ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး သတင္းစဥ္
- ႏုိင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား မျပဳလုပ္ရေသးခင္ စီမံကိန္းမ်ား မျပဳလုပ္ၾကရန္ BNI ေျပာၾကား
- လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြးမည့္ လိုင္ဇာညီလာခံ “ဝ”ႏွင့္ မိုင္းလား တို႔တက္ ေရာက္မည္ မဟုတ္
ႏုိင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား မျပဳလုပ္ရေသးခင္ စီမံကိန္းမ်ား မျပဳလုပ္ၾကရန္ BNI ေျပာၾကား
ႏုိင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား မျပဳလုပ္ရေသးခင္ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ စီမံကိန္းမ်ား မျပဳလုပ္ၾကရန္ ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေစာင့္ၾကည့္ေရး ႏိုင္ငံတကာ ျမန္မာသတင္းအဖြဲ႕ (BNI) ၏ ေအာက္တုိဘာ ၂၈ ရက္ေန႔ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ ျမန္မာမီဒီယာ စာၾကည့္တုိက္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရွိရသည္။
အဆိုပါ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ BNI ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ နန္းေဖာ့ေဂ (KIC အယ္ဒီတာခ်ဳပ္) ၊ ႏုိင္ကဆုမြန္ (လြတ္လပ္ေသာ မြန္သတင္းေအဂ်င္စီမွ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္) ႏွင့္ ေရႊဂက္စ္အဖြဲ႕ဥကၠ႒ ဦးဝင္းေအာင္တုိ႔မွ တက္ေရာက္ရွင္း လင္းခဲ့ၿပီး အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလတြင္ တရားမွ်တေရး၊ ဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးရရွိေစရန္အတြက္ ႏုိင္ငံေရးအရ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အသြင္ကူးေျပာင္းႏုိင္ရန္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ အေထာက္အကူ ျပဳႏုိင္ေရးတုိ႔အတြက္ အစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆုိပါအစီရင္ခံစာ၏ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အျဖစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္မႈ ကိစၥမ်ားကုိ အေလးေပးေဆာင္ရြက္ေနျခင္းက အလြန္အမင္း အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားၿပီး အဓိကက်သည့္ အခ်က္မ်ားအျဖစ္ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာမ်ား၊ လူမ်ဳိးေရး ၾကန္အင္လကၡဏာမ်ားအား အေလးေပး ေဆြးေႏြးျခင္းကုိ မေတြ႕ရေၾကာင္း အစပုိင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားၿပီး အဓိကက်သည့္ နစ္နာခံစားရမႈမ်ား အျဖစ္ စီးပြားေရး ႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ မမွ်တမႈမ်ား ၊ အထူးသျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရး စီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အက်ဳိးခံစားမႈ မရရွိဘဲ ဆုိးက်ဳိးမ်ားကုိသာ ရရွိေနသည့္ အေျခ အေနမ်ားကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။
၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ တုိင္းရင္းသားမ်ားက အပစ္ရပ္စဲ ထားခဲ့ၿပီးေနာက္ ၎တုိ႔၏ ေဒသအတြင္း ျမန္မာ့ ဦးပုိင္လီမိတက္ ၊ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေကာ္ပုိေရးရွင္းႏွင့္ ၎တုိ႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးမ်ားကုိ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကုိင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ ေျမယာမ်ား သိမ္းဆည္းခံရျခင္းမ်ား ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရျခင္းမ်ားကုိ ခံစားခဲ့ရေၾကာင္း မြန္ သတင္းေအဂ်င္စီ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ႏုိင္ကဆုမြန္ က ေျပာၾကားသည္။
“ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ေျမယာေတြကုိ သိမ္းပိုက္တာမ်ဳိးေတြ ရွိတဲ့အျပင္ သူတုိ႔သိမ္းတဲ့ ေျမယာပုိင္ရွင္ ေတြကုိ ညွင္းပန္း ႏွိပ္စက္တာေတြ ၊ သတ္ျဖတ္တာမ်ဳိးေတြ အခု အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ေရးထုိးထားတဲ့ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ အထိကုိ ရွိေနေသးတာကုိ ေတြ႕ရတယ္”ဟု ႏုိင္ကဆုမြန္က ေျပာၾကားသည္။
ထုိ႔ေနာက္ နအဖ ၊ နဝတ အစိုးရ လက္ထက္တြင္ တုိင္းရင္းသားမ်ား ႏွင့္ အပစ္ရပ္စဲၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ငန္း လုပ္ပုိင္ခြင့္မ်ား ေပးထားေသာ္လည္း အစုိးရသစ္ လက္ထက္တြင္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားအား ေျပာင္းလဲရန္ ဖိအားေပးသည္မွ စတင္ကာ တင္းမာလာခဲ့ၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ စစ္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့ သည္မွာ ႏုိင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား မျပဳလုပ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ အဆုိပါျဖစ္ရပ္အား သင္ခန္းစာယူကာ ေနာက္ေနာင္တြင္ ျဖစ္ေပၚမႈ မရွိေစရန္အတြက္ ပင္လုံကဲ့သုိ႔ တုိင္းရင္းသားအားလုံး ပါဝင္ သည့္ ညီလာခံမ်ဳိးတစ္ခုကုိ ေဖာ္ေဆာင္ရန္ ၎က ဆက္လက္ တုိက္တြန္းေျပာၾကားသည္။
