Reuters, 3rd February 2010
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာျပည္ အတြင္း ျဖတ္သန္း သြယ္တန္းေနသည့္ ေရနံႏွင့္ ဓာတ္ေငြ႕ ပိုက္လိုင္းမွ စြမ္းအင္ ရင္းျမစ္မ်ား မၾကာမီ ရရွိေတာ့မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈမ်ားႏွင့္ အရပ္ဖက္ ျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနသည့္ အပယ္ခံ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္တြင္းသို႔ ၎၏ စြမ္းအင္ လံုၿခံဳမႈ အခ်ဳိ႕ကို အပ္ထားျခင္းသည္ အႏၲရာယ္မ်ားသည့္ ေလာင္းေၾကး ထပ္မႈ တစ္ခု ျဖစ္လာႏိုင္ပါသည္။
တစ္ႏွစ္လွ်င္ (၁၂) ဘီလ်ံ ကုဗမီတာ သယ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္း ရွိသည့္ ဓာတ္ေငြ႕ ပိုက္လိုင္းသည္ လာမည့္ (၂) ႏွစ္အတြင္း ၿပီးစီး လည္ပတ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၾကြယ္ဝေသာ ကမ္းလြန္ လုပ္ကြက္မ်ားမွ စြမ္းအင္ရင္းျမစ္မ်ားကို တ႐ုတ္ျပည္ အေနာက္ေတာင္ပိုင္းသို႔ သယ္ယူေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။
အကယ္၍ အားလံုး အစီအစဥ္တက် ျဖစ္ခဲ့ပါက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ မေဝးလွေသာ အနာဂါတ္တြင္ ေရနံစိမ္း တန္ခ်ိန္ (၁၂) သန္းကို သီးျခား ပိုက္လိုင္းမွ တဆင့္ ႏွစ္စဥ္ လက္ခံရရွိမည္ ျဖစ္၍ အဆိုပါ ပမာဏသည္ ၎အား ပၪၥမေျမာက္ အမ်ားဆံုး ေရာင္းခ်သူ ဆူဒန္ထံမွ ယခင္ႏွစ္က တင္သြင္းခဲ့သည့္ ပမာဏခန္႔ ရွိပါလိမ့္မည္။ ပိုက္လိုင္း ဖြင့္လွစ္မည့္ ရက္ကိုမူ အတိအက် မသတ္မွတ္ရေသးပါ။
စစ္ဖက္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားဘက္မွ ရပ္တည္ေပးေလ့ ရွိေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ မိတ္ေဆြ ျဖစ္ၿပီး လက္နက္မ်ား ေရာင္းခ်ေပးျခင္း၊ လိုအပ္လွ်င္ သံတမန္ဆိုင္ရာ အကာအကြယ္ ေပးျခင္း တို႔အျပင္ အိႏၵိယ သမုဒၵရာသို႔ ထြက္ေပါက္ ရရွိေရးႏွင့္ ျမန္မာ့ သဘာဝ ရင္းျမစ္မ်ားကိုလည္း တပ္မက္သည့္ မ်က္လံုးျဖင့္ အၿမဲ ေစာင့္ၾကည့္ေနခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
သို႔ရာတြင္ ၎တို႔၏ ဆက္ဆံေရးမွာ စိတ္ခ်င္း ေတြ႕ဆံုၾကသည္ထက္ လက္ေတြ႕ အက်ဳိးစီးပြား အေပၚ အေျခခံပံု ရပါသည္။ အာဏာရွင္ အစိုးရ (၂) ဖြဲ႔သည္ မဆံုႏိုင္ေသာ မ်ဥ္းၿပိဳင္မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာ နယ္စပ္ မတည္ၿငိမ္မႈမ်ားသည္ ၎တို႔ ပိုင္နက္အတြင္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ လာႏိုင္သျဖင့္ တ႐ုတ္က စိုးရိမ္ေနသလို ျမန္မာကလည္း ၎၏ ေျမာက္ဖက္ အိမ္နီးခ်င္း အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံအေပၚ ထားရွိသည့္ ႀကီးမားေသာ သံသယကို သိုဝွက္ထားပါသည္။
ယခင္ႏွစ္ ၾသဂုတ္လက ျမန္မာ စစ္တပ္ႏွင့္ ကိုးကန္႔ တပ္ဖြဲ႕မ်ား တိုက္ခိုက္ၾကျခင္းေၾကာင့္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာတို႔ တ႐ုတ္ျပည္တြင္းသို႔ ေရာက္ရွိသြားေသာအခါ အဆိုပါ စိုးရိမ္ ပူပန္မႈမ်ား သိသာစြာ ေပၚထြက္လာခဲ့ပါသည္။ ေဘဂ်င္းကို စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစခဲ့ေသာ နယ္စပ္ တိုက္ပြဲမ်ားကိုလည္း ျမန္မာစစ္တပ္က ရပ္ဆိုင္းခဲ့ပါသည္။
