ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား (၂)
မေသခ်ာမေရရာေသာ အနာဂတ္ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ျမန္မာျပည္
(Los Angeles Times သတင္းစာမွ 23 Nov 2013 ရက္စြဲပါ Kate Linthicum ေရးသားသည့္ Aung San Suu Kyi and Myanmar faces an uncertain future ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ယခင္က အစုိးရ ဆန္႔က်င္ေရးသမားတစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ယခုအခါတြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္တစ္ဦး ျဖစ္ေနသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ သမၼတရာထူးရရွိေရးအတြက္ နည္းလမ္းရွာေန ျဖစ္သည္။
(ေနျပည္ေတာ္၊ ျမန္မာ) ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းတြင္ ေလဒီ(Lady) ဟုေခၚဆုိျခင္း ခံရသူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အေဆာက္အအုံရွိရာသုိ႔ ေနာက္က်၍ ေရာက္ရွိလာသည္။ လႊတ္ေတာ္တက္ ရန္ ေနာက္က်ေနသည့္တုိင္ သူမကုိၾကည့္ရသည္မွာ ပ်ာယာခတ္ေနျခင္းမရွိေပ။ စီးနင္းလာေသာ ကားေပၚမွဆင္းလာၿပီး ေနာက္ သတင္းဓာတ္ပုံသမားမ်ားကုိ က်က္သေရရွိရွိ ၿပံဳးျပကာ ႏွမ္းဖတ္ေက်ာက္မ်ားျဖင့္ ခင္းထားသည့္ ေလွကားမ်ားမွ တစ္ဆင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ခန္းမေဆာင္ႀကီးထဲသုိ႔ ဝင္သြားေလသည္။
လႊတ္ေတာ္တက္ေရာက္ေၾကာင္း စာရင္းေပး လက္မွတ္ေရးထုိးရမည့္ အခ်ိန္မီ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေရာက္ရွိလာသည္။ သုိ႔ေသာ္ အခ်ိန္မီေရာက္လာသည္ ဟူသည္မွာ လူထုေထာက္ခံမႈ အမ်ားဆုံးရထားသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ စစ္မွန္ေသာ ႏုိင္ငံေရးအာဏာကုိ အခ်ိန္မီရရွိလုိက္ျခင္းမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ေပ။
ႏုိဗယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ေအာက္တြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရၿပီးေနာက္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီ အစဥ္တြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ျဖစ္ေရးအတြက္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ရရွိခဲ့သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ သမၼတ ျဖစ္လုိေသာ္လည္း ႀကိဳးစား၍မရႏုိင္ေပ။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္း ယခင္စစ္အစိုးရ ေရးဆြဲခဲ့သည့္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒေၾကာင့္ သမၼတျဖစ္ခြင့္မရႏုိင္ဘဲ ျဖစ္ေနျခင္းပင္။ အေျခခံဥပေဒက ႏုိင္ငံျခားသား ခင္ပြန္း သုိ႔မဟုတ္ သားသမီးရွိသူမ်ားကုိ သမၼတျဖစ္ခြင့္မွ တားျမစ္ထားသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၿဗိတိန္ ပညာတတ္တစ္ဦးျဖစ္သူ မုိက္ကယ္အဲရစ္ႏွင့္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားခဲ့ဖူးၿပီး ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသား ခံယူထားေသာ သားႏွစ္ဦး၏ မိခင္ျဖစ္သည္။
ယခင္ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း မိမိနာမည္ကုိ ျပည္သူအမ်ားအေနျဖင့္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိပါက အႏၱရာယ္ရွိခဲ့သည္ ဟူေသာ အခ်က္ကုိ ေကာင္းစြာသိရွိလာေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယခုအခါ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ ေရးဆြဲေရး အတြက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ လႈံ႕ေဆာ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ ေရးဆြဲေရးကိစၥအား အေနာက္တုိင္းမွ သံတမန္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းမွ ေထာက္ခံအားေပးသူမ်ား သိရွိေစရန္ ေျပာဆုိလ်က္ရွိသည္။ ထုိသို႔ အေျခခံဥပေဒတြင္ သမၼတျဖစ္ခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကန္႔သတ္တားျမစ္ခ်က္မ်ားကို မဖယ္ရွားေပးေသးသေရြ႕၊ စစ္တပ္၏ အာဏာကုိ ေလွ်ာ့ခ်မႈ မျပဳလုပ္ေသးသေရြ႕ ယခုရရွိထားသည့္ ဒီမုိကေရစီသည္ အတုအေယာင္မွ်သာ ျဖစ္ေနေပလိမ့္မည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က NLD ပါတီ႐ုံးခ်ဳပ္၌ ျပဳလုပ္သည့္ အခမ္းအနားတစ္ခု၌ လူအုပ္ႀကီးကုိ အသိေပးေျပာၾကား သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢတုိ႔၏ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးမႈ အခုိင္အမာ ရရွိထားေသာ္လည္း လာမည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲေရးဟူသည္ တုိက္ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ ျပင္းထန္ေသာ စမ္းသပ္ခ်က္တစ္ရပ္ ျဖစ္လာႏုိင္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ မိမိယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံရသူအျဖစ္မွ ပါတီႏုိင္ငံေရးသမားတစ္ဦးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲရာတြင္လည္း အခက္အခဲမ်ားစြာႏွင့္ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရသည္။ ကခ်င္လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕အေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္က ၾကမ္းတမ္းစြာ ထုိးစစ္ ဆင္မႈႏွင့္ မြတ္စလင္လူနည္းစုမ်ားအေပၚ အစြန္းေရာက္မ်ိဳးခ်စ္မ်ား ဂုိဏ္းဂနဖြဲ႕ကာ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္ခဲ့မႈမ်ား ႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ ေဝဖန္ ေျပာဆုိမႈမ်ားႏွင့္လည္း ရင္ဆုိင္ခဲ့ရေသးသည္။ ဧရာဝတီမဂၢဇင္း၏ အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္ တစ္ခုတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ မိမိသမၼတျဖစ္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္ တုိင္းျပည္အား ယိုင္နဲ႔ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ျပႆနာႀကီးမ်ားကုိ အဖက္မလုပ္ဘဲေနခဲ့သည္ဟု ေဝဖန္ေရးသားခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကမူ ပဋိပကၡမ်ားကုိ မီးေလာင္ရာေလ့ပင့္ မျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း ေျပာဆုိၿပီး အဂတိ လုိက္စားေသာ တရားစီရင္ေရး စနစ္ရွိသည့္ တုိင္းျပည္တြင္ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ တုိက္တြန္း ထားသည္။
ေဝဖန္ေရးဆရာမ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ႏုိင္ငံေရးအရ လက္ေတြ႕က်သည့္ နည္းလမ္း အသုံးျပဳ ျခင္းေလာ ဟူ၍ ေမးခြန္းထုတ္ၾကၿပီး အနာဂတ္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး၏ အဓိကေသာ့ခ်က္ကုိ ကုိင္ထားသည့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ မ်ားအား ၿခိမ္းေျခာက္မႈမရွိေသာ စကားမ်ားကုိသာ စိစစ္ေျပာဆုိေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ယုံၾကည္လ်က္ရွိသည္။
ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းကမူ ယခင္စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း တစ္ဦးျဖစ္သည့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္အား ခ်ီးမြမ္းေ႒ာပနာ ျပဳလ်က္ရွိသည္။ အေၾကာင္းမွာ ဦးသိန္းစိန္သည္ လြန္ခဲ့သည့္ ၂ ႏွစ္ခြဲခန္႔၊ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ျဖစ္လာ သည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကုိ လႊတ္ေပးျခင္း၊ မီဒီယာမ်ားအေပၚ ကာလၾကာျမင့္စြာ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ ထားမႈ မ်ားအား