8 Dec 2009
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ကုိ ျဖတ္သန္း ေမာင္းႏွင္ေနေသာ တကၠစီတစ္စီးေပၚတြင္ သက္လတ္ပုိင္း အရြယ္ ျမန္မာလူမ်ဳိးတစ္ဦးႏွင့္အတူ စာေရးသူ ရွိေနခဲ့ပါသည္။ မိမိတုိ႔သည္ ရဲေဘာ္ ၃ က်ိပ္မွသည္ ၁၉၈၈ ဆႏၵ ျပပဲြမ်ားအထိ ျမန္မာ့သမုိင္းကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ ထုိ႔ေနာက္ မိမိက အေမရိကန္ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာအစုိးရ၏ လက္ရွိ အဆင့္ျမင့္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား အေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ၿပီး တကၠစီေမာင္းသူက ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ လတ္တေလာ အေျခအေနမ်ားကုိ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေျပာျပပါသည္။
" လူေတြက လြတ္လပ္ခြင့္ လုိခ်င္ေနၾကတယ္ေလ။ ေယာကၤ်ားေလးေတြ၊ မိန္းကေလးေတြ အားလံုး ထမင္းဝဝ စားဖုိ႔ အလုပ္ ၂ ခု၊ ၃ ခုေလာက္ လုပ္ၾကရတယ္။ သူတုိ႔ မလုပ္ခ်င္တဲ့ အလုပ္ေတြကုိ လုပ္ၾကရတာပါ။ မိန္ကေလးေတြဆုိရင္ ပိုက္ဆံ နည္းနည္းပါးပါး သံုးႏုိင္ဖုိ႔ ကာရာအုိေက ဘားေတြမွာ အလုပ္လုပ္ရတယ္"ဟု ၎က ဆုိပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒုကၡေရာက္ေနေသာ ႏိုင္ငံတစ္ခုဟု ဆုိရာတြင္ အေတာ္ႀကီးကုိ ေလ်ာ့ေလ်ာ့ ေပါ့ေပါ့ သံုးသပ္ထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ Transparency International က ေနာက္ဆံုး ထုတ္ျပန္ေသာ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာတြင္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားေသာ ႏုိင္ငံမ်ား စာရင္း၌ ျမန္မာက တတိယေနရာ ခ်ိတ္ၿပီး ၎၏ ေရွ႕တြင္ အာဖဂန္နစၥတန္ႏွင့္ ဆုိမာလီယာ၊ ၎၏ ေနာက္တြင္ ဆူဒန္ႏွင့္ အီရတ္တုိ႔ ရွိေနပါသည္။ International Displacement Monitoring Centre IDMC ၏ မွန္းဆမႈအရ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္းရွိ လူဦးေရ ၄ သိန္းခဲြခန္႔မွာ အတင္းအက်ပ္ ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းျခင္း ခံရသည္ဟု သိရွိရပါသည္။
ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ၂၀၀၈ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာ၌ ျမန္မာအစုိးရ က်ဴးလြန္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ မ်ဳိးစံုတြင္ တရားစဲြဆုိျခင္း မရွိဘဲ မတရား ဖမ္းဆီးမႈမ်ား၊ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားအေပၚ တုိက္ခိုက္မႈမ်ား၊ အရပ္သား လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားကုိ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္ျခင္းမ်ား ပါဝင္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ယခင္ႏွစ္က ျမန္မာအစုိးရ ထုတ္ျပန္ေသာ အေျခခံဥပေဒသစ္အရ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္ အဆင့္မ်ားတြင္ ဖဲြ႕စည္းမည့္ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ အစိတ္အပုိင္း ၂ ရပ္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္မည္ ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ လႊတ္ေတာ္ ေနရာမ်ားအတြက္ ေရြးေကာက္ပဲြကုိ လာမည့္ႏွစ္တြင္ က်င္းပပါလိမ့္မည္။ စစ္အစုိးရ တရားဝင္ ဆက္လက္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရရန္ လွည့္ကြက္တစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္သည္ဟု အမ်ားစုက ယူဆၿပီး စိတ္ဝင္စားမႈ မရွိၾကပါ။ သုိ႔ရာတြင္ အေျခခံဥပေဒသစ္၏ စည္းမ်ဥ္းအခ်ဳိ႕က အစုိးရ အဖဲြ႕အတြင္း အရပ္သားမ်ား ပါဝင္ႏုိင္ရန္ အေရးႀကီးေသာ အခြင့္အလမ္းမ်ား ေပးအပ္ထားရာ အနည္းဆံုး စာရြက္ေပၚတြင္ ပါဝင္ႏုိင္မည့္ အေပၚယံ အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိႏုိင္ပါသည္။
