Posts
Timor News network, 27 Nov 2009
အေရွ႕တီေမာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္တြင္ ေနရာအမ်ားစု ရယူထားေသာ ႏုိင္ငံေရးပါတီ Fretilin က ယခင္အပတ္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းရွိ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အား လက္ခံခဲ့ျခင္းကုိ ႀကိဳဆုိလုိက္ပါသည္။
ယခင္အပတ္က က်င္းပေသာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငအေပၚ ျပစ္တင္ ႐ႈံ႕ခ်ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ မဲခဲြရာ၌ မဲမေပးရန္ အေရွ႕တီေမာအစုိးရက ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းအား Fretilin က ျပင္းထန္စြာ ႐ႈံ႕ခ်လုိက္ပါသည္။ ယခု သီတင္းပတ္ လႊတ္ေတာ္တြင္း ဘတ္ဂ်က္ေရးရာ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Xanana Gusmao ႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Zacarias Da Cost တုိ႔၏ ေရွ႕ေမွာင္၌ Fretilin ပါတီက ၂၀၀၂ မွစ၍ အလားတူ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကုိ မဲေပးခဲ့ေသာ အစဥ္အလာကုိ ထိန္းသည့္အေနျဖင့္ ကုလသမဂၢ၏ ယခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ ေထာက္ခံေၾကာင္း အတိအလင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါ သည္။
ကုလသမဂၢ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ အေျခခံက်ေသာ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားအေပၚ စနစ္တက် ခ်ဳိးေဖာက္ က်ဴးလြန္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနျခင္းအား ျပင္းထန္စြာ ျပစ္တင္႐ႈံ႕ခ် လုိက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ေရးသားျခင္း စာနာ ေထာက္ထားေရး ဥပေဒမ်ားကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ ေနမႈမ်ားအဆံုးသတ္ေရးအတြက္ အေရးေပၚေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ျမန္မာအစုိးရအား တုိက္ တြန္းလိုက္ပါသည္။
အထက္ပါ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ လူ႔အခြင့္အေရး ထိန္းသိမ္း ျမႇင့္တင္ေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေရးဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ တတိယေကာ္မတီက အဖဲြ႕ဝင္ႏုိင္ငံမ်ား၏ ေထာက္ခံမဲ ၉၂ မဲ၊ ကန္႔ ကြက္ ၂၆ မဲျဖင့္ လက္ခံ အတည္ျပဳခံျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အေရွ႕တီေမာ အစုိးရသည္ မဲမေပးဘဲ ၾကားေနျခင္းျဖင့္ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ ေပၚေပၚထင္ထင္ ျပဳလုပ္ေနေသာ ျမန္မာအစုိးရအေပၚ ၎၏ သည္းခံမႈကုိ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ျပသခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ႏုိဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား တရားစဲြဆုိ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္မႈ၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကုိ လတ္တေလာ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားမႈ၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္၊ စုေဝးခြင့္ အသင္း ဖဲြ႕စည္းခြင့္စေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ အစုိးရက တင္းၾကပ္စြာ တားျမစ္ထားမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အလြန္အမင္း စုိးရိမ္ ပူပန္မိေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ေကာ္မတီက ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ ကုလသမဂၢ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တြင္ "ကုိယ္က်ဳိးစီးပြား ကာကြယ္ရန္အတြက္ မေတာ္ မတရား ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ေနျခင္း၊ အာဏာသံုး၍ ရပ္ဆုိင္းေစျခင္း၊ မုဒိန္းမႈႏွင့္ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ရွိေနျခင္း၊ ႏွိပ္စက္ ညႇင္းပန္းျခင္း၊ လူမဆန္စြာ ႏွိမ့္ခ် ဆက္ဆံျခင္း၊ မ်ားရွိေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အထူးပင္ စုိးရိမ္ ပူပန္မိေၾကာင္း " ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ဆက္လက္၍ အဆုိပါ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တင္ျပလာေသာ အစီရင္ခံစာမ်ားအရ ေဖာက္ထြင္း ျမင္သာေသာ ထိေရာက္ေသာ၊ မ်က္ႏွာမလုိက္ေသာ၊ လြတ္လပ္ေသာ အျပည့္အဝ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ားကုိ ခြင့္ျပဳရန္ႏွင့္ အဆုိပါ ရာဇဝတ္မႈ ေျမာက္ေသာ ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ခြင့္ ရရွိေနျခင္းကုိ ရပ္တန္႔ေစရန္ ရည္ရြယ္၍ တာဝန္ရွိသူမ်ားကုိ ဥပေဒအရ အေရးယူရန္ ျမန္မာအစုိးရအား အျပင္းအထန္ တုိက္တြန္းထားပါသည္။
အေရွ႕တီေမာ ဒီမုိကရက္တစ္ သမၼတႏိုင္ငံ၏ အေျခခံဥပေဒ အခန္း(၇) ပထမစာေၾကာင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္မွာ ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေရွ႕တီေမာႏိုင္ငံ၏ ကုိယ္ပုိင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ရာတြင္ ျပည္သူတုိ႔၏ ကုိယ္ပုိင္ဆံုးျဖတ္ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္ခြင့္၊ ျပည္သူ႔က႑ႏွင့္ သဘာဝ အရင္းအျမစ္မ်ားအေပၚ ျပည္သူတုိ႔၏ အခ်ဳပ္အျခာ ပုိင္ဆုိင္မႈ လူ႕အခြင့္အေရးကုိ ကာကြယ္ေပးမႈ စေသာ ႏုိင္ငံေတာ္ လြတ္လပ္ေရးမူဝါဒမ်ားကုိ အေျခခံရန္ ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ အေရွ႕တီေမာ ျပည္သူမ်ားသည္ ျပည္ပအုပ္စုိးမႈ ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ရန္ ၂၄ ႏွစ္ခန္႔ ႐ုန္းကန္ လႈပ္ရွားခဲ့ၾကၿပီး ၎ ႐ုန္းကန္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကုိ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒက ႀကီးမားစြာ အေထာက္အကူျပဳ၍ ကာကြယ္ေပးခဲ့ပါသည္။ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းက အေရွ႕တီေမာ ျပည္သူမ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကုိ အသိအမွတ္ျပဳ ေထာက္ခံခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယခု အခ်ိန္တြင္ လြတ္လပ္ေသာ ႏုိင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
အေရွ႕တီေမာ ျပည္သူမ်ားသည္ မည္သည့္ေနရာတြင္မဆုိ ျဖစ္ပြားသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေဖာက္ဖ်က္မႈမ်ားမွ ကာကြယ္၍ လူသားတုိ႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းျမႇင့္တင္ရန္ အေလးအနက္ ကတိျပဳထားၾကပါသည္။ ဤအခ်က္ကုိ အေျခခံဥပေဒတြင္လည္း တရားဝင္ ျပဌာန္းထားပါသည္။ ၎၏ အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ အေရွ႕တီေမာသည္ ကုလသမဂၢ သေဘာတူစာခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ ညီလာခံဥပေဒ အားလံုးကုိ လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့ပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ၂၀၀၂ ေမ ၂၀ ရက္ေန႔ လြတ္လပ္ေရး ျပန္လည္ရရွိခ်ိန္မွ စ၍ အေရွ႕တီေမာ အစုိးရသည္ အဆုိပါ ကတိကဝတ္မ်ားကုိ ထင္ဟပ္ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ပါ။
ထုိ႔အျပင္ အေရွ႕တီေမာ လူသားထုတစ္ရပ္လံုးအေပၚတြင္ အလြန္ႀကီးေသာ ရာဇဝတ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္အတြက္ တရား႐ုံးတြင္ ၾကားနာ စစ္ေဆးခံရန္ ေစာင့္ဆုိင္းေနေသာ အက်ဥ္းသား (တပ္မေတာ္ ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း Maternus Bere) ကုိ ၾသဂုတ္လ ၃၀ ရက္တြင္ တရားမဝင္ လႊတ္ေပးၿပီး ႏုိင္ငံမွ ထြက္ခြာရန္ ကူညီခဲ့ေသာ အျပဳအမူ (ေဖာက္ဖ်က္ က်ဴးလြန္ခြင့္ရသူမ်ားကုိ သည္းခံမႈ) ႏွင့္ လူအခြင့္အေရး ဥပေဒစည္းကမ္းမ်ားကုိ မထီမဲ့ျမင္ ျပဳေနေသာ အေရွ႕တီေမာအစုိးရ၏ အျပဳအမူမ်ားအေပၚတြင္ အလြန္ပင္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရပါသည္ဟု Fretilin ပါတီက ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့ပါ သည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.