ဖယ္ရွားေပးျခင္း အစရွိသည္တုိ႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဥေရာပ ႏုိင္ငံမ်ားကမူ တစ္ခ်ိန္က အပယ္ခံျဖစ္ခဲ့သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈမ်ားကုိ ဖယ္ရွားေပးခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဒီမုိကေရစီေဖာ္ေဆာင္ေရးအတြက္ မည္သုိ႔ေသာ ကတိကဝတ္မ်ား ရွိေနေသာ္လည္း ယခင္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ အနာဂတ္တြင္ ၎တုိ႔အေနျဖင့္ အာဏာဆုပ္ကုိင္ခြင့္ရရွိမည့္ ႏုိင္ငံေရးစနစ္ကုိသာ ဒီဇုိင္း ေရးဆြဲ ထားၾကသည္။ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္၏ အမတ္ေနရာ ေလးပုံတစ္ပုံမွာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က တုိက္႐ုိက္ခန္႔ အပ္မည့္ စစ္အရာရွိမ်ားအတြက္ ျဖစ္သည္။ ယင္းစစ္အရာရွိမ်ားသည္ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္တြင္ စစ္ယူနီေဖာင္းဝတ္ကာ အျခားေသာ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္အတူ လႊတ္ေတာ္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား တက္ေရာက္ၾကသည္။ ၎တုိ႔တြင္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္မႈမ်ားအား ဗီတုိအာဏာအသုံးျပဳကာ ပယ္ခ်ပုိင္ခြင့္ရွိၾကသည္။ ယင္း ဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ဆြဲေရး ဟူသည္မွာလည္း မဲေပါင္း ၇၅ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ ရရွိရန္လုိအပ္သည္။
အျခားေသာ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားမွာ အၿငိမ္းစားယူထားေသာ စစ္ဗုိလ္မ်ားျဖစ္ၿပီး အာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီဝင္မ်ား ျဖစ္သည္။ ယင္းပါတီကုိ ယခင္ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းတစ္ဦးက ဦးေဆာင္ၿပီး ၎က သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ က်န္းမာေရးအေျခအေနေၾကာင့္ ဒုတိယသမၼတသက္တမ္းကုိ ဆက္လက္ ထမ္းေဆာင္ႏုိင္ဖြယ္ မရွိေသာ ဦးသိန္းစိန္၏ ေနရာကုိ အစားထုိးလုိသည္ဟု ေျပာဆုိထားသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ေရးအတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မႈမွာ ႏုိင္ငံေရးအရ မွတ္မွတ္ထင္ထင္ ျဖစ္ေနမည့္ ကိစၥႀကီးတစ္ခုျဖစ္သည္။ သူမ၏ ဖခင္သည္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ျဖစ္ၿပီး ၎သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အသက္ ၂ ႏွစ္အရြယ္၊ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ခံလုိက္ရသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တုိေတာင္းလွေသာ ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီေခတ္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းမႈ ႏွင့္အတူ နိဂုံးခ်ဳပ္ သြားၿပီးေနာက္ပုိင္း ဆယ္စုႏွစ္မ်ားတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အဂၤလန္တြင္ ေနထုိင္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး ဒီမုိကေရစီအေရးေတာ္ပုံႀကီး ေပၚထြက္လာခ်ိန္တြင္ သူမသည္ နာမက်န္းျဖစ္ ေနေသာ မိခင္ျဖစ္သူအား ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ရန္ ျမန္မာျပည္သုိ႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာသည္။ ယင္းဒီမုိကေရစီ အေရးေတာ္ပုံႀကီးအတြက္ လုိအပ္ေနေသာ အထင္ကရေခါင္းေဆာင္ေနရာကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဝင္ေရာက္ရ ယူခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ သူမသည္ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီပါတီ(NLD) ကုိ ထူေထာင္ကာ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ အႏုိင္ရရွိခဲ့ သည္။ သုိ႔ေသာ္ ယင္းေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္အား စစ္တပ္က အသိအမွတ္မျပဳခဲ့သလုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိလည္း ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခဲ့သည္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လြတ္ေျမာက္လာမႈသည္ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအား အေရးတႀကီး လုပ္လုိၾကျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ႐ႈျမင္သုံးသပ္မႈမ်ားလည္း ရွိခဲ့သည္။
ပထမဆုံးအဆင့္အျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယခင္က သူမကုိ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခဲ့သည့္ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ႀကီးမ်ားႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာမိတ္ဖြဲ႕ႏုိင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကုိ ရွာခဲ့ဟန္ရွိသည္။ သူမ၏ ဒီမုိကေရစီ မဟာမိတ္မ်ား စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္ခဲ့ၾကသည့္ ကိစၥရပ္တစ္ခုလည္း ရွိခဲ့သည္။ ယင္းမွာ တပ္မေတာ္ေန႔ စစ္ေရးျပအခမ္းအနားတြင္ သူမသည္ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားႏွင့္အတူ ေရွ႕ဆုံးတန္းမွေန၍ ၾကည့္႐ႈခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က မိမိသည္ တပ္မေတာ္ကုိ မုန္းတီးသူတစ္ဦးမဟုတ္ဟုပင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ သူမသည္ လတ္တေလာလမ်ားအတြင္း အစုိးရ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႀကိဳးပမ္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးကာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈနိမ့္က်ေနသည့္ တုိင္းျပည္အေပၚ စစ္တပ္က ဆက္လက္ႀကီးစုိးေနမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဝဖန္ ေျပာဆိုမႈမ်ားကုိ ပိုမုိလုပ္ေဆာင္လာသည္။
“စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ေမွ်ာ္လင့္ထားသလုိ လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္းမရွိဘူးလုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ ခံစားလာရ ပုံရပါတယ္” ဟု Burma Campaign UK မွ ဒါ႐ုိက္တာ Mark Farmaner က ေျပာၾကားသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ စကားေျပာဆုိခဲ့ရာတြင္ သူမက ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ယေန႔အခ်ိန္ထိ ဖမ္းဆီးထိန္း သိမ္းခံထားရမႈႏွင့္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္မည့္ကိစၥတြင္ တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းျခင္း မရွိမႈတုိ႔အေပၚ စုိးရိမ္ပူပန္လ်က္ ရွိသည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခဲ့ေၾကာင္း Mark Farmaner ကေျပာၾကားသည္။
အခ်ိဳ႕ေသာ ေဝဖန္ေရးသမားမ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ယခုကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံေရးတြင္ စစ္တပ္ပါဝင္မႈကုိ ေထာက္ခံမႈ ျပဳျခင္းေၾကာင့္ သူမအေနျဖင့္ အေရးပါေသာ ႏုိင္ငံေရးအရင္းအႏီွးမ်ား စိုက္ထုတ္ရေၾကာင္း၊ သုိ႔ဆုိပါက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ မည္သုိ႔ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ိဳးျဖစ္ႏုိင္မည္နည္းဟူ၍ ေမးခြန္းထုတ္ၾက ေၾကာင္းသိရသည္။
“အခ်ိန္တုိေလးအတြင္းမွာ စစ္တပ္အေပၚ အလြယ္တကူ ေကာင္းခ်ီးေပးခဲ့တာကုိး” ဟု ဒီမုိကေရစီေရးလႈပ္ရွားသူ မခင္ဥမၼာ က ေျပာၾကားသည္။ “အဲဒီေတာ့ ႏုိင္ငံတကာကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာတဲ့စကားဟာ ဝိတ္(အေလးခ်ိန္) မရွိေတာ့ ဘူး” ဟု ႏုိင္ငံျခားတြင္ ျပည္ေျပးဘဝျဖင္ ႏွစ္မ်ားစြာေနထုိင္ခဲ့သူ မခင္ဥမၼာက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