ထုိ႔အျပင္ စီးပြားေရးျပႆနာသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ၊ အာဏာ ၊ ႏုိင္ငံေရးတုိ႔ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာေၾကာင့္ အထူး သျဖင့္ စီးပြားေရးတြင္ စစ္တပ္၏ လႊမ္းမုိးမႈအား ေလွ်ာ့ခ်ေပးရန္ႏွင့္ အထူးသျဖင့္ တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားရွိ သဘာဝ သယံဇာတမ်ားအေပၚ ပုိင္ဆုိင္မႈ၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈမ်ားအား အေျခခံဥပေဒတြင္ ထည့္သြင္းေရးဆြဲရန္ လုိအပ္သည္ဟု ေျပာၾကားသည္။
ယခု ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး ႏုိင္ငံတကာ ျမန္မာသတင္းအဖြဲ႕ (BNI) ၏ အစီရင္ခံစာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ကဆုမြန္က ရာခုိင္ႏႈန္း ၉ဝ အထိ မွန္ကန္ေၾကာင္းကုိ အာမခံႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး အဆုိပါ အစီရင္ခံစာကုိ တစ္ႏွစ္ နီးပါး ေလ့လာေရးသားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
YC
လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြးမည့္ လိုင္ဇာညီလာခံ “ဝ”ႏွင့္ မိုင္းလား တို႔ တက္ေရာက္မည္ မဟုတ္
တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတုိင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထုိးပြဲႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးမည့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ညီလာခံကို ေအာက္တုိဘာ ၃၀ ရက္ေန႔မွ ႏုိ၀င္ဘာ ၁ ရက္ေန႔ အထိ ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပမည္ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ ညီလာခံသို႔ “ဝ”ႏွင့္ မိုင္းလား တို႔မွ တက္ေရာက္ႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သိရသည္။
"‘၀’ အဖြဲ႕က ညီလာခံတက္မယ့္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ က်န္းမာေရး မေကာင္းဘူးဆုိတဲ့ အေၾကာင္းျပတယ္။ မုိင္းလားကလည္း ေခါင္းေဆာင္ေတြ က်န္းမာေရးမေကာင္းတာနဲ႔ အျခားအေၾကာင္းအရာေတြရွိလုိ႔ဆုိၿပီး ေျပာလာတယ္”ဟု ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ (KIO)၏ အရပ္ဘက္အရာရွိ ဦးဒြဲပီဆားက ဆိုသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ညီလာခံသုိ႔ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ေပါင္း ၁၉ ဖြဲ႕အား ဖိတ္ေခၚထားေသာ္လည္း မုိင္းလားႏွင့္ “၀”အဖြဲ႕မ်ား မတက္ ေရာက္ႏုိင္သျဖင့္ KIO အပါအ၀င္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ ၁၇ ဖြဲ႕မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသာ တက္ေရာက္မည္ျဖစ္သည္။
ယင္းအျပင္ ညီလာခံသုိ႔တက္ေရာက္ရန္ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) အဖြဲ႕ဝင္ ၁၁ ဦးမွာ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ KIO ဌာနခ်ဳပ္လုိင္ဇာၿမိဳ႕သုိ႔ ေအာက္တုိဘာလ ၂၈ ရက္ တြင္ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ဒီေန႔က UNFC က အဖြဲ႕ေတြ ၁၁ ဦး ေရာက္လာၿပီ။ မနက္ျဖန္ေတာ့ ၃၂ ဦး ေရာက္လာမယ္။ သူတုိ႔ကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေဆာင္အဖြဲ႕ (PCG) က အဖြဲ႕ေတြနဲ႔အတူ ေရာက္လာမယ္” ဟု ၎က ထပ္ေလာင္းဆိုသည္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ လိုင္ဇာညီလာခံႏွင့္ ပတ္သက္၍ “လက္ရွိ အေျခခံဥပေဒပါ အခ်က္ေတြနဲ႔ ဖက္ဒရယ္စနစ္ ကူးေျပာင္းေရးက ထိပ္တိုက္ ေတြ႕ႏိုင္စရာ ရွိတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီႏွစ္ခုၾကားမွာ ထိပ္တိုက္ေတြ႕လို႔ေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး။ ဒီႏွစ္ခုၾကားမွာ အကူးအေျပာင္း ညင္ညင္သာသာနဲ႔ ကူးေျပာင္းႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရွာမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု UNFC အတြင္းေရးမွဴး (၂) က ဆိုသည္။
ထို႔အျပင္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔ ရက္စြဲျဖင့္ KNU ႏွင့္ RCSS တို႔ ပူးတြဲထုတ္ျပန္သည့္ သေဘာထား ေၾကညာခ်က္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေဆြးေႏြးခ်က္မွာ မ်ားစြာကြဲလြဲမႈ ရွိမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ KNU မွာ တပ္ေပါင္းစု ဦးေဆာင္အဖြဲ႕ ျဖစ္၍ KNU ၏သေဘာထားသည္ က်န္အဖြဲ႕မ်ားကို ေလးေလးနက္နက္ ႐ိုက္ခတ္ေၾကာင္း ၎က ထပ္ေလာင္းဆိုသည္။