"တကယ္လို႔ ျမန္မာျပည္ထဲက ပိုက္လိုင္းက ေလာေလာဆယ္မွာ ျပႆနာ လံုးဝ မရွိဘူးလို႔ ဘီဂ်င္းက စဥ္းစားခဲ့ရင္ေတာင္ ေနာက္ပိုင္းက်ရင္ သူတို႔ ျပန္စဥ္းစားရမွာပါ"ဟု London School of Economics Centre မွ ျမန္မာ့အေရး ကၽြမ္းက်င္သူ ေမာင္ဇာနည္က ေျပာၾကားပါသည္။ "ျမန္မာအစိုးရက လတ္တေလာမွာ သူတို႔ (တ႐ုတ္) နဲ႔ အဆင္ေျပေျပ ေပါင္းဖက္ေနေပမယ့္လည္း တ႐ုတ္ပိုင္နက္ထဲကို ဝင္ပစ္တာေတြ ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္"ဟု ၎က ဆက္လက္ ေျပာဆိုပါသည္။
မလကၠာ ေရလက္ၾကား ျပႆနာ
ကမာၻ႔ ဒုတိယ ေရနံ အမ်ားဆံုး သံုးစြဲသူ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ၎၏ ျပည္တြင္း စြမ္းအင္ မဟာဗ်ဴဟာ စည္းဝုိင္း တစ္ခုျဖစ္ေသာ မလကၠာ ေရလက္ၾကား အက်ပ္အတည္းမွ ထြက္ေပါက္ တစ္ခုအျဖစ္ ျမန္မာျပည္ ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းကို ႐ႈျမင္ေနပါသည္။
၎တို႔ စိုးရိမ္ေနေသာ အခ်က္မွာ စစ္ဖက္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပြားလာပါက မေလးရွားႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားၾကားရွိ က်ဥ္းေျမာင္းလွသည့္ မလကၠာ ေရလက္ၾကားကို ျဖတ္သန္း သယ္ေဆာင္ေနေသာ ေရနံတင္ သေဘၤာမ်ားကို ရန္သူ အင္အားစုမ်ားက ပိတ္ဆို႔ တားဆီးသြားႏိုင္မွာကို ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေရနံတင္သြင္းမႈ၏ (၈၀ %) သည္ အဆိုပါ လမ္းေၾကာင္းမွ ေရာက္ရွိလာျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ နယ္ေျမသည္ နဂိုကပင္ ပင္လယ္ဓားျပ ျပႆနာ ရွိႏွင့္ေနၿပီး ျဖစ္သည္။ Lloyd's Market Association ေရေၾကာင္းကုမၸဏီ၏ ပူးေပါင္း စစ္ေကာ္မတီက စစ္ပြဲ အႏၲရာယ္ ရွိေသာ ဇုန္အတြင္းတြင္ အဆုိပါ ေဒသကို ထည့္သြင္းထားပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျဖတ္၍ စြမ္းအင္ရင္းျမစ္မ်ား သယ္ေဆာင္ျခင္းသည္ ေရလက္ၾကားကို ေရွာင္ရွားရာတြင္ အလြယ္ဆံုး နည္းလမ္းျဖစ္ၿပီး ဗဟိုအာရွေဒသမွ ေရနံစိမ္းမ်ားကို ပိုက္လိုင္းမွ သယ္ယူျခင္းသည္ သယ္ယူေရး လမ္းေၾကာင္း ေပါင္းစံုကို ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ေနျခင္း အတြက္ မ်ားစြာ အက်ဳိးရွိမည္ ျဖစ္ပါသည္။
"ပိုက္လိုင္းေတြထဲက တစ္ခုက ေရနံစိမ္း အတြက္ သီးသန္႔ ျဖစ္ၿပီး ဒီေရနံေတြက ျမန္မာက လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက သေဘၤာနဲ႔ လာတဲ့ ေရနံကို ခ်ၿပီး ပိုက္လိုင္းနဲ႔ ယူနန္ကို ပို႔မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက သိပ္ကို အေရးႀကီးပါတယ္" ဟု ေျပာၾကားသူမွာ Singapore's Institute of Southeast Asian Studies မွ ပညာရွင္ Ian Storey ျဖစ္ပါသည္။
"ကိုးကန္႔ ကိစၥ အေပၚ သံုးသပ္ၾကည့္လို႔ ရတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္က ပိုက္လိုင္းကိစၥကို ျပင္ဆင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက နယ္စပ္ေဒသကို ရွင္းလင္းတဲ့ သေဘာေလာက္ပဲလို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တ႐ုတ္ အေနနဲ႔ ဒီကိစၥကို ေရးႀကီးခြင္က်ယ္ မလုပ္သင့္ပါဘူး။ ဒါဟာ သူတို႔ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြား အတြက္ပဲေလ" ဟု ၎က မွတ္ခ်က္ေပးပါသည္။
