Posts
The Irrawaddy, Marwaan Macan – Markar, 11 Dec 2009
လာမည့္ႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရက က်င္းပျပဳလုပ္မည္ဟု ကတိေပးထားေသာ ေရြးေကာက္ပဲြသည္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ေရြးေကာက္ပဲြႏွင့္ မီဒီယာမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈ အေျခအေနခ်င္း မ်ားစြာ ျခားနားေၾကာင္း ျမန္မာသတင္းစာ ဆရာတစ္ဦးက ထုိင္းႏိုင္ငံ ေျမာက္ပုိင္း ခ်င္းမုိင္တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ေဒသတြင္း မီဒီယာ ေဆြးေႏြးပဲြတစ္ခုတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
အဆုိပါ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ အတုိက္အခံက အႏုိင္ရရွိခဲ့ၿပီး စစ္အစုိးရက အသိအမွတ္ျပဳရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ပါသည္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြသည္ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္အတြင္း မႈိလုိ ေပါက္လာေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပင္ပေရာက္ ျမန္မာ သတင္းစာဆရာမ်ားက ထုတ္ေဝေနေသာ ေျမာက္ျမားစြာေသာ မီဒီယာမ်ား၏ ေစာင့္ၾကည့္မႈ ေအာက္တြင္ က်င္းပရလိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာဝတီမွ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အယ္ဒီတာ ေက်ာ္စြာမုိးက ေျပာၾကားလုိက္ပါသည္။ ဧရာဝတီသည္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ ျမန္မာ သတင္းစာ ဆရာမ်ား ထုတ္ေဝေသာ နာမည္ရ သတင္းမဂၢဇင္း ျဖစ္ပါသည္။
မဲေခါင္မီဒီယာ ေဆြးေႏြးပဲြကို ဒီဇင္ဘာလ ၉ ရက္မွ ၁၂ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပလ်က္ ရွိရာ၊ ၾကာသပေတးေန႔က အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ ၎က ဆက္လက္ ေျပာၾကားရာ၌ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပစဥ္က ျပည္တြင္း၌လည္း ေရြးေကာက္ပဲြအေၾကာင္း လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ျပခြင့္ မရွိသည့္အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပင္ပ၌လည္း ျမန္မာမီဒီယာမ်ား မရွိပါဟု ဆုိပါသည္။ ျပည္တြင္းတြင္ ယခုအခ်ိန္အထိ ေရြးေကာက္ပဲြႏွင့္ ပတ္သက္၍ လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ျပခြင့္မရဘဲ အႏၱရာယ္မ်ား ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု ၎က ဆက္၍ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ မၾကာေသးမီ ႏွစ္မ်ားအတြင္းက ႀကီးထြားလာေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပင္ပရွိ မီဒီယာမ်ားသည္ အေရးႀကီးေသာ က႑မွ ပါဝင္ရမည္ ျဖစ္သည္ဟု၊ လူတစ္ရာခန္႔ တက္ေရာက္ေသာ ေဆြးေႏြးပဲြ တြင္ "Burma 2010" ေခါင္းစဥ္ေအာက္၌ ေဆြးေႏြးစဥ္ ဝင္ေရာက္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ဧရာဝတီအေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပဲြကုိ ေစာင့္ၾကည့္ျခင္း က႑တစ္ရပ္ကုိ အေစာႀကီးကတည္းက ဖြင့္လွစ္ထားၿပီး၊ ေရြးေကာက္ပဲြမတုိင္မီ၊ က်င္းပဆဲႏွင့္ က်င္းပၿပီး ကာလတုိ႔တြင္ ႐ႈေဒါင့္ေပါင္းစံုမွ တင္ျပႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္ထားပါသည္။
ျမန္မာအစုိးရက ေျပာၾကားရာတြင္ ယခု ေရြးေကာက္ပဲြသည္ စည္းကမ္း ျပည့္ဝေသာ ဒီမုိကေရစီ ဖန္တီးရာတြင္ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။
