WEEK IN POLITIC |
တစ္ပတ္အတြင္း ႏိုင္ငံေရးသတင္း။
တစ္ပတ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံေရးသတင္းအက်ဥ္းကို ျပည္သူမ်ားသိေစရန္အလို႔ဌာ Yangon Chronicle မွ စုစည္းတင္ျပလုိက္ပါသည္။
သတင္းအဖြဲ႕
လူေျပာမ်ားေနေသာ လက္ပံေတာင္းေတာင္အေရး
Photo Credit by AP
ယခုတစ္ပတ္အတြင္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲ၏ အေရးပါေသာ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုျဖစ္သည့္ လက္ပံေတာင္း ေတာင္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အစီရင္ခံစာကို မတ္လ ၁၂ ရက္ေန႕က ထြက္ရွိခဲ့သည္။ ထိုအစီရင္ခံစာႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္အပ်က္မ်ား၊ ထင္ျမင္ခ်က္၊ ေဝဖန္ခ်က္မ်ား၊ စိတ္ခံစားမႈကဲေသာ ပဋိပကၡမ်ား စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေပၚထြက္ လာသည္။
ေဖေဖာ္ဝါရီလကုန္တြင္ ထြက္ရွိမည္ဟု ၾကားသိရေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ဥေရာပခရီးစဥ္ေၾကာင့္သမၼတျပန္ လာေသာအခါမွ အစီရင္ခံစာကို သမၼတထံ မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႕က တင္ျပခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ မတ္လ ၁၂ ရက္ေန႕က အျပည့္အစံုေဖာ္ျပပါရွိခဲ့သည္။ တၿပိဳင္နက္တည္းမွာပင္ ယင္းအစီ ရင္ခံစာႏွင့္ပတ္သက္သည့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအစီ ရင္ခံစာအေပၚ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရြက္မည့္ ေကာ္မတီ ဖြဲ႕စည္းေၾကာင္းကိုပါ ယင္းေန႕ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိခဲ့သည္။
အစီရင္ခံစာအရ လက္ပံေတာင္းေတာင္စီမံကိန္းအား လိုအပ္ေသာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ စစ္ေဆးမႈမ်ားျပဳလုပ္ၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိျဖင့္ ဝမ္ေပါင္၊ ဦးပိုင္တို႔က စာခ်ဳပ္ျပန္ခ်ဳပ္ဆိုကာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လုပ္ငန္းပိုင္းဆိုင္ရာ ကတိကဝတ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံ တကာဆက္ဆံေရးလည္း မပ်က္ယြင္း၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္ႀကီး၏ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာထိခိုက္မႈလည္း အနည္းဆံုး ျဖစ္ေစရန္ စီစစ္မႈမ်ားအေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ၿပီး စီမံကိန္းကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ျပဳရန္ ေဖာ္ျပပါရွိ သည္ကို လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေဒသခံမ်ားက ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုညႇိႏိႈင္းေသာအခါ စိတ္ခံစားမႈမ်ား လြန္ကဲ ေနေသာ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ ဆန္႔က်င္မႈမ်ားႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္ကို အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာ မ်ားတြင္ေရာ၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ဂ်ာနယ္ သတင္းစာမ်ားတြင္ပါ ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ႏိုင္ငံေရးလုပ္သည္ဆိုရာတြင္ အမုန္း ခံႏိုင္ရ မည္ျဖစ္ ၿပီးတစ္ႏိုင္ငံလံုးအက်ိဳးအတြက္ အစီရင္ခံစာပါအခ်က္မ်ားကို အျပဳသေဘာျဖင့္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ကာ ေဒသတစ္ခုတည္း ကို ၾကည့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ မတ္လ ၁၄ ရက္ေန႕တြင္ ဓနသဟာယႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ထြက္ခြာသြားရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ လက္ပံေတာင္းေဒသသို႔ သြားေရာက္မည့္ခရီးစဥ္အတြက္ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ဂရုစိုက္ေပးရန္ ညႊန္ၾကား ခဲ့သည္ဟု သမၼတရံုးမွ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဓိကေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ဦး၏ ႏိုင္ငံ့အက်ိဳးအတြက္ အျပန္အလွန္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနမႈကို ျမင္ေတြ႕ႏိုင္သည္။
မည္သို႕ပင္ျဖစ္ေစ ဤလက္ပံေတာင္းေတာင္အေရး၏ ရလဒ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ေရရွည္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို မည္သို႕ မည္ပံု ျဖစ္ေစမည္ဟူသည္မွာ အေျပာင္းအလဲကို ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအတြက္ အေရးႀကီးသည့္ အလွည့္ အေျပာင္းတစ္ခုျဖစ္ေစမည္ျဖစ္သည္။ လက္ပံေတာင္းေတာင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကမူ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေဒသခံမ်ားအေနျဖင့္ အေျပာင္းအလဲကို သတၱိရွိစြာ ရင္ဆိုင္ႏိုင္ရ မည္ျဖစ္ ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္ကို ၾကားရေသာအခါ “Who moved my Cheese” ‘ငါ့ဒိန္ခဲကို ဘယ္သူေနရာေရႊ႕ သလဲ’ ဟူေသာစာအုပ္ ကို ေျပးျမင္ေယာင္ မိပါ ေၾကာင္း။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားဝုိင္း
မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႕က တရုတ္ႏိုင္ငံေရႊလီၿမိဳ႕တြင္ ဒုတိယအႀကိမ္အျဖစ္ KIO ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ ေရးအဖြဲ႕တို႔ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး အစိုးရႏွင့္ ေကအိုင္အိုအၾကား ခုိင္မာေသာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးရရွိသည္အထိ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးသြားရန္ သေဘာတူညီခဲ့ၾကသည္။ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ႏွစ္ဖက္ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ယင္းထုတ္ ျပန္ခ်က္တြင္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေသာ ေရွ႕တန္းစစ္ ေျမျပင္မ်ားကုိ ကြင္းဆင္းေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ရန္ႏွင့္ ႏွစ္ဖက္ ပုိမုိနီးကပ္စြာ ညွိႏႈိင္း ဆာင္ရြက္ ႏုိင္ရန္ညွိႏႈိင္း ေစာင့္ၾကပ္ေရး႐ံုးမ်ားကုိ ႏွစ္ဖက္ညွိႏႈိင္း၍ လုိအပ္သလုိ ထားရွိ သြားရန္သေဘာတူခဲ့ ၾကေၾကာင္းသိရွိရ သည္။
သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ေျပာၾကားသလို ခိုင္မာေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအား ယင္းစာပြဲဝိုင္းေဆြးေႏြးပြဲမ်ားမွတဆင့္ ေဖာ္ေဆာင္ ႏိုင္မည္ဟု ျပည္သူအားလံုးက ေမွ်ာ္လင့္ေနသည္အတြက္ KIO ႏွင့္ ဒုတိယအၾကိမ္ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အဆင့္တစ္ခုကို တက္လွမ္းႏိုင္ခဲ့ ပါသည္။
ထို႔ျပင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လိုင္ဇာအထိ ဆႏၵျပလမ္းေလွ်ာက္ၾကေသာ အဖြဲ႕သည္ မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႕ ေန႕လည္ ၂ နာရီတြင္ လိုင္ဇာသို႕ေရာက္ရွိၿပီျဖစ္ကာ ေကအိုင္အိုႀကိဳဆိုေရးေကာ္မတီက ယင္းအဖြဲ႕ကို ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနေၾကာင္း သိရ သည္။
ေဝဖန္ခ်က္မ်ိဳးစံုျဖင့္ ျပီးဆံုးခဲ့ေသာ NLD ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ညီလာခံ
Photo Credit by AFP
မတ္လ ၈ ရက္ေန႕မွ ၁၀ ရက္ေန႔အထိ ျပဳလုပ္သြားေသာ NLD ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာညီလာခံတြင္ ဗဟုိေကာ္မတီဝင္ ၁၂၀ ႏွင့္ အရန္ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ ၃၀ တို႔ကို မဲစနစ္ျဖင့္ေရြးခ်ယ္သြားၿပီး ပါတီဥကၠ႒ေနရာကို ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ကိုပင္ ျပန္လည္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ ထိုညီလာခံတြင္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကာလ၌ ပါတီမွ ခြဲထြက္သြားေသာ ပါတီဝင္ေဟာင္းမ်ား၏ ပါတီျပန္လည္ ဝင္ေရာက္ခြင့္ကိုမူ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ရာတြင္ ရံႈးနိမ့္သျဖင့္ ပါတီျပန္လည္ဝင္ခြင့္မရရွိခဲ့ေပ။
ညီလာခံ ပထမေန႔တြင္ ကယားျပည္နယ္မွ ပါတီဝင္တစ္ေသာင္းေက်ာ္ႏႈတ္ထြက္သြားခဲ့သည္။ ထို႕ျပင္ ေရြးခ်ယ္လိုက္ၿပီး ေသာ NLD ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕အား စမ္းသပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အတိတ္၊ ပစၥဳပၸန္ႏွင့္ အနာဂတ္ကို ခ်ိတ္ဆက္သြားရန္ လူေဟာင္းမ်ားမွာ ကၽြမ္းက်င္မႈရွိ၍ ပစ္ပယ္၍မရေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသားမ်ား၊ လူငယ္မ်ား၊ အမ်ိဳးသမီး မ်ားကို လည္း ဦးစားေပး ိုင္ ရန္ႀကိဳးစားေနေၾကာင္း စသျဖင့္ ျပန္လည္ေရြးခ်ယ္ခံရေသာ ပါတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ေျပာၾကားသည္။ ျပည္ခိုင္ျဖိဳး ပါတီမွလည္း NLD ပါတီသည္ ၂၀၁၅ တြင္ ျပိဳင္ဘက္အျဖစ္ထက္ ႏိုင္ငံအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားရန္ ကိုသာပိုမိုဦးတည္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဓိက အင္အားအႀကီးဆံုး ပါတီႀကီးမ်ား၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ဆႏၵျပင္းျပၾကမႈမ်ားမွာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံ ေရးအေျပာင္းအလဲအတြက္ အေရးပါေသာ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ၎တို႔အေနျဖင့္ ေျပာၾကား သည့္အတိုင္း အမွန္တ ကယ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ရည္သန္လွ်က္။
အျခားျဖစ္စဥ္မ်ား
ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းညြန္႕တင္သြင္းေသာ အျပစ္မဲ့ျပည္သူေတြကို ေသာင္းက်န္းသူအဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္ သြယ္သည္ဟုဆိုျပီး မတရားအသင္း အက္ဥပေဒအရ အေရးယူမခံရေအာင္ မတရားအသင္းမ်ား အက္ဥပေဒ (၁၉၀၈ ခုႏွစ္၊ အိႏၵိယ အက္ဥပေဒ ၁၄) ကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းအား လႊတ္ေတာ္က လက္ခံေဆြးေႏြးဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။
ရန္ကုန္တြင္လည္း မႏၱေလးကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံသားမဟုတ္သူမ်ား မ်ားျပားေနသည့္အတြက္ စိစစ္ေဆာင္ရြက္သင့္ ေၾကာင္း သဃၤန္းကၽြန္းျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းညြန္႔က ေျပာသည္။
ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒၾကမ္းပါ “သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ၾကားျဖတ္ရယူျခင္း” တြင္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရးကို မထိခိုက္ေစရန္အတြက္ ျဖည့္စြက္မႈအခ်ိဳ႕ျပဳလုပ္ရန္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ တြင္ တင္သြင္း ခဲ့သည္။
ပံုႏွိပ္သူမ်ားႏွင့္ ထုတ္ေဝေရးလုပ္ငန္း ဥပေဒမူၾကမ္းအတည္ျပဳမႈကို ေရႊ႕ဆိုင္းထားရန္ ႀကိဳးစားမည္၊ မီဒီယာဥပေဒ ထြက္ ေသာအခါ ေပါင္း၍ရလွ်င္ ေပါင္းရန္ႀကိဳးစားမည္ဟု အားကစား၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ျပည္သူ႕ဆက္ဆံေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုး တက္မႈ ေကာ္မတီ ဥကၠ႒သူရဦး ေအးျမင့္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထိုသို႕ပင္ တိုင္းရင္းသားအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍-----------
ရြာငံမဲဆႏၵနယ္က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္သိန္း၏ တုိင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္စု (၁၃၅) မ်ဳိးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သည့္အစိုးရလက္ထက္က စာရင္းျပဳစုရရွိလာခဲ့သည္ကို သိရွိလိုေၾကာင္း ေမးျမန္းခ်က္အေပၚ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ ႔အင္အား၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္က ျပန္လည္ေျဖၾကားရာတြင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေန သည္ဟု နာဂေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားအဖဲြ႕ခ်ဳပ္(ရန္ကုန္) ဥကၠဌ ဦးေနာ္ေအာင္ဆန္းက မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ စစ္ကိုင္းတုိင္းေဒသႀကီး ေလရွီး၊ လဟယ္ႏွင့္ နန္းယြန္းၿမိဳ႕နယ္တုိ႔ကို စုစည္းၿပီး နာဂကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသ အျဖစ္ ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၅၆(က)မွာ အတည္ျပဳသတ္မွတ္ေပးၿပီးျဖစ္သည့္အတြက္ နာဂမ်ဳိးႏြယ္စုသည္ ခ်င္းတုိင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္စုႀကီး၌ ပါ၀င္ျခင္းမရွိေၾကာင္းကိုလည္း ရွင္းျပခဲ့သည္။
ထို႕ျပင္ ထိုကဲ့သို႕ နာဂလူမ်ိဳးမ်ားကို ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားထဲတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပမႈသည္ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္မႈကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ေၾကာင္း နာဂလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ဆိုင္ေသာ အဖြဲ႕အစည္း ၅ ခုကလည္း သေဘာထား ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
လူ႕အခြင့္အေရးေန႕ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အျခားျဖစ္စဥ္တစ္ခုမွာ----------------
၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ စက္မႈ တကၠသိုလ္ (RIT) ပဥၥမႏွစ္ ေက်ာင္းသား ကိုဖုန္းေမာ္ႏွင့္ ကိုစိုးႏိုင္တို႔မွာ အဓိက ႐ုဏ္းႏွိမ္နင္းေရး လံုထိန္းရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ား၏ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေသနတ္ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆံုးခဲ့ရာမွ ထိုေန႔ကို ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစု မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး ၈၈၈၈ အေရးေတာ္၏ အစျဖစ္ သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔ မူလက(ဖုန္းေမာ္ေန႔) အခမ္းအနားကို ေဒလီၿမိဳ႕ရွိ ဒီမိုကေရစီ အင္အား စု ၃ဝ ေက်ာ္ တက္ ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ထိုေန႕ကို တရားဝင္လူ႕အခြင့္အေရးေန႕အျဖစ္သတ္မွတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုမည္ဟုလည္း သိရသည္။