ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား (၂)
အေမရိကန္ ကုန္သြယ္မႈဘဏ္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လုပ္ငန္းမ်ားစ
(Reuters မွ ၆ Feb ၂၀၁၄ ရက္စြဲပါ "US trade bank launches operations in Myanmar" သတင္းကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ စိန္ေခၚမႈမ်ား
(9 February 2014 ရက္စြဲပါ The Star online မွ Rath Hardjono ေရးသားေသာ Challanges for Suu Kyi ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
အေမရိကန္ ကုန္သြယ္မႈဘဏ္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လုပ္ငန္းမ်ားစ
(Reuters မွ ၆ Feb ၂၀၁၄ ရက္စြဲပါ "US trade bank launches operations in Myanmar" သတင္းကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံ ႏွင့္ အေမရိကန္ ကုန္သြယ္မႈကုိ ပံ့ပုိးရန္ ႏွင့္ ကမၻာ့ ကုန္သြယ္ေရး ေလာကသုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေပါင္းစည္း ပါဝင္လာမႈကုိ ကူညီရန္အတြက္ The Export - Import Bank of the United States သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အစီအစဥ္မ်ား စတင္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဘဏ္ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ၾကာသာပေတးေန႔တြင္ ေျပာၾကားသည္။
"ဒီေန႔ကေတာ့ တကယ္ ေျပာစမွတ္တြင္တဲ့ေန႔ပါ။ ျပန္ေပးရမယ့္ အခ်ိန္ကာလ ၅ ႏွစ္အထိ သတ္မွတ္ ေပးထားတဲ့ အေမရိကန္ ပုိ႔ကုန္ အေၾကြးစနစ္ ေရာင္းခ်မႈကုိ လြယ္ကူေခ်ာေမြ႕ေစဖုိ႔အတြက္ ပီပီျပင္ျပင္ ေျခခ်တဲ့ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘဏ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းကုိ စတင္ ဖြင့္လွစ္လုိက္ပါၿပီ" ဟု ဘဏ္ တာဝန္ရွိသူက သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားသည္။
Myanmar ဟု တရားဝင္ အမည္ေပးထားၿပီး Burma ဟု လူသိမ်ားေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ ေျပာၾကားေရာတြင္ ဘဏ္ တာဝန္ရွိသူက "ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေၾကြးေရာင္းစနစ္ ထုိက္တန္သူကုိ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ ျပန္လည္ သုံးသပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဒီလုိ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ရရွိခဲ့တာပါ။ ဒီအတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အၾကား ကုန္သြယ္ စီးဆင္းမႈကုိ တုိးတက္လာေစမွာ ျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့ ကုန္သြယ္ေရးေလာကထဲကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေပါင္းစည္းပါဝင္ လာတာကုိ အကူအညီ ေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္" ဟု ဆုိပါသည္။
ဒီ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ အေမရိကန္ ပုိ႔ကုန္ လုပ္ငန္းအတြက္ အေရးပါတဲ့ ေစ်းကြက္သစ္တစ္ခု ပြင့္လာ မွာ ျဖစ္သလုိ ၊ အေမရိကန္ အလုပ္အကုိင္ေတြကုိလည္း အားေပးႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္ဟု အဆုိပါ ဘဏ္ တာဝန္ ရွိသူက ေျပာၾကားသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ စိန္ေခၚမႈမ်ား
(9 February 2014 ရက္စြဲပါ The Star online မွ Rath Hardjono ေရးသားေသာ Challanges for Suu Kyi ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈအတြက္ တစ္ဦးတည္းေသာ သေကၤတအျဖစ္ ဖိအားမ်ားျပားလွသည္ကို ၿပီးခဲ့သည့္ ဒီဇင္ဘာလက သတင္းစာကြန္ဖရင့္တစ္ခုတြင္ေျပာခဲ့သည္။ " ကၽြန္မဟာ ႏိုင္ငံေရးပါတီတစ္ခုရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ႏိုင္ငံေရးဘဝကို စတင္ခဲ့တာ မေမ့ပါနဲ႕။ ကၽြန္မကေတာါ ဒီနည္းထက္ပိုၿပီး ႏိုင္ငံေရး ပီသတဲ့လုပ္ေဆာင္ျခင္းမ်ိဳး စဥ္းစားမရေသးလို႔ပါ"ဟု ဆိုပါသည္။