သို႔ရာတြင္ ျမန္မာ ဗဟို အစိုးရကို ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ တိုက္ခိုက္လာေသာ လူမ်ဳိးစု လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕မ်ားစြာ၏ ကိစၥႏွင့္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး ေရႊ႕ေျပာင္းသူမ်ား၊ ကုန္သည္မ်ား ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ စီးဝင္လာမႈ အေပၚ လတ္တေလာ သံသယ ႀကီးထြားလာသည့္ ကိစၥသည္ အဓိက အႏၲရာယ္ႀကီး ႏွစ္ခုအျဖစ္ ရွိေနေသာ္လည္း အက်ဳိးအျမတ္က ပိုပံု ရေနပါသည္။
တ႐ုတ္လူမ်ဳိးတို႔ အေပၚ ခါးသီးမႈမ်ားကို ရင္ဝယ္ ပိုက္ထားၾကသည့္ ျမန္မာလူထု၏ သေဘာထားမွာ မုန္းတီးမႈႏွင့္ စည္းပါးပါးေလးသာ ျခားေတာ့သည္ဟု LSE မွ ေမာင္ဇာနည္က ဆိုပါသည္။ "တကယ္လို႔ တ႐ုတ္ အက်ဳိးစီးပြားကို ျမန္မာေတြက ဖ်က္ဆီးခ်င္တဲ့ ဆႏၵရွိရင္ ကီလိုမီတာ (၈၀၀) ရွည္တဲ့ ပိုက္လိုင္းက သိပ္ကို လြယ္ကူတာေပါ့ဗ်ာ" ဟုလည္း ၎က ေျပာၾကားပါသည္။
ေျမႏွင့္ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ား အသိမ္းခံရသည့္ အတြက္ ေဒါသထြက္ေနေသာ ပိုက္လိုင္း လမ္းေၾကာင္း တေလွ်ာက္မွ ေဒသခံ ေနထိုင္သူမ်ားက တ႐ုတ္ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ႐ံုးခန္းမ်ားကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကသည္ဟု ေျပာၾကားသူမွာ Shwe Gas Movement မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ ဝမ္ေအာင္ ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ အဖြဲ႕သည္ ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းကို ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ေနေသာ အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ေတြ အေပၚ ျပည္သူေတြ ေဒါသ ထြက္ေနတာကို ျမင္ေယာင္ ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္ဟု ၎က ထိုင္းႏိုင္ငံမွ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ေျပာၾကားပါသည္။
"ဒီကိစၥေၾကာင့္ လူမႈေရး မၿငိမ္သက္မႈေတြ၊ တိုက္ခိုက္ ဖ်က္ဆီးမႈေတြ အခ်ိန္မေရြး ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္" ဟုလည္း ဆိုပါသည္။
တဖန္ အေနာက္ဖက္ အိမ္နီးခ်င္း အိႏၵိယႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံကို လႊမ္းမိုးရန္ ႀကိဳးစားလာျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းကို သံုးသပ္ၾကည့္လွ်င္ တ႐ုတ္က ဘီဂ်င္းဘက္ေတာ္သား ႏိုင္ငံမ်ားျဖင့္ အိႏၵိယကို ဝိုင္းရံေနျခင္း၊ ျပႆနာမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚရန္ အလားအလာ ရွိေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေဒလီ၏ စိုးရိမ္မႈမွ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
"တကယ္လို႔မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံကို တ႐ုတ္ဆီ ေပးလိုက္ရၿပီလို႔ အိႏၵိယက သတ္မွတ္လိုက္ၿပီဆိုရင္ အခ်ိန္မေရြး ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို အလြယ္တကူ ပံုေဖာ္ ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ ပိုင္ဆိုင္မႈ စီးပြားေတြကို ပစ္မွတ္ထားလာမယ့္ ဆန္႔က်င္ေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ မေက်နပ္တဲ့ ျမန္မာစစ္သားေတြကို အိႏၵိယက တိတ္တဆိတ္ ကူညီတာမ်ဳိးေပါ့ဗ်ာ" ဟု LSE မွ ေမာင္ဇာနည္က ေျပာၾကားပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း အိႏၵိယ ကုမၸဏီ (၂) ခုကို ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ ခြင့္ျပဳျခင္းျဖင့္ ျမန္မာက အိႏၵိယကို ကစားဝိုင္းအတြင္း ဆြဲသြင္းလုိက္ပါသည္။ ႏိုင္ငံပိုင္ GAIL India က (၄ %) ႏွင့္ ONGC က (၈ %) အသီးသီး ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံၾကမည္ဟု အိႏၵိယ မီဒီယာမ်ားက ယခင္လက ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့ပါသည္။
လူထု ဆက္ဆံေရး နယ္ပယ္ ထိခုိက္မႈ
ယခု စီမံကိန္းသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အတြက္ ေနာက္ထပ္ ႏိုင္ငံတကာ လူထု ဆက္ဆံေရး ထိခုိက္မႈ တစ္ခု ျဖစ္လာႏိုင္ၿပီး ၂၀၀၈ အိုလံပစ္အတြက္ စည္း႐ံုး ဆြဲေဆာင္ေနသည့္ ကာလက ဆူဒန္တြင္ ေရနံ စြမ္းအင္ဆိုင္ရာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေၾကာင့္ ျပင္းထန္စြာ အျပစ္တင္ခံခဲ့ရသူ ဘီဂ်င္းအဖို႔ မ်က္ႏွာပူစရာ ျဖစ္လာျပန္ပါသည္။
ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ရန္ တာဝန္ယူမည့္ ျမန္မာစစ္တပ္ေၾကာင့္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား အေပၚတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာမည္ ျဖစ္ၿပီး ပိုက္လိုင္း တည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ စိုးရိမ္ ပူပန္ေနေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕မ်ားက ထပ္ဖန္ တလဲလဲ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါသည္။
ေရနံႏွင့္ ဓာတ္ေငြ႕ အေပၚ ျပင္းျပစြာ တပ္မက္ေနျခင္းေၾကာင့္ ကမာၻ႔ ဆက္ဆံေရး နယ္ပယ္တြင္ တ႐ုတ္ အတြက္ ေနာက္ထပ္ စိတ္ညစ္စရာ ျဖစ္ေစမည့္ အလားအလာမ်ားကို ဘီဂ်င္းက ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ခံယူပါလိမ့္မည္ဟု နယူးေယာက္ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႕မွ ျမန္မာ့ေရးရာ သုေတသနမွဴး David Mathieson က ေျပာၾကားပါသည္။
"ျဖစ္ႏိုင္တာကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ တ႐ုတ္က လုပ္ေနတဲ့ အရာ အားလံုးအတြက္ အခုပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းက အမွန္တကယ္ မွတ္ေက်ာက္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႔အတြက္ အရမ္းကို စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ၿပီး အရွက္ကြဲရတာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္" ဟု ၎က ဆိုပါသည္။ "ဒါေပမယ့္ ဒီအေၾကာင္း အရာေတြက စီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းသြားဖို႔ လံုေလာက္တဲ့ အခ်က္ေတြလို႔ ကၽြန္ေတာ္ မထင္ပါဘူး။ သူတို႔က ဓာတ္ေငြ႕ လိုခ်င္ေနတာ အခ်ိန္ အေတာ္ကို ၾကာေနပါၿပီ" ဟုလည္း မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ပါသည္။
Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.