မြတ္စလင္လူနည္းစုအေပၚ ဆန္က်င္အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ လူရာႏွင့္ခ်ီ၍ ေသဆုံးခဲ့ရမႈအပါအဝင္ အျခားေသာ
လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေရငုံႏႈတ္ပိတ္ေနခဲ့မႈကုိလည္း လြန္စြာ စိတ္ပ်က္မိေၾကာင္း မဥမၼာက ဆုိသည္။ ထုိသုိ႔ ဘာသာေရးႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုဆုိင္ရာ တင္းမာမႈမ်ားကုိ ေလ်ာ့က်သြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ ျမန္မာအစိုးရကုိ အမ်ားစုက ေဝဖန္ၾကသည္။
အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီပါတီမွ ဦးဟံသာျမင့္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သံတမန္ဆန္စြာ ႐ုိးရုိးရွင္းရွင္းပင္ ျပဳမူခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
“ခင္ဗ်ား အဖမ္းခံထားရခ်ိန္မွာ စိတ္ကူးယဥ္သမားျဖစ္ဖုိ႔ အင္မတန္လြယ္တယ္။ အဲဒီလုိ စိတ္ကူးယဥ္သမား ျဖစ္မွလည္း ရပ္တည္ေနႏုိင္မွာေလ။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လက္ေတြ႕က်တဲ့အလုပ္ကုိ လုပ္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကုိယ္တုိင္ လက္ေတြ႕က်ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဦးဟံသာျမင့္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဓာတ္ပုံမ်ားစြာ တပ္ဆင္ခ်ိတ္ဆြဲ ထားေသာ NLD ဌာနခ်ဳပ္တြင္ ေျပာၾကားသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ တသီးတျခားေနေသာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ၿပီး NLD ကုိ ေခတ္မီဆန္းသစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ေႏွးေကြးလ်က္ရွိသည္ဟူေသာ ေဝဖန္မႈမ်ား ထြက္ေပၚေနခုိက္ ပါတီအေနျဖင့္ ေရွ႕ဆက္ေလွ်ာက္ရ မည့္လမ္းကုိ ႀကိဳးစားရွာေဖြလ်က္ ရွိသည္ဟူေသာ အခ်က္ကုိ ဦးဟံသာျမင့္က လက္ခံေျပာဆုိသည္။ သုိ႔ေသာ္ NLD ၏ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကိုလည္း ဦးဟံသာျမင့္က ေထာက္ျပသည္။ ၎တုိ႔ပါတီသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္လႊားရွိ ျပည္သူမ်ား အတြက္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ ေဆးခန္းမ်ားဖြင့္လွစ္ျခင္း၊ ေရတြင္းမ်ား တူးေဖာ္ေပးျခင္းတုိ႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ နာမည္ေက်ာ္ၾကား လူႀကိဳက္မ်ားဆဲပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးဟံသာျမင့္က ဆက္လက္ေျပာဆုိသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ရွိ NLD ပါတီက ဖြင့္လွစ္ေပးထားေသာ အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ခုတြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာ သင္ၾကားေပး ျခင္းျဖင့္ တစ္လွ်င္ ေဒၚလာ ၁၀၀ ခန္႔ရရွိေနသူ ကုိမင္းမင္းကမူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျမန္မာျပည္အတြက္ တစ္ဦးတည္းေသာ ေရြးခ်ယ္စရာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔တေတြ မွားတဲ့အရာေတြကုိ သိၾကတယ္၊ ဒါေပမဲ့ မွန္တဲ့အရာေတြကုိေတာ့ မသိၾကဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရး ကဘာလဲ။ ဒီမုိကေရစီဆုိတာ ဘာလဲ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အားလုံးက စစ္အစိုးရလက္ေအာက္မွာ ပညာ ေလ့လာဆည္းပူးခဲ့ၾကရတာ။ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မသိၾကဘူး။ ျပည္သူလူထုအမ်ားစုကလည္း ႏုိင္ငံေရးဆုိ တာကုိ နားမလည္ၾကပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိ သင္ၾကားေပးေနတယ္”