္ခရီးစဥ္အျဖစ္ သြားေရာက္ခဲ့ရာ၊ Obama အေနျဖင့္ ျပန္လည္ အေရြးခံရၿပီး ပထမဆံုးအႀကိမ္ ႏိုင္ငံျခားခရီးစဥ္ျဖစ္႐ံုမွ်မက လက္ရွိအေမရိကန္သမၼတတစ္ဦးအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ေသာ ပထမဆံုးခရီးစဥ္ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေမလကသြားေရာက္ခဲ့ေသာ ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Shinzo Abe ႏွင့္မတူေပ။ ၎၏ ခရီးစဥ္သည္ ၁၉၇၇ ေနာက္ပိုင္း ဂ်ပန္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး၏ ပထမဆံုးခရီးစဥ္ျဖစ္ၿပီး၊ တစ္ျပည္လံုးကြ်တ္နီးပါး ေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ပြဲရၿပီး ႏွစ္လအၾကာတြင္ျဖစ္သည့္အျပင္ ျပည္တြင္းအေကာင္းျမင္မႈကို အားေကာင္းစြာ ရရွိထားခ်ိန္ျဖစ္သည္။ Obama မွာမူ ခက္ခဲေသာ အခ်ိန္မ်ားကို ျဖတ္သန္းေနရခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိ ေအာင္ျမင္ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဗပာုိျပဳထားမႈ(pivot on Pourma)ကို အေလးေပးမႈ ေလွ်ာ့ခ်မည္ဆိုပါက မွားယြင္းလိမ့္မည္ျဖစ္ပါသည္။
မၾကာေသးမီက Pew Research ဆႏၵမဲေပးမႈအစီအစဥ္က ျပဆိုရာတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇန္နဝါရီလကတည္းက အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္အတြက္ ထင္ျမင္ခ်က္အတည္ျပဳမႈ ေကာက္ယူရာတြင္ ယခင္ ၅၅% မွ ၄၉%ထိ ၆% က်ဆင္း လာခဲ့ပါသည္။ Obama သည္ ၎၏ေရွ႕က ယခင္သမၼတမ်ားနည္းတူ အိမ္တြင္ေန၍ ကြဲျပားေနေသာ အစိုးရႏွင့္ ဆက္ဆံေနမည့္အစား ႏိုင္ငံျခားသို႔ထြက္၍ ခင္မင္ဖြယ္ေကာင္းမည့္ ပရိသတ္ႏွင့္ ပိုမိုေခ်ာေမြ႕မည့္အခ်ိန္မ်ားကိုသာ ရွာေဖြရန္ဆႏၵရွိလိမ့္မည္ျဖစ္ပါသည္။
စာေရးသူသည္ သမၼတ George W.Bush ႏွင့္ Obama တို႔လက္ထက္တြင္ အာရွဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဘဏ္(ADB)အတြက္ အေမရိကန္သံအမတ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး၊ ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလက ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ မႏၱေလးၿမိဳ႕သို႔ သာမန္ႏိုင္ငံသားခရီးသည္ တစ္ဦးအျဖစ္ သြားေရာက္ခဲ့ပါသည္။ ယခုလတြင္မူ စာေရးသူသည္ တစ္ခ်ိန္က ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ရန္ကုန္သို႔သြားေရာက္ ခဲ့ပါသည္။ စာေရးသူ ADB တြင္တာဝန္ထမ္းေဆာင္စဥ္က အေမရိကန္၏အေရးယူမႈမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေခ်းေငြမ်ား ျပန္မဆပ္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔သြားေရာက္ရန္ မသင့္ေလ်ာ္ခဲ့ေပ။
ယခုအခါ အခ်ိန္မ်ားလည္းေျပာင္းလဲခဲ့ပါၿပီ။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသည္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို ေကာင္းစြာနားလည္သည့္အေလ်ာက္၊ ဂ်ပန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကတင္ရွိေနေသာ ေၾကြးၿမီမ်ားကို ပယ္ဖ်က္ေပးၿပီး ႏိုင္ငံစံုဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဘဏ္မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအကူအညီမ်ားေပးႏိုင္ေရး အရွိန္ျမွင့္ရာတြင္ အေထာက္အကူျပဳရန္ လုပ္ေဆာင္ခ့ဲပါသည္။
အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပစီးပြားေရးအရ အေရးယူမႈမ်ားကို ႐ုတ္သိမ္းေပးျခင္း(သို႔) ယာယီ႐ုတ္သိမ္း ေပးျခင္းမ်ားႏွင့္အတူ ႏိုဝင္ဘာလက အေမရိကန္သမၼတ၏ သြားေရာက္လည္ပတ္မႈသည္ တစ္ခ်ိန္က အပယ္ခံႏိုင္ငံအတြက္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို အားေပးရန္ရည္ရြယ္ခဲ့ပါသည္။
စာေရးသူအတြက္မူ ဂ်ပန္၏ လက္ရွိဆက္ဆံေရးလကၡဏာမ်ားႏွင့္ အေမရိကန္၏အာရွဗပာုိျပဳမူဝါဒတို႔သည္ Obama ႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ပာီလာရီကလင္တန္တို႔၏ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္အၿပီး လအတန္ၾကာသည့္တိုင္ ျမင္သာထင္သာရွိေနဆဲျဖစ္ပါသည္ပာု ဆိုခ်င္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား၊ ျပည္တြင္း ဘာသာေရးႏွင့္ တိုင္းရင္းသားတင္းမာမႈမ်ားမွာ အလြန္စိုးရိမ္ရေသာ အေနအထားတြင္ ဆက္လက္ရွိေနေသးေသာ္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားမွာ ဆက္လက္သက္ဝင္ေနဆဲပင္ျဖစ္ပါသည္။
ယေန႔အခ်ိန္သည္ အေမရိကန္၏ အေရွ႕ဗပာုိျပဳမူဝါဒကို ပို၍ျမင္သာထင္သာရွိေစမည့္ စတိုးဆိုင္မ်ားတြင္ အိုဘားမားတီရွပ္ ခ်ိတ္ဆြဲျခင္း၊ အိုဘားမားႏွင့္ ကလင္တန္တို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ဖက္လဲတကင္းပံုမ်ား ခ်ိတ္ဆြဲထားသည့္ အေျခအေနမ်ိဳးမပာုတ္ေတာ့ပါ။ ၾကပ္ေနသည့္ လမ္းမ်ားေပၚတြင္ တိုယိုတာကားမ်ား ဝင္ေရာက္ေနသည့္ ျမင္႐ိုးျမင္စဥ္ ျမင္ကြင္းမ်ိဳးမပာုတ္သည့္တိုင္ အေမရိကန္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတိုးတက္ေနမႈကို ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။ ကိုကာကိုလာ ဆိုင္းဘုတ္ ေထာင္ထားျခင္း၊ အေမရိကန္ေက်ာင္းဆရာမ်ား၊ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းမ်ား၊ အေမရိကန္စီးပြားေရး ဦးေဆာင္ပုဂၢိဳလ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား စသည္တို႔သည္ သန္း(၆၀)ရွိေသာ ျပည္သူမ်ားရွိ တိုင္းျပည္မွ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရယူရန္ လာေရာက္ေနသည္ကို ေတြ႕ေနရပါၿပီ။
ဝါရွင္တန္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ အသံုးခ်ရမည့္အေရးပါေသာ အမွန္တရားကို သေဘာ ေပါက္ရမည့္ အခ်က္တစ္ခုလည္းရွိေနပါသည္။ ဝါရွင္တန္တြင္ ယခုေနာက္ဆံုး လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ေပါက္ၾကားမႈမ်ား၊ ဘတ္ဂ်က္သေဘာ မတူမႈမ်ားႏွင့္ အျခားအမႈမ်ားေပၚေပါက္ေနခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္သည္ အေမရိကန္၏ ကတိကဝတ္မ်ားႏွင့္ အာ႐ံုျပဳမႈမ်ားအေပၚ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္မႈမ်ားႏွင့္ ေမးခြန္းထုတ္ယူမႈမ်ားရွိေနပါသည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ အျခားတိုင္းျပည္မ်ားက အေမရိကန္၏ဆက္ဆံေရးပံုစံသစ္ကို တိတ္တဆိတ္ ႀကိဳဆိုေနၾကမည္ လည္းျဖစ္သည္။
အေမရိကန္၏ ျမန္မာကိုဗပာုိျပဳျခင္း(U.S. Pivot on Burma)ပာုဆိုဆို အေမရိကန္၏ အာရွကိုဗပာုိျပဳျခင္း(U.S Pivot on Asia)ပာုေျပာေျပာ ၎တို႔မွာ ယေန႔လူပိုႀကိဳက္ေသာ စကားလံုးျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညွိျခင္းမွတစ္ဆင့္ လုပ္ေဆာင္ေနပါသည္။ ယင္းသို႔လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ သံတမန္ေရးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ဆက္ဆံေရးကို ေက်ာ္လြန္၍ စီးပြားေရး၊ ပညာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈတို႔ကိုပါ ျခံဳငံုမိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္လိုအပ္ပါသည္။