အေရြးေကာက္ခံ အရပ္ဖက္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ယခင္က မရရွိခဲ့ဖူးေသာ မူဝါဒအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ကုိ အမ်ဳိးသား ဥပေဒျပဳ လႊတ္ေတာ္အသစ္က ခြင့္ျပဳႏုိင္သည့္ အာဏာ ရွိပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ အေျခခံဥပေဒသစ္ အခန္း ၉၆ အရ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္သည္ ကုန္သြယ္ေရး မူဝါဒမ်ား၊ အလုပ္သမား အဖဲြ႕အစည္းမ်ား၊ အခြန္အေကာက္ စနစ္၊ အစုိးရ ဥပေဒႏွင့္ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ားကုိ ခ်ဳပ္ကုိင္ႏုိင္သည့္ အာဏာ ရွိပါသည္။ သမၼတသည္ ဥပေဒ မူၾကမ္းမ်ားကုိ မွတ္ခ်က္ေပးျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခြင့္ ရွိပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ သမၼတ ဗီတုိအာဏာ သံုးခဲ့လွ်င္ အေျခခံဥပေဒက ဘာမွ တတ္ႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါ။
သုိ႔ရာတြင္ လြတ္ေတာ္တြင္းရွိ ကုိယ္စားလွယ္ ေနရာ စုစုေပါင္း၏ ၂၅ % ကုိ တပ္မေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ရယူထားသည့္အတြက္ ဥပေဒျပ႒ာန္းရာတြင္ ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရွိေနေသးသည္ဟု ဆုိရပါမည္။
အေျခခံ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ယာယီ ႐ုတ္သိမ္းခြင့္၊ အျပည့္အဝ အုပ္ခ်ဳပ္ စီမံခြင့္၊ ဥပေဒျပဳခြင့္၊ တရား စီရင္ပုိင္ခြင့္စေသာ အာဏာမ်ားကုိ အပ္ႏွင္းထားသည့္ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာခြင့္ အပါအဝင္ အေရးပါသည့္ အာဏာမ်ားကုိ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က ဆက္လက္ ရယူထားဆဲ ျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအရ က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ သမၼတေလာင္း ၃ ဦးသာ ပါဝင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ ရွိၿပီး လႊတ္ေတာ္ အဖဲြ႕အစည္း ၂ ရပ္က သမၼတေလာင္း တစ္ဦးစီ ေရြးခ်ယ္မည္ ျဖစ္၍ တပ္မေတာ္က တတိယ သမၼတေလာင္းကုိ ေရြးခ်ယ္မည္ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ သမၼတေလာင္း အျဖစ္ ပါဝင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ေရးအတြက္ အရည္အခ်င္း ကန္႔သတ္ခ်က္ မ်ားစြာ ရွိပါသည္။ ေထာင္က်ဖူးသူမ်ား သမၼတေလာင္း မျဖစ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အတိုက္အခံ ႏုိင္ငံေရးသမား ေျမာက္ျမားစြာ အရည္အခ်င္း ျပည့္မွီျခင္းမရွိ ဟု သတ္မွတ္ ခံရပါလိမ့္မည္။
ထုိ႔အျပင္ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားကုိလည္း လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ မျပဳပါ။ အခ်ဳိ႕ေသာ ေဝဖန္ ဆန္းစစ္သူမ်ားက ၂၀၀၇ ေရႊဝါေရာင္ ေတာင္လွန္ေရးတြင္ ပါဝင္ခဲ့ေသာ ရဟန္းမ်ားအား မဲေပးပုိင္ခြင့္ မရွိေစရန္ တားဆီးမႈ တစ္ခုအျဖစ္ အျငင္းပြားခဲ့ၾကေသာ္လည္း မ်ားစြာေသာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ပညာတတ္မ်ားကမူ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ မပတ္သက္သင့္ဟု ယူဆထားၾကပါသည္။