ေအာက္တိုဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ KNU ႏွင့္ RCSS တို႔ အဆိုပါ လက္နက္ကိုင္ ညီလာခံအတြက္ သေဘာထား ေၾကညာခ်က္ ရွစ္ခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ယင္းေၾကညာခ်က္တြင္ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲမႈအၿပီး ေလးလအတြင္း ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပရန္၊ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ား ပူးတြဲစီမံခြင့္ ရရွိရန္စသည့္ အခ်က္မ်ား ပါဝင္သည္။
YC
NBF ၏ အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္ ႏိုဝင္ဘာလဆန္းတြင္ ေကာ္မတီသို႔ ေပးပို႔မည္
ညီေနာင္တိုင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒေရးရွင္း(NBF)က ေဆြးေႏြးထားသည့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားကို အေျခခံဥပေဒေလ့လာသံုးသပ္ေရးေကာ္မတီသို႔ လာမည့္ႏိုဝင္ဘာလဆန္းပိုင္းတြင္ ေပးပို႔သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း NBF အဖြဲ႕ဝင္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားပါတီ ဥကၠ႒ ဦးဇိုဇမ္က ေျပာၾကားသည္။
“NBF မူအရ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို အေျခခံတဲ့ ျပင္ဆင္ေရးကိုပဲ ဦးစားေပးထားပါတယ္”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ညီေနာင္တိုင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒေရးရွင္း (NBF) ကို တိုင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရးပါတီ ၁၅ ခုျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးကို အေခ်ာသတ္ႏိုင္ရန္ အဖြဲ႔ဝင္ပါတီမ်ား ႏိုဝင္ဘာ ၂ ရက္ႏွင့္ ၃ ရက္တြင္ ေတြ႔ဆံုၾကမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားတြင္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးထက္ ျပည္နယ္ မ်ားႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရတို႔၏ သယံဇာတခြဲေဝမႈ ညီမွ်ေရးကို ဦးစားေပးေရးဆြဲထားၿပီး အားလံုးၿပီးစီးသြားပါက ျပည္သူမ်ား သိရွိေစရန္ ထုတ္ျပန္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးဇိုဇမ္က ဆိုသည္။
အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီကမူ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ေကာ္မတီကို စက္တင္ဘာ ၆ ရက္တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းကာ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး သို႔ အသစ္ျပန္လည္ေရးဆြဲေရးအတြက္ ျပည္သူ႔ သေဘာထားဆႏၵ ေကာက္ယူေနၿပီး အေျခခံဥပေဒ ေလ့လာသံုးသပ္ေရး ေကာ္မတီသို႔ ေပးပို႔သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါေကာ္မတီ၏ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္အရ သိရသည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားကို အေျခခံဥပေဒ ေလ့လာသံုးသပ္ေရးေကာ္မတီသို႔ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆံုးထားေပးပို႔ရမည္ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါေကာ္မတီ၏ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႔ ဒီဇင္ဘာလ ေနာက္ဆံုးပတ္တြင္ ေပးပို႔သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းေကာ္မတီက ေၾကညာထားသည္။
NBF ကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္တြင္းတိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားျဖစ္ေသာ ခ်င္းအမ်ဳိးသားပါတီ၊ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ၊ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ဖြံၿဖိဳးေရးပါတီ၊ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ၊ ဇလံု-စေဝၚ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ၊ ကယန္းအမ်ဳိးသား တိုးတက္ေရးပါတီတို႔ႏွင့္ စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး ယခုအခါ အဖြဲ႕ဝင္တိုင္းရင္းသားပါတီ ၁၅ ခု ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။
အဆိုပါ NBF အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အခ်ဳိ႕သည္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ အေျခခံဥပေဒ ေလ့လာသံုးသပ္ေရးေကာ္မတီတြင္ ပါဝင္ေနၿပီး NBF ၏ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္ကို ယင္းလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမွ တဆင့္ လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ သိရသည္။
YC