အာရွကိုဗပာုိျပဳျခင္းကို အားေကာင္းေအာင္လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ မူဝါဒေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္ ျပည္သူ-ပုဂၢလိက ပူးေပါင္းႀကိဳးပမ္းမႈႏွင့္ ပါတနာရွစ္ျပဳမႈမ်ားကို အားေပးရမည့္ အစီအစဥ္မ်ားပါဝင္ပါသည္။ သို႔မွသာ ဖလွယ္ေရး အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ အေမရိကန္ စီးပြားေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ပညာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အတိအက်ဆိုရေသာ္ ေသးငယ္ေသာ အင္စတီက်ဳးရွင္းမ်ား အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသသို႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ျခင္းမ်ား တိုး၍လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
ေရရွည္သက္ေရာက္မႈမ်ား ပိုမိုေသခ်ာေစေရးအတြက္ အေမရိကန္၏ဆက္ဆံေရးႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား သည္ ေန႔စဥ္ျပည္သူခ်င္းႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းခ်င္း ဆက္ဆံေရးအဆင့္တြင္ မ်ားစြာအေရးပါလွပါသည္။ ယခု ေလာေလာဆယ္တြင္ အေမရိကန္၏ဗပာုိျပဳမႈကို ျပန္လည္သံုးသပ္၍ ျပန္လည္ထိန္းညွိမႈ(Rebalance)ကို ျပန္လည္ ထိန္းညွိမႈ ျပဳလုပ္ရန္ အခ်ိန္က်န္ရွိေနေသးသည္ပာုဆိုခ်င္ပါသည္။
ဆိုလိုသည္မွာ အမွန္တကယ္ျဖစ္ၿပီး အေရးႀကီးသည့္ကိစၥရပ္မ်ားကိုသာ အားထုတ္မႈျပဳရန္ႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈျပဳရန္ပာု ဆိုလိုပါသည္။
ထို႔အျပင္ အေမရိကန္၏စီးပြားေရး၊ ပညာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာမ်ား အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသတြင္ ပိုမိုပါဝင္လာ သည္ႏွင့္ အမွ် ဂ်ပန္ႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားသည္ ပိုမိုလြတ္လပ္ေသာ၊ ပိုမိုၿငိမ္းခ်မ္းေသာ၊ သာယာဝေျပာေသာ ေဒသျဖစ္ေရး လုပ္ေဆာင္ရင္း အက်ိဳးအျမတ္ ရႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။
ထိုသို႔ေသာ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စတင္ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ျဖစ္ေစ အျခားအာရွ၏ အျခားေနရာတြင္ျဖစ္ေစ အခက္အခဲ၊ ျပႆနာ၊ ေႏွာင့္ေႏွးမႈမ်ား မလြဲမေသြၾကံဳရႏိုင္ပါသည္။ ထိုနည္းတူစြာပင္ ထိုသို႔ေသာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားလုပ္ေဆာင္လာျခင္းေၾကာင့္ မူဝါဒခ်မွတ္သူမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားအေနျဖင့္ ၎တို႔အေပၚ ထင္ျမင္ခ်က္ေကာက္ခံရာတြင္(approval rating)တြင္ အတတ္အက်မ်ား မလြဲမေသြၾကံဳႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အာရွ-ဂ်ပန္တြင္ျဖစ္ေစ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ျဖစ္ေစ အေမရိကန္ပါဝင္ပတ္သက္မႈအတြက္ ပိုမိုတြန္းတြန္းတိုက္တိုက္ႏွင့္ ပာန္ခ်က္ညီမပာာဗ်ဴပာာကို မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္ႏွင့္မွ် ေနာက္မဆုတ္သင့္ေပ။ ကာကြယ္ေရး၊ သံတမန္ေရးတို႔ထက္ ေက်ာ္လြန္၍ နယ္ပယ္အေတာ္မ်ားမ်ား ျခံဳငံုမိေအာင္ ႀကိဳးပမ္းသင့္လွေပသည္။