သတိျပဳရမည့္ အခ်က္တစ္ခုမွာ ျပည္ပ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ခံယူထားေသာ မိဘ၊ ဇနီး၊ ခင္ပြန္းႏွင့္ သားသမီးမ်ား ရွိသူသည္ ေရြးေကာက္ပဲြ ပါဝင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ မရွိသည့္ အခ်က္ ျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္သည္ ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားေသာ အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရွိေနပါသည္။ ႏုိဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၿဗိတိသွ် ပါေမာကၡ မုိက္ကယ္ အဲရစ္ႏွင့္ လက္ထပ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပဲြမွ ေဘးဖယ္ျခင္းခံရသည္ဟု အခ်ဳိ႕ ေဝဖန္ ဆန္းစစ္သူမ်ားက ေျပာၾကားေနေသာ္လည္း ဤအခ်က္သည္ တိက် ခုိင္မာမႈ မရွိပါ။
မုိက္ကယ္အဲရစ္သည္ ၁၉၉၉ က ကြယ္လြန္သြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ခင္ပြန္း မရွိပါ။ သို႔ရာတြင္ ျမန္မာအာဏာပုိင္မ်ားက ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို ဖက္တြယ္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး သူမသည္ အျခား အေၾကာင္းတစ္ခုခုျဖင့္ အရည္အခ်င္း မျပည့္မွီေၾကာင္း ျငင္းပယ္ခံရမည္သာ ျဖစ္သည္။ သူမ၏ သားႏွစ္ေယာက္ (Kim ႏွင့္ Alexander) သည္ UK ႏုိင္ငံတြင္ ေနထိုင္သူ ၿဗိတိသွ် ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ စုအတြင္း အခ်ိန္ အမ်ားစု ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပမည့္ အခ်ိန္တြင္ ေနအိမ္၌ အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရဆဲ ျဖစ္ႏုိင္ေသာ္လည္း ဗဟုိတရား႐ုံးက သူမ၏ အယူခံလႊာကုိ တင္သြင္းရန္ သေဘာတူလုိက္ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ေထာက္ခံ အားေပးၾကျခင္းေၾကာင့္ သူမ၏ NLD ပါတီသည္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ အျပတ္အသတ္ အႏုိင္ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း အစုိးရက အာဏာ လႊဲေျပာင္းေပးရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ပါသည္။ ထုိ႔အတြက္ အေမရိကန္အစုိးရက တပ္မေတာ္ အစုိးရကုိ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ စုၾကာမွ် ခဲြျခား ပစ္ပယ္ထားခဲ့ေသာ္လည္း ရလဒ္ အနည္းငယ္သာ ထြက္ေပၚခဲ့ပါသည္။
သုိ႔ျဖစ္၍ အုိဘားမား အစုိးရသစ္သည္ ကဲြျပားေသာ နည္းပရိယာယ္ကုိ စမ္းသပ္ ႀကိဳးစားသည့္အေနျဖင့္ တပ္မေတာ္အစုိးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းမႈအား ဆီနိတ္တာ Jim Webb က စတင္ လႈပ္ရွားခဲ့ပါသည္။ လတ္တေလာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း သူမ၏ မဟာဗ်ဴဟာကုိ ေျပာင္းလဲသည့္ လကၡဏာအျဖစ္ အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သူမ၏ သေဘာထားကုိ ေျပာင္းလဲခဲ့ပါသည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ပင္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အေဆာက္အဦးသည္လည္း ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြႏွင့္ အခ်ိန္ကုိက္ ၿပီးစီးမည္ဟု ယူဆရပါသည္။ ျပည္သူလႊတ္ေတာ္သုိ႔ သြားေသာလမ္းကုိ ႀကိဳးစားပမ္းစား ကတၱရာ ခင္းေနေသာ အလုပ္သမားမ်ားအား ယခင္လက ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရပါသည္။ အဆုိပါ လမ္းမ်ားသည္ လက္ရွိတြင္ ေျမသားလမ္း အဆင့္တြင္သာ ရွိပါေသးသည္။
အကယ္၍ လာမည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ား အၿပီးတြင္ လႊတ္ေတာ္၏ အရပ္ဖက္ ကုိယ္စားလွယ္ အသစ္မ်ားက အထေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၾကၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား၏ အေျခအေန ပုိမုိ တုိးတက္ ေကာင္းမြန္လာႏုိင္ပါမည္လား ဆုိသည့္အခ်က္ကုိမူ အခ်ိန္ကသာ စကားေျပာ သြားပါလိမ့္မည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.