ဒီမုိကေရစီ ႏုိင္ငံမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ထုိင္းႏွင့္ မကၠဆီကုိတုိ႔တြင္ ႏုိင္ငံေရး ယမ္းပုံမီးက်မႈ ျဖစ္ပြားျခင္း မူးယစ္ေဆးဝါး ဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားျခင္းႏွင့္ အာဏာရွင္ ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ေသာ ရုရွားႏွင့္္ တရုတ္တုိ႔တြင္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ား တုိးျမႇင့္လုိက္ျခင္း စသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ အတြင္း ကမာၻလုံးဆုိင္ရာ သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္မွာ အေျခအေန ဆုိးရြားခဲ့ေၾကာင္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျပဳလုပ္ေသာ ႏွစ္စဥ္ စစ္တမ္းတစ္ရပ္က ဆုိသည္။
၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မွ စ၍ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆုိင္ရာ စစ္တမ္းမ်ား၊ သုေတသနမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ Freedom House အဖြဲ႕အဆုိအရ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္သည္ ကမာၻလုံး ဆုိင္ရာ သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္အတြက္ ဆုိးရြားေသာ ႏွစ္တစ္ႏွစ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ကမာၻ႕ေဒသ အသီးသီးတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အေျခအေနမ်ားအရ ကမာၻေပၚတြင္ ေနထုိင္သူ ေျခာက္ဦးအနက္ တစ္ဦးသာ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိေသာ ႏုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္ႏုိင္သူ ျဖစ္သည္။
"ေတာင္အာရွ ကဲ့သုိ႔ေသာ ေဒသမ်ားတြင္ အျပဳသေဘာ ေဆာင္ေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ား ရွိသည့္တုိင္ လက္တင္ အေမရိက၊ ကႏၱာရတစ္ပုိင္း အာဖရိက ေဒသႏွင့္ အေရွ႕ အလယ္ပိုင္းေဒသ တုိ႔တြင္ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ား သိသိသာသာ ေလ်ာ့လာသည္ကုိ ေတြ႕ရသည္" ဟု Freedom House က ဆုိသည္။ Freedom House အဖြဲ႕သည္ လြတ္လပ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခု ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္ ႏုိင္ငံမ်ား၏ ရန္ပုံေငြျဖင့္ ရပ္တည္လ်က္ ရွိသည္။ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ က်ဆင္းလာသည္ဟု ဆုိရာတြင္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္း အဆုိးဆုံးေသာ အေျခအေနကုိ ဆုိလုိေၾကာင္း၊ မကၠဆီကုိ ႏုိင္ငံမွ ဘိန္းျဖဴစစ္ပြဲမ်ား၊ ထုိင္းႏုိင္ငံေရး အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္း ျဖစ္မႈမ်ား၊ ဟြန္ဒူးရပ္စ္၊ ဂီနီႏွင့္
ႏုိင္ဂ်ာ ႏုိင္ငံတို႔မွ စစ္အာဏာ သိမ္းပုိက္မႈမ်ားက လြတ္လပ္စြာ သတင္း ေရးသားေပးပုိ႔မႈကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။
ထုိ႔ျပင္ တရုတ္၊ ရုရွား ႏွင့္ ဗင္နီဇြဲလား အစရွိသည့္ အာဏာရွင္ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ သတင္း မီဒီယာအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ား တုိးျမႇင့္လာျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ Freedom House က "၂၀၀၉ ခုႏွစ္သည္ အာဏာရွင္ဆန္ေသာ အစုိးရမ်ားက သတင္း အခ်က္အလက္ စီးဆင္းမႈ အားလုံးကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ ကုိင္ကြယ္ရန္ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစားလာခဲ့သည့္ ႏွစ္တစ္ႏွစ္ ျဖစ္ခဲ့သည္" ဟု ဆုိသည္။
"တရုတ္ႏုိင္ငံသည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈတြင္ ကမာၻ႔ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္လာသည့္ နည္းတူ ရႈပ္ေထြး ဆန္းျပားေသာ နည္းနာမ်ား အသုံးျပဳကာ သတင္း အခ်က္အလက္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ား ပုိမုိ ျပဳလုပ္လာသည္" ဟု Freedom House ၏ အစီရင္ခံစာက ဆုိသည္။ အေမရိကန္ နည္းပညာ ေကာက္ပုိေရးရွင္း ျဖစ္ေသာ Google သည္ ေဘဂ်င္း အစုိးရႏွင့္ ဆင္ဆာ ျဖတ္မႈဆုိင္ရာ အျငင္းပြားမႈ ျဖစ္ေပၚၿပီးေနာက္ တရုတ္ႏုိင္ငံ နည္းပညာ ေဈးကြက္မွ ထြက္သြားခဲ့သည္။
ရုရွားႏုိင္ငံတြင္မူ သတင္းသမားမ်ားအေပၚ ဥပေဒျဖင့္ အကာအကြယ္ ေပးမႈကုိ လ်စ္လ်ဴရႈမႈမ်ား တုိးပြားလာၿပီး တရားစီရင္ေရး စနစ္မွာလည္း အာဏာပုိင္မ်ား အလုိက် လုိက္ေလ်ာေပးမႈမ်ား ပုိမုိ မ်ားျပားလာရာ သတင္းေထာက္မ်ား အေနျဖင့္ အကဲဆတ္ေသာ အေရးကိစၥမ်ား အေပၚ ေရးသားရာတြင္ အခက္အခဲမ်ား ႀကံဳေတြ႕လာရသည္။ ရုရွား သတင္းစာဆရာမ်ား အေပၚ တုိက္ခုိက္သည့္ ျပစ္မႈမ်ားကိုလည္း အေရးယူ အျပစ္ေပးျခင္း မရွိသေလာက္ နည္းပါးလာသည္။ သတင္းမီဒီယာ ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ကုိ ဗဟုိအစိုးရက တင္းၾကပ္စြာ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္။
ယင္းသုိ႔ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ား က်ဆင္းလာမႈကုိ Freedom House က "ဆင္ဆာ တည္းျဖတ္မႈမ်ား ကမာၻလုံး အသြင္ ေဆာင္လာျခင္း" ဟု သတ္မွတ္ ေျပာဆုိသည္။ အေၾကာင္းမွာ သတင္း စီးဆင္းမႈအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ နည္းစနစ္မ်ား တစ္ႏုိင္ငံႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံ ကူးစက္ လာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ တရုတ္ အစုိးရကလည္း ျပည္ပ ရုပ္ရွင္ႏွင့္ စာအုပ္ပြဲေတာ္မ်ား က်င္းပမႈအေပၚ ဖိအားေပးလာသည္။ အထူးသျဖင့္ တရုတ္အစုိးရကုိ ဆန္႔က်င္ေသာ အုပ္စုမ်ားက ျပဳလုပ္သည့္ ပြဲေတာ္မ်ားအေပၚ ဖိအား ေပးလာျခင္း ျဖစ္သည္။
Reuters သတင္းကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။
Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.