သူ၏ပုံရိပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍လည္း အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ သြယ္ဝိုက္ညြန္းဆိုမႈမ်ားရွိပါသည္။ ဒီမိုကေရစီ အိုက္ကြန္( Icon) အေနႏွင့္ ပံုရိပ္ကိုအမ်ားျပည္သူက သတ္မွတ္ေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီခရီးသည္ ရွည္လ်ားၿပီး နာက်င္ဖြယ္အတိ ျဖစ္ပါသည္။ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခန္႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈသည္ ေလဒီ ကိုဗဟိုျပဳခဲ့ပါသည္။
ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ ပုဂၢိဳလ္ေရးနာက်င္မႈမ်ားပါ ပါဝင္ရာ ေလဒီအေနျဖင့္ မိသားစုဘဝ စြန္႔လြတ္ျမႇဳပ္ႏွံရသည္အထိပင္ ရွိခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ဧၿပီလ သမိုင္းဝင္ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သူ၏ပါတီ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD သည္ အႏိုင္ရ၍ NLD အမတ္ ၄၃ဦး လႊတ္ေတာ္တြင္းသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ပါသည္။
အဆိုပါေရြးေကာက္ပြဲမွာ စစ္တပ္ေနာက္ခံျပဳေသာ အစိုးရႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားမွ တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ထိုစဥ္မွစ၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျပည္သူ႕ေရးရာမူဝါဒခ်မွတ္မႈမ်ားတြင္ တရားဝင္ ပါဝင္လာခဲ့သည္။ သူ၏အသံသည္ ေသးငယ္ေသာ လမ္းေၾကာင္းမွသာ ၾကားေနရေသးေသာ္လည္း၊ တရားဝင္္မႈရွိလာၿပီျဖစ္ပါသည္။
ထိုအခ်က္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္းတြင္ ႀကီးမားေသာ ေအာင္ျမင္မႈတစ္ခုျဖစ္ေသာ္လည္း ဒီမိုကေရစီ တိုက္ပြဲ၏ ေရွ႕လာမည့္ လမ္းခရီးသည္ ယခင္ကဲ့သို႔ ခက္ခဲမႈ၊ နာက်င္မႈမ်ား ရွိေနႏိုင္ပါေသးသည္။
ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ားမွ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈလမ္းေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အေနာက္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားက ကိုင္စြဲထား ေသာအယူအဆတစ္ခုရွိပါသည္။ ၎မွာ အဆိုပါဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီးမားစြာ ထားၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကဲ့သို႔ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ အေရးပါလွသည္။ ျမန္မာျပည္သူမ်ား ဖက္တြယ္၍ ေနာက္ကလိုက္ရမည့္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည္။ အင္ဒိုနီးရွားတြင္လည္း ဆူဟာတို၏ ကာလမ်ားက ယခုသမၼတေဟာင္း အီဘရာဟင္ဂတ္စ္ဒါးဝါဟစ္ သည္ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈ၏ သေကၤတျဖစ္ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဂတ္ဒ္ဒါး တို႔သည္ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ အီလစ္မ်ား၏ အစိတ္အပိုင္းအတြင္းသို႔ တရားဝင္ေရာက္ရွိ သြားခ်ိန္တြင္မူ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားမွ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို အားေပးအားေျမႇာက္ျပဳသည့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမွ အသံမ်ား၏ အေရးပါမႈမွာ ရပ္ဆိုင္းသြားသည့္ သေဘာရွိပါသည္။
တိုင္းျပည္တြင္းရွိ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ႏိုင္ငံေရးအရ stakeholders မ်ားပါဝင္လာၾကၿပီး တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး မဆက္ဆံ မညိႇႏႈိင္း၍မရေသာ အေျခအေနသို႔ ေရာက္လာပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးအရ ေျပာၾကားမႈမ်ားမွလည္း ျပည္တြင္းမွသာ ထြက္ေပၚ လာသည္မွာ မ်ားျပားၿပီး၊ ႏိုင္ငံေရးအရ stakeholders အားလံုးပါဝင္ႏိုင္မႈေသခ်ာေစရန္ ညိႇႏႈိင္းမႈမ်ား ရွိလာရပါသည္။
ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ျခင္း၏ ယခုကဲ့သို႔ေသာ အဆင့္မ်ိဳးတြင္ အဆိုပါ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ သေကၤတမွ်ျဖင့္ မလံုေလာက္ ေတာ့ေပ။ ဒီမိုကေရစီအတြက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းမ်ားတြင္ လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္ရမႈမ်ား ျဖစ္လာပါသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၏ ပါတီတြင္း ယႏၱရားမ်ား အားေကာင္းေစျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးတြင္ ျပည္သူမ်ား က်ယ္ျပန္႕စြာ ပါဝင္ႏိုင္ေစျခင္းစသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို လုပ္ေဆာင္လာရပါသည္။
ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ေရးလမ္းေၾကာင္းတြင္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလသည္ အခ်ိန္မေရြး အေျခအေန ပ်က္ယြင္းသြား ႏိုင္ေသာ ပိြဳင့္သို႔ ေရာက္ေနပါသည္။ အေလးအနက္ရွိရမည့္ကာလ စိတ္ခံစားမႈအျမင့္ဆံုးကာလ၊ အႏၱရာယ္ႀကီးေသာ ကာလျဖစ္ပါသည္။
ႏိုင္ငံေရးအရ မဟာမိတ္မ်ား ျပန္လည္စုစည္းမႈတြင္ ကစဥ္ကလ်ားျဖစ္ေနေသးျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအရလည္းေကာင္း၊ စီးပြားေရး အရလည္းေကာင္း စီမံကိုင္တြယ္မႈ ႐ႈပ္ေထြးေနျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအရ အသစ္ျဖစ္ေသာ အယူအဆတရားေဟာမႈ ထြက္ေပၚ လာၿပီး လႊမ္းမိုးမႈရွိလာျခင္းမ်ား ရွိလာပါသည္။
အုပ္ခ်ဳပ္သူအသစ္ႏွင့္ အေဟာင္းၾကား လက္ေတြ႔ညိႇႏႈိင္းမႈမ်ားတြင္ ဒီမိုကရက္တစ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ မိမိတို႔ ရပ္တည္မႈ ခိုင္မာေစရန္ အားေကာင္းမႈရွိရပါမည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ၎တို႕သည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူအေဟာင္းႏွင့္ ညိႇႏႈိင္းရာတြင္ ကၽြမ္းက်င္လိမၼာမႈရွိရပါမည္။
ဒီမိုကေရစီႀကိဳးပမ္းမႈကို မေထာက္ခံသူမ်ားအပါအဝင္ တိုင္းျပည္ရွိ လူတိုင္းက ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ရွိပါမည္။ ယခုကာလသည္ ထိုသို႔ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအတြက္ အေျခအေနဆုိးကို ျဖတ္သန္းၿပီး ပံုမွန္အေျခအေနသို႔ အျမန္ဆံုးျပန္လည္ေရာက္ရွိျခင္းမရွိမရွိ စမ္းသပ္မည့္အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။
ထိုေနရာတြင္ ကိစၥရပ္အျဖစ္ေျပာရမည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ႐ုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္၏ ရပ္တည္ခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ၎၏မူကို ထုတ္ေဖာ္ရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မူဆလင္မ်ားထံမွလည္းေကာင္း ခရစ္ယာန္အမ်ားစုျဖစ္ေသာ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ားကဲ့သို႔ေသာ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားထံမွလည္းေကာင္း စိတ္ပ်က္ေသာ အသံမ်ားထြက္ေပၚ လာပါ သည္။ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ အတြက္မူမ်ားမွာ စစ္တပ္အပါအဝင္ လူတိုင္းအတြက္ ျဖစ္ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႐ုန္းကန္ေပးခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ အႀကီးအက်ယ္ ေလးစားမႈမ်ား ရွိၿပီးျဖစ္ရာ ဒီမိုကေရစီသေကၤတအျဖစ္မွ လည္းေကာင္း၊ တစ္ဦးတည္း ဖိုက္တာ အျဖစ္မွ လည္းေကာင္း၊ ဂီယညခ်ိန္းရန္ လိုအပ္ေနပါသည္။ သူမအေပၚ ေထာက္ခံမႈအေျချပဳျခင္းကို လူငယ္မ်ားႏွင့္ ေအာက္ေျခ လူတန္းစား မ်ားကို ဒီမိုကေရစီႏွင့္ပတ္သက္၍ ပညာသင္ေပးျခင္းမွ တဆင့္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႕စြာ ရယူရန္ျဖစ္ပါသည္။
သူအေနျဖင့္ ေျမႀကီးကို ယခုမွစ၍ ျပင္ဆင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ သို႔မွသာ ဒီမိုကေရစီ အျမစ္တြယ္ၿပီး၊ လက္ရွိႏွင့္ အနာဂတ္ မ်ိဳးဆက္မ်ား စားသံုးႏုိင္ရန္ ႀကီးထြားႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။