VOA news, by Michael Bowman, 21st October 2010
ယခုမွ စလွ်င္ ႏွစ္ပတ္ပင္ မျပည့္ေတာ့ေသာ အခ်ိန္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀) အတြင္း ပထမဆံုး အႀကိမ္ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အရပ္သားမ်ား၊ အတိုက္အခံမ်ားကို ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ ျပဳထားေသာ္လည္း စစ္တပ္က အာဏာ ဆုပ္ကိုင္ထားမႈကိုမူ ေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ ေဝဖန္သူမ်ားက ေျပာသည္။
ျမန္မာ စစ္အစိုးရကမူ ႏိုဝင္ဘာ (၇) ရက္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားအား ဒီမိုကေရစီသို႔ သြားရာလမ္းတြင္ ေျခလွမ္း တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
Human Rights Watch မွ Kenneth Roth က ေရြးေကာက္ပြဲသည္ အလိမ္အညာသာ ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု သတိေပး ေျပာၾကားခဲ့သည္။ "စစ္တပ္မွာ အရပ္သား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အရာေတြကို ဖန္တီးေပးဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ ႐ွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ စစ္တပ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အဓြန္႔ရွည္ေရး အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းက လက္ခံႏိုင္မယ့္ အရပ္သား အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ပံုစံနဲ႔ ျပသလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဝင္ေရာက္လာမယ့္ အရပ္သားမ်ားကိုမူ ခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ အာဏာ အနည္းငယ္မွ် ေပးလိမ့္မယ္ မဟုတ္ပါဘူး" ဟု ၎က ဆိုသည္။
စစ္တပ္၏ တင္းၾကပ္စြာ ထိန္းခ်ဳပ္ထားမႈ
Roth သည္ John Hopkins တကၠသိုလ္၏ School of Advanced International Studies မွ က်င္းပေသာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈမ်ား တစ္ေန႔တာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ႀကီးၾကပ္သူ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
ေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖၾကားသူ Centre for Constitutional Democracy မွ David Williams က အရပ္သား အစိုးရ ျဖစ္ေပၚလာေသာအခါ စစ္တပ္သည္ ပါလီမန္၏ ၂၅ % ေသာ ေနရာကို ရယူထားၿပီး ျဖစ္သည့္အျပင္ က်န္သည့္ ၇၅ % အေပၚ ဗီတိုအာဏာ ရွိသည္ဟု မွတ္သားမိသည္ဟု ဆိုပါသည္။ "ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဟာ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးခ်င္းကို စိစစ္လ်က္ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရက လက္မခံတဲ့သူ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္လို႔ မရႏိုင္ပါဘူး"ဟု David က ေျပာသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးလွ်င္ အစိုးရသည္ စစ္တပ္ ျဖစ္ခ်င္သည္မ်ားကို အေျခခံ ဥပေဒအရ လုပ္ေပးရ ေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း David က ဆိုသည္။
"ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးသြားရင္ ကၽြန္ေတာ္ ထင္တယ္၊ ျမန္မာ ႏိုင္ငံဟာ အခုလိုပဲ စစ္အာဏာရွင္ ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနဦးမွာပဲ။ စစ္တပ္ဟာ အေျခခံ ဥေပဒအရ အာဏာ ရွိေနမွာ ျဖစ္ၿပီး သူလုပ္ခ်င္တာကို အရပ္သား အစုိးရက ဘာမွ စြက္ဖက္လို႔ ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ တစ္ခါ အရပ္သား အစိုးရကို မ်က္စိေနာက္ လာရင္လည္း အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာၿပီး အားလံုးကို အိမ္ျပန္ ပို႔ဦးမွာပါပဲ" ဟု David William က ေျပာသည္။
ေဒသ ဆိုင္ရာမ်ားတြင္ အတိုက္အခံ ကိုယ္စားျပဳမႈမ်ား
ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီးတြင္ စစ္တပ္သည္ အၾကြင္းမဲ့ အာဏာ ဆက္လက္ ရွိေနဦးမည္ ဆိုသည္ကို ယခု ကြန္ဖရင့္မွ မည္သူမွ် ယံုမွား သံသယ ရွိလိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။ သို႔ေသာ္ ေဂ်ာ့ခ်္ေတာင္း တကၠသိုလ္မွ David Steinberg က ေျပာရာတြင္ အရပ္သားမ်ားႏွင့္ အတိုက္အခံမ်ားကို ကိုယ္စား ျပဳမႈကို ခြင့္ျပဳျခင္းသည္ အားနည္းသည္ ျဖစ္ေစ၊ လက္နက္ကိုင္မ်ား၏ လက္ေအာက္ခံပင္ ျဖစ္ေစ၊ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ စစ္တပ္အုပ္စိုးမႈ၏ အဓိက ေျပာင္းလဲမႈႀကီးပင္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
"ေဒသဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ အတိုက္အခံေတြ ေနရာ ရလာျခင္းဟာ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀) အတြင္း ပထမဆံုး ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ တကယ့္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။ သူတို႔ဟာ အနည္းစု ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ တကယ္ပါ။ သူတို႔ဟာ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားမႈ အားလံုးကို ကန္႔ကြက္ ၾကပါလိမ့္မယ္ "ဟု Steinberg က ေျပာသည္။
Steinberg သည္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ မည္သို႔ ညႇိႏိႈင္းသင့္ပံုႏွင့္ ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ ထိေရာက္ေသာ ဖိအားေပးမႈမ်ား မည္သို႔ ျပဳလုပ္ႏိုင္မည္ ဆိုသည္ကို ယင္းစဥ္းစားထားမႈ မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္းက ေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥမ်ားကို ေ၀ဖန္႐ံုမွ်ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကဲ့သုိ႔ အစိုးရ ဆန္႔က်င္သူမ်ား အေပၚ ညႇင္းပန္းမႈမ်ားကို ေ၀ဖန္႐ံုမွ်ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ထိေရာက္မႈ မရွိသည္ကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ပို၍ အလုပ္ျဖစ္ေစမည့္ အခ်က္မွာ စစ္တပ္၏ အျပဳအမူမ်ားသည္ အမ်ိဳးသား စည္းလံုး ညီညြတ္ေရးကို မည္သို႔ အားနည္းေအာင္ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္ ဆိုသည္မ်ားကို ေထာက္ျပရမည္ဟု ဆိုသည္။
စစ္အစုိးရ၏ ေငြေၾကးကိစၥမ်ားကို အာ႐ံုျပဳရန္ ေတာင္းဆို
ႏိုဘယ္ဆုရ စီးပြားေရး ပညာရွင္ Amartya Sen ကလည္း ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ သံတမန္မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး တရားမွ်တမႈ မရွိပံုမ်ားကို စာရင္းရွည္ႀကီး ျပဳစု ေျပာၾကားေနမႈမ်ား၏ ထိေရာက္မႈ ရွိမရွိကို ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သည္။ "စကား ေျပာဆိုရာတြင္ မေပါက္ေရာက္သည့္ ကုလသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ျမန္မာ အစိုးရကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳပ္မႈေတြကို ႐ုတ္သိမ္းေတာ့မယ္လို႔ ကတိ ေပးထားတယ္လို႔ လာေျပာ႐ံုနဲ႔ မလံုေလာက္ေတာ့ပါဘူး။ ထိုနည္းတူပဲ အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း ျမန္မာ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို နားမဆံ့ေအာင္ ကန္႔ကြက္စကားေတြ ေျပာၿပီး ေအာင္ပြဲ ခံ႐ံုမွ်ျဖင့္ မလံုေလာက္ေတာ့ပါဘူး။ လူသတ္သမား စစ္အစိုးရကေတာ့ အေျပာခံရေပမယ့္လည္း ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပဲ လုပ္ခ်င္ရာ ဆက္လုပ္ေန တုန္းပါပဲ"ဟု Steinberg က ေျပာသည္။
Sen ၏ အဆိုအရ ျမန္မာ ႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူမႈမ်ားသည္ အုပ္စိုးသူမ်ား၏ စီးပြားေရး အက်ိဳး စီးပြားကိုသာ ပစ္မွတ္ထားသင့္ၿပီး၊ ျပည္သူလူထု ပင္ပန္း ဆင္းရဲေအာင္မူ မလုပ္သင့္ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အာရွတိုက္သို႔ လာမည့္လ အေမရိကန္ သမၼတ Barack Obama လာေရာက္မည့္ ခရီးစဥ္တြင္ ေဆြးေႏြးၾကမည္ ျဖစ္သည္။ Obama သည္ အိႏၵိယ၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဂ်ပန္ႏွင့္ ေတာင္ကိုးရီးယားသို႔လည္း ၀င္ေရာက္မည္ ျဖစ္သည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.