မိမိတုိ႔အေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပဲြ၏ အဆင့္တုိင္းကုိ ေစာင့္ၾကည့္ရန္ လုိအပ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူ မုိးေဇာ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပံုမွန္မဟုတ္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားကုိ ျပည္တြင္းျပည္ပ မီဒီယာမ်ားက မည္သုိ႔ ေဖာ္ထုတ္ရမည္ ဆုိသည္ကုိ ေလ့လာရမည္ဟု ၎က ဆုိပါသည္။ ေရြးေကာက္ပဲြသည္ အလွည့္အပတ္ မ်ားၿပီး ႐ႈပ္ေထြးလိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ား အေနျဖင့္ လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ျပႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ကုိယ္စားျပဳေသာ မီဒီယာမ်ားကလည္း ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ ျပင္ဆင္ ထားၾကၿပီး၊ ဥပမာအားျဖင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ ကခ်င္ သတင္းစာဆရာမ်ား ထုတ္ေဝေသာ Kachin News ရွိပါသည္။
ကခ်င္ေဒသတြင္ ပံုစံသစ္ျဖင့္ ဖဲြ႕စည္းထားေသာ လူထုအုပ္စုအဖဲြ႕မ်ား ဖဲြ႕စည္းထားေၾကာင္း၊ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏုိဝင္ဘာ ၁၈ ရက္ေန႔က ကခ်င္ျပည္နယ္ တုိးတက္ေရးပါတီ ႐ုံးခန္းသစ္ကုိ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ေၾကာင္း Kachin News မွ အယ္ဒီတာ Naw Din Lahpai က ေျပာပါသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ အမ်ားစုမွ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ကိုးကြယ္သူမ်ား ျဖစ္သည့္အေလွ်ာက္ စစ္အစုိးရသည္ ကခ်င္ေဒသရွိ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းမ်ားတြင္ မဲဆြယ္မႈ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိပါသည္။ ဘုရားရွိခုိး ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဆန္္မ်ား ေပးေဝျခင္း၊ ဆီမ်ား ေပးေဝျခင္း၊ ေငြအနည္းငယ္ လွဴဒါန္းျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း၊ ဘာသာေရးကုိ အေျခခံေသာ မဲဆြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း Naw Din က ေျပာပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံျပင္ပရွိ မီဒီယာမ်ားသည္ မေသခ်ာမႈမ်ား၊ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေနေသာ ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္းကုိ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကၿပီး၊ လာမည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြကုိ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေရးအတြက္ ေတာင္းဆုိသည့္ ေဆာင္းပါးေပါင္းမ်ားစြာ ေရးထုတ္ခဲ့ၿပီးလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ယခု ေရြးေကာက္ပဲြသည္ ၿဗိတိသွ် လက္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ၿပီးကတည္းက ေရတြက္လွ်င္ ၁၅ ႀကိမ္ ေျမာက္ ေရြးေကာက္ပဲြ ျဖစ္ပါသည္။
သုိ႔ေသာ္ ယခုလက္ရွိအားျဖင့္ ျမန္မာအစုိးရသည္ အေရးႀကီးသည့္ ဥပေဒ ၂ ရပ္ျဖစ္သည့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားကုိ ႀကီးၾကပ္မည္ ဥပေဒတုိ႔ကုိ တရားဝင္ ေၾကညာရန္ လုိအပ္ေနပါေသးသည္။
ေရြးေကာက္ပဲြႏွင့္ ပတ္သက္၍ စုိးရိမ္ရေသာ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားမွာ ပုိမုိ တုိးပြားလာလ်က္ ရွိပါသည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလ ဧရာဝတီတုိင္းတြင္ နာဂစ္မုန္တုိင္း တုိက္ခတ္ၿပီး ရက္မ်ား မၾကာမီ စစ္အစုိးရသည္ ဆႏၵခံယူပဲြ ျပဳလုပ္၍ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကုိ အတည္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ဆႏၵ ခံယူပဲြကုိ အလိမ္အညာမ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္သည္ဟု စြပ္စဲြခဲ့ၾကပါသည္။
၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြ ျဖစ္ရပ္ကလည္း မီဒီယာမ်ားကုိ စုိးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို တုိးပြားေစပါသည္။
စစ္အစုိးရအေနျဖင့္ အရပ္သားမ်ားကုိ အာဏာလဲႊေပးရန္ တံု႔ဆုိင္းေနရျခင္းမွာ ၎တုိ႔၏ အဆုိအရ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအတြက္ လမ္းညႊန္ေျမပံု ၇ ခ်က္၏ အစိတ္အပုိင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းၿပီး ကတည္းက စစ္တပ္ေအာက္တြင္ ေနခဲ့ရသည္ ျဖစ္ရာ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒအထိ စစ္တပ္၏ လႊမ္းမုိးမႈမွာ သက္ေရာက္လ်က္ ရွိပါသည္။
ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသည္ လုိအပ္ခ်က္မ်ားစြာ ရွိၿပီး စစ္တပ္၏ လႊမ္းမုိးမႈကုိ မ်က္ႏွာသာ ေပးထားေၾကာင္း မုိးေဇာ္ဦးက ဆုိပါသည္။ စစ္တပ္သည္ ႏုိင္ငံကုိ အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာ၍ အခ်ိန္မေရြး အာဏာသိမ္းႏုိင္သည္ဟု အေျခခံဥပေဒတြင္ ပါဝင္ရာ ဥပေဒအရ ခြင့္မျပဳသင့္ေၾကာင္း ၎က ေျပာပါသည္။
စစ္အစုိးရ၏ အာဏာ လက္ကိုင္ထားမႈကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းႏုိင္ရန္ အေျခခံဥပေဒ၏ နည္းဥပေဒမ်ားတြင္ အခိုင္အမာ ထည့္သြင္းထားရာ ဥပေဒျပဳမႈ အဖဲြ႕တြင္ ၂၅ % ေသာ ေနရာကို ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ျခင္း မျပဳပဲ စစ္တပ္မွ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကုိ ခန္႔အပ္ရန္ ျပဳလုပ္ထားပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုမ်ားသည္ စုစုေပါင္း လူဦးေရ ၅၆ သန္း၏ ၄၀ % ရွိသည္ ျဖစ္ရာ တုိင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ စစ္တပ္၏ ရက္စက္စြာ ဖိႏွိပ္ေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ၎တုိ႔၏ ေရြးေကာက္ပဲြ အစီအစဥ္မ်ားကို အဓိပၸါယ္မဲ့ေအာင္ ျပဳလုပ္ေနသလုိ ျဖစ္ေၾကာင္း Shan Women's Action Network မွ Charm Tong က ေျပာပါသည္။ အဆုိပါအဖဲြ႕မွ ျမန္မာစစ္တပ္မွ က်ဴးလြန္လ်က္ ရွိေသာ စစ္ရာဇဝတ္မႈမ်ားကို အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကုိ အဓမၼျပဳက်င့္ျခင္းကို စစ္ပဲြ လက္နက္သဖြယ္ စနစ္တက် အသံုးျပဳပံုလည္း ပါဝင္ပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းတြင္ ေနရာဖယ္ရွားျခင္း ခံရေသာ လူဦးေရ ေျခာက္သိန္းခန္႔ ရွိေၾကာင္း၊ တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ ဆုိးရြားေသာ အေျခအေနကုိ ရည္ညႊန္း၍ သူမက ခ်င္းမိုင္ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ တစ္ျပည္လံုး တပ္ရင္း ၅၀၀ ခန္႔ ရွိသည့္အနက္ တပ္ရင္း ၁၅၀ ခန္႔သည္ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ေနရာယူထားေၾကာင္း တပ္အင္အား၏ ေလးပံုတစ္ပံု ရွိေၾကာင္း သူမက ဆုိပါသည္။
ရွမ္းႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ အမ်ားစုမွာလည္း ေထာင္ထဲတြင္ အဖမ္းခံေနရသည္ ျဖစ္ရာ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္က အႏုိင္ရေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားလည္း ပါေၾကာင္း၊ အေရွ႕ေျမာက္ နယ္စပ္တြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ ရွမ္း တုိင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားလည္း ပါဝင္ေၾကာင္း၊ ဤျဖစ္ရပ္မ်ားမွ ေရြးေကာက္ပဲြ မတုိင္မီ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားရန္ မသင့္ေၾကာင္း သူမက ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါသည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.