ႏိုင္ငံတကာသတင္းမ်ား
ကုလအေထြေထြညီလာခံက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာက ႐ိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ အျခားမြတ္ဆလင္မ်ားအေပၚ တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ရပ္ဆိုင္းရန္ ေျပာၾကား
(19 November 2013 ရက္စြဲပါ Washington Post မွ AFP ၏ UN General Assembly tells Myanmar to quell Buddhist attacks on Rohingya and other Muslims ကိုဘာသာျပန္ဆိုပါသည္)
ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံ၏ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မတီသည္ အဂၤါေန႔က ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခု သေဘာတူခဲ့ ရာျမန္မာႏုိင္ငံအား ႏုိင္ငံမဲ့႐ိုဟင္ဂ်ာ လူနည္းစုအား ႏုိင္ငံသားျပဳခြင့္တန္းတူ အခြင့္အေရးရရန္၊ ၎တို႔အေပၚ ႏွင့္ အျခား မြတ္ဆလင္မ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာမ်ားကို ႏွိမ္ႏွင္းေပးရန္တို႔ကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါသည္။
ထိုဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အမ်ားသေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ေကာ္မတီက သေဘာတူခဲ့ရာ အေထြေထြညီလာခံ၏ စည္းမ်ဥ္း မ်ားအရ ေကာ္မတီသည္ ယခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ တစ္ညီတစ္ညြတ္တည္း အတည္ျပဳမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဒီမိုကေရစီသို႔ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလ၌ အဆိုပါအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားသည္ ႏုိင္ငံ၏ ပံုရိပ္ကို ထိခိုက္မႈမ်ားရွိေနပါသည္။ အခ်ိဳ႕က ေျပာၾကားရာတြင္ အဆိုပါ ျပည္တြင္းလူမ်ိဳးေရး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေရးအရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည္ဟု ဆိုပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ား သည္ အာဏာအတြက္ ျပန္လည္ထိန္းခ်ဳပ္ လာႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ဟု ဆိုပါသည္။
၁၉၈၂ ခုႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒကို ျပဌာန္းခဲ့ရာ မ်ိဳးႏြယ္စု (၈) ခုႏွင့္ တိုင္းရင္းသားအုပ္စု (၁၃၀) ကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး လူဦးေရ (၈) သိန္းရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ခ်န္လွပ္ခဲ့ပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာမ်ားက ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီက ယေန႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဟု ေခၚေသာ ေဒသမွ ေခၚသြင္းလာသူမ်ားအျဖစ္ ျမင္ၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေနထိုင္သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းရာခ်ီေနၿပီဟု ေျပာဆိုၾကပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လာမည့္သမၼတအျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံရႏုိင္ေျခရွိသည့္ ႏုိဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကလည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အနည္းငယ္မွ် ေျပာဆိုျခင္းမရွိေပ။ ၎သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနေသာ OIC ႏွင့္ ယခုအပတ္ ေတြ႕ဆံုျခင္း မရွိပဲ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ဆိုး႐ြားေသာ အေျခအေနမ်ားကို ေဆြးေႏြးရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀) ေက်ာ္က စစ္တပ္မွ အာဏာသိမ္းၿပီးကတည္းက ကမာၻ႕ႏုိင္ငံအမ်ားစု ေဆးေဖာ္ေၾကာဖက္မလုပ္ပဲ ပစ္ထားခဲ့ၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ အၾကာေသးမွီႏွစ္မ်ားက ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးျခင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား လႊတ္ေပးျခင္းႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လုပ္ကိုင္လာျခင္းေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအဝုိင္း က သတိျဖင့္ျပန္လည္ ႀကိဳဆိုလာခဲ့ပါသည္။ သမၼတ Barack Obama သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က အာရွခရီးစဥ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ သို႔ သြားေရာက္ခဲ့ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အသိအမွတ္ျပဳမႈ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသမၼတ၏ ေက်ညာခ်က္တြင္ ယခုႏွစ္ကုန္တြင္ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူမ်ား လံုးဝမက်န္ ေစရဟု ေဖာ္ျပထားမႈကို အေထြေထြညီလာခံ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ႀကိဳဆိုခဲ့ပါသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္အပတ္က ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား (၆၉) ဦးကို လႊတ္ေပးခဲ့ပါသည္။
ဆံုးျဖတ္ခ်က္တြင္ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္သူမ်ားကို မတရားဖမ္းဆီးျခင္း၊ ထိန္းသိမ္း ျခင္း၊ အဓမႏွင္ထုတ္မႈမ်ား၊ ေျမယာသိမ္းယူမႈမ်ား၊ အဓမျပဳက်င့္မႈႏွင့္ အျခားလိင္ဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ လူမဆန္စြာ၊ လူ႔သိကၡာက်ေအာင္ ရက္စက္စြာျပဳမူမႈမ်ား၊ ႏုိင္ငံတကာ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားကို ခ်ိဳးေဖာက္ ျခင္းမ်ား အပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို စိုးရိမ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး အဆိုပါ ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းေရး ႀကိဳးပမ္းရန္ တိုက္တြန္းခဲ့ပါသည္။
ဆံုးျဖတ္ခ်က္တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူနည္းစုအေပၚ က်ဴးလြန္မႈမ်ား၊ အျခားေနရာမ်ား တြင္ မြတ္ဆလင္လူနည္းစုအေပၚ တုိက္ခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေလးအနက္စိုးရိမ္မႈကို ထပ္မံေဖာ္ထုတ္ခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာအစိုးရက ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို ေတာင္အာရွမွ မ်ိဳးႏြယ္တစ္ခုျဖစ္ေသာ ဘဂၤါလီဟု ေခၚေဝၚခဲ့ေသာ္လည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အဆိုပါအေခၚအေဝၚကို ကန္႔ကြက္ခဲ့ပါသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘဂၤါလီစကားေျပာကို ေျပာၾကၿပီး ျမန္မာအမ်ားစုထက္ အသားေရာင္ပို၍ မဲပါသည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ကလည္း ၎တို႔ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ လက္ခံရန္ ျငင္းဆိုခဲ့ပါသည္။