Date: 18 - Nov- 2009,DVB
လတ္တေလာ က်င္းပခဲ့ေသာ APEC ထိပ္သီးညီလာခံတြင္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ား၏
လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္မႈမ်ားစြာကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရေသာ္လည္း
ကာဗြန္ဓာတ္ေငြ႕ထုတ္လႊတ္မႈ ေလ်ာ့ခ်ေရး သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိရန္
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားမွာမူ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရပါသည္။
ဖိလစ္ပိုင္မွ ဗီယက္နမ္အထိ က်ယ္ျပန္႔ေသာ နယ္ေျမတေလွ်ာက္ကို
မုန္တိုင္းမ်ားႏွင့္ ေရႀကီးမႈမ်ားက ဖ်က္ဆီးလိုက္ၿပီးေနာက္တြင္
အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသအေပၚ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲျခင္း၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားသည္
ထင္ရွားစြာ ႐ုပ္လံုးေပၚလာခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း ဆိုင္ကလုန္း၊ နာဂစ္စ္သည္ အားလံုး၏ ရင္ထဲတြင္
ခါးသီးေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ယခင္အပတ္က သေဘာတူညီမႈ မရရွိခဲ့ျခင္းသည္
အလြန္ႏြမ္းပါးေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ စိုးရိမ္စရာလကၡဏာ ျဖစ္ၿပီး၊
ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသကမ္းေျခမွာ အလံုးစံု ယိုယြင္းပ်က္စီး ေနပါသည္။
ျမန္မာျပည္ အေရွ႕ပိုင္း ကရင္ျပည္နယ္တြင္ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေနေသာ Karen
Environmental and Social Action Network (KESAN) မွ Stephen Thompson က
ကူညီ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ မရျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ဆံုး႐ံႈးမႈ
ျဖစ္လာႏိုင္သည္ဟု ေျပာခဲ့ပါသည္။
ဧရာဝတီသည္ ကမာၻေပၚတြင္ ႏုန္းပို႕ခ်မႈ အမ်ားဆံုး ျမစ္တစင္းျဖစ္ၿပီး၊
ယခုအခါ ယင္းေဒသ၌ ႏုန္းတင္က်န္ခဲ႔မႈႏႈန္း နည္းပါးလာၿပီ ျဖစ္သည္။
ဆိုက္ကလုန္းမုန္တိုင္းမ်ား ျပင္းထန္စြာ ဝင္ေရာက္မႈသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္
(၁၀)ႏွစ္လွ်င္ (၁)ႀကိမ္ခန္႔ ျဖစ္တတ္ၿပီး၊ ၿပီးခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္ အတြင္း
နာဂစ္စ္ အပါအဝင္ (၃) ႀကိမ္ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု သိရပါသည္။
အျခားေဒသမ်ားတြင္လည္း စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနပါသည္။
ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာျခင္းကို မၾကာမီအတြင္း ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း
မရွိပါက အေရွ႕ေတာင္ အာရွတဝိုက္ရွိ လူထုအေပၚ ျပင္းထန္ေသာ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ
ေသခ်ာေပါက္ ျဖစ္ေပၚလာမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ အဆုိပါ ဆိုးက်ဳိးမ်ားသည္
ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေသာ ျပည္သူမ်ားအေပၚ အေသအခ်ာ က်ေရာက္မည္ ျဖစ္၍ အေျခအေန
ပိုမို ဆိုးဝါးသြားလိမ့္မည္ဟု EarthRights International မွ Marty
Berghofen က ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။
ကာဗြန္ေလ်ာ့ခ် ျဖတ္ေတာက္မႈသည္ တိုးတက္မႈအတြက္ အဟန္႔အတားတစ္ခုအျဖစ္
ယူဆေနေသာ အေမရိကန္၏ မျပတ္သားမႈကို အခ်ဳိ႕က ျပစ္တင္ခဲ့ၾကသည္။ အဓိက ျပႆနာ
တစ္ရပ္ဟု ႐ႈျမင္ေနေသာ္ျငားလည္း၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားအဖို႔
ကာဗြန္ေလ်ာ့ခ်ျဖတ္ေတာက္ျခင္းကို ဥပေဒ မူၾကမ္း ျပ႒ာန္းသင့္သည္ဟု အခ်ဳိ႕က
ဆိုျပန္ပါသည္။
ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားအနက္မွ တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏၵိယက
ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ကာဗြန္ ထုတ္လႊတ္မႈ ေလ်ာ့ခ်ရန္
မျဖစ္ႏိုင္ေသးပါဟု အခိုင္အမာ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈမ်ား
ျဖစ္ရျခင္း၏ အဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံမ်ားမွ
ကာဗြန္ထုတ္လႊတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျပႆနာျဖစ္လာေစမည့္
ျပစ္တင္ေဝဖန္မႈမ်ား ျပဳလုပ္မည္ မဟုတ္ပါဟု ၎တို႔က ထပ္မံေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
လန္ဒန္ အေျခစိုက္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕မွ အဘီေဂးအက္ဂါက
DVB သို႔ ေျပာၾကားရာတြင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေပါင္း (၁၈၀) ခန္႔အနက္မွ
အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ျဖစ္ေသာ (G-77) ႏိုင္ငံ မ်ားသည္ ကိုပင္ေဟဂင္ ေဆြးေႏြးပြဲကို
သပိတ္ေမွာက္ႏိုင္ေခ် ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ယခုလက္ရွိ နည္းလမ္းမွာ
ကမာၻ႔ေျမာက္ဖက္ျခမ္းက ကာဗြန္ ထုတ္လႊတ္မႈကို သိသာစြာ ျဖတ္ေတာက္ေပးရန္ႏွင့္
ကမာၻ႔ေတာင္ဖက္ျခမ္းအား အလိုက္သင့္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ေအာင္ ကူညီေပးရန္
ျဖစ္သည္ဟု သူမက ေျပာၾကားပါသည္။
ေလာေလာဆယ္ တင္ျပထားေသာ အဆိုျပဳခ်က္မ်ားအရ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံ
ကိုပင္ေဟဂင္တြင္ က်င္းပရန္ရွိေသာ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ
ထိပ္သီးညီလာခံမတိုင္ခင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ကာဗြန္ထုတ္လႊတ္မႈမ်ားကို ၂၀၅၀
ေနာက္ဆံုးထား၍ ၅၀% ေလ်ာ့ခ်ျဖတ္ေတာက္ရန္ သေဘာတူ ၾကမည္ဟု ဆိုပါသည္။
အဆိုပါအခ်က္သည္ APEC ထိပ္သီးညီလာခံတြင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ပ်က္ကြက္ခဲ့ၾကေသာ
လုပ္ငန္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး၊ ၎အစား ကိုပင္ေဟဂင္ ေဆြးေႏြးပြဲသည္ ၾသဇာႀကီး
သတင္းစကား ထုတ္ျပန္ရန္ အဆင့္တစ္ခုျဖစ္သည္ဟုသာ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
အေမရိကန္ အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွ မိုက္ကယ္ဖ႐ိုမင္ကမူ ႏိုင္ငံတကာက
အျပည့္အဝ ပါဝင္ခ်ဳပ္ဆိုသည့္ တရားဝင္စာခ်ဳပ္တစ္ခုအျဖစ္ ေမွ်ာ္လင့္ရန္
မျဖစ္ႏိုင္ပါဟု သံုးသပ္ပါ သည္။
Stephen Thompson က အဓိက လႊမ္းမိုးေနေသာ အေၾကာင္းရင္းမွာ စီးပြားေရးပင္
ျဖစ္သည္။ ဖန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႕ (ကာဗြန္) ထုတ္လႊတ္မႈ ရပ္ဆိုင္းေရးသည္
ေရရွည္တြင္ ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ မည္သည့္ႏိုင္ငံမဆို
(ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ) ယင္းကိစၥကို ေဆြးေႏြးလိုမည္ မဟုတ္ပါဟု
ေျပာၾကားပါသည္။
အိုဘားမားသည္ ေလာေလာဆယ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနပါသည္။ ကမာၻ႔ကာဗြန္
ထုတ္လႊတ္မႈ အမ်ားဆံုး ႏွစ္ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ လာမည့္လ ကိုပင္ေဟဂင္
ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားရရွိေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားမွာ
ေသေရးရွင္ေရးတမွ် အေရးႀကီးေၾကာင္း ေျပာဆို ေဆြးေႏြးၾကပါလိမ့္မည္။
--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.
-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---