BBC News, 2nd April 2010
အီရန္ ႏ်ဴကလီယာ ကိစၥ အေပၚ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားၾကရန္ အတြက္ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားက တ႐ုတ္ သမၼတ ဟူက်င္းေတာင္ကို တိုက္႐ိုက္ ေမတၱာရပ္ခံ လိုက္သည္။
တစ္နာရီ ၾကာျမင့္ေသာ ဖုန္း ဆက္သြယ္မႈတြင္ အိုဘားမားက အီရန္၏ ျပဳမူ ေဆာင္ရြက္ပံု အေပၚ အတူတကြ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ေရး၏ အေရးႀကီးပံုကို အေလးအနက္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အီရန္ ႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီယာ အာဏာပိုင္ Saeed Jalili သည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ေရာက္ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ဦး၏ ဆက္သြယ္ ေျပာဆိုမႈ ေပၚထြက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။
အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ထိေရာက္မႈ မရွိပံုကို ဘီဂ်င္းက သေဘာတူသည္ဟုလည္း Mr. Jalili က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
"ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ တ႐ုတ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပတဲ့အခါ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈလို နည္းလမ္းေတြဟာ အသံုးဝင္ ထိေရာက္မႈ မရွိဘူး ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း သေဘာတူခဲ့ၾကတယ္" ဟု ၎က ဆိုသည္။
"ႏိုင္ငံတကာ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြဟာ ႏ်ဴကလီယာ ရည္မွန္းခ်က္ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနတဲ့ အီရန္ကို မတားဆီးႏိုင္ပါဘူး" ဟု ၎က ဘီဂ်င္းတြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ အရာရွိမ်ားကမူ ေဆြးေႏြးပြဲ အၿပီးတြင္ မွတ္ခ်က္ေပး ေျပာဆိုျခင္း မရွိခဲ့ပါ။
တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးက အဆိုပါ ႏ်ဴကလီယာ ကိစၥကို ေစ့စပ္ ညႇိႏႈိင္းျခင္းျဖင့္ ေျဖရွင္း ႏိုင္သည္ဟု ယခုတိုင္ ယံုၾကည္ေနေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။
အႀကိတ္အနယ္ ေျပာဆိုမႈမ်ား
တ႐ုတ္ သမၼတ ဟူက မစၥတာ အိုဘားမားႏွင့္ တယ္လီဖုန္း ေျပာၾကားစဥ္ အတြင္း "အေမရိကန္ ႏွင့္ ေကာင္းမြန္၍ တည္ၿငိမ္ေသာ ဆက္ဆံေရး" ကို ေတာင္းဆိုလုိက္သည္။
ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ဦးသည္ ထိုင္ဝမ္ ကိစၥႏွင့္ စီးပြားေရး ျမႇင့္တင္ေရး ဆိုင္ရာ G-20 သေဘာ တူညီခ်က္မ်ား အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရး အေရးႀကီးပံု တို႔ကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။
ယခု ဆက္သြယ္ ေျပာဆိုမႈက တိဘက္ ကိစၥ၊ ကုန္သြယ္ေရး ကိစၥ၊ ထိုင္ဝမ္ ကိစၥတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ လတ္တေလာ အႀကီးအက်ယ္ သေဘာ ကြဲလြဲခဲ့ၾကေသာ အင္အားႀကီး ႏွစ္ႏိုင္ငံ အၾကား တင္းမာမႈမ်ား ေလ်ာ့ပါးေစခဲ့သည္။
သို႔ရာတြင္ အေနာက္ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အီရန္ အၾကား ႏ်ဴကလီယာ အစီအစဥ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနေသာ အေျခအေနတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ေနာက္တစ္ဆင့္ မည္သို႔ ျဖစ္ႏိုင္သည္ ဆိုသည္ကို သတ္မွတ္ႏိုင္သည့္ အဓိက ေသာ့ခ်က္ ျဖစ္ေနသည္ဟု ဘီဂ်င္းမွ ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ Damian Grammaticas က ေျပာၾကားသည္။
ယခု သီတင္းပတ္ အေစာပိုင္းတြင္ သမၼတ အိုဘားမားက ၎အေနျဖင့္ အီရန္ ႏိုင္ငံ အေပၚ ကုလသမဂၢ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈ အသစ္မ်ား ၂ ပတ္၊ ၃ ပတ္ အတြင္း ခ်မွတ္သည္ကို ေတြ႕ျမင္လိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အီရန္ႏွင့္ ခုိင္မာသည့္ ဆက္ဆံေရး ရွိေနေသာ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွ ဗီတို သံုးခြင့္ရွိသူ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈ အသစ္မ်ား ခ်မွတ္ျခင္းကို မလိုလားေၾကာင္း ယခင္ကပင္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာၾကားခဲ့ဖူးသည္။
သို႔ရာတြင္ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Su San Rice က ၾကာသပေတးေန႔တြင္ ေျပာၾကားရာ၌ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ အေနာက္ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ကုလသမဂၢ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အသစ္ကို အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးရန္ အဆင္သင့္ ရွိေနေၾကာင္း ရည္ၫႊန္းခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ ထုတ္လုပ္ရန္ အီရန္က ႀကိဳးစားေနသည္ဟု အေနာက္ အင္အားႀကီးမ်ားက စြပ္စြဲလ်က္ ရွိၿပီး၊ ၎စြပ္စြဲခ်က္ကုိ တီဟီရန္က ျငင္းဆိုထားသည္။
တင္းမာခဲ့ေသာ ဆက္ဆံေရးမ်ား
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ တ႐ုတ္သည္ တိဘက္ အေရး၊ ထိုင္ဝမ္ အေရး တို႔တြင္ လတ္တေလာ သေဘာ ကြဲလြဲခဲ့သည္။
အဆိုပါ ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဘီဂ်င္းကို ရန္စျခင္း မျပဳရန္ ဟူက်င္းေတာင္က အိုဘားမားကို သတိေပးခဲ့သည္ဟု တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ေျပာၾကားသည္။
ထိုင္ဝမ္ ႏွင့္ တိဘက္ အေရးကိစၥမ်ားသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာ၊ နယ္ေျမ ပိုင္ဆိုင္မႈႏွင့္ အတြင္းေရး ကိစၥသာ ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ ကိစၥမ်ား အေပၚတြင္ မွန္ကန္စြာ ကိုင္တြယ္ျခင္းသည္ တ႐ုတ္ - အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရး လန္းဆန္း တည္ၿငိမ္ေစမည့္ အဓိက ေသာ့ခ်က္ပင္ ျဖစ္သည္ဟု "ဟူ " က ရွင္းလင္းစြာ ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ မစၥတာ အိုဘားမား ႏွင့္ တိဘက္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ ဒလိုင္လားမားတို႔ ေဖေဖာ္ဝါရီလက ေတြ႕ဆံုခဲ့မႈေၾကာင့္ စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ခဲ့သလို၊ ထိုင္ဝမ္သို႔ အေမရိကန္ လက္နက္မ်ား ေရာင္းခ်မႈ အေပၚတြင္လည္း ေဒါသ ထြက္ခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္းမွ ဆင္ဆာ ပိတ္ပင္မႈမ်ား အေပၚ စိုးရိမ္ ပူပန္ေနေသာ အင္တာနက္ ဝန္ေဆာင္မႈ ကုမၸဏီ Google ကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အားေပး ေထာက္ခံလ်က္ ရွိၿပီး အျခား ကုန္သြယ္ေရး ျပႆနာမ်ားမွာလည္း ၿပီးျပတ္ျခင္း မရွိေသးပါ။
သို႔ေသာ္လည္း ဘီဂ်င္းသည္ အေမရိကန္ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာ USS Nimitz ေဟာင္ေကာင္သို႔ ဆိုင္ကပ္ လည္ပတ္မႈကို ေဖေဖာ္ဝါရီလက ခြင့္ျပဳေပးခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ အေမရိကန္ႏွင့္ တ႐ုတ္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိထားေသာ ကိစၥ တစ္ခုမွာ ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရ ႏ်ဴကလီယာ အစီအစဥ္ကို အဆံုးသတ္ကာ ေစ့စပ္ ညႇိႏႈိင္းေရး စားပြဲဝုိင္းသို႔ ျပန္လာရန္ လိုအပ္သည့္ ကိစၥပင္ ျဖစ္သည